Oryantiring ve Çöp Topla-Koş (Ploggıng) Eko Rekreasyon Faaliyetleri için Dijital Oyun Modeli Geliştirme

Yıl 2023, Cilt: 10 Sayı: 1, 119 - 131, 10.06.2023

Büşra Kaya , Olcay Güdek , Selma Meydan Uygur

Öz

Oryantiring ve çöp topla-koş(plogging) uygulamalarının temelde ödül sistemine dayanan oyun dinamiklerinden oluştuğu görülmektedir. Bu bağlamda, söz konusu dinamikler “Oyunlaştırma Piramidi” modeli baz alınarak deneyim yaratacak şekilde geliştirilerek dijital ortama entegre edildiğinde bireyler açısndan daha etkili olacağı öngörülmektedir. Bu nedenle, çalışmada her iki faaliyet birleştirilerek bir dijital oyun modeli tasarımı geliştirmek amaçlanmıştır. Çalışmada, nitel araştırma yöntemi ve gömülü teori deseni benimsenmiştir. İkincil veriler, döküman analiziyle incelenmiştir. Gerçekleştirilen döküman analizi sonucunda, çöp topla-koş (plogging) ve oryantiring eko rekreasyon faaliyetleri, oyunlaştırma temelinde ele alınarak dijital oyun tasarım modeli geliştirilmiştir.

Anahtar Kelimeler

eko rekreasyon, plogging, oryantiring, oyunlaştırma

Kaynakça

• Akandere, G. (2019). Çalışanların çevresel tutkusunun yeşil davranışları üzerindeki etkisi. Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 17(04): 387-404.
• Bektaş F., Karaman G., Mülazımoğlu O. & Ayan V. (2012). Yeni bir spor disiplini olarak raft-oryantiring organizasyonunun incelenmesi, Selçuk Üniversitesi Beden Eğitimi ve Spor Bilim Dergisi, 14 (2): 249-252.
• Çakıroğlu, I., Pirtini, S. & Çengel, Ö. (2020). Covid-19 sürecinde ve post-pandemi döneminde yaşam tarzı açısından tüketici davranışlarının değişen eğilimi üzerine kavramsal bir çalışma. İstanbul Ticaret Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, Bahar (Covid19-Özel Ek), 81-103.
• Ekolojist (2021). Plogging trendi: spor olsun diye çöp topla, https://ekolojist.net/jogging-trendi-spor-olsun-diye-cop-topla/ [Erişim Tarihi: 01.01.2022].
• Habertürk (Eylül 2021). Japon turistler izmir’de ve kapadokya’da çöp topladı, https://www.haberturk.com/video/haber/izle/japon-turistler-izmirde-ve-kapadokyada-cop-topladi/533008, [Erişim Tarihi: 01.01.2022].
• Huizinga, J. (1950). Homo ludens. Boston: Beacon Press.
• Hunicke, R., LeBlanc, M., & Zubek, R. (2004, July). MDA: A formal approach to game design and game research. In Proceedings of the AAAI Workshop on Challenges in Game AI, 4 (1), 1722.
• Hurst, A. (2014). Welcome to the purpose economy. A.B.D: Fast Company Press.
• Karaca F. (2008). Oryantiring uygulamalarının ilköğretim programlarındaki fonksiyonelliği, Beden Eğitimi ve Spor Anabilim Dalı Yüksek Lisans Tezi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Gazi Üniversitesi, Ankara.
• Karaküçük, S. (2008). Rekreasyon: boş zamanları değerlendirme. Ankara: Gazi Kitapevi.
• Karaküçük, S., Durhan, T. A., Akgül, B. M., Aksin, K., & Özdemir, A. S. (2019). Oryantiring sporcularında ekosentrik, antroposentrik, antipatik yaklaşımların rekreasyon fayda ile ilişkisi. Gazi Üniversitesi Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 39(3): 1263-1288.
• Kement, Ü., & Bükey, A. (2020). Yeşil satın alma davranış teorisi kapsamında ekorekreasyon faaliyetlerine katılan bireylerin davranışlarının incelenmesi: bolu yedigöller örneği. Tourism and Recreation, 2(2): 134-145.
• Kement, Ü., Çavuşoğlu, S., Bükey, A. & Başar, B. (2019). Doğa fotoğrafçılarının yeşil davranışlara karşı tutumunun çevre dostu rekreasyon davranışına etkisinin incelenmesi. Anadolu Üniversitesi Yayın No: 3935; Turizm Fakültesi Yayın No: 14; 20. Ulusal Turizm Kongresi: Şehir Turizmi. Eskişehir.
• Ketter, E. (2018). It’s all about you: destination marketing campaigns in the experience economy era. Tourism Review, 73(3): 331-343.
• Koçyiğit, M., & Yıldız, M. (2014). Yerel yönetimlerde rekreasyon uygulamaları: konya örneği. International Journal of Sport Culture and Science, 2: 211-223.
• Konstantaki, M. (2020, July). Exercise, tourism and environmental sustainability: The case of plogging as a niche tourism product. İçinde Gregory T. Papanikos (Ed.), 16th Annual International Conference on Sport & Exercise Science, 27-30 July 2020, (ss. 23-24), Athens, Greece.
• Kotler, P., Kartajaya, H. & Setiawan, I. (2016). Marketing 4.0: moving from traditional to digital. New Jersey: John Wiley & Sons.
• Kozak, M. (2018). Bilimsel araştırma: tasarım, yazım ve yayım teknikleri. Ankara: Detay Yayıncılık.
• Kulakoğlu Dilek, N. (2021). Turizm ve çevresel sürdürülebilirlik bağlamında yeni bir uygulama: plogging. Uluslarası Sürdürülebilir Turizm Kongresi, 12-14 Kasım 2021, (ss.89-93). Bingöl-Ordu, Türkiye.
• Mont, O. & Plepys, A. (2008). Sustainable consumption progress: should we be proud or alarmed? Journal of Cleaner Production, 16(4): 531-537.
• Ozankaya Ö (1980). Toplumbilim terimleri sözlüğü. Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları.
• Pine, B. J. & Gilmore, J. H. (1998). Welcome to the experience economy. Harvard Business Review, 76: 97-105.
• Raghavan, R., Panicker, V. V. & Emmatty, F. J. (2020, July). Posture based assessment of plogging activity. İçinde 2020 International Conference on System, Computation, Automation and Networking (ICSCAN), 3-4 July 2020, (ss. 1-5). Pondicherry, India: IEEE
• Ritter, A. M., Borchardt, M., Vaccaro, L. R. & Pereira, G. M. (2015). Motivations for promoting the consumption of green products in an emerging country: exploring attitudes of brazilian consumers. Journal of Cleaner Production: 106. 507- 520.
• Silik, C. E., Ilgaz, B., & Dündar, Y. (2020). Covıd-19 sonrası turist davranışlarının kuşak farklılıkları açısından çoklu uyum analizi (MCA) ile değerlendirilmesi. Igdir University Journal of Social Sciences, 24 (4), 341-372.
• Şen, B. (2020). Oyunlaştırma unsurları, modelleri ve yaklaşımları. Erişim Adresi: https://medium.com/@baran.sen/oyunla%C5%9Ft%C4%B1rma-unsurlar%C4%B1-modelleri-ve-yakla%C5%9F%C4%B1mlar%C4%B1-371b6b78b307. [Erişim Tarihi: 01.01.2022].
• Tanrıkulu, M. (2011). Harita ve pusulanin farklı bir kullanım alanı: oryantiring. Milli Eğitim Dergisi, 41(191), 120-126.
• TDK, (2022). Oyunlaştırma kelime anlamı. Erişim Adresi: https://sozluk.gov.tr/ [Erişim Tarihi:01.01.2022].
• Türkiye Oryantiring Federasyonu. (2022). Oryantiring tanımı. Erişim Adresi: http://www.oryantiring.org.tr/. [Erişim Tarihi: 01.01.2022].
• Türkmen, M. & Özsarı, A. (2020). Covid-19 salgını ve spor sektörüne etkileri. International Journal of Sport Culture and Science, 8 (2) , 55-67.
• UN Environment Programme (UNEP), (2018). Plogging: The eco-friendly workout trend that’s sweeping the globe, https://www.unep.org/zh-hans/node/21771 [Erişim Tarihi: 01.01.2022].
• Verma, V. K., Chandra, B., & Kumar, S. (2019). Values and ascribed responsibility to predict consumers’ attitude and concern towards green hotel visit ıntention. Journal of Business Research, 96: 206-216.
• Wach, E. & Ward, R. (2013). Learning about qualitative document analysis. Erişim Adresi: https://opendocs.ids.ac.uk/opendocs/bitstream/handle/20.500.12413/2989/PP%20InBrief%2013%20QDA%20FINAL2.pdf?sequence=4 [Erişim Tarihi: 01.01.2022].
• Werbach, K., & Hunter, D. (2015). The gamification toolkit: dynamics, mechanics, and components for the win. Pensilvanya: Wharton School Press.
• World Cleanup Day, (2021). Plogging Exercise, Erişim Adresi: https://www.worldcleanupday.org/map/plogging_exercise, [Erişim Tarihi: 01.01.2022].
• Yıldırım, A., & Şimşek, H. (2008). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayınevi.
• Yılmaz, E. A. (2020). İş’te oyunlaştırma. İstanbul: Ceres Yayınları.
• Yılmaz, E. A. (2022). Sekizinci sanat oyun homo-ludens’in metaverse yolculuğu. İstanbul: Destek Yayınları
• Zichermann, G. (2010). Fun is the future: Mastering gamification. Google Tech Talk, 26.