Müslüman Kardeşler, Siyasal Meşruiyet ve Seçimler: Ürdün Üzerine Bir İnceleme

Yıl 2021, Cilt: 8 Sayı: 2, 51 - 84, 31.12.2021

Abdulgani Bozkurt

https://doi.org/10.26513/tocd.963336

Cited By: 2

Öz

Müslüman Kardeşler hareketi, Mısır’da kuruluşundan itibaren toplumla alakalı tüm meselelerle ilgilenen bir teşkilat olmuştur. Hareket, başta komşu ülkeler olmak üzere bütün bölgeye yayılmış ve zaman içerisinde neredeyse bütün Arap ülkelerinde teşkilatlanmıştır. Ülkelerin içsel dinamikleri ile bölgesel ve küresel politikadaki konumlanışları hareketin kurumsal görünümünü ve faaliyetlerini etkilemiş ve hareket içinde belirli bir düzeyde kurumsal ve ideolojik farkın oluşmasının önünü açmıştır. Bölgedeki teşkilatlardan bazıları sistem içi kalırken bazıları da sistem dışı hareket etmiştir. Bu bağlamda Ürdün’deki Müslüman Kardeşler hareketinin sistem içi muhalefet yapan teşkilatlardan biri olduğunu ifade etmek mümkündür. Rejimle kimi zaman çekişme kimi zaman da işbirliği içinde olan hareket, rejimle ilişkisini özellikle ülkede yapılan genel seçimler üzerinden belirlemiştir. Bu noktada hareketin seçimle alakalı aldığı kararlara özel bir önem atfettiği ve seçimleri boykotu rejimin meşruiyetini sarsma aracı olarak kullandığını söylemek yanlış bir tespit olmayacaktır. Hareket muhalefetten yoksun bir meclisin yok hükmünde olacağı ve rejime yönelik eleştirilerin artacağı düşüncesinde olmuştur. Seçimleri bölgede meydana gelen halk hareketleri sürecine kadar rejimin meşruiyetini sarsma olarak değerlendiren Müslüman Kardeşler, ülkede ve bölgede hareket aleyhine gelişen olaylar sonrasında aynı seçimleri kendi meşruiyetini kanıtlamanın bir aracı olarak değerlendirmiştir. Bu çalışma seçimlere katılım ya da seçimleri boykot kararının bir meşruiyet aracı olarak kullanıldığı tezini ileri sürmektedir. Bu kapsamda Ürdün’de siyasal liberalleşme sürecinin başladığı 1989’dan son seçimlerin yapıldığı 2020’ye kadar yapılan tüm seçimler mercek altına alınmış ve hareketin rejimle girdiği mücadele seçimler üzerinden tahlil edilmiştir. Çalışma hazırlanırken 2012 ile 2014 yılları arasında Müslüman Kardeşler ve siyasi kanadı İslami Hareket Cephesi’nin liderleriyle Amman’da yapılan mülakatlardan yararlanılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Ürdün, Müslüman Kardeşler, Seçimler, Meşruiyet, Boykot

Muslim Brotherhood, Political Legitimacy and Elections: A Case Study on Jordan

Öz

Since its foundation in Egypt, Muslim Brotherhood (Al-Ikhwan Al-Muslimin) has always been an organization that is interested in all the social issues. This movement has spread across the region, especially to the neighboring countries, and institutionalized in almost all the Arabian countries in the course of time. The internal dynamics of the countries and their positionings in the regional and global politics have affected both the organisation and activities of the movement and paved the way for a certain level of institutional and ideological variation within the movement. While some of the movements acted in line with the rules of the political system in which they are operating, some others challenged it. In this context, it can be stated that the Muslim Brotherhood in Jordan is one of the movement challenging the rules within the system. The movement, having complicated relations with the regime including both conflictual and cooperative elements, set its relationship with regime on the basis of the general elections in the country. At this point, it would not be wrong to state that the movement has paid significant importance to its election-based decisions and used the election boycott as an instrument to undermine the legitimacy of regime. The movement has defended that an assembly lacking of opposition would become null and void and the criticisms towards the regime would increase. Muslim Brotherhood, which has considered the elections as an instrument for undermining the legitimacy of regime until the civil uprisings targeting the movement in the region, afterwards the elections have considered as a mechanism providing legitimacy to the movement. The present study claims that the decision to participate in or boycott the elections has been used as a legitimacy instrument. Accordingly, all the elections between 1989, when the political liberalization process has started in Jordan, and 2020, when the last election has been made, were examined and the struggle between the Muslim Brotherhood and regime was analyzed over the elections. During the research, the interviews made with the leaders of Muslim Brotherhood and Islamic Movement Party, which is the political wing of movement, between 2012 and 2014 were used.

Anahtar Kelimeler

Jordan, Muslim Brotherhood, Elections, Legitimacy, Boycott

Kaynakça

• Referans1 Clark, Janine A., “Jordan”, Islamist Oppositions Parties and the Potential for EU Engagement içinde Editörler: Archer, Toby ve Huuhtanen, Heiti,(43-55), Vammala: Vammalan Kirjapaino, 2007.
• Referans2 Emile F. Sahliyeh, “The State and Islamic Movement in Jordan,” Journal of Church and State 47, no. 1 (Kış-2005): 109-131. Referns3 Freıj, Hanna ve Robinson, Leonard C., “Liberalization, the Islamists, and the Stability of the Arab State: Jordan as a Case Study,” The Muslim World 86, no. 1 (1996): 1-32.
• Referans4 Köprülü, Nur, “The Paradox of Inclusion/Exclusion of Islamist Parties in Tunisia and Jordan after the Arab Uprisings A Comparative Study,” Insight Turkey 22, no. 4 (2020): 211-235.