AHİLİK VE FÜTÜVVET İLE İLGİLİ ÇALIŞMALARIN BİBLİYOMETRİK ANALİZİ

Yıl 2022, Sayı: 104, 317 - 327, 03.12.2022

Adile Yılmaz , Mazhar Bal

Öz

Bu çalışmanın amacı, Ahilik ve Fütüvvet ile ilgili araştırmaların genel görünümü bibliyometrik analiz yöntemi ile ortaya koymaktır. Ahilik ve fütüvvet ile ilgili alanyazında çok sayıda çalışma bulunmaktadır. Bu çalışmalar genellikle ahilik ve fütüvvet kavramlarını, sosyal, ekonomik ve dini bağlamda ele almışlardır. Ahilik ve fütüvvet ile ilgili yapılan tüm çalışmaları içeren bir bibliometric mapping analysis çalışmasına geniş kapsamıyla rastlanmamıştır. Bu yönüyle yapılan bu çalışmanın alanyazındaki diğer çalışmalardan farklı olduğu düşünülmektedir. Ayrıca bibliyometrik analiz sayesinde bu araştırmanın ahilik ve fütüvvet üzerine çalışmak isteyen araştırmacılara önemli bilgiler sunacağı söylenebilir. Çalışmanın amacı doğrultusunda Web of Science üzerinden aramalar yapılmış ve 22 çalışma belirlenmiştir. Araştırmada, yazarlar arası iş birliği, ortak anahtar kavram kullanımı ve ortak atıf analizine göre veriler çözümlenmiştir. Yazarlar arası iş birliği ağına yönelik bulgulardan hareketle konunun güncelliğini yitirdiği ve alanyazında yeterince ilişki ağı kurulamadığı konusunda iki farklı sonuca ulaşılmıştır. Araştırmaya yönelik en eski anahtar kavramlar, 2010 yılına aittir. Ortak atıf ağına yönelik bulgulara bakıldığında atıf alan yazarları, doğrudan Ahilik ve Fütüvvet alanında çalışan yazarlardan oluştuğu belirlenmiştir. Bu araştırma, Ahilik ve Fütüvvet konularına ilişkin yapılan çalışmaların uluslararası görünürlüğünü ortaya koymak için yapıldığından sadece Web of Science veritabanıyla sınırlandırılmıştır. Ulusal düzeyde görünürlüğünü belirlemek için de Ulakbim Tr Dizin ya da Dergipark üzerinden aramalar yapılabilir. Elde edilen verilerden hareketle ulusal boyutta Ahilik ce Fütüvvet kavramlarının durumu ortaya koyulabilir. Bununla birlikte bu çalışmada bu kavramlar, herhangi bir konu ile ilişkilendirilmeden ele alınmıştır. Bu kavramların daha özel alanlarla ilişkisini ortaya koymak için de bibliyometrik analizi yapılabilir.

Anahtar Kelimeler

Ahilik, Ahi, Fütüvvet, Ahi Evran, Bibliyometrik Analiz, Vosviewer

Kaynakça

• Aksoy, A. (2018). 13. ve 14. Yüzyılda Anadolu'da Ahilik Teşkilatı, Etkisi ve Siyaseti. Medeniyet ve Toplum Dergisi, 2(1), 19-35.
• Balcı, D. (2019). Bir kurum ve eğitimi örneği olarak Ahilik teşkilatında eğitim. Erciyes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 33(46), 363-384.
• Erdem, E. (2008). Ahilik: Ahlakla Kalitenin Buluştuğu Bir Esnaf Teşkilatlanma Modeli, Detay Yayınları, Ankara.
• Erdem, E. (2021). Fütüvvetin ve Ahiliğin Menşei, Mahiyeti Ve Türleri. Ahi Evran Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 5,1-15.
• Gölpınarlı, Abdülbaki (2011). “İslam ve Türk İllerinde Fütüvvet Teşkilatı ve Kaynakları”, İÜİktisat Fak. Mec., c.XI, no: 1-4, Ekim 1949- Temmuz 1950.
• Haşim Şahin (2021). Adalet, Dürüstlük ve Bereketin Temsilcisi Ahiler, Erdem Yayınları.
• İbn Battûta Seyahatnâmesi - I. Cilt / Ebû Abdullah Muhammed İbn BattûtaTancî (Çev. İnceleme ve Notlar: A. Sait Aykut), YKY Yayınları.
• Kaşgarlı Mahmud (1998). Divanü Lügati’t-Türk I, Çev. B. Atalay.
• Kaya, U. (2013). Değerler eğitiminde bir meslek teşkilâtı: Ahilik. Değerler Eğitimi Dergisi, 11(26), 41-69.
• Köksal, F. & Kurtoğlu, O. & Karaköse, H. & Şenödeyici, Ö. (2008). Kırşehir Müzesi’ndeki Ahilik Belgeleri, Ahi Şecerenâmeleri, Beratlar, Vakfiyeler, Kırşehir Valiliği Yayını, Kırşehir.
• Mehmet Saffet Sarıkaya (2002). XIII- XVI. Asırlardaki Anadolu'da Fütüvvetnamelere Göre Dinî İnanç Motifleri, T.C. Kültür Bakanlığı Yayınları.
• Mikail Bayram (2006). Ahi Evren Tasavvufi Düşüncenin Esasları Tercüme, İnceleme ve Araştırma, TDV Yayınları, Ankara.
• Şeker, M. (1993). İbn Batuta’ya Göre Anadolu’nun Sosyal-Kültürel ve İktisadî Hayatı ile Ahilik, Kültür Bakanlığı Yayını, Ankara.
• Torun, Ali (1998). Türk Edebiyatında Türkçe Fütüvvet-nâmeler Üzerine Bir İnceleme, T.C. Kültür Bakanlığı Yayınları, Ankara 1998.
• Ünsür, A. (2020). Ahilik sistemi değerleri yönetim ve eğitimi. Değerler Eğitimi Dergisi, 18(39), 297-337.
• Yeşil, R., & Kart, M. (2018). Değer eğitimi modeli olarak Ahilik. Manas Sosyal Araştırmalar Dergisi, 7(3), 161-177.
• Yusuf Ekinci (2001). Ahîlik, Tâlat Matbası, İstanbul