Musahipsiz Otman Babalılarda Kimlik Mücadelesi

Yıl 2022, Sayı: 102, 235 - 252, 15.06.2022

Hulusi Yılmaz , Merve Çavuş

Öz

15. yüzyılın önemli dini simalarından olan Otman Baba, karizmasıyla Rum Abdallarının gönlünü kazanmış ve bölgede ün salmıştır. Yedi sembolizmi ile karakterize olan Otman Baba erkânı, Otman Baba tarafından inşa edilmiştir. Kendinden sonra gelen bağlıları bu erkânı sürdürmeye devam etmişlerdir. 16. yüzyılda Bektaşi tarikatının Balkanlardaki yayılmasına müteakip Babalılar, Bektaşilik içinde erimeye başlamışlardır. Kuzey Bulgaristan’da yoğun olarak yaşayan Musahipsiz Babalılar Şeyh Şüceaddin Veli Ocağının etkisiyle Bektaşi kimliği içinde erimişlerdir. Güney Bulgaristan’da yaşayan Musahipsiz Babalılar ise kendilerini Babalı olarak adlandırmakta ve özgün kimliklerini korumaya devam etmektedirler. Bektaşi kimliğine tepki ile yaklaşmaktadırlar. Babalılar sınırlı bir süre Şücaeddin Veli Ocağına bağlı kalmışlardır. Kolektif belleklerine bakılırsa bu bağlılık Şücaaddin Veli ocağının 1911 yılından itibaren Bulgaristan’da yapmış olduğu irşad faaliyetleri ile başlamıştır. Şücaaddin Veli ocağının kendisine bağladığı Otman Babalılar içinde muhalif Baba ve talipler Şücaeddin Veli Ocağına bağlılığı reddetmektedirler. Bunların oluşturduğu grubun musahipsiz Otman Babalılar olduğunu düşünmekteyiz. Babalılar ile Şücaeddin Veli Ocağı arasındaki hiyerarşik ilişki zorunluluk ilişkisi değildir. Babalılar özgün kimliklerini korumak için kendi başlarını okuma stratejisi geliştirerek bağımsızlıklarını koruma çabasındadırlar. Yedi sembolizmi Babalıların özgün erkânlarıdır. Bu erkân kuvvetle muhtemel Otman Baba tarafından Bektaşi tarikatının yayılmacılığına karşı geliştirilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Otman Baba, Babalılar, Yedi Sembolizmi, Kimlik, Musahipsiz.

Kaynakça

• ASSMANN, j (2018). Kültürel Bellek, İstanbul: Ayrıntı Yayıncılık
• ÇAVUŞ, Merve (2022). Türkiye’de Musahipsiz Otman Babalılarda Ritüeller. (Yüksek Lisans Tezi). Nevşehir Hacı Bektaş Veli Üniversitesi, Hacı Bektaş Veli Araştırma ve Uygulama Enstitüsü, Alevi-Bektaşi Kültürü Anabilim Dalı.
• KAYAPINAR, Ayşe- KAYAPINAR, Levent (2010). Balkanlar’da Karıştırılan İki Bektaşi Zaviyesi: XV-XVI. Yüzyılda Osman Baba ve Otman Baba Tekkeleri, Türk Kültürü ve Hacı Bektaş Veli Araştırma Dergisi, Sayı 55,2010, s. 97-128.
• ERSAL, M(2012). Şücaeddin Veli Ocağı Balkan Aleviliğindeki Yeri, Rolü ve Önemi. Türk Kültürü ve Hacı Bektaş Veli Araştırmaları Dergisi,S.63, 2012, s.207-230.
• TAŞĞIN, Ahmet (2018). Romanya Müslümanları Kızılbaşlar, Babalılar, Bektaşiler İsimli Risale Üzerine, Konya: Çizgi Kitabevi.
• TAŞĞIN, Ahmet (2018b). “Mürşit ve Pir Ocağı İlişkisi: Şücaaddin Veli Ocağının Yeni Mürşit Ocağı Olarak Ortaya Çıkışı” Sosyal Bilimler Araştırma Dergisi, Yıl: 16, Sayı: 31, Bahar (2018/1).