Araştırma Makalesi
BibTex RIS Kaynak Göster

Musul Rehineler Krizinde Türkiye’nin Kriz Yönetimi

Yıl 2019, Cilt: 6 Sayı: 1, 13 - 54, 28.06.2019
https://doi.org/10.26513/tocd.486020

Öz



Bu çalışmada, Türkiye’nin Musul
Başkonsolosluğu’nun işgal edilmesiyle tetiklenen Rehineler Krizi incelenmektedir.
Bu krizde Türkiye’nin hasmı bir silahlı devlet dışı aktördür ve olay komşu Irak
topraklarında gerçekleşmiştir. Irak topraklarının bir bölümünün IŞİD tarafından
işgal edilmesi hem bu coğrafi alan özelinde hem de bölge genelinde devlet olgusunun
temel niteliklerine bir meydan okuma yaratmıştır. Bu meydan okuma, sadece toprağı
işgal edilen devletle sınırlı kalmamıştır. Türkiye ile silahlı devlet dışı
aktör (IŞİD) arasında da yeni bir dış politika krizi doğurmuştur. Türkiye’nin
Musul Başkonsolosluğu’nun IŞİD militanları tarafından işgal edilmesi ve kırk
dokuz personelinin rehin alınması sürecinde Türkiye kriz yönetiminde farklı
yöntem ve araçlar kullanarak krizi yönetmiş ve rehinelerin kurtarılmasını
sağlamıştır. Türkiye, bu krizin yönetim sürecinde IŞİD'i doğrudan muhatap almak
istememiş ve geleneksel diplomatik-siyasi araç ve yöntemlere başvurmaktan
kaçınmıştır. Bu nedenle Türkiye, kriz sürecini Milli İstihbarat Teşkilatı (MİT)
aracılığıyla yönetmiştir. Bu süreçte bir ad
hoc
mekanizma olarak Milli İstihbarat Teşkilatı’nın öne çıktığı
görülmüştür. Bu çalışmada uluslararası sistem ve bölgesel alt sistemin
gündeminin yaratmış olduğu baskılar, bölgedeki mekân-iktidar mücadelesi,
Türkiye’deki iktidar-muhalefet ilişkisi, ülke sınırları içinde bulunan IŞİD
militanlarının varlığı ve etkisi Musul Rehineler Krizi’ne ilişkin kriz yönetimi
ve karar sürecinin analizinde göz önünde bulundurulmuştur.




Destekleyen Kurum

Tübitak 1001

Proje Numarası

Proje No: 112K172

Kaynakça

  • Acarer, Erk. IŞİD ve Türkiye, İstanbul: Ayrıntı Yayınları, 2017.Ağar, Abdullah. Özgür Şehit İstanbul: Remzi Kitabevi, 2017. Aksu, “Fuat. Türk Dış Politikası Krizlerinde Hükümetler, Cumhurbaşkanları ve Başbakanlar”, Uluslararası İlişkiler Dergisi, Yayın Sürecinde 2018. Aksu, Fuat. Türk Dış Politikasında Karar Alma ve Süreç Analizi, İstanbul: Dış Politika ve Kriz İncelemeleri Yayınları, 2017. Artan, Gökhan ve Erollu, Eray. “Pilotlarımız Türkiye'de!”, https://www.haberturk.com/gundem/haber/886685-pilotlarimiz-turkiyede, [21.09.2014].Belgin, Tunca. “Konuşuldu ama Meclis’ IŞİD’medi”, Milliyet, 16 Haziran 2014.Bulut, Uzay. “Should Turkey Officially Designate ISIS a Terrorist Organization?”, https://besacenter.org/perspectives-papers/turkey-officially-designate-isis-terrorist-organization/, [20.03.2017]. Çetin, Ümit. “Durum IŞİD Ötesi”, Hürriyet, 16 Haziran 2014. Devji, Faisal. “Politics after Al-Qaeda”, 2011, http://www.conflictsforum.org/wp-content/uploads/2011/07/PolicyPaper-PolitcisAfterAlQaeda1.pdf, 2, [25.09.2017].Devji, Faisal. Landscapes of the Jihad: Militancy, Morality, Modernity London: Hurst & Company, 2005.Devlen, Balkan and Özdamar, Özgür. “Neoclassical Realism and the Foreign Policy Crises”, in Realism Today: A Paradigmatic Inventory, Eds. Annette Freyberg, Evan Harrison and Patrick James, 136-164, Baltimore: John Hopkins University Press, 2009. Durac, Vincent. “The Role of Non-State Actors in Arab Countries after the Arab Uprisings”, http://www.iemed.org/observatori/arees-danalisi/arxius-adjunts/anuari/med.2015/IEMed%20Yearbook%202015_NonStateActorsArabUprisings_VincentDurac.pdf, 39, [15.07.2016]. Dursunoğlu, Alptekin. “Rehineler serbest; ama dış politika hala rehin”, http://www.ydh.com.tr/YD428_rehineler-serbest-ama-dis-politika-hala-rehin.html, [21.09.2014].Dursunoğlu, Alptekin. Yeni Osmanlı’nın Ortadoğu’su İstanbul: Önsöz Yayıncılık, 2016.George, Alexander L. “A Provisional Theory of the Crisis Management”, in Avoiding War: Problems of the Crisis Management, Ed.Alexander, 22-27. George USA: Westwiev Press, 1991.George, Alexander L. “Strategies for Crisis Management”, in Avoiding War: Problems of the Crisis Management, Ed.Alexander George, 377-394, USA: Westwiev Press, 1991. Golman, Ogen S. “Between Self Interest and International Norms: Legitimizing the PLO”, Israel Affairs Vol. 19, No.2, (2013): 364-378 Greenhill, Sam. “How Seven Radicalised Young Britons a Week are Taking the Gateway to Jihad”, The Daily Mail, 26 August 2014. Gulmohamad, Zana Khasraw. “The Rise and Fall of Islamic State of Irag and Al-Sham LevantISIS, 2, http://globalsecuritystudies.com/Gulmonhamad%20ISIS%20AG.pdf, [15.07.2016].Gürcanlı, Zeynep. “Davutoğlu 20 saat önce tweet atmıştı”, Hürriyet, 11 Haziran 2014. Haniyeh, Hassan Abu. “Daesh’s Organisational Structure”,2014, http://studies.aljazeera.net/en/dossiers/decipheringdaeshoriginsimpactandfuture/2014/12/201412395930929444.html, [10.08.2016].Heinze, Eric A. and Steele, Brent J. “Introduction: Non-State Actors and The Just War Tradition”, in Ethics, Authority, and War: Non-State Actors and Just War Tradition, Eds. Eric A. Heinze and Brent J. Steele. 1-20, New York: Palgrave Macmillan, 2009.Hermann, Margareth G. “How Decision Units Shape Foreign Policy: A Theoretical fraework”, International Studies Review Vol.3, No.2, (2001) 47-81.Hinnebush, Raymond. “Syria-Iraq Relations: State Construction and Deconstruction and the MENA States System”, LSE Middle East Centre Paper Series No:4, (2014), http://www.lse.ac.uk/middleEastCentre/publications/Paper-Series/SyriaIraqRelations.aspx, [15.07.2016].Kavcar, Neval. “ABD IŞİD'i Neden Tokatlıyor?”, Ortadoğu, 10 Eylül 2014. Kurtuluş, Ersun N.. “The “New Terorism” and Its Critics”, Studies in Conflict and Terorism Vol: 34, No: 6, (2011) : 476-500.Küçük, Ayşe. “Non-State Actors in Turkish Foreign Policy Crises”, in Analyzing Foreign Policy Crises in Turkey: Conceptual, Theoretical and Practical Discussions, Eds. Fuat Aksu and Helin Sarı Ertem, 199-223, Cambridge: Cambridge Scholars Publishing, 2017.Lister, Charles. “Profiling the Islamic State”, Brookings Doha Center Analysis Paper, No: 13, November 2014, 21, http://somalianation.com/wp-content/uploads/2014/12/en_web_lister.pdf, [15.07.2016].Mabon, Simon and Ardovini, Lucia. “Daesh, Geopolitics and the Resurgence of Pan Arabism?”, http://fpc.org.uk/fsblob/1691.pdf, [15.07.2016].Mahalli, Hüsnü. Diren Suriye, İstanbul: Destek Yayınları, 2014.McMains, Michael J. and Mullins, Wayman C. Crisis Negotiations: Managing Critical Incidents and Hostage Situations in Law Enforcement and Corrections, Fourth Edition New Providdance: Anderson Publshing, 2010. Mehmetçik, Hakan and Kurşun, Ali Murat. “Making Sense of the Territorial Aspirations of ISIS: Autonomy, Representation, and Influence”, in Violent Non-State Actors and Syrian Civil War: The ISIS and YPG Cases, Eds. Özden Zeynep Oktav, Emel Parlar Dal and Ali Murat Kurşun, 53-72, Cham: Springer, 2018.Migdal, Joel. Strong States, Weak States: Power and Accomodation: Strong Societies and Weak States: State-Society Relations and State Capabilities in the Third World, Princeton: Princeton University Press, 1988.Nayır, Mehmet. “Musul Düştü”, https://www.takvim.com.tr/guncel/2014/06/11/musul-dustu , [11.06.2014].Olson, Tod. “America Held Hostage: the Iranian Hostage Crisis Would Torment America - and Topple a President”, History The 1970s, Scholastic Update, Vol. 130, Issue 14, (1998): 20-23.Öz, Işıl. “MİT Yasası Anayasa'ya ve Devletler Hukuku Prensiplerine Aykırı”, ttp://t24.com.tr/haber/mit-yasasi-anayasaya-ve-devletler-hukuku-prensiplerine-aykiri,274931, [24.11. 2014]. Özdoğan, Aleattin. “Ulus Devlet ve Coğrafyasının İnşası”, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi Ankara: Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, 2003. Pierson, Christopher. Modern Devlet, Çev. Dilek Hattatoğlu İstanbul: Çiviyazıları, 2000.Poggi, Gianfranco. Devlet: Doğası, Gelişimi ve Geleceği, Çev. Aysun Babacan İstanbul: İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları, 2007.Rosenau, James N.. Turbulence in World Politics: A Theory of Change and Continuity. New Jersey: Princeton University Press, 1990.Rosenthal, Uriel and Kouzmin, Alexander. “Crises and Crisis Management: Toward Comprehensive Decision Making”, Journal of Public Administration Research and Theory, Vol:7, No:2, (1997): 277-304.Ryan, Curtis. Regional Responses to the Rise of ISIS, http://www.merip.org/mer/mer276/regional-responses-rise-isis, [25.09.2017].Sabuncu, Murat. “Fidan: Konsolosluğu Boşaltmalıyız Davutoğlu: Hayır Doğru olmaz!”, http://t24.com.tr/yazarlar/bilinmeyen/fidan-konsoloslugu-bosaltmaliyiz-davutoglu-hayir-dogru-olmaz,9686, [15.07.2015].Saymaz, İsmail. Türkiye’de IŞİD İstanbul: İletişim Yayıncılık, 2017.Schneckener, Ulrich. “Armed Non-State Actors and Monopoly of Force”, Revisiting the State Monopoly on the Legitimate Use of Force, Policy Paper 24 (2007): 10-19.Schneckener, Ulrich. “Fragile Statehood, Armed Non-State Actors and Security Governance.” in Private Actors and Security Governance. Eds. Alan Bryden, Marina Caparini, 23-40. Berlin: LIT, 2006. Simon, S. and Benjamin, D. “America and the New Terrorism”, Survival Vol: 42, No: 1, (2000): 156-172. Sloan, Stephen. Beating International Terrorism: An Action Strategy For Preemption and Punishment, Diane Publishing: Alabama, 1986.Staniland, Paul. “Will ISIS Cohere or Collapse?”, 2014, https://politicalviolenceataglance.org/2014/06/24/will-isis-cohere-or-collapse/, [11.08.2016].Şenol, Dolunay, Erdem, Sezgin ve Erdem, Elif. “IŞİD: Küresel Bir Terör Örgütü”. Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, cilt 26, Sayı 2, (2016): 277-292.Taşdemir, Fatma. “Devlet Merkezli Uluslararası Hukuk Sistemi ve Devlet Dışı Silahlı Aktörler”, İÜ Siyasal Bilgiler Fakültesi Dergisi Sayı 56, (Mart 2017): 85-120. Taşdemir, Fatma. “Kuvvet Kullanma Hukuku Jus Ad Bellum Açısından IŞİD ile Mücadele”, Suriye, Çatışma ve Uluslararası Hukuk, Ed. Fatma Taşdemir, 53-70. İstanbul: Nobel Yayıncılık, 2016. Taştekin, Fehim. Suriye: Yıkıl Git, Diren Kal, 5. Baskı İstanbul: İletişim Yayınları, 2016.Thompson, Nick and Shubert, Atika. “The anatomy of ISIS: How the 'Islamic State' is run, from oil to beheadings”, 2014, http://edition.cnn.com/2014/09/18/world/meast/isis-syria-iraq-hierarchy/, [31.07.2016]. Uğur, Ergan. “NATO'da 'Musul' Toplantısı”, Hürriyet, 12 Haziran 2014. Uludag, Mekki. “Turkish Hostages Freed by ISIS after 102 Days – Why and How?”, Counter Terrorist Trends and Analyses Vol. 6, No. 9, 2014, 16.Uludağ, Alican. “70 ilde IŞİD hücresi var: CHP ve HDP hedefte”, Cumhuriyet, 12 Nisan 2016.Ünver, H. Akın. “Contested Geographies: How ISIS and YPG Rule “No-Go” Areas in Northern Syria”, in Violent Non-State Actors and Syrian Civil War: The ISIS and YPG Cases, Eds.Özden Zeynep Oktav, Emel Parlar Dal and Ali Murat Kurşun. 35-52. Cham: Springer, 2018.Williams, Louren. “Turkey shuns role in terror fight”, USA Today, 19 September 2014.Yalvaç, Faruk. “Devlet”, Devlet ve Ötesi: Uluslararası İlişkilerde Temel Kavramlar, Der. Atila Eralp, 15-52. İstanbul: İletişim Yayınları, 2005. Yavuz, Ramazan ve Bozarslan, Felat. “Türk Rehineler için Erbil'den Zırhlı Araçlar Gönderildi”, Hürriyet, 14 Haziran 2014.Yılmaz, Aykut. “Tahliye Konusunda Nihai Kararı Kim Verir?”, Habertürk, 13 Haziran 2014. Yüncüer, Zeynep. “Yapılan Takaslar Saklanıyor”, Birgün, 26 Eylül 2016. Zelin, Aaron Y. “The Islamic State’s Territorial Methodology”, Research Notes, The Washington Institute for Near East Policy, no: 29, 2016, http://www.washingtoninstitute.org/policy-analysis/view/the-islamic-states-territorial-methodology, [04.05.2018]. Zelin, Aeron Y. “Interpreting the Fall of Islamic State Governance”, The Washington Institute Policy Watch 2871, http://www.washingtoninstitute.org/policy-analysis/view/interpreting-the-fall-of-islamic-state-governance, [05.05.2018]. Zeyrek, Deniz. “Dakika Dakika Uydudan İzledi”, Hürriyet, 21 Eylül 2014.İnternet Kaynakları Ahmet Davutoğlu, https://twitter.com/ahmet_davutoglu, [10.06.2014].“Bülent Arınç'tan İlginç Çıkış”, Milliyet, 13 Haziran 2014. “CHP'den Erdoğan ve Davutoğlu Hakkında Musul Rehineleri Suç Duyurusu”, https://umutoran.com/2014/08/06/chpden-erdogan-ve-davutoglu-hakkinda-musul-rehineleri-suc-duyurusu/, [06.08.2014].“CHP'li heyet Esad'la görüştü”, Sabah, 8 Mart 2013.“Çapulcunun Yaptığına Bak! IŞİD Musul Konsolosluğumuzu Bastı”, Türkiye, 12 Haziran 2014, http://www.turkiyegazetesi.com.tr/gundem/163123.aspx, [12.06.2014].“Davutoğlu'ndan "Musul" Açıklaması”, http://www.hurriyet.com.tr/dunya/davutoglundan-musul-aciklamasi-26594234, [12.06.2014].Devlet İstihbarat Hizmetleri ve Millî İstihbarat Teşkilâtı Kanununda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun, http://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2014/04/20140426-1.htm, [26.04.2014]. “Dışişleri: Irak'ta 80 Türk Rehin”, Hürriyet, 11 Haziran 2014 “Diz Çöktürüp Silah Çektiler”, http://www.milliyet.com.tr/diz-cokturup-silah-cektiler-gundem-2017064/, [21.02.2015]“El-Kaide'ye Bağlı Örgüt Ramadi ve Felluce'yi Aldı”, Milliyet, 3 Ocak 2015. “Erdoğan Takas Sorusuna Cevap Verdi: Velev ki Takas Oldu, Ben Şuna Bakarım, 49 Vatandaşımız Hiçbir Şeyle Değişilmez”, Hürriyet, 22 Eylül 2014. “Erdoğan Takas Sorusuna Cevap Verdi: Velev ki Takas Oldu, Ben Şuna Bakarım, 49 Vatandaşımız Hiçbir Şeyle Değişilmez”, Hürriyet, 22 Eylül 2014. “Hedefleri Türkiye Değil”, Hürriyet, 14 Haziran 2014. “ISIS Kidnaps 48 From Turkish Consulate in Mosul”, http://www.anadoluturkhaber.com/TR/Detail/ISIS-Kidnaps-48-From-Turkish-Consulate-In-Mosul/3550, [11.04.2014].“İstanbul’un Ortasında Cihat Çağrısı Yaptılar”, https://www.haberler.com/isid-i-oven-siteler-istanbul-da-yapilan-6316632-haberi/, [29.08.2014].“IŞİD Baskını”, Milliyet,12 Haziran 2014. “IŞİD Boyunu Aştı, Türk Diplomatları Kaçırdı”, Akşam, 12 Haziran 2014. “IŞİD Çıldırdı, Türkiye Alarmda”, Habertürk, 12 Haziran 2014. “IŞİD Musul’u Ele Geçirdi”, http://t24.com.tr/haber/al-jazeera-isid-musulu-ele-gecirdi,260756, [10.06.2014].“IŞİD Terörü Türkiye'ye Girdi”, Taraf, 12 Haziran 2014. “IŞİD’in rehineleri bırakması için aşiretler devrede”, Akşam, 13 Haziran 2014.“IŞİD’in artık Türkçe dergisi de var: ‘Ya Rabbi İstanbul’un fethini bize nasip et’”, http://www.diken.com.tr/isidin-artik-turkce-dergisi-de-var-ya-rabbi-istanbulun-fethini-bize-nasip-et/, [10.10.2015].“Konsolosluk Düştü, Millî Gazete”, 12 Haziran 2014. “Koru: 49 İnsanın Rehin Alındığını Düşünmüyoruz”, Hürriyet, 15 Haziran 2014. “MHP'li Oğan: Diplomatlarımız IŞİD'e Emanet”, https://www.haberler.com/mhp-li-ogan-diplomatlarimiz-isid-e-emanet-6142804-haberi/, [11.06.2014] “Millî İstihbarat Teşkilâtı Cumhurbaşkanı'na Bağlandı”, Star, 25 Ağustos 2017. “MİT Yasası’na Kısmi İptal”, Yenişafak, 1 Ocak 2016.“Musul’dan Kaçış”, Türkiye, 11 Haziran 2014, http://www.turkiyegazetesi.com.tr/dunya/162935.aspx, [11.06.2014].“Musul'daki Başkonsolos Baskının Detaylarını İlk Defa Anlattı, AKP Yine Yalan Söylemiş”, https://www.abcgazetesi.com/arsiv/musuldaki-konsolos-baskinin-detaylarini-ilk-defa-anlatti-akp-yine-yalan-soylemis/haber-36787, [12.12.2016]. “No: 196, 11 Haziran 2014, Musul’daki Başkonsolosluğumuz Yerleşkesine Gerçekleştirilen Baskın Hk.”, http://www.mfa.gov.tr/no_-196_-11-haziran-2014_-musul_daki-baskonsoloslugumuz-yerleskesine-gerceklestirilen-baskin-hk_.tr.mfa [27.03.2015]. “Savaş İlanı Gibi”, Yenişafak, 12 Haziran 2014. “'Takas Edilen' IŞİD Militanı: Türkler Bize İyi Davrandı”, BBC, http://www.bbc.com/turkce/haberler/2014/11/141107_times_isid_takas, [10.11.2014]. “T.C. Ankara 9. Ağır Ceza Mahkemesi Yayın Yasağı Kararı”, https://www.rtuk.gov.tr/assets/Icerik/Download/YayinYasaklari/2014/T.C.%20ANKARA%209.%20A%C4%9EIR%20CEZA%20MAHKEMES%C4%B0%20YAYIN%20YASA%C4%9EI%20KARARI.tif, [17.06.2014]. “TBMM Oturumu İptal!”, Millî Gazete, 12 Haziran 2014. “Terör Örgütü IŞİD; Türkiye'de Saldırıları Neden Üstlenmiyor?”, Milliyet, 14 Ocak 2016. “The PLO Claim for the Status”, Journal of Palestine Studies, Vol.10, No.4, 1981, 153.“TSK’dan IŞİD’e Hava Operasyonu”, NTV, https://www.ntv.com.tr/turkiye/tskdan-iside-hava-operasyonu,SumqTSTlsE6HYjQ6ME-XNw, [24.08.2015].“Türk Rehineler Nasıl Serbest Bırakıldı?”, http://www.takvahaber.net/guncel/turk-rehineler-nasil-serbest-birakildi-h9846.html, [29.03.2015].“Türkiye'den IŞİD'in Tehdidine İlk Tepki”, Cumhuriyet 11 Ağustos 2014, http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/turkiye/104603/Turkiye_den_ISiD_in_tehdidine_ilk_tepki.html“Türkiye'nin Musul Başkonsolosluğu'nun Bulunduğu Mahalle Kurtarıldı”, Türkiye, 7 Mart 2017, http://www.turkiyegazetesi.com.tr/dunya/453516.aspx “Türkiye'ye Tuzak”, Sabah, 12 Haziran 2014. Türkiye Büyük Millet Meclisi Genel Kurul Tutanağı, 24. Dönem 4. Yasama Yılı, 101. Birleşim 11 Haziran 2014,https://www.tbmm.gov.tr/develop/owa/Tutanak_B_SD.birlesim_baslangic?P4=22169&P5=H&page1=27&page2=27, [20.05.2014].TBMM Genel Kurul Tutanağı 24. Dönem, 5. Yasama Yılı, 62.Birleşim, https://www.tbmm.gov.tr/tutanak/donem24/yil5/ham/b06201h.htm, [23.02.2015]. “2013/5428 Sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ve Ekleri”. Resmî Gazete, 10 Ekim 2013, Sayı:28791, http://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2013/10/20131010-1-1.pdf, [11.26.2017]. “21/5/2014 Tarihli ve 2014/6388 Sayılı Kararnamenin Eki”, [http://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2014/06/20140603-16-1.pdf, [11.26.2017]“6532 Sayılı Devlet İstihbarat Hizmetleri ve Millî İstihbarat Teşkilâtı Kanununda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun” Resmî Gazete, 26 Nisan 2014, Sayı: 28963, http://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2014/04/20140426-1.htm, [25.05.2018].

Turkey’s Crisis Management in the Mosul Hostage Crisis

Yıl 2019, Cilt: 6 Sayı: 1, 13 - 54, 28.06.2019
https://doi.org/10.26513/tocd.486020

Öz



In this study, the Hostage Crisis
triggered by the occupation of the Mosul Consulate of Turkey is analyzed. In this crisis, Turkey's adversary is an armed non-state
actor and the incident occurred in the neighboring
Iraqi
territory.
The occupation of Iraqi
territory by an armed non-state actor (ISIS) has created a challenge against
the fundamental characteristics of state phenomenon both in this geographical
territory and throughout the region.
This challenge was not limited to the territory of the
occupied state. It has also led to a foreign policy crisis between Turkey and
the armed non-state actor (ISIS).
In the crisis management process, Turkey used
different methods and tools to manage the crisis and ensure the rescue of the
hostages.
Turkey did not want to engage directly in the management process of this
crisis and avoided the traditional diplomatic-political instruments and
methods. For this reason, Turkey has managed the process of crisis through the intelligence
service (MIT). It was seen that the National Intelligence Organization (MIT)
was prominent as an ad hoc mechanism
during the crisis management process. In this study, the pressures created by
the international system and regional sub-system, the struggle for territory
and power in the region, the relationship between the government and opposition
in Turkey, the presence of ISIS militants within the borders of the country and
the analysis of the crisis management and decision process related to the Mosul
Hostage Crisis were taken into consideration.

Proje Numarası

Proje No: 112K172

Kaynakça

  • Acarer, Erk. IŞİD ve Türkiye, İstanbul: Ayrıntı Yayınları, 2017.Ağar, Abdullah. Özgür Şehit İstanbul: Remzi Kitabevi, 2017. Aksu, “Fuat. Türk Dış Politikası Krizlerinde Hükümetler, Cumhurbaşkanları ve Başbakanlar”, Uluslararası İlişkiler Dergisi, Yayın Sürecinde 2018. Aksu, Fuat. Türk Dış Politikasında Karar Alma ve Süreç Analizi, İstanbul: Dış Politika ve Kriz İncelemeleri Yayınları, 2017. Artan, Gökhan ve Erollu, Eray. “Pilotlarımız Türkiye'de!”, https://www.haberturk.com/gundem/haber/886685-pilotlarimiz-turkiyede, [21.09.2014].Belgin, Tunca. “Konuşuldu ama Meclis’ IŞİD’medi”, Milliyet, 16 Haziran 2014.Bulut, Uzay. “Should Turkey Officially Designate ISIS a Terrorist Organization?”, https://besacenter.org/perspectives-papers/turkey-officially-designate-isis-terrorist-organization/, [20.03.2017]. Çetin, Ümit. “Durum IŞİD Ötesi”, Hürriyet, 16 Haziran 2014. Devji, Faisal. “Politics after Al-Qaeda”, 2011, http://www.conflictsforum.org/wp-content/uploads/2011/07/PolicyPaper-PolitcisAfterAlQaeda1.pdf, 2, [25.09.2017].Devji, Faisal. Landscapes of the Jihad: Militancy, Morality, Modernity London: Hurst & Company, 2005.Devlen, Balkan and Özdamar, Özgür. “Neoclassical Realism and the Foreign Policy Crises”, in Realism Today: A Paradigmatic Inventory, Eds. Annette Freyberg, Evan Harrison and Patrick James, 136-164, Baltimore: John Hopkins University Press, 2009. Durac, Vincent. “The Role of Non-State Actors in Arab Countries after the Arab Uprisings”, http://www.iemed.org/observatori/arees-danalisi/arxius-adjunts/anuari/med.2015/IEMed%20Yearbook%202015_NonStateActorsArabUprisings_VincentDurac.pdf, 39, [15.07.2016]. Dursunoğlu, Alptekin. “Rehineler serbest; ama dış politika hala rehin”, http://www.ydh.com.tr/YD428_rehineler-serbest-ama-dis-politika-hala-rehin.html, [21.09.2014].Dursunoğlu, Alptekin. Yeni Osmanlı’nın Ortadoğu’su İstanbul: Önsöz Yayıncılık, 2016.George, Alexander L. “A Provisional Theory of the Crisis Management”, in Avoiding War: Problems of the Crisis Management, Ed.Alexander, 22-27. George USA: Westwiev Press, 1991.George, Alexander L. “Strategies for Crisis Management”, in Avoiding War: Problems of the Crisis Management, Ed.Alexander George, 377-394, USA: Westwiev Press, 1991. Golman, Ogen S. “Between Self Interest and International Norms: Legitimizing the PLO”, Israel Affairs Vol. 19, No.2, (2013): 364-378 Greenhill, Sam. “How Seven Radicalised Young Britons a Week are Taking the Gateway to Jihad”, The Daily Mail, 26 August 2014. Gulmohamad, Zana Khasraw. “The Rise and Fall of Islamic State of Irag and Al-Sham LevantISIS, 2, http://globalsecuritystudies.com/Gulmonhamad%20ISIS%20AG.pdf, [15.07.2016].Gürcanlı, Zeynep. “Davutoğlu 20 saat önce tweet atmıştı”, Hürriyet, 11 Haziran 2014. Haniyeh, Hassan Abu. “Daesh’s Organisational Structure”,2014, http://studies.aljazeera.net/en/dossiers/decipheringdaeshoriginsimpactandfuture/2014/12/201412395930929444.html, [10.08.2016].Heinze, Eric A. and Steele, Brent J. “Introduction: Non-State Actors and The Just War Tradition”, in Ethics, Authority, and War: Non-State Actors and Just War Tradition, Eds. Eric A. Heinze and Brent J. Steele. 1-20, New York: Palgrave Macmillan, 2009.Hermann, Margareth G. “How Decision Units Shape Foreign Policy: A Theoretical fraework”, International Studies Review Vol.3, No.2, (2001) 47-81.Hinnebush, Raymond. “Syria-Iraq Relations: State Construction and Deconstruction and the MENA States System”, LSE Middle East Centre Paper Series No:4, (2014), http://www.lse.ac.uk/middleEastCentre/publications/Paper-Series/SyriaIraqRelations.aspx, [15.07.2016].Kavcar, Neval. “ABD IŞİD'i Neden Tokatlıyor?”, Ortadoğu, 10 Eylül 2014. Kurtuluş, Ersun N.. “The “New Terorism” and Its Critics”, Studies in Conflict and Terorism Vol: 34, No: 6, (2011) : 476-500.Küçük, Ayşe. “Non-State Actors in Turkish Foreign Policy Crises”, in Analyzing Foreign Policy Crises in Turkey: Conceptual, Theoretical and Practical Discussions, Eds. Fuat Aksu and Helin Sarı Ertem, 199-223, Cambridge: Cambridge Scholars Publishing, 2017.Lister, Charles. “Profiling the Islamic State”, Brookings Doha Center Analysis Paper, No: 13, November 2014, 21, http://somalianation.com/wp-content/uploads/2014/12/en_web_lister.pdf, [15.07.2016].Mabon, Simon and Ardovini, Lucia. “Daesh, Geopolitics and the Resurgence of Pan Arabism?”, http://fpc.org.uk/fsblob/1691.pdf, [15.07.2016].Mahalli, Hüsnü. Diren Suriye, İstanbul: Destek Yayınları, 2014.McMains, Michael J. and Mullins, Wayman C. Crisis Negotiations: Managing Critical Incidents and Hostage Situations in Law Enforcement and Corrections, Fourth Edition New Providdance: Anderson Publshing, 2010. Mehmetçik, Hakan and Kurşun, Ali Murat. “Making Sense of the Territorial Aspirations of ISIS: Autonomy, Representation, and Influence”, in Violent Non-State Actors and Syrian Civil War: The ISIS and YPG Cases, Eds. Özden Zeynep Oktav, Emel Parlar Dal and Ali Murat Kurşun, 53-72, Cham: Springer, 2018.Migdal, Joel. Strong States, Weak States: Power and Accomodation: Strong Societies and Weak States: State-Society Relations and State Capabilities in the Third World, Princeton: Princeton University Press, 1988.Nayır, Mehmet. “Musul Düştü”, https://www.takvim.com.tr/guncel/2014/06/11/musul-dustu , [11.06.2014].Olson, Tod. “America Held Hostage: the Iranian Hostage Crisis Would Torment America - and Topple a President”, History The 1970s, Scholastic Update, Vol. 130, Issue 14, (1998): 20-23.Öz, Işıl. “MİT Yasası Anayasa'ya ve Devletler Hukuku Prensiplerine Aykırı”, ttp://t24.com.tr/haber/mit-yasasi-anayasaya-ve-devletler-hukuku-prensiplerine-aykiri,274931, [24.11. 2014]. Özdoğan, Aleattin. “Ulus Devlet ve Coğrafyasının İnşası”, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi Ankara: Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, 2003. Pierson, Christopher. Modern Devlet, Çev. Dilek Hattatoğlu İstanbul: Çiviyazıları, 2000.Poggi, Gianfranco. Devlet: Doğası, Gelişimi ve Geleceği, Çev. Aysun Babacan İstanbul: İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları, 2007.Rosenau, James N.. Turbulence in World Politics: A Theory of Change and Continuity. New Jersey: Princeton University Press, 1990.Rosenthal, Uriel and Kouzmin, Alexander. “Crises and Crisis Management: Toward Comprehensive Decision Making”, Journal of Public Administration Research and Theory, Vol:7, No:2, (1997): 277-304.Ryan, Curtis. Regional Responses to the Rise of ISIS, http://www.merip.org/mer/mer276/regional-responses-rise-isis, [25.09.2017].Sabuncu, Murat. “Fidan: Konsolosluğu Boşaltmalıyız Davutoğlu: Hayır Doğru olmaz!”, http://t24.com.tr/yazarlar/bilinmeyen/fidan-konsoloslugu-bosaltmaliyiz-davutoglu-hayir-dogru-olmaz,9686, [15.07.2015].Saymaz, İsmail. Türkiye’de IŞİD İstanbul: İletişim Yayıncılık, 2017.Schneckener, Ulrich. “Armed Non-State Actors and Monopoly of Force”, Revisiting the State Monopoly on the Legitimate Use of Force, Policy Paper 24 (2007): 10-19.Schneckener, Ulrich. “Fragile Statehood, Armed Non-State Actors and Security Governance.” in Private Actors and Security Governance. Eds. Alan Bryden, Marina Caparini, 23-40. Berlin: LIT, 2006. Simon, S. and Benjamin, D. “America and the New Terrorism”, Survival Vol: 42, No: 1, (2000): 156-172. Sloan, Stephen. Beating International Terrorism: An Action Strategy For Preemption and Punishment, Diane Publishing: Alabama, 1986.Staniland, Paul. “Will ISIS Cohere or Collapse?”, 2014, https://politicalviolenceataglance.org/2014/06/24/will-isis-cohere-or-collapse/, [11.08.2016].Şenol, Dolunay, Erdem, Sezgin ve Erdem, Elif. “IŞİD: Küresel Bir Terör Örgütü”. Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, cilt 26, Sayı 2, (2016): 277-292.Taşdemir, Fatma. “Devlet Merkezli Uluslararası Hukuk Sistemi ve Devlet Dışı Silahlı Aktörler”, İÜ Siyasal Bilgiler Fakültesi Dergisi Sayı 56, (Mart 2017): 85-120. Taşdemir, Fatma. “Kuvvet Kullanma Hukuku Jus Ad Bellum Açısından IŞİD ile Mücadele”, Suriye, Çatışma ve Uluslararası Hukuk, Ed. Fatma Taşdemir, 53-70. İstanbul: Nobel Yayıncılık, 2016. Taştekin, Fehim. Suriye: Yıkıl Git, Diren Kal, 5. Baskı İstanbul: İletişim Yayınları, 2016.Thompson, Nick and Shubert, Atika. “The anatomy of ISIS: How the 'Islamic State' is run, from oil to beheadings”, 2014, http://edition.cnn.com/2014/09/18/world/meast/isis-syria-iraq-hierarchy/, [31.07.2016]. Uğur, Ergan. “NATO'da 'Musul' Toplantısı”, Hürriyet, 12 Haziran 2014. Uludag, Mekki. “Turkish Hostages Freed by ISIS after 102 Days – Why and How?”, Counter Terrorist Trends and Analyses Vol. 6, No. 9, 2014, 16.Uludağ, Alican. “70 ilde IŞİD hücresi var: CHP ve HDP hedefte”, Cumhuriyet, 12 Nisan 2016.Ünver, H. Akın. “Contested Geographies: How ISIS and YPG Rule “No-Go” Areas in Northern Syria”, in Violent Non-State Actors and Syrian Civil War: The ISIS and YPG Cases, Eds.Özden Zeynep Oktav, Emel Parlar Dal and Ali Murat Kurşun. 35-52. Cham: Springer, 2018.Williams, Louren. “Turkey shuns role in terror fight”, USA Today, 19 September 2014.Yalvaç, Faruk. “Devlet”, Devlet ve Ötesi: Uluslararası İlişkilerde Temel Kavramlar, Der. Atila Eralp, 15-52. İstanbul: İletişim Yayınları, 2005. Yavuz, Ramazan ve Bozarslan, Felat. “Türk Rehineler için Erbil'den Zırhlı Araçlar Gönderildi”, Hürriyet, 14 Haziran 2014.Yılmaz, Aykut. “Tahliye Konusunda Nihai Kararı Kim Verir?”, Habertürk, 13 Haziran 2014. Yüncüer, Zeynep. “Yapılan Takaslar Saklanıyor”, Birgün, 26 Eylül 2016. Zelin, Aaron Y. “The Islamic State’s Territorial Methodology”, Research Notes, The Washington Institute for Near East Policy, no: 29, 2016, http://www.washingtoninstitute.org/policy-analysis/view/the-islamic-states-territorial-methodology, [04.05.2018]. Zelin, Aeron Y. “Interpreting the Fall of Islamic State Governance”, The Washington Institute Policy Watch 2871, http://www.washingtoninstitute.org/policy-analysis/view/interpreting-the-fall-of-islamic-state-governance, [05.05.2018]. Zeyrek, Deniz. “Dakika Dakika Uydudan İzledi”, Hürriyet, 21 Eylül 2014.İnternet Kaynakları Ahmet Davutoğlu, https://twitter.com/ahmet_davutoglu, [10.06.2014].“Bülent Arınç'tan İlginç Çıkış”, Milliyet, 13 Haziran 2014. “CHP'den Erdoğan ve Davutoğlu Hakkında Musul Rehineleri Suç Duyurusu”, https://umutoran.com/2014/08/06/chpden-erdogan-ve-davutoglu-hakkinda-musul-rehineleri-suc-duyurusu/, [06.08.2014].“CHP'li heyet Esad'la görüştü”, Sabah, 8 Mart 2013.“Çapulcunun Yaptığına Bak! IŞİD Musul Konsolosluğumuzu Bastı”, Türkiye, 12 Haziran 2014, http://www.turkiyegazetesi.com.tr/gundem/163123.aspx, [12.06.2014].“Davutoğlu'ndan "Musul" Açıklaması”, http://www.hurriyet.com.tr/dunya/davutoglundan-musul-aciklamasi-26594234, [12.06.2014].Devlet İstihbarat Hizmetleri ve Millî İstihbarat Teşkilâtı Kanununda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun, http://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2014/04/20140426-1.htm, [26.04.2014]. “Dışişleri: Irak'ta 80 Türk Rehin”, Hürriyet, 11 Haziran 2014 “Diz Çöktürüp Silah Çektiler”, http://www.milliyet.com.tr/diz-cokturup-silah-cektiler-gundem-2017064/, [21.02.2015]“El-Kaide'ye Bağlı Örgüt Ramadi ve Felluce'yi Aldı”, Milliyet, 3 Ocak 2015. “Erdoğan Takas Sorusuna Cevap Verdi: Velev ki Takas Oldu, Ben Şuna Bakarım, 49 Vatandaşımız Hiçbir Şeyle Değişilmez”, Hürriyet, 22 Eylül 2014. “Erdoğan Takas Sorusuna Cevap Verdi: Velev ki Takas Oldu, Ben Şuna Bakarım, 49 Vatandaşımız Hiçbir Şeyle Değişilmez”, Hürriyet, 22 Eylül 2014. “Hedefleri Türkiye Değil”, Hürriyet, 14 Haziran 2014. “ISIS Kidnaps 48 From Turkish Consulate in Mosul”, http://www.anadoluturkhaber.com/TR/Detail/ISIS-Kidnaps-48-From-Turkish-Consulate-In-Mosul/3550, [11.04.2014].“İstanbul’un Ortasında Cihat Çağrısı Yaptılar”, https://www.haberler.com/isid-i-oven-siteler-istanbul-da-yapilan-6316632-haberi/, [29.08.2014].“IŞİD Baskını”, Milliyet,12 Haziran 2014. “IŞİD Boyunu Aştı, Türk Diplomatları Kaçırdı”, Akşam, 12 Haziran 2014. “IŞİD Çıldırdı, Türkiye Alarmda”, Habertürk, 12 Haziran 2014. “IŞİD Musul’u Ele Geçirdi”, http://t24.com.tr/haber/al-jazeera-isid-musulu-ele-gecirdi,260756, [10.06.2014].“IŞİD Terörü Türkiye'ye Girdi”, Taraf, 12 Haziran 2014. “IŞİD’in rehineleri bırakması için aşiretler devrede”, Akşam, 13 Haziran 2014.“IŞİD’in artık Türkçe dergisi de var: ‘Ya Rabbi İstanbul’un fethini bize nasip et’”, http://www.diken.com.tr/isidin-artik-turkce-dergisi-de-var-ya-rabbi-istanbulun-fethini-bize-nasip-et/, [10.10.2015].“Konsolosluk Düştü, Millî Gazete”, 12 Haziran 2014. “Koru: 49 İnsanın Rehin Alındığını Düşünmüyoruz”, Hürriyet, 15 Haziran 2014. “MHP'li Oğan: Diplomatlarımız IŞİD'e Emanet”, https://www.haberler.com/mhp-li-ogan-diplomatlarimiz-isid-e-emanet-6142804-haberi/, [11.06.2014] “Millî İstihbarat Teşkilâtı Cumhurbaşkanı'na Bağlandı”, Star, 25 Ağustos 2017. “MİT Yasası’na Kısmi İptal”, Yenişafak, 1 Ocak 2016.“Musul’dan Kaçış”, Türkiye, 11 Haziran 2014, http://www.turkiyegazetesi.com.tr/dunya/162935.aspx, [11.06.2014].“Musul'daki Başkonsolos Baskının Detaylarını İlk Defa Anlattı, AKP Yine Yalan Söylemiş”, https://www.abcgazetesi.com/arsiv/musuldaki-konsolos-baskinin-detaylarini-ilk-defa-anlatti-akp-yine-yalan-soylemis/haber-36787, [12.12.2016]. “No: 196, 11 Haziran 2014, Musul’daki Başkonsolosluğumuz Yerleşkesine Gerçekleştirilen Baskın Hk.”, http://www.mfa.gov.tr/no_-196_-11-haziran-2014_-musul_daki-baskonsoloslugumuz-yerleskesine-gerceklestirilen-baskin-hk_.tr.mfa [27.03.2015]. “Savaş İlanı Gibi”, Yenişafak, 12 Haziran 2014. “'Takas Edilen' IŞİD Militanı: Türkler Bize İyi Davrandı”, BBC, http://www.bbc.com/turkce/haberler/2014/11/141107_times_isid_takas, [10.11.2014]. “T.C. Ankara 9. Ağır Ceza Mahkemesi Yayın Yasağı Kararı”, https://www.rtuk.gov.tr/assets/Icerik/Download/YayinYasaklari/2014/T.C.%20ANKARA%209.%20A%C4%9EIR%20CEZA%20MAHKEMES%C4%B0%20YAYIN%20YASA%C4%9EI%20KARARI.tif, [17.06.2014]. “TBMM Oturumu İptal!”, Millî Gazete, 12 Haziran 2014. “Terör Örgütü IŞİD; Türkiye'de Saldırıları Neden Üstlenmiyor?”, Milliyet, 14 Ocak 2016. “The PLO Claim for the Status”, Journal of Palestine Studies, Vol.10, No.4, 1981, 153.“TSK’dan IŞİD’e Hava Operasyonu”, NTV, https://www.ntv.com.tr/turkiye/tskdan-iside-hava-operasyonu,SumqTSTlsE6HYjQ6ME-XNw, [24.08.2015].“Türk Rehineler Nasıl Serbest Bırakıldı?”, http://www.takvahaber.net/guncel/turk-rehineler-nasil-serbest-birakildi-h9846.html, [29.03.2015].“Türkiye'den IŞİD'in Tehdidine İlk Tepki”, Cumhuriyet 11 Ağustos 2014, http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/turkiye/104603/Turkiye_den_ISiD_in_tehdidine_ilk_tepki.html“Türkiye'nin Musul Başkonsolosluğu'nun Bulunduğu Mahalle Kurtarıldı”, Türkiye, 7 Mart 2017, http://www.turkiyegazetesi.com.tr/dunya/453516.aspx “Türkiye'ye Tuzak”, Sabah, 12 Haziran 2014. Türkiye Büyük Millet Meclisi Genel Kurul Tutanağı, 24. Dönem 4. Yasama Yılı, 101. Birleşim 11 Haziran 2014,https://www.tbmm.gov.tr/develop/owa/Tutanak_B_SD.birlesim_baslangic?P4=22169&P5=H&page1=27&page2=27, [20.05.2014].TBMM Genel Kurul Tutanağı 24. Dönem, 5. Yasama Yılı, 62.Birleşim, https://www.tbmm.gov.tr/tutanak/donem24/yil5/ham/b06201h.htm, [23.02.2015]. “2013/5428 Sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ve Ekleri”. Resmî Gazete, 10 Ekim 2013, Sayı:28791, http://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2013/10/20131010-1-1.pdf, [11.26.2017]. “21/5/2014 Tarihli ve 2014/6388 Sayılı Kararnamenin Eki”, [http://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2014/06/20140603-16-1.pdf, [11.26.2017]“6532 Sayılı Devlet İstihbarat Hizmetleri ve Millî İstihbarat Teşkilâtı Kanununda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun” Resmî Gazete, 26 Nisan 2014, Sayı: 28963, http://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2014/04/20140426-1.htm, [25.05.2018].
Toplam 1 adet kaynakça vardır.

Ayrıntılar

Birincil Dil Türkçe
Bölüm Makaleler
Yazarlar

Fuat Aksu 0000-0002-3693-6666

Ayşe Küçük 0000-0003-4043-0550

Proje Numarası Proje No: 112K172
Yayımlanma Tarihi 28 Haziran 2019
Kabul Tarihi 7 Mart 2019
Yayımlandığı Sayı Yıl 2019 Cilt: 6 Sayı: 1

Kaynak Göster

APA Aksu, F., & Küçük, A. (2019). Musul Rehineler Krizinde Türkiye’nin Kriz Yönetimi. Türkiye Ortadoğu Çalışmaları Dergisi, 6(1), 13-54. https://doi.org/10.26513/tocd.486020

Creative Commons Lisansı

TOÇD'nde yayınlanan makaleler Creative Commons Atıf-GayriTicari 4.0 Uluslararası Lisansı ile lisanslanmıştır.