Spor Yönetimi Bağlamında Görev Ve İlişki Yönelimli Liderlik Davranışları İle İletişimde Çözüm Odaklılık İlişkisinin İncelenmesi

Yıl 2024, Cilt: 13 Sayı: 3, 299 - 309, 30.07.2024

Pero Duygu Dumangöz

https://doi.org/10.22282/tojras.1481665

Öz

Özet: Bu araştırma gençlik ve spor ilçe müdürlerinin görev yönelimli ve ilişki yönelimli liderlik davranışları ile iletişimde çözüm odaklılık düzeylerini bazı demografik değişkenlere göre betimlemeyi amaçlamaktadır. Araştırmanın ikinci amacı ise, görev yönelimli ve ilişki yönelimli liderlik davranışları ile iletişimde çözüm odaklılık arasındaki ilişki varlığının incelenmesidir. Araştırma ilişkisel tarama yöntemi kullanılarak yürütülmüştür. Araştırma evrenini; Ege bölgesinde yer alan 8 ilin (Muğla, İzmir, Aydın, Afyon, Denizli, Manisa, Kütahya ve Uşak) ilçelerinde görev yapan gençlik ve spor ilçe müdürleri oluşturmaktadır. Evrenin çok büyük olmaması, ulaşmada güçlük bulunmaması ve daha güvenilir verilerin elde edilebileceğinin düşünülmesi nedenleri ile araştırmada evrenden örneklem alma yoluna gidilmeyerek, araştırma evreni oluşturan bütün yöneticiler (n=103) üzerinde gerçekleştirilmiştir. Araştırmanın ilk bölümünde araştırmacılar tarafından oluşturulan “Kişisel Bilgi Formu”, ikinci bölümde Giray ve Güngör (2015) tarafından geliştirilmiş olan “Görev Yönelimli ve İlişki Yönelimli Liderlik Ölçeği”, üçüncü bölümde ise Şahin ve Derin (2020) tarafından geliştirilen “İletişimde Çözüm Odaklılık Ölçeği” kullanılmıştır. Araştırmada kullanılan ölçeklere ait Cronbach Alpha güvenirlik katsayıları; İletişimde Çözüm Odaklılık Ölçeğinin toplamı için güvenirlik katsayısı .881 olduğu tespit edilmiştir. Görev Yönelimli Liderlik alt boyutu için güvenirlik katsayısı .930 ve İlişki Yönelimli Liderlik alt boyutu için güvenirlik katsayısı .933 olduğu tespit edilmiştir. Araştırma kapsamında elde edilen veriler için uygulanan istatistiksel analizler, SPSS v.23 paket programı vasıtasıyla gerçekleştirilmiştir. Araştırmada elde edilen çarpıklık ve basıklık değerlerine bakıldıktan sonra (-2) ile (+2) verilerin analizi gerçekleştirilmiştir. Sonuca bakıldığında “İletişimde Çözüm Odaklılık Ölçeği” toplamı ile “Görev Yönelimli Liderlik” alt boyutu arasında pozitif yönlü zayıf düzeyde anlamlı bir ilişki tespit edilirken; “İletişimde Çözüm Odaklılık Ölçeği” toplamı ile “İlişki Yönelimli Liderlik” alt boyutu arasında pozitif yönlü orta düzeyde anlamlı bir ilişki tespit edilmiştir. Ayrıca görev yönelimli ve ilişki yönelimli liderliğin iletişimde çözüm odaklılığın anlamlı yordayıcısı olduğu görülmektedir. Yapılan çalışmadan elde edilen sonuçların konuya ilgi duyan araştırmacılara kaynak teşkil edeceği düşünülmektedir.

Anahtar Kelimeler

Spor, Spor Yönetimi, Liderlik, İletişim

Etik Beyan

Bu makalede araştırma sürecinde, dergi yazım kurallarına, yayın ilkelerine, araştırma ve yayın etiği kurallarına, dergi etik kurallarına uyulmuştur. Makale ile ilgili doğabilecek her türlü ihlallerde sorumluluk yazara aittir. Bu araştırma, 09.05.2023 tarih ve E-36592570-604.02-4794137 sayılı T.C. Gençlik ve Spor Bakanlığı, Eğitim, Araştırma ve Koordinasyon Genel Müdürlüğü araştırma izni ve 04.03.2023 tarih ve 31906847/050.04.04-08-297 sayılı Aydın Adnan Menderes Üniversitesi, Sosyal ve Beşeri Bilimler Araştırmaları Etik Kurulundan 3 no’lu onay kararı ile gerçekleştirilmiştir.

Investigation of The Relationship Between Task and Relationship-Oriented Leadership Behaviors and Solution Orientation in Communication in The Context of Sports Management

Öz

Abstract: This research aims to describe the task-oriented and relationship-oriented leadership behaviors and solution-oriented communication levels of youth and sports district managers according to some demographic variables. The second purpose of the research is to examine the existence of a relationship between task-oriented and relationship-oriented leadership behaviors and solution-oriented communication. The research was conducted using the relational scanning method. Research universe; It consists of youth and sports district managers working in the districts of 8 provinces in the Aegean region. Due to the fact that the population is not very large, there is no difficulty in accessing it, and it is thought that more reliable data can be obtained, sampling from the population was not used in the research, and the research was carried out on all managers (n = 103) that make up the population. As a data collection tool in the research; In the first part, the "Personal Information Form" created by the researchers was used, in the second part, the "Task-Oriented and Relationship-Oriented Leadership Scale" developed by Giray and Güngör (2015), and in the third part, the "Solution Orientation in Communication Scale" developed by Şahin and Derin (2020) was used. Cronbach Alpha reliability coefficients of the scales used in the research; The reliability coefficient for the total Solution Orientation in Communication Scale was found to be .881. The reliability coefficient for the Task-Oriented Leadership sub-dimension was found to be .930 and the reliability coefficient for the Relationship-Oriented Leadership sub-dimension was .933. Statistical analyzes applied to the data obtained within the scope of the research were carried out through the SPSS v.23 package program. When looking at the results, a positive, weakly significant relationship was detected between the total of the "Solution Orientation in Communication Scale" and the "Task-Oriented Leadership" sub-dimension; A positive, moderately significant relationship was detected between the total of the "Solution Orientation in Communication Scale" and the "Relationship-Oriented Leadership" sub-dimension. In addition, task-oriented and relationship-oriented leadership appear to be significant predictors of solution-oriented communication. It is thought that the results obtained from the study will serve as a resource for researchers interested in the subject.

Anahtar Kelimeler

Sports, Sports Management, Leadership, Communication

Kaynakça

• Acar V. Profesyonel turist rehberlerinin liderlik yönelimleri: Aydın Turist Rehberleri Odası’na kayıtlı olan profesyonel turist rehberleri örneği [Yüksek Lisans Tezi]. Aydın Adnan Menderes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü; 2014.
• Anzalone C. Differences between task-oriented leaders & relational-oriented leaders. Retrieved June 01, 2024, from http://smallbusiness.chron.com/differences-between-taskorientedleaders-relationaloriented-leaders-35998.html; 2017.
• Barut A.İ. Farklı hedef yönelimlerine sahip unilig erkek basketbolcularının algılanan liderlik davranışı ve antrenör davranışlarını değerlendirmelerinin karşılaştırılması [Yüksek Lisans Tezi]. Mersin Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü; 2018.
• Bass BM. From transactional to transformational leadership: Learning to share the vision. Organisational Dynamics, 1990; 18(3): 19-31.
• Bingöl G, Demir A. Amasya Sağlık Yüksekokulu öğrencilerinin iletişim becerileri. Göztepe Tıp Dergisi, 2011; 26(4): 152-159.
• Büyüköztürk Ş, Kılıç Çakmak E, Akgün ÖE, Karadeniz Ş, Demirel F. Bilimsel araştırma yöntemleri. Ankara: Pegem Akademi; 2013.
• Çakır Y. 12-22 Yas grubu gençlerde çok yönlü algılanan sosyal destek ölçeğinin geçerlik ve güvenirlik araştırması [Yüksek Lisans Tezi]. Ankara Üniversitesi; 1993.
• Dalkılıç M. Lise öğrencilerinin ana-baba ve ergen ilişkilerinde algıladıkları problem çözme ve iletişim becerilerinin bazı değişkenlere göre incelenmesi [Yüksek Lisans Tezi]. Ege Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü; 2006.
• Duda JL. Goal perspectives, participation and persistence in sport. International Journal of Sport Psychology, 1989; 20, 42-56.
• Duda JL, Whitehead J. Measurement of goal perspectives in the physical domain. In: J. L. Duda editör. Advances in sport and exercise psychology measurement. Fitness Information Techonology, Inc.;1998. p. 21-48.
• Erigüç G, Şener T, Eriş H. İletişim becerilerinin değerlendirilmesi: Bir meslek yüksekokulu öğrencileri örneği. Hacettepe Sağlık İdaresi Dergisi, 2013; 16(1): 45- 65.
• Esmer Y. Okul yöneticilerinin liderlik yönelimlerinin belirlenmesi: Sinop ili örneği. Türkiye Sosyal Araştırmalar Dergisi, 2020; (24)1:231-241.
• Games PA. Multiple comparisons of means. American Educational Research Journal, 1971; 8: 531-564.
• George D, Mallery P. SPSS for windows step by step: A simple guide and reference 17.0 update. Boston: Pearson; 2010.
• Giray MD, Güngör D. Görev yönelimli ve ilişki yönelimli liderlik ölçeği: Geçerlik ve güvenirlik çalışması. Türk Psikoloji Yazıları, 2015; 18(35):13-18.
• Grant AM, Cavanagh MJ, Kleitman S, Spence G, Lakota M, Yu N. Development and validation of the solution-focused inventory. The Journal of Positive Psychology, 2012; 7(4):334-348.
• Hahs-Vaughn DL, Lomax RG. An introduction to statistical concepts. London: Routledge; 2013.
• Kaya B. Evli bireylerin iletişimde çözüm odaklılıkları ile evlilik uyumları arasındaki yordayıcı ilişkiler [Yüksek Lisans Tezi]. İstanbul Gelişim Üniversitesi Lisansüstü Eğitim Enstitüsü; 2023.
• Köklü N, Büyüköztürk Ş, Bökeoğlu ÖÇ. Sosyal bilimler için istatistik. Ankara: Pegem-A Yayıncılık; 2006.
• Larman A. Task-oriented vs people-oriented leadership styles. Retrieved June 01, 2024, from http://ezinearticles.com/?Task-Oriented-Vs-People-Oriented-Leadership-Styles&id=9253531; 2015.
• Madanchian M, Taherdoos H. Assessment of leadership effectiveness dimensions in small & medium enterprises (SMEs), Procedia Manufacturing [Internet], 2019; 32(3):1035-1042. https://doi.org/10.1016/j.promfg.2019.02.318
• Özcan B, Çavuşoğlu SB. İstanbul Gençlik Hizmetleri ve Spor İl Müdürlüğünde çalışan personelin iş tatmin düzeyinin belirlenmesi. İstanbul Üniversitesi Spor Bilimleri Dergisi, 2016; 6(2):25-33.
• Özdevecioğlu M, Kanıgür S. Çalışanların ilişki ve görev yönelimli liderlik algılamalarının performansları üzerindeki etkileri. Karamanoğlu Mehmetbey Üniversitesi Sosyal ve Ekonomik Araştırmalar Dergisi, 2009; (1): 53-82.
• Proios M, Doganis G. Experiences from active membership and participation in decision-making processes and age in moral reasoning and goal orientation of referees. Perceptual and Motor Skills, 2003; 96:113-126.
• Sarı E, Uyumaz G, Kaya, C. Çözüm odaklılığın yordayıcı değişkenleri: Yaşam doyumu, stres, depresyon ve yılmazlık. Karadeniz Sosyal Bilimler Dergisi, 2019;11(21): 423-438.
• Sarıoğlu Uğur S, Uğur U. Yöneticilik ve liderlik ayırımında kişisel farklılıkların rolü, The rol of personal diversities about differentation of management and leadership. Organizasyon ve Yönetim Bilimleri Dergisi, 2014; 6(1):122-136.
• Scheffe H. The analysis of variance. New York: John Wiley press; 1959.
• Şahin ES, Derin S. İletişimde çözüm odaklılık ölçeği’nin (İÇOÖ) geliştirilmesi, geçerlilik ve güvenirliği. IBAD Sosyal Bilimler Dergisi, 2020; 2020 (Özel Sayı): 662-674.
• Şen H, Yılmaz F, Önüvar ÖP. Hizmet içi eğitim hemşirelerinin iletişim beceri düzeyleri. Psikiyatri Hemşireliği Dergisi, 2013; 4(1): 13-20.
• Tabernero C, Chambel MJ, Curral L, Arana JM. The role of task-oriented versus relationship-oriented leadership on normative contract and group performance. Social Behavior and Personality, 2009; 37(10):1391-1404.
• Türkmen, M. Turist rehberlerinin liderlik yönelimlerinin belirlenmesine yönelik bir araştırma. Gaziantep University Journal of Social Sciences [Internet], 2017;16 (3):913-927. https://doi.org/10.21547/jss.314860
• Üngür G. Amatör ve profesyonel futbolcularda hedef yönelimi ve algılanan motivasyonel iklim arasındaki ilişki [Yüksek Lisans Tezi]. Ege Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü; 2009.
• Yaşar Ekici F, Günhan G, Anılan Ş. Okul öncesi öğretmenlerinin iletişim becerileri. Uluslararası Aile Çocuk ve Eğitim Dergisi, 2017; 11: 1-27.