MEKAN VE YER KAVRAMLARININ ANLAMSAL AÇIDAN İRDELENMESİ

Yıl 2020, Cilt: 10 Sayı: 1, 25 - 30, 01.01.2020

Gülay Usta

Öz

İnsanlık tarihi boyunca var olan mekan yaratma sanatı olan mimarlığın esas nesnesi olan mekan
kavramı irdelendiğinde farklı yaklaşımların olduğu dikkati çeker. Özellikle farklı disiplinlerdeki
araştırmalarda mekan kavramı anlamsal açıdan farklı şekillerde ifade edilmektedir. Buradaki
kavramsal farklılıkların çeşitlilik ve zenginlik olarak ele alınması doğru bir yaklaşımdır. Bu çalışma
kapsamında mimarlık nesnesi olan mekan kavramının farklı bakış açılarına göre tanımları üzerinde
durulmuş ve mekan- yer kavramları tartışmaya açılmıştır. Genel olarak bakıldığında, mekan
kavramının soyut olarak algılanan bir boşluktan ibaret olabildiği, yer kavramının ise insan deneyimini
barındıran mekanlar olduğu görüşü kabul gören bir yaklaşımdır. Yer kavramı irdelendiğinde ise “ev”
kavramı ile en derin anlamı ortaya koyduğu görüşü hakimdir. İnsanlık tarihi boyunca tüm
uygarlıklarda ve kültürlerde önemli bir yeri olan “ev” kavramının etimolojik olarak da önemli
anlamsal değerler taşımaktadır. Özellikle Anadolu mimarisinde ev çeşitli atasözlerine, deyişlere konu
olacak kadar derin anlamlar içermektedir.

Anahtar Kelimeler

Mekan, Yer, Ev’in anlamı

Kaynakça

• Arnheim, R. (1977),The Dynamicsof Architectural Form, University of California Press, London. Auge, M.(2016). Yok Yerler, Diamon Yayınevi, çev. T. Ilgaz, İstanbul. Bachelard, G. (2013). Mekanın Poetikası, çev. A.Tümertekin, Kesit Yayıncılık, İstanbul. Berger, J. (2016). Ve Yüzlerimiz, Kalbin, Fotoğraflar Kadar Kısa Ömürlü, Metis Yayıncılık, İstanbul. Botton, A. D. (2010), Mutluluğun Mimarisi, Sel Yayıncılık, İstanbul. Certeau, M. (1988); The Practice of Everyday Life, Berkeley Univ. Of California Press, 1988, ABD. Cresswell, T.(2004), Place-A short Introduction, Wiley. Führ, E. (2008), “Mimarlığın Mevcudiyeti”, Zaman- Mekan, Yayına haz. A. Şentürer vd, YEM yayın, İstanbul,s.40-57. Heidegger, M. (2018),Varlık ve Zaman, çev. K. Ökten, Alfa Basım Yayınevi, İstanbul. Le Corbusier (2011), Mimarlık Öğrencileriyle Söyleşi, çev. S. Rifat, Yapı Kredi Yayınları 216, İstanbul. Lefebvre, H. (2014). Mekanın Üretimi, çev. I. Ergüden, Sel yayıncılık, İstanbul. Leinbiz, G.W.(1961),Grand Larousse Encyclopedique, Librairie Laroussa,,vol 4,Paris,s.678 Norberg- Schulz, C.(1971), Existence Space & Architecture, Studio Vista,London. Özbek, D.A. (2016). Mimari Mekanın Tanımlanması Üzerine Bir Çalışma, Basılmamış Doktora Tezi, İstanbul Kültür Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, İstanbul. Rasmussen, S. E.(2010), Yaşayan Mimari, Remzi Kitabevi, İstanbul. Relph, E.(1976), Place and Placeleness, Pion, London. Schmarsow, A., Fiedler, K.(2017), Mimarlığın Özü ve Mimari Yaratım, çev. A. Tümertekin-N. Ülner, Janus Yayıncılık Limited Şirketi, İstanbul. Sharr, A.(2013), Mimarlar için Heidegger, çev. V. Atmaca, YEM yayın, İstanbul. Pallasmaa, J.(2011), Tenin Gözleri- Mimarlık ve Duyular, çev. A. U. Kılıç,Yem yayın, İstanbul. Tschumi, B.(2018), Mimarlık ve Kopma, çev. A. Tümertekin, , Janus Yayıncılık Limited Şirketi, İstanbul. Tuan, Yi-Fu,(2000), Space and Place The Perspective of Experience, Universite of Minnesota Press, 2001, ABD. Usta, G.K. (1994), Anadolu Osmanlı Mimarisinde Mekan Analizi-Han ve Kervansaray Yapılarında Uygulama, Basılmamış Doktora Tezi, KTÜ Fen Bilimleri Enstitüsü, Trabzon. Wright, F.L.(1991), “Genç Mimarlık” , 20 yy. Mimarisinde Program ve Manifestolar, çev. Y. Sevinç, Ş.V. Mimarlık Vakfı yayını, İstanbul. Zevi, B. (2015), Mimarlığı Görebilmek, çev. A. Tümertekin, Diamon Yayınevi, İstanbul.