Spor Bilimleri Fakültesi Öğrencilerinin Teknoloji Bağımlılıkları ile Spora Bağlılık Düzeyleri Arasındaki İlişkinin İncelenmesi

Yıl 2024, Cilt: 13 Sayı: 3, 269 - 276, 30.07.2024

Tolga Eski , Berk Hakan Yılmaz

https://doi.org/10.22282/tojras.1433849

Öz

Araştırmanın amacı, spor bilimleri fakültesinde öğrenim gören öğrencilerin, teknoloji bağımlılıkları ile spora bağlılık düzeyleri arasındaki ilişkinin incelenmesidir. Araştırma kapsamında ilişkisel tarama modelinden faydalanılmıştır. Araştırmanın örneklem grubunu kolayda örnekleme yöntemi ile seçilen 302 (131 kadın, 171 erkek) katılımcı oluşturmaktadır. Araştırmada veri toplama aracı olarak “Teknoloji Bağımlılığı Ölçeği (TBÖ)”, “Spora Bağlılık Ölçeği (SBÖ)” ve “Kişisel Bilgi Formu” kullanılmıştır. Araştırma kapsamında elde edilmiş olan veriler; bağımsız gruplar t testi, tek yönlü varyans analizi (ANOVA) ve pearson korelasyon analizi kullanılarak çözümlenmiştir. Araştırma bulguları incelendiğinde; spor bilimleri fakültesi öğrencilerinin teknoloji bağımlılığı ölçeği ortalama puanlarının cinsiyet değişkenine göre çevrimiçi oyun alt boyutunda anlamlı düzeyde farklılık gösterdiği görülmüştür (p<,05). Sınıf düzeyi değişkeninde ise anlamlı düzeyde farklılık tespit edilememiştir (p>,05). Katılımcıların spora bağlılık ölçeği ortalama puanları cinsiyet değişkenine göre anlamlı bir farklılık göstermediği (p>,05), sınıf düzeyi değişkenine göre ise birinci sınıfta yer alan katılımcıların lehine anlamlı düzeyde farklılık gösterdiği tespit edilmiştir (p<,05). Araştırmanın ana problemine ilişkin analiz sonuçları incelendiğinde ise teknoloji bağımlılığı ölçeği alt boyutları ile spora bağlılık ölçeği alt boyutları arasında anlamlı düzeyde ilişki tespit edilmiştir (p<,05). Teknoloji bağımlılığı ölçeği alt boyutu sosyal ağ ile spora bağlılık ölçeği alt boyutları; zinde olma, adanma ve içselleştirme alt boyutları arasında negatif yönde düşük düzeyde, sosyal ağ alt boyutu ile zinde olma alt boyutu arasında negatif yönde düşük düzeyde, web siteleri alt boyutu ile ise adanma ve içselleştirme alt boyutu arasında negatif yönde ve düşük düzeyde anlamlı ilişki tespit edilmiştir (p<,05). Sonuç olarak, spor bilimleri fakültesi öğrencilerinin teknoloji bağımlılıkları ile spora bağlılık düzeyleri arasında anlamlı düzeyde ilişkiler olduğu tespit edilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Teknoloji bağımlılığı, Spora bağlılık, Spor, Spor bilimleri

Investigation of The Relationship Between The Technology Addictions and The Level of Commitment to Sports Sciences Faculty Students

Öz

The aim of the study is to examine the relationship between technology addiction and sports commitment levels of students studying at the faculty of sports sciences. Relational screening model was used within the scope of the research. The sample group of the study consists of 302 (131 female, 171 male) participants selected by convenience sampling method. In the research, "Technology Addiction Scale", "Sport Engagement Scale" and "Personal Information Form" were used as data collection tools. The data obtained within the scope of the research; Independent groups were analyzed using t-test, one-way variance (ANOVA) and Pearson Correlation analysis. When the research findings are examined; It was seen that the mean scores of the technology addiction scale of the students of the faculty of sports sciences differed significantly in the online game sub-dimension according to the gender variable (p<,05). No significant difference was found in the grade level variable (p>,05). It was determined that the mean scores of the participants' sports commitment scale did not show a significant difference according to the gender variable (p>,05), but according to the class level variable, it differed significantly in favor of the first class participants (p<,05). When the results of the analysis regarding the main problem of the research were examined, a significant relationship was found between the sub-dimensions of the technology addiction scale and the sub-dimensions of the scale of commitment to sports (p<,05). Technology addiction scale sub-dimension, social network and sports commitment scale sub-dimensions; A low level of negative correlation was found between the sub-dimensions of vitality, dedication and internalization, a low negative correlation between the social network sub-dimension and the sub-dimension of vitality, and a negative and low-level significant relationship between the websites sub-dimension and the sub-dimension of dedication and internalization. (p<,05). As a result, it has been determined that there is a significant relationship between the technology addiction of the students of the faculty of sports sciences and their level of commitment to sports.

Anahtar Kelimeler

Technology addiction, commitment, Sports, Sports sciences

Kaynakça

• Hergüner G. Tablet Computer literacy levels of the physical education and sports department students. Malaysian Online Journal of Educational Technology. 2016;4(2):58–65.
• Bayzan Ş. İnternetin bilinçli ve güvenli kullanımı. In: Kalkan M, Kaygusuz C, editors. İnternet bağımlılığı sorunlar ve çözümler. 1st ed. Ankara: Anı Yayıncılık; 2013. p. 259–78.
• Sigerson L, Li AYL, Cheung MWL, Cheng C. Examining common information technology addictions and their relationships with non-technology-related addictions. Comput Human Behav. 2017 Oct 1;75:520–6.
• Hazar Z, Hazar M. Çocuklar için dijital oyun bağımlılığı ölçeği. Journal of Human Sciences. 2017 Feb 6;14(1):203–16.
• Emre İE, Selçuk M, Budak VÖ, Bütün M, Şimşek İ. Eğitim amaçlı sanal gerçeklik uygulamalarında kullanılan cihazların daldırma açısından incelenmesi. Bilişim Teknolojileri Dergisi [Internet]. 2019 Apr 30 [cited 2024 Feb 6];12(2):119–29. Available from: https://dergipark.org.tr/tr/pub/gazibtd/issue/44915/453381
• Kumar S, Manhas A. An analysis of internet, novel technology addiction among adolescents and psychological health effect. J Cardiovasc Dis Res. 2021;12(3):1795–801.
• O’Brien C. Addiction and dependence in DSM-V. Addiction. 2011 May;106(5):866–7.
• Tutgun Ünal A, Deniz L. Üniversite öğrencilerinin sosyal medya bağımlılığının incelenmesi. Route Educational and Social Science Journal. 2016;3(2):155–81.
• Gündüzalp C, Yıldız EP. Spor yapan bireylerin teknoloji bağımlılık düzeylerinin demografik özelliklerine göre incelenmesi. EKEV Akademi Dergisi [Internet]. 2020 [cited 2024 Feb 6];24(82):23–43. Available from: https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/2581868
• Aktan E. Üniversite öğrencilerinin sosyal medya bağımlılık düzeylerinin çeşitli değişkenlere göre incelenmesi. Erciyes İletişim Dergisi [Internet]. 2018 [cited 2024 Feb 6];5(4):405–21. Available from: https://dergipark.org.tr/tr/pub/erciyesiletisim/issue/38659/379886
• Griffiths M. Technological addictions. Clinical Psychology Forum. 1995 Feb;(76):14–9.
• Çavuş S, Ayhan B, Tuncer M. Bilgisayar oyunları ve bağımlılık: Üniversite öğrencileri üzerine bir alan araştırması. İletişim Kuram ve Araştırma Dergisi [Internet]. 2016 [cited 2024 Feb 6];(43):265–89. Available from: https://dergipark.org.tr/en/pub/ikad/issue/72974/992418
• Şahin C, Yağcı M. Sosyal medya bağımlılığı ölçeği - yetişkin formu: Geçerlilik ve güvenirlik çalışması. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi. 2017;18(1):523–38.
• Göksu ÖC, Harutoğlu H, Yiğit Z. Sedanter kişilere uygulanan 10 haftalık egzersiz programının fiziksel uygunluk ve kan parametrelerine etkisi. İstanbul Üniversitesi Spor Bilim Dergisi [Internet]. 2003 [cited 2024 Feb 6];(3):18–23. Available from: https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/101392
• Akdur H, Donuk B, Korkmaz A, Polat G, Şahin S. Ev kadınlarının ve çalışan kadınların fiziksel aktive düzeylerinin araştırılması. İstanbul Üniversitesi Spor Bilimleri Dergisi [Internet]. 2003 [cited 2024 Feb 6];(3):43–6. Available from: https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/101396
• Yavuz Ü, İlhan EL. Spor Yapmak ve Psikolojik İyi Oluş: Üniversite Öğrencileri Profili. Gazi Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi [Internet]. 2023 Jan 31 [cited 2024 Feb 6];28(1):1–7. Available from: https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/2433524
• Dinç M. Teknoloji bağımlılığı ve gençlik. Gençlik Araştırmaları Dergisi [Internet]. 2015;3(3):31–65. Available from: http://genclikarastirmalari.gsb.gov.tr/
• Wheatley D, Bickerton C. Subjective well-being and engagement in arts, culture and sport. Journal of Cultural Economics. 2017;41(1):23–45.
• Lonsdale C, Ken H, Raedeke TD. Athlete engagement: I. A qualitative investigation of relevance and dimensions. Int J Sport Psychol. 2007;38(4):451–70.
• Sücüllü U. Spora bağlılık ölçeğinin Türkçeye uyarlanması ve geçerlik güvenirlik çalışması [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. [Denizli]: Pamukkale Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü ; 2019.
• Guillén F, Martínez-Alvarado JR. The Sport Engagement Scale: An adaptation of the Utrecht Work Engagement Scale (UWES) for the sports environment. Universitas Psychologica. 2014 Mar 27;13(3):975–84.
• Ateca-Amestoy V. Leisure and subjective well-being. In: Cameron S, editor. Handbook on the economics of leisure. Cheltenham: Edward Elgar Publishing; 2011. p. 52–76.
• Karasar N. Bilimsel araştırma yöntemleri: Kavramlar, ilkeler ve teknikler. 32nd ed. Ankara: Nobel Akademik Yayıncılık; 2018.
• Karagöz Y. Spss ve Amos uygulamalı bilimsel araştırma yöntemleri ve yayın etiği. Ankara: Nobel Akademik Yayıncılık; 2017.
• Aydin F. Teknoloji bağımlılığının sınıf ortamında yarattığı sorunlara ilişkin öğrenci görüşleri [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. [Ankara]: Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü; 2017.
• Sırgancı G, Araç Ilgar E, Cihan BB. “Spora Bağlılık Ölçeği”nin geçerlik ve güvenirlik çalışması. Gençlik Araştırmaları Dergisi [Internet]. 2019 [cited 2024 Feb 6];7(17):171–81. Available from: https://dergipark.org.tr/en/pub/genclikarastirmalari/issue/66474/1040697
• George D, Mallery P. Spss for windows step by step: A simple guide and reference 10.0 update. 3rd ed. Allyn and Bacon; 2001.
• Griffiths MD, Hunt N. Dependence on Computer Games by Adolescents. Psychol Rep. 1998;82(2):475–80.
• Hoeft F, Watson CL, Kesler SR, Bettinger KE, Reiss AL. Gender differences in the mesocorticolimbic system during computer game-play. J Psychiatr Res. 2008 Mar;42(4):253–8.
• Nurullah F. Öğretmen adaylarının teknoloji bağımlılığının, problem çözme ve karar verme becerisi ile ilişkisinin incelenmesi: Kastamonu örneği [Master]. [Kastamonu]: Fen Bilimleri Enstitüsü; 2020.
• Koç A. Spor bilimleri fakültesi öğrencilerinin teknoloji bağımlılıkları ile kişilikleri arasındaki ilişkinin incelenmesi [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. [Konya]: Selçuk Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü ; 2021.
• Birdal E. Üniversite öğrencilerinin e-öğrenme stilleri ile teknoloji bağımlılıkları arasındaki ilişkinin incelenmesi [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. [İstanbul]: Yeditepe Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü; 2022.
• Karakaş M. Pandemi sürecinde sınıf öğretmeni adaylarının teknoloji bağımlılığı nedenlerinin incelenmesi [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. [Elazığ]: Fırat Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü; 2022.
• Demiral C. Okul öncesi öğretmen adaylarının bağlanma durumlarının teknoloji bağımlılığı ile ilişkisinin incelenmesi [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. [İstanbul]: Fatih Sultan Mehmet Üniversitesi Lisansüstü Eğitim Enstitüsü; 2022.
• Çağın M. Spor bilimleri öğrencilerinde fiziksel aktive düzeyi, uyku kalitesi ve teknoloji bağımlılığı arasındaki ilişkinin incelenmesi. [Sakarya]: Sakarya Uygulamalı Bilimler Üniversitesi Lisansüstü Eğitim Enstitüsü; 2021.
• Doğan Koç H. Üniversite öğrencilerinin teknoloji bağımlılıklarının akademik erteleme davranışları üzerine etkisi [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. [Konya]: Necmettin Erbakan Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü; 2022.
• Siyahtaş A, Tükenmez A, Avcı S, Yalçınkaya B, Çavuşoğlu SB. Bireysel ve takım sporu yapan sporcuların spor bağlılık düzeylerinin incelenmesi. Social Mentality and Researcher Thinkers Journal. 2020 Jan 1;6(34):1310–7.
• Uluç EA, Akçakoyun F. Bocce sporcularının hedef yönelimlerinin spora bağlılıkları üzerindeki rolü: Çanakkale ili örneği. Akdeniz Spor Bilimleri Dergisi. 2021 Dec 28;4(3):424–37.
• Can E, Kızılet A. Düzenli olarak antrenman yapan bireylerin spor salonlarına yönelik hizmet halitesi algılarının spora bağlılığa etkisi. Spor Eğitim Dergisi [Internet]. 2021 [cited 2024 Feb 6];5(3):87–97. Available from: https://dergipark.org.tr/tr/pub/seder/issue/65261/1004630
• Altun B. Takım sporcularının iletişim becerileri ve spora bağlılık düzeylerinin incelenmesi (Kocaeli ili örneği) [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. [Ardahan]: Ardahan Üniversitesi Lisansüstü Eğitim Enstitüsü; 2022.
• Akkuş İ. Sporcuların spora olan bağlılıkları ile sporcu kimliklerinin İncelenmesi [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. [Samsun]: Ondokuz Mayıs Üniversitesi Lisansüstü Eğitim Enstitüsü; 2022.
• Uzgur K, Pekel HA, Aydos L. Rekreasyonel koşucuların spora bağlılık düzeylerinin incelenmesi. Aksaray University Journal Of Sport And Health Researches. 2021;2(1):62–82.
• Ermisket T. Amatör basketbolcularda görev ve ego yönelimleri ile spora bağlılık düzeylerinin incelenmesi [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. [Hatay]: Hatay Mustafa Kemal Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü; 2022.
• Çakır R. Türkiye’deki çift kariyerli öğrencilerin spora bağlılığı [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. [Giresun]: Giresun Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü; 2022.
• Soyer F, Can Y, Güven H, Hergüner G, Bayansalduz M, Tetik B. Sporculardaki başarı motivasyonu ile takım birlikteliği arasındaki ilişkinin incelenmesi. Uluslararası İnsan Bilimleri Dergisi. 2010;7(1):225–39.
• Saraç S, Kırtepe A. Spor lisesi öğrencilerinin değişiklik arayışları ve rekreasyonel egzersiz motivasyon düzeylerinin incelenmesi. Gazi Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi. 2023 Oct 30;28(4):291–9.
• Uzgur K. Koşu gruplarında rekreatif koşucuların spora bağlılık düzeylerinin belirlenmesi. [Ankara]: Gazi Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü; 2020.
• Polat A, Kaynak K. Kadın voleybolcuların spora bağlılıkları ile prososyal ve antisosyal davranışları arasındaki ilişkinin incelenmesi. Ulusal Kinesyoloji Dergisi [Internet]. 2022 [cited 2024 Feb 6];3(2):38–47. Available from: https://www.turkishkinesiology.com/index.php/ukd/article/view/19/41
• Eynur A, Özdilek Ç, Erzeybek MS. Dumlupınar Üniversitesi Spor Bilimleri Fakültesi öğrencilerinin spora bağlılık düzeylerinin incelenmesi. Sportif Bakış: Spor ve Eğitim Bilimleri Dergisi. 2022;9(3):397–408.