INVESTIGATION OF THE CONCEPT OF GRATITUDE IN ÂŞIK RUHSATÎ'S POEMS IN THE CONTEXT OF VALUES EDUCATION

Yıl 2023, Cilt: 7 Sayı: 4, 231 - 242, 29.12.2023

Recep Bozbıyık , Mustafa Mücahit

Öz

Value is the whole of material and spiritual elements that affect an individual’s feelings, thoughts, attitudes, behaviors and decisions. Values are accepted as true by the majority of individuals forming the society. From this point of view, we can state that values have both individual and social aspects. Religion has a great influence on the formation of values. This is because religions want to raise moral people. One of the values of religious origin is gratitude. In addition to being a divine command, gratitude is also important for human relations. Individuals who have internalized the value of gratitude are grateful to the Creator for the blessings given to them, and by thanking those who help them, they have a positive behavior in human relations. The aim of our study is to examine the concept of gratitude in the poems of Âşık Ruhsatî, a figure accepted by the society, in the context of values education. Âşık Ruhsatî is a folk poet who is fed from Sufi culture. Died in 1911, many studies have been carried out about the poet until today. In this study, the concept of gratitude in Âşık Ruhsatî’s poems is analyzed by using qualitative research method. In our study, after mentioning the importance of values and values education, the definition of the concept of gratitude was emphasized. Information about the life and poems of Âşık Ruhsatî was given, the value of gratitude in the poet’s poems was determined and evaluated in the context of the subject. As a result of our study, it has been concluded that the poet includes the concept of gratitude as a value in his poems to a large extent and for this reason, it constitutes an important source in terms of values education.

Anahtar Kelimeler

Âşık Ruhsatî, Values Education, Gratitude, Religious Education

ÂŞIK RUHSATÎ’NİN ŞİİRLERİNDE YER ALAN ŞÜKÜR KAVRAMININ DEĞERLER EĞİTİMİ BAĞLAMINDA İNCELENMESİ

Öz

Değer; bireyin duygu, düşünce, tutum, davranış ve kararlarını etkileyen maddî ve manevî öğelerin bütünüdür. Değerler toplumu oluşturan bireylerin çoğunluğu tarafından doğru kabul edilir. Bu açıdan bakıldığında değerlerin hem bireysel hem de toplumsal yönü olduğunu ifade edebiliriz. Değerlerin oluşmasında din büyük bir etkiye sahiptir. Bunun nedeni dinlerin ahlaklı insan yetiştirmek istemesidir. Dinî kaynaklı değerlerden biri şükürdür. Şükür, ilahî bir emir olmasının yanı sıra beşerî ilişkileriçin de önemlidir. Şükür değerini içselleştirmiş bireyler, kendisine verilen nimetlerden dolayı Yaratıcıya şükran hâlinde olurken, kendisine yardım edene teşekkür ederek insanî ilişkilerde olumlu bir davranışta bulunmuş olur. Çalışmamızın amacı toplum tarafından kabul görmüş bir şahsiyet olan Âşık Ruhsatî’nin şiirlerinde yer alan şükür kavramını değerler eğitimi bağlamında incelemektir. Âşık Ruhsatî tasavvufi kültürden beslenen bir halk şairidir. 1911 yılında vefat eden şâir hakkında bugüne kadar birçok çalışma yapılmıştır. Bu çalışmada nitel araştırma yöntemi kullanılarak Âşık Ruhsatî’nin şiirlerinde yer alan şükür kavramı incelenmiştir. Çalışmamızda değerler ve değerler eğitiminin önemine değindikten sonra şükür kavramının tanımı üzerinde durulmuştur. Âşık Ruhsatî’nin hayatı ve şiirleri hakkında bilgi verilmiş, şairin şiirlerinde geçen şükür değeri tespit edilerek konu bağlamında değerlendirilmiştir. Çalışmamız neticesinde, şairin şiirlerinde bir değer olarak şükür kavramına geniş ölçüde yer verdiği, bu sebepten dolayı değerler eğitimi açısından önemli bir kaynak teşkil ettiği sonucuna ulaşılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Âşık Ruhsatî, Değerler Eğitimi, Şükür, Din eğitimi

Kaynakça

• Ahmed b. Hanbel (1992). el-Müsned. I-VI, , İstanbul: Çağrı yay.
• Aşkun, Vehbi Cem (1945). Büyük Halk ve Saz Şâiri Âşık Ruhsatî. Sivas: Kâmil Basımevi ve Kitapevi.
• Aydın, Mehmet Zeki ve Akyol Gürler, Şebnem (2012). Okulda Değerler Eğitimi. Ankara: Nobel Yayıncılık.
• Bolay, Süleyman Hayri (1997). Felsefi Doktrinler ve Terimler Sözlüğü. Ankara: Akçağ Basım Yayın.
• Çaçapverdi, Hacı (1987). Sivaslı Âşık Ruhsatî. Sivas: Engin Ofset.
• Çağrıcı, Mustafa (2010). Şükür. TDV İslam Ansiklopedisi, İstanbul: TDV Yay. (259-261).
• Çağrıcı, Mustafa (2006). İslam Düşüncesinde Ahlak. İstanbul: DEM Yayınları.
• DİB. (2013). Kur'an-ı Kerim Meâli. Ankara: Diyanet İşleri Başkanlığı Yayınları.
• Erdem, Ali Rıza (2003). “Üniversite Kültüründe Önemli Bir Unsur: Değerler”. Değerler Eğitimi Dergisi (4), 4-55. Ibragimov, F. (2018). Din Eğitimi Açısından Kurana Göre Şükür Kavramı. (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Necmettin Erbakan Üniversitesi. Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• İlhan, Bilge (2015). Âşık Ruhsatî'nin Şiirlerinde Dinî-Tasavvufî Muhtevâ. (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Ankara Üniversitesi. Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• İşcan Demirhan, Canan (2021. “Değerler Eğitiminde Temel Yaklaşımlar”, (Ed: A. Figen Ersoy, & Pınar Ünüvar), Karakter ve Değerler Eğitimi (s. 31-50). Ankara: Anı Yay.
• Kaya, Doğan (2018). Âşık Ruhsatî. İstanbul: Orka Matbaacılık.
• Kaymakcam, Recep (2010). “Değer Kavramı ve Gençlerin Dini Değerleri”,Eğitime Bakış Dergisi (18), 10-16. MEB. (2009). Dinî Terimler Sözlüğü. Ankara: Millî Eğitim Bakanlığı Yayınları.
• Müslim, Ebu'l Hüseyn Müslim b. El-Haccac En-Nîsâbûrî (2020). Sahih-i Müslim . (Çev:Ahmet Davutoğlu,) İstanbul: Şifa Yayınevi.
• Özdemir, Ahmet (2010). Âşık Ruhsatî. İstanbul: Sivas Platrormu.
• Özyalçın, Kadri, & Gürpınar, Kemal (1938). Deliktaşlı Ruhsatî. Sivas: Sivas Halkevi Dil, Tarih Edebiyat Şubesi Neşriyat.
• Sürücü, Tahir (2022). Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi Dersi Eğitim Programı ve Ders Kitaplarının Kök Değerler Açısından İncelenmesi (4-8. Sınıflar). (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Sivas Cumhuriyet Üniversitesi . Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• TDK. (tarih yok). Değer. 12 Mart 2023 tarihinde Türk Dil Kurumu Sözcükleri: https://sozluk.gov.tr/ adresinden alındı.
• Tirmizî, Muhammed b. İsa (ö.279/892), Sünen, I-V, tah. Ahmed Muhammed Şâkir ve diğerleri, Dâru’l-İhyâi’t-Turâsi’l-Arabî, Beyrut, trs.
• Yazır, Muhammed Hamdi (2008). Hak Dîni Kur'an Dili (Cilt 1). (Sad: Sıtkı Gülle) İstanbul: Huzur Yayın.