Göllerde Su Bütçesi Hesaplaması: Uluabat Gölü Örneği
Yıl 2018,
Cilt: 7 Sayı: 2, 21 - 27, 27.09.2018
Saadet Hacısalihoğlu
,
Feza Karaer
Öz
Bu çalışmada ülkemizin sahip olduğu önemli sığ
göllerden biri olan Uluabat Gölü’nün su bütçesinin Ağustos 2013-Temmuz 2014
dönemlerini kapsayacak şekilde hesaplanması amaçlanmıştır. Gölün su bütçesinin
hesaplanmasında en büyük eksiklik düzenli ölçülmüş verilerin bulunmayışıdır.
Bir gölün su bütçesi, ölçülmüş veya tespit edilmiş gölün su kayıp ve kazançları
ile aynı zaman periyodu içinde göl hacmindeki değişimin kıyaslanarak
hesaplanmasıdır. Uluabat Gölü’nün beslenimi özellikle yağış, yüzey suyu, drenaj
suları ve yeraltı suyu akımı ile sağlanmaktadır. Gölün boşalım elemanları ise
buharlaşma ve sulama için alınan sulardır. Çalışma sonucunda, 2013-2014 su
yılında gölün beslenimi ile boşalımı arasındaki mutlak fark 53.2 hm3
olarak hesaplanmıştır. Bağıl hata ise 4.4 hm3 bulunmuştur. Bu durum,
genel anlamda gölde kaçak su çekimlerinin olduğunu veya gölün yeraltı suyunu
beslediğini göstermektedir.
Kaynakça
- KAYNAKLAR
Aksoy, E. ve Özsoy, G. (2002) Investigation of Multi-Temporal Land Use /Cover and Shoreline Changes of the Uluabat Lake RAMSAR Site Using RS and GIS. Uluslar arası sürdürülebilir Arazi Kullanımı ve Yönetimi Konferansı, 10-13 Haziran 2002, Çanakkale, Türkiye.
Baumgartner, A. ve Reichel, E. (1975) The World Water Balance. Münih: Elsevier. p:25-38.
Cook, P.G., Wood, C. ve Brunner, P. (2008). Groundwater Inflow to a Shallow, Poorly-mixed Wetland Estimated From a Mass Balance of Radon. Journal of Hydrology, 354, 213 226.
Davraz, A. ve Balın, D. (2015) Çöl (Haydarlı/Afyon) Ovasının Hidrojeolojik ve Hidrojeokimyasal Değerlendirilmesi. Afyon Kocatepe University Journal of Science and Engineering, 10, 1-22.
Davraz, A., Şener, E., Şener, Ş. ve Varol, S. (2014) Water Balance of the Eğirdir Lake and the Influence of Budget Components, Isparta,Turkey. Süleyman Demirel University Journal of Natural and Applied Science 18(2), 27-36.
Davraz, A., Şener, Ş. ve Şener, E. (2016) Su Kaynaklarının Kullanma ve Koruma Metodolojisinin Geliştirilmesi: Eğirdir Gölü Havzası Örneği. Journal of Engineering Sciences and Design, 4(3), 227-238. DOI: 10.21923/jesd.71639.
Ghale, Y. A. G., A. Altunkaynak, A. Unal (2018). Investigation Anthropogenic Impacts and Climate Factors on Drying up of Urmia Lake using Water Budget and Drought Analysis. Water Resources Management January 2018, Volume 32, Issue 1, pp 325–337.
Hacısalihoğlu, S. (2016) Uluabat Gölü Su Kalitesinin Modellenmesinde Krom ve Nikel Metallerinin Değerlendirilmesi. Doktora Tezi, Uludağ Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Çevre Bilimleri Anabilim Dalı, Bursa.
Hyfield, E.C.G., Day, J.W., Cable, J.E. ve Justic, D. (2008) The Impacts of Re-Introducing Mississippi River Water on the Hydrologic Budget and Nutrient Inputs of a Deltaic Estuary. Ecological Engineering, 32: 347-359.
İleri, S., 2010. Uluabat Gölü Su ve Sediment Kalitesinin Fiziko-Kimyasal Parametreler Açısından Değerlendirilmesi ve Coğrafi Bilgi Sistemi Ortamında Analizlenmesi, Yüksek Lisans Tezi, UÜ Fen Bilimleri Enstitüsü, Bursa.
Lallahem, S. ve Mania, J. (2003) Evaluation and forecasting of daily groundwater outflow in a small chalky watershed. Hydrol Process, 17 (8), 1561–77.
Lawrie, R.A. ve Stretch, D.D. (2011) Anthropogenic impacts on the Water and Salt Budget of St Lucia Estuarine Lake in South Africa. Estuarine, Coastal and Shelf Science, 93: 58-67.
Mercan, D.E. (2006) Beyşehir Gölü’nün Hidrodinamik Modellemesi. Doktora Tezi, İTÜ Fen Bilimleri Enstitüsü, İnşaat Mühendisliği Anabilim Dalı, İstanbul.
Sarmaşık, S. (2012) Uluabat Gölü Hidrodinamik Modellemesi. Yüksek Lisans Tezi, Uludağ Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Çevre Bilimleri Anabilim Dalı, Bursa.
Şanlı, A.S. ve Doğan, A. (2015) Development of optimum dynamic management model of Beyşehir Lake. Journal of Engineering and Natural Sciences, Sigma 33, 144-156.
Şener, E. ve Soyaslan, I.I. (2006) Evaluation of Karstic Discharges in the East of Eğirdir Lake (Turkey) Using Satellite Images. In: The III International Scientific and Practical Conference (Use of the Water Resources and its Integretional Management in Globalization processes), Bakü , 6–7, July 2006, 70–72.
Şorman, Ü. (2008). Van Gölü su bütçesinin uzaktan algılama tekniklerinin kullanımıyla bulunması. Van Gölü Hidrolojisi ve Kirliliği Konferansı, 21-22 Ağustos 2008.