The place of legends in tourist guidance: A research in Cappadocia

Yıl 2023, , 162 - 171, 31.12.2023

İbrahim Akın Özen , Seda Çiçekli Ayyıldız , Gülbin Aytekin

https://doi.org/10.53601/tourismandrecreation.1386046

Cited By: 1

Öz

Legends attract attention of people in terms of containing answers to questions about the formation stages of the universe and humanity, the hidden meanings of the events developing on earth and in the sky, and many extraordinary unexplained situations. The main purpose of this study is to reveal whether tourist guides benefit from legends while performing their profession. Other sub-goals are to determine whether the legends told contribute to the quality of the tour and how they affect the tourist’s thoughts about the tour. Depending on these reasons, interviews were held with professional tourist guides who told stories such as legends or stories to tourists and had the opportunity to directly observe the tourists. In the study, the phenomenology design, one of the qualitative research designs, was preferred. Snowball sampling was used as a basis to create the research sample. The sample of the research consists of 17 professional tourist guides actively working in the Cappadocia Region. The data was obtained with a semi-structured interview form. In the interview form; Demographic questions about tourist guides and open-ended questions about the guiding profession were asked. The answers to the questions were obtained through 35 minute interviews during the daily tour when the guide gave free time to the group. These obtained data were transferred to QDA miner software. The transferred texts were coded in three parts in accordance with the research purposes. The coding was determined to determine how the legends told during the tour affected the attractiveness of the tour, to determine the perceptions of the guides to determine how the legendary narratives affected the tourists in terms of the Cappadocia destination, and to determine from which sources the legends told by the guides were obtained. As a result of the coding, it was determined that legends are important in the tourist guiding profession, make the tour more interesting, positively affect the image and branding of the destination, and finally contribute to tourists’ unforgettable tourism experiences related to the tour.

Anahtar Kelimeler

Tourist Guidance, Legend Telling, Cappadocia Region

Turist rehberliğinde efsanelerin yeri: Kapadokya özelinde bir araştırma

Öz

Efsaneler, evrenin ve insanlığın oluşum aşamaları, yeryüzü ve gökyüzünde gelişen olayların saklı anlamları gibi birçok olağanüstü açıklanamayan durumlarda, merak edilen sorulara dair cevaplar içermesi bakımından insanlar tarafından dikkat çekmektedir. Bu çalışmanın temel amacı, turist rehberlerinin mesleğini icra ederken efsanelerden yararlanıp yararlanmadıklarını ortaya koymaktır. Diğer alt amaçları ise, anlatılan efsanelerin turun niteliğine bir katkı sağlayıp sağlamadığını ve turistin tur ile ilgili düşüncelerini nasıl etkilediğini tespit etmektir. Bu nedenlere bağlı olarak, efsane veya hikâye gibi anlatıları turistlere anlatan ve doğrudan turisti gözlemleme imkânına sahip olan profesyonel turist rehberleri ile görüşmeler yapılmıştır. Çalışmada, nitel araştırma desenlerinden fenomenoloji (olgu bilim) deseni tercih edilmiştir. Araştırma örnekleminin oluşturulması için kartopu örneklemi temel alınmıştır. Araştırmanın örneklemi, Kapadokya Bölgesinde aktif olarak çalışan 17 profesyonel turist rehberinden oluşmaktadır. Veriler yarı yapılandırılmış görüşme formu ile elde edilmiştir. Görüşme formunda; turist rehberlerine ilişkin demografik sorular ile rehberlik mesleğine ilişkin açık uçlu sorular sorulmuştur. Soruların yanıtları tur esnasında rehberin gruba serbest zaman verdiği zamanlarda 35 dakikalık görüşmeler ile elde edilmiştir. Elde edilen bu veriler QDA miner yazılımına aktarılmıştır. Aktarılan metinlerde araştırma amaçlarına uygun olarak üç bölümden oluşan kodlama yapılmıştır. Kodlamalar, tur esnasında anlatılan efsanelerin, turun çekiciliğini ne yönde etkilediğini tespit etmek, efsane anlatımların Kapadokya destinasyonu açısından turistleri nasıl etkilendiklerini belirlenmesine yönelik rehber algılarını tespit etmek, rehberlerin anlattıkları efsaneleri hangi kaynaklardan edinildiğini tespit etmek şeklinde belirlenmiştir. Yapılan bu kodlamalar sonucuna, efsanelerin turist rehberliği mesleğinde önem taşıdığı, turu daha ilgi çekici hale getirdiği, destinasyona ilişkin imajın ve markalaşmaya pozitif yönde etki ettiği son olarak turistlerin tura ilişkin unutulmaz turizm deneyimlerine katkı sağladığı tespit edilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Turist Rehberliği, Efsane Anlatımı, Kapadokya Bölgesi

Etik Beyan

Bu çalışmada kullanılan yarı yapılandırılmış görüşme yöntemi için Nevşehir Hacı Bektaş Veli Üniversitesi Etik Kurulu’ndan 20/06/2023 tarihli ve 6 nolu toplantısında 2023.06.202. sıra sayılı kararı ile izin alınmıştır. Aksi bir durumun tespiti halinde TO&RE Dergisinin hiçbir sorumluluğu olmayıp, tüm sorumluluk çalışmanın yazar (lar) ına aittir.

Destekleyen Kurum

Herhangi bir kurum ve/veya kuruluştan destek alınmamıştır.

Kaynakça

• Açıcı, F. K., Ertaş, Ş. & Sönmez, E. (2017). Sürdürülebilir Turizm: Kültür Turizmi ve Kültürel Miras. Akademia Disiplinlerarası Bilimsel Araştırmalar Dergisi, 3(1), 52-66.
• Akpınar, G. & Koç, H. (2023). Kapadokya Turizminin SWOT Analizi ile İncelenmesi ve Bölgede Turizmi Geliştirmek İçin Öneriler. Türk Turizm Araştırmaları Dergisi, 7(2), 316-334, https://doi.org/10.26677/TR1010.2023.1244.
• Aktaş, S. & Batman, O. (2010). Efsanelerin Turistik Çekicilik Üzerine Etkileri: Profesyonel Turist Rehberlerine Yönelik Bir Araştırma Özet, E-Journal Of New World Sciences Academy, 5(4), 3C0054.
• Alptürker, İ. G. (2013). Nevşehir Efsaneleri Üzerine Bir Araştırma (İnceleme-Metinler) , Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Nevşehir Hacı Bektaş Veli Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı, Nevşehir, http://hdl.handle.net/20.500.11787/987.
• Anderson, G. L., & Herr, K. (2010). Generating Practitioner Knowledge Through Practitioner Action Research Moving From Local to Public Knowledge. In The Routledge Doctoral Student's Companion (pp. 329-340). Routledge.
• Aslan, F. (2012). Halk Bilimsel Bir Terim Olarak "Efsane" Üzerine Bazı Dikkatler. Journal Of International Social Research, 5(23), 82-90.
• Bandeoğlu, Z. (2015). Türkiye’de Kültür Turizmi Potansiyeli Üzerine Bir Değerlendirme. Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 5(02), 155-168.
• Bayat, F. (2007). Mitolojiye Giriş, Ötüken Neşriyat A.Ş, İstanbul.
• Büyükkuru, M. & Aslan, Z. (2015). Turist Rehberlerinin İletişim Becerilerinin Turistlerin Tur Deneyimi Üzerine Etkisi: Nevşehir İlinde Bir Araştırma, Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 13 (34), 338-354.
• Carr, A. (2006). Lakes, Myths And Legends: The Relationship Between Tourism And Cultural Values For Water İn Aotearoa/New Zealand, Lake Tourism: An Integrated Approach To Lacustrine Tourism Systems, 32, 83.
• Çınar, B. & Toksöz, D. (2020). Turist Rehberliğinde Hikayeleştirme ve Mekânların Tüketimi, Turist Rehberliği Dergisi (Tured), 3(1), 1-17, https://doi.org/10.34090/tured.732214.
• Çulha, O., (2008). Kültür Turizmi Kapsamında Destekleyici Turistik Ürün Olarak Deve Güreşi Festivalleri Üzerine Bir Alan Araştırması, Journal Of Yasar University 3(12). ss.815–840.
• Elvan, E. & Asmadili, V. U. (2021). Mitolojik Anlatıların Kültür Turizm Kapsamında Değerlendirilmesi: Arzu İle Kamber Efsanesi Çat Kasabası Varyantı, Akademik Tarih ve Düşünce Dergisi, 8(4), 1572-1600, https://doi.org/10.46868/atdd.179
• Görkem, İ. (2014). Haşan Dağı Île Ali Dağı Efsanesinin Kaynakları ve Varyantlarının Değerlendirilmesi, Ondokuz Mayis University Journal of Education Faculty, 5(1), 55-59.
• İslamoğlu, H. & Alnıacık, U. (2013). Sosyal Bilimlerde Araştırma Yöntemleri, Beta Yayınevi, İstanbul. Karasar, N. (2005). Bilimsel Araştırma Yöntemi. (15. Baskı). Nobel Yayın Dağıtım, Ankara.
• Kaya, B., & Gümüş, M. Postmodern Bir Araç Olarak Hikaye Anlatıcılığının Turizm Açısından Önemi. Journal of Applied Tourism Research, 1(2), 115-132.
• Kaya, B. Ünlüören, K. (2021). Turist Rehberlerinin Kültürel Miras Aktarımında Hikâye Anlatıcılığının Rolü, Türk Turizm Araştırmaları Dergisi, 5(3): s.2166-2179, https://doi.org/10.26677/TR1010.2021.840
• Kirk, G. S. (1973). Myth: Its Meaning & Functions in Ancient and Other Cultures, University of California Press Bentley House, London.
• Kurar, İ. & Baltacı, F. (2021). Medikal Turizm Potansiyeli Üzerine Nitel Bir Araştırma: Antalya Örneği. Türk Turizm Araştırmaları Dergisi, 5(1), 176-199, Doı: 10.26677/Tr1010.2021.659.
• Özen, İ. A. & Özdemir, E. G. (2019). Kapadokya Sıcak Hava Balonculuğu Üzerine Nitel Bir Araştırma, Nevşehir Hacı Bektaş Veli Üniversitesi Sbe Dergisi, 9(2), 579-595.
• Öztürk, Ö. (2009). Folklor ve Mitoloji Sözlüğü, İstanbul:Phoenix Yayınları.Pekyaman, A. (2018). Turist Rehberlerinin Tur Cazibesini Artırmada Yararlanabilecekleri Bir Araç Olarak Efsaneler: Afyonkarahisar Efsaneleri Örneği, Turist Rehberliği Dergisi (Tured), 1(2), 139-152.
• Pekyaman, A. (2018). Turist Rehberlerinin Tur Cazibesini Artırmada Yararlanabilecekleri Bir Araç Olarak Efsaneler: Afyonkarahisar Efsaneleri Örneği,Turist Rehberliği Dergisi (Tured), 1(2), 139-152, https://doi.org/10.34090/tured.497597.
• Péladeau, N. (2021). Mixing Beyond mixed methods. The Routledge Reviewer’s Guide to Mixed Methods Analysis, 291(10.4324), 9780203729434-25.
• Pérez Aranda, J. R., Guerreiro, M., & Mendes, J. (2015). Are Myths And Legends Used İn Tourism Communication As A Resource?: The Case Of Algarve Online Brochures, Enlightening Tourism. A Pathmaking Journal, Vol. 5, No 1 (2015), pp.65-99, http://hdl.handle.net/10272/10920.
• Polat, S. A. & Batman, O. (2010). Efsanelerin Turistik Çekicilik Üzerine Etkileri: Profesyonel Turist Rehberlerine Yönelik Bir Araştırma, Social Sciences, 5(4), 367-395.
• Robb, J. G. (1998). Tourism And Legends Archaeology Of Heritage. Annals Of Tourism Research, 25(3), 579-596, https://doi.org/10.1016/S0160-7383(98)00016-4.
• Sezer, İ. (2019). Mitolojik ve Efsanevi Unsurların Turistik Çekicilik Üzerine Etkilerinin Değerlendirilmesi: Giresun Adası Örneği, Social Sciences, 14(5), 2463-2500, DOI:10.29228/TurkishStudies.32642
• Toraman, S. (2023). Nitel Araştırmalar Ve Eylem Araştırmaları: Hangi Desen Ne Zaman, Neden ve Nasıl Kullanılır? (Ed. S. Toraman) Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırmalar ve Eylem Araştırmaları, ss 1-20, Pegem Yayınları, Ankara.
• Tuncer, H. (2016). Zelve Açık Hava Müzesi'nde bulunan Balıklı ve Üzümlü Kilise'nin Mimarisi ve Resim Programı (Yayımlanmamış Doktora Tezi, Anadolu Üniversitesi, Eskişehir.
• Türk Dil Kurumu (TDK), (Haziran, 2023). Efsane Tanımı, Https://Sozluk.Gov.Tr, Erişim Tarihi: 29.06.2023.
• Weiler, B. & Walker, K. (2014). Enhancing the Visitor Experience: Reconceptualising the Tour Guide's Communicative Role. Journal of Hospitality and Tourism Management, 21, (2014), 90-99, http://dx.doi.org/10.1016/j.jhtm.2014.08.001.
• Woodside, A.G., Cruickshank, B.F. & Dehuang, N. (2007). Stories Visitors Tell About Italiancities As Destination İcons, Tourism Management, 28 (2007), 162-174, https://doi.org/10.1016/j.tourman.2005.10.026.
• Yıldırım, A. & Şimşek, H. (2018) Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri Güncelleştirilmiş Geliştirilmiş Baskı, Seçin Yayıncılık, Ankara.
• Zengin, B., Eker. N. & Bayram, G. E. (2017). Turist Rehberliği Meslek Kanununun Profesyonel Turist Rehberlerince Değerlendirilmesi, Seyahat ve Otel İşletmeciliği Dergisi, 14(2), 142-156, https://doi.org/10.24010/soid.335101.