Burnout Levels of Teachers Working in Different Types of Schools

Yıl 2024, Cilt: 13 Sayı: 2, 141 - 150, 30.04.2024

Ünal Türkçapar , Murat Atasoy , Tansu Kurtuldu

https://doi.org/10.22282/tojras.1439300

Öz

The aim of the study is to determine how the occupational burnout levels of teachers working in different types of schools in Bishkek province are shaped. The screening method was used in this study. This study has a descriptive and inferential nature. A total of 230 participants consisting of 67 men and 163 women working in Kyrgyz, Russian and Turkish schools affiliated to the ministry of education in Bishkek, Kyrgyzstan, constitute the working group of this research in the 2022-2023 academic year. In this study, the demographic information form prepared by the researcher and the Maslach Burnout Scale were used to collect the data. The Turkish adaptation of the scale was carried out by Ince and Şahin (1). The obtained data were transferred to computer environment and evaluated with SPSS 25.0 statistical program. Percentage and frequency values were taken for the demographic variables of the participants (gender, age, marital status, educational status, professional status and the school where you work). The t-test was applied in binary group comparisons using parametric tests in the data, the ANOVA test was applied in comparing more than two groups, and the Post Hoc Tukey Multiple Comparison test was applied to Decipher the difference between the groups. In determining the burnout levels of teachers, it was concluded that male participants had a high average compared to female participants according to the gender variable, in favor of those older than the age variable, in favor of schools according to the Kyrgyz education system according to the school type variable, there was no difference according to the educational level variable, but the highest value according to the average score values was in favor of teachers with higher education, in favor of those married according to the marital status variable, and there was no significant difference according to the professional seniority variable.

Anahtar Kelimeler

Education, burnout, teacher.

Etik Beyan

In this article, during the research process, journal writing rules, publishing principles, research and publication ethics rules, and journal ethics rules were followed. Responsibility for any violations that may arise regarding the article belongs to the author. For this research, permission was received from Kırşehir Ahi Evran University Ethics Committee with the Ethics Committee Decision dated 19.10.2023 and numbered 2023-9-10.

Destekleyen Kurum

-

Proje Numarası

-

Teşekkür

-

Farklı Okul Türlerinde Görev Yapan Öğretmenlerin Tükenmişlik Düzeyleri

Öz

Bişkek ilindeki farklı tür okullarda görev yapan öğretmenlerin mesleki tükenmişlik düzeylerinin nasıl şekillendiğini belirlemektir.Yöntem: Bu çalışmada tarama yöntemi kullanılmıştır. Bu çalışma betimsel ve çıkarımsal bir niteliğe sahiptir. Bu araştırmanın çalışma grubunu 2022-2023 eğitim öğretim yılında Kırgızistan Bişkek şehrinde eğitim bakanlığına bağlı Kırgız, Rus ve Türk okullarında görev yapan 67 erkek ve 163 kadından oluşan toplam 230 katılımcı oluşturmaktadır. Bu çalışmada verilerin toplanması için araştırmacı tarafından hazırlanan demografik bilgi formu ve Maslach Tükenmişlik Ölçeği kullanıldı. Ölçeğin Türkçe uyarlaması ise İnce ve Şahin (1) tarafından gerçekleştirilmiştir. Elde edilen veriler bilgisayar ortamına aktarılarak SPSS 25.0 istatistik programı ile değerlendirildi. Katılımcıların demografik değişkenleri (cinsiyet, yaş, medeni durum, öğrenim durumunuz, mesleki durumunuz ve çalıştığınız okul) için yüzde ve frekans değerleri alınmıştır. Verilerde parametrik testler kullanılarak ikili grup karşılaştırmalarında t testi, ikiden fazla grupların karşılaştırılmasında ANOVA testi uygulanmış ve gruplar arası farklılığın tespiti için Post Hoc Tukey Çoklu Karşılaştırma testi uygulanmıştır. Sonuç: Öğretmenlerin tükenmişlik düzeylerinin belirlenmesinde; cinsiyet değişkenine göre erkek katılımcıların kadın katılımcılara göre yüksek ortalamaya sahip oldukları, yaş değişkenine göre yaşı büyük olanlar lehine, okul türü değişkenine göre Kırgız eğitim sistemine göre olan okullar lehine, eğitim düzeyi değişkenine göre fark olmadığı fakat puan ortalama değerlerine göre en yüksek değerin yükseklisans eğitimine sahip öğretmenler lehine, medeni durum değişkenine göre evli olanlar lehine fark olduğu ve mesleki kıdem değişkenine göre anlamlı farklılık olmadığı sonucuna ulaşılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Eğitim, tükenmişlik, öğretmen.

Etik Beyan

Bu makalede araştırma sürecinde, dergi yazım kurallarına, yayın ilkelerine, araştırma ve yayın etiği kurallarına, dergi etik kurallarına uyulmuştur. Makale ile ilgili doğabilecek her türlü ihlallerde sorumluluk yazara aittir. Bu araştırma için Kırşehir Ahi Evran Üniversitesi Etik Kurulundan 19.10.2023 tarih ve 2023-9-10 sayılı Etik Kurulu Kararı kurul izni alınmıştır

Proje Numarası

-

Kaynakça

• Maslach, C, Jackson, S. E. Maslach Burnout Inventory. 2nd ed. Palo Alto, CA: Consulting Psychologists Press.; 1986.
• Maslach C, Schaufeli WB, Leiter MP. Job Burnout. Annu Rev Psychol. Şubat 2001;52(1):397-422.
• Koçak R. Okul Yöneticilerinin Mesleki Tükenmişlik Düzeylerinin Bazı Değişkenler Açısından İncelenmesi. Journal of Social Science. 2009;65.
• Maslach, C, Leiter, M. P. The Truth About Burnout: How Organizations Cause Personal Stress And What To Do About It. San Francisco: Jossey-Bass; 1997.
• Altay H. Antakya Ve İskenderun Otel Çalışanlarının Tükenmişliği Ve İş Tatmini Üzerine Bir Araştırma. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi. 2014;6(12):1-17.
• Maslach C, Goldberg J. Prevention of burnout: New perspectives. Applied and preventive psychology. 1998;7(1):63-74.
• Adilogullari I, Ulucan H, Senel E. Analysis of the relationship between the emotional intelligence and professional burnout levels of teachers. Educational Research and Reviews. 2014;9(1):1-8.
• Cordes CL, Dougherty TW, Blum M. Patterns of burnout among managers and professionals: a comparison of models. J Organiz Behav. Kasım 1997;18(6):685-701.
• Aslan, N. Kars ili ilköğretim okullarında görev yapan öğretmenlerde mesleki tükenmişlik düzeyi [Yüksek Lisans Tezi]. Kafkas Üniversitesi.; 2009.
• Güven Ö, Sezici E. Otel işletmelerinde işgörenlerin tükenmişlik düzeylerinin Maslach tükenmişlik modeline göre incelenmesi. Journal of Management and Economics Research. 2016;14(2):111-32.
• Yıldız E. Mesleki tükenmişlik ve rehber öğretmenler üzerine bir araştırma. Erciyes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi. 2012;1(33):37-61.
• Arı GS, Bal EÇ. Tükenmişlik kavramı: Birey ve örgütler açısından önemi. Yönetim ve Ekonomi Dergisi. 2008;15(1):131-48.
• Karasar, N. Bilimsel araştırma yöntemi: kavramlar, ilkeler, teknikler. Ankara: Nobel Yayıncılık; 2016.
• Büyüköztürk, Ş, Çakmak, E, Akgün, Ö, Karadeniz, Ş, Demirel, F. Bilimsel araştırma yöntemleri. Ankara: Pegem Akademi; 2013.
• İnce NB, Şahin AE. Maslach tükenmişlik envanteri-eğitimci formunu Türkçe’ye uyarlama çalışması. Journal of Measurement and Evaluation in Education and Psychology. 2015;6(2).
• George, D., Mallery, P. Adım adım Windows için SPSS: Basit bir kılavuz ve referans 11.0 Güncellemesi. ABD: Pearson Education, Inc,; 2003.
• Izgar, H. Okul yöneticilerinde tükenmişlik. Nobel Yayın Dağıtım; 2001.
• Akkoç İ, Tunç Hüseyin. Örgüt Çalışanlarının Tükenmişlik Düzeylerinin Araştırılması: Balıkesir İl Milli Eğitim Müdürlüğü Örneği. Balıkesir Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi. 2015;18(34):1-21.
• Akçamete, G, Kaner, S., Sucuoğlu, B. Öğretmenlerde tükenmişlik, iş doyumu ve kişilik. Nobel Yayınevi; 2001.
• Sürgevil, O. Çalışma hayatında tükenmişlik sendromu: Tükenmişlikle mücadele teknikleri. Ankara: Nobel Yayın; 2006.
• Bayar, M. İngilizce öğretmenlerinin COVİD-19 salgını süresince eğitim bilişim ağında yaptıkları canlı derslerdeki mesleki tükenmişlik deneyimlerinin incelenmesi. [Yüksek Lisans Tezi]. Çukurova Üniversitesi; 2021.
• Amasralı, A. Ortaokul ve lise matematik öğretmenlerinin örgütsel sinizm tutumları ile mesleki tükenmişlik düzeyleri arasındaki ilişki (Amasya ili örneği) [Yüksek Lisans Tezi]. Ondokuz Mayıs Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.; 2016.
• Akten, S. Rehber öğretmenlerin mesleki tükenmişlik düzeylerinin incelenmesi [Yüksek Lisans Tezi]. Trakya Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü; 2007.
• Girgin G. Öğretmenlerde tükenmişliğe etki eden faktörlerin araştırılması. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi. 2010;9(32):31-48.
• Antoniou AS, Polychroni F, Vlachakis AN. Gender and age differences in occupational stress and professional burnout between primary and high-school teachers in Greece. Journal of managerial psychology. 2006;21(7):682-90.
• Türkçapar Ü. Beden eğitimi öğretmenlerinin farklı değişkenlere göre tükenmişlik düzeylerinin incelenmesi. Türkiye Sosyal Araştırmalar Dergisi [İnternet]. 2011 [a.yer 15 Şubat 2024];153(153). Erişim adresi: https://dergipark.org.tr/en/pub/tsadergisi/article/230338
• Kaplan, F. B. Eğitim fakülteleri müzik eğitimi ana bilim dallarındaki çalgı eğitimcilerinin mesleki tükenmişlik düzeyleri ve mesleki doyum düzeylerinin belirlenmesi. [Yüksek Lisans Tezi]. Atatürk üniversitesi, Eğitim bilimleri enstitüsü; 2018.
• Dağlı A, Gündüz H. Yatılı İlköğretim Bölge Okullarında Görev Yapan Yönetici ve Öğretmenlerin Tükenmişlik Düzeyleri (Diyarbakır İli Örneği). Dicle Üniversitesi Ziya Gökalp Eğitim Fakültesi Dergisi. 2008;(10):12-35.
• Dinçerol, C. Tükenmişlik sendromunun mesleki tükenmişlik ve iş tükenmişliği açısından incelenmesi, öğretmenler üzerinde bir uygulama [Yüksek Lisans Tezi]. Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü; 2013.
• Coşkun MK. Din kültürü ve ahlak bilgisi öğretmenlerinin tükenmişlik düzeylerinin çeşitli değişkenlere göre incelenmesi. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi. 2012;11(41):64-77.