A Look at Women's Entrepreneurship and the Barriers in the Entrepreneurial Process from a Social Work Perspective

Yıl 2021, Cilt: 2 Sayı: 1, 45 - 60, 25.06.2021

Leylicem Seçgin

Öz

While the concept of entrepreneurship, in the most general terms, covers all the breakthroughs made with the aim of taking certain risks and making profits, social entrepreneurship is known as realizing social transformation in order to solve these problems by recognizing the social problems in the society. Another area that deals with solving social problems in society, such as the field of social entrepreneurship, is social work. The social work profession carries out studies for the same purpose as the field of social entrepreneurship, in terms of developing solutions to social problems. For these purposes, social work also feeds on social innovation, which focuses on the less obvious problems in society and the solution of these problems.
With the social changes experienced, the number of women entrepreneurs has gradually increased in Turkey as well as in the world, and women have achieved significant success in the field of entrepreneurship. Despite the changing socio-cultural and economic factors in Turkey, the fact that it is difficult to be a woman who does not change has also shown its effect in the field of entrepreneurship. Although women's entrepreneurship has become increasingly widespread, women entrepreneurs have had to struggle with the obstacles they encounter while establishing their own business fields.
Women's entrepreneurship, an area where social entrepreneurship, social innovation and social work intersect in line with their common goals; being an innovation with the employment option it provides to women, economic development of women, and the value given to women's labor and success, these three areas constitute the common point. In this respect, in this study; explaining women's entrepreneurship on the axis of social work and considering the entrepreneurial adventure of women entrepreneurs, their motivations for entrepreneurship, the meaning they attribute to entrepreneurship, the advantages and disadvantages of being a woman entrepreneur, the obstacles that women entrepreneurs face in the process and the strategies to cope with these obstacles, the work, family and life balance It is aimed to develop suggestions for entrepreneurs. For this purpose, qualitative interviews were conducted with 8 women operating in the field of entrepreneurship in various sectors in Manisa, through a semi-structured interview form. As a result of the research, it was seen that the participants made a similar definition of entrepreneurship with the literature, experienced similar problems, and that women's entrepreneurship, which is an innovative formation, is both an alternative to unemployment, which is a social problem, and is important in the fight against gender inequality.

Kadın Girişimciliği ve Girişimcilik Sürecindeki Engellere Sosyal Hizmet Perspektifinden Bir Bakış

Öz

Girişimcilik kavramı en genel ifade ile belirli riskleri alıp kâr elde etme amacı taşıyan ve bu amaçla yapılan tüm atılımları kapsarken sosyal girişimcilik, yaşanılan toplumdaki sosyal sorunları fark ederek bu sorunların çözümlenmesi için sosyal dönüşümü gerçekleştirme olarak bilinir. Sosyal girişimcilik alanı gibi toplum içerisindeki sosyal sorunların çözümlenmesiyle ilgilenen bir başka alan da sosyal hizmettir. Sosyal hizmet mesleği, toplumsal sorunlara çözümler geliştirmesi yönüyle, sosyal girişimcilik alanı ile aynı amaçlı çalışmalar yürütmektedir. Sosyal hizmet bu amaçlar doğrultusunda toplumda daha az belirgin olan sorunlara ve bu sorunların çözümüne odaklanan sosyal inovasyondan da beslenmektedir.
Yaşanan sosyal değişimler ile dünyada olduğu gibi Türkiye’de de kadın girişimci sayısı giderek artmış ve kadınlar girişimcilik alanında da önemli başarılar elde etmiştir. Türkiye’de değişen sosyo-kültürel ve ekonomik etkenlere rağmen değişmeyen kadın olmanın zorluğu gerçeği, girişimcilik alanında da etkisini göstermiştir. Her ne kadar kadın girişimciliği giderek yaygınlaşsa da kadın girişimciler bir yandan kendi iş sahalarını kurmakta bir yandan da karşılarına çıkan engeller ile mücadele etmek zorunda kalmıştır.
Sosyal girişimcilik, sosyal inovasyon ve sosyal hizmetin ortak amaçları doğrultusunda kesiştikleri bir alan olan kadın girişimciliği; hem kadına sağladığı istihdam seçeneği ile bir yenilik olması hem kadını ekonomik yönden kalkındırması hem de kadın emeğine ve başarısına verilen değer boyutuyla bu üç alanın ortak noktasını oluşturmaktadır. Bu yönüyle bu çalışmada; kadın girişimciliğini sosyal hizmet ekseninde açıklamak ve kadın girişimcilerin girişimcilik serüveni, girişimciliğe dair motivasyonları, girişimciliğe yükledikleri anlam, kadın girişimci olmanın avantajları ve dezavantajları, kadın girişimcilerin süreç içerisinde karşılaştıkları engeller ve bu engellerle baş etme stratejileri, iş aile ve yaşam dengesi ekseninde ele alınarak aday kadın girişimcilere öneriler geliştirmek amaçlanmıştır. Bu amaçla; Manisa ili özelinde çeşitli sektörlerde girişimcilik alanında faaliyet gösteren 8 kadın ile yarı yapılandırılmış görüşme formu aracılığıyla niteliksel görüşmeler yapılmıştır. Araştırma sonucunda ise, katılımcıların literatürle benzer bir girişimcilik tanımı yaptıkları, benzer sorunlar yaşadıkları ve yenilikç, bir oluşum olan kadın girişimciliğinin hem sosyal bir sorun olan işsizliğe seçenek olduğu hem de toplumsal cinsiyet eşitsizliği ile mücadelede önem taşıdığı görülmüştür.

Anahtar Kelimeler

Girişimcilik, kadın girişimciliği, sosyal sermaye, sosyal hizmet., Entrepreneurship, women, social capital, social work.

Kaynakça

• Apaydın, E. & Altun, F. (2021). Sosyal Girişimcilik ve Sosyal Hizmet Arasındaki İlişkinin Değerlendirilmesi. OPUS- Uluslararası Toplum Araştırmaları Dergisi, 18(39), 777-803.
• Arslan, İ., & Toksoy, D. (2017). Türkiye'de Kadınları Girişimciliğe Yönelten Faktörler Karşılaştıkları Sorunlar ve Çözüm Önerileri. İstanbul Ticaret Üniversitesi Girişimcilik Dergisi, 123-148.
• Aslan, G., Araza, A., ve Bulut, Ç. (2012). Sosyal Girişimciliğin Kavramsal Çerçevesi. Girişimcilik ve Kalkınma Dergisi, 7(2), 69-88.
• Aşkın, E. ve Barış, S. (2016). Kadın İstihdamında Sosyal Sermayenin Etkisi: Tokat İlinde Kadın Girişimciler Üzerine Bir İnceleme. Business and Economics Research Journal, 7(2),63-82.
• Bakay, M., Müftüoğlu, M., Nalbantoğlu, A., & Çoçan, E. (2020 (15)). Kırsal Kesimlerdeki Kadın Girişimciliği ve Girişimci Kadınların Karşılaştıkları Sorunlar Üzerine Nitel Bir Araştırma: Manisa-Demirci Örneği. Journal of Yasar University, 295-306.
• Bedük, A. (2005). Türkiye'de Çalışan Kadın ve Kadın Girişimciliği . Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 106-117.
• Bhawe, N., Gupta, V., & Jain, T. (2014). The Entrepreneurship Of The Good Samaritan: A Development Framework To Understand Social Entrepreneurship Using İnsights From Qualitative Study. Working Paper.
• Bozoğlu Batı, G , İnel, M . (2015). Kadın Girişimcilerin Profili Bağlamında Çatışma Düzeyleri Ve Yatırım Tercihleri: Yalova İli Üzerine İnceleme . Öneri Dergisi , 11 (44) , 101-119.
• Cantekin, B. (2019). 14.07.2021 tarihinde İstanbul İşletme Enstitüsü: https://www.iienstitu.com/blog/sosyal-girisimcilik-nedir adresinden alındı
• Commıssıon European. (2002). Good Practices in the Promotion of Female Entrepreneurship Examples from Europe and other OECD Countries. Viyana: Austrian Institute for Small Business Research.
• Çabuk, S , Doğan Südaş, H , Köksal Araç, S . (2015). Kadın Girişimcilerin İş Yaşam Süreçlerinin İncelenmesi: Adana İlindeki Girişimciler Üzerinde Bir Uygulama. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 12 (31) , 423-441.
• Çağıran Kendirli, H., & Şenöz, Ş. (2019). Hizmet Sektöründe Kadın Girişimciler: Çorum Araştırması. Uluslararası Bilimsel Araştırmalar Dergisi [IBAD], 93-118.
• Çakıcı, A. (2004). Kadın Girişimcilerin İşletme Fonksiyonlarındaki Etkisinin Belirlenmesine Yönelik Bir Araştırma. Yönetim Bilimleri Dergisi.
• Çitçi, U. S. ve Sağır, P. M. (2017). Potansiyel erkek girişimcilerin perspektifinden kadın girişimciliği, Kadın/Woman 2000, 18(1), 41-62
• Demir, Ö., & Sezgin, E. (2020). Kadın Girişimciliği ve Karşılaştıkları Sorunlar: Elazığ, Türkiye'den Yerel Bir Bulgu. İnönü University International Journal of Social Sciences, 236-254.
• Erdemir, T. (2018). Türkiye'de Kadın Girişimciliği ve Kadın Girişimciliğini Etkileyen Engeller ve Fırsatlar Üzerine Bir Araştırma. İstanbul: İstanbul Gelişim Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü .
• Erol, Z., Karasoy, G. ve Yıldırım, B. (2021). Sosyal Hizmetler Alanında Sosyal İnovasyon Odaklı Uygulamalar: Kamu Kurumları Örneği. Toplum ve Sosyal Hizmet, 32(2), 623-641.
• Erol, Z. & Yıldırım, B. (2021). Sosyal Sorunların Çözümlenmesinde Sosyal İnovasyon, Sosyal Hizmet Ve Sosyal Girişimcilik Arasındaki Etkileşimin Önemi. Middle East International Conference On Contemporary Scientific Studies-V. 70-79.
• Fidan, F., & Nam, D. (2012). Kırsal Turizmde Yeni Dinamikler: Kadın Girişimciler-Taraklı Örneği. KMÜ Sosyal ve Ekonomik Araştırmalar Dergisi, 14(23), 51-57.
• Filizöz, B., & Yaraş, D. (2020). Kadın Girişimci Profilinin Belirlenmesine Yönelik TR72 Bölgesinde Bir Araştırma. Girişimcilik İnovasyon ve Pazarlama, 179-196.
• Fukuyama, F. (2000). Social Capital and Civil Society. IMF Working Paper,, 1-18.
• Göküş, M., Özdemiray, S. M., & Göksel, Z. S. (2013). Bölgesel Kalkınmada Kadın Girişimciliğinin Önemi. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 87-97.
• Gündüz, A. & Altun, F. (2021). Sınırlılıkları Açısından Sosyal Girişimcilik ve Sosyal Hizmet. Sağlık ve Sosyal Refah Araştırmaları Dergisi, 3(1), 46-50.
• Granovetter, M. (1973). Strength of Weaks Ties. American Journal of Sociology, 78(6), 1360- 1380. Granovetter, M. (1983). The Strength of Weak Ties: A Network Theory Revisited. Sociological Theory, 1, 201-233.
• Kayalar, M. & Ömürbek, N. (2007). Girişimci Adaylarının Risk Almaya Yatkınlık Özelliğinin Cinsiyet Bağlamında Değerlendirilmesi. Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 21(1), 185-200.
• Karaturhan, B., Ünsal, G., Issabek, B., & Güler, D. (2017). İzmir İlinde Kırsal Kadın Girişimciliği Ve Bunu Etkileyen Faktörler. Turkish Journal of Agricultural Economics, 23(1), 85-91.
• Knorringa, P. & Staveren, I. V. (2006). Social capital for industrial development: Operationalizing the concept. COMPID, Unido Research Programme. Combating Marginalization and Poverty through Industrial Development.
• Lin, N. (2005). A network theory of social capital. In D. Castiglione, J. W. Van Deth and G. Wolleb (Eds.), The handbook of social capital. Oxford: Oxford University Press.
• Mert, İ. S. (2017). Ev Hanımlarının Girişimciliği: Gaziantep İlinde Nitel Bir Araştırma. Bingöl Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 7(İktisat Özel Sayısı), 63-78.
• Mulgan, G. (2006). The process of social innovation. Innovations: technology, governance, globalization, 1(2), 145-162.
• Nicolls, A. (2006). Socail Entrepreneurship. New York: Oxford University Press.
• Özkaya, M. O. (2009). Kadın Girişimcilere Yönelik "Strateji Geliştirmede" Yerel Yönetimlerle İşbirliği İçinde Olmak Mümkün Mü? Yönetim ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi, 56-72.
• Öztopcu, A. (2020). Girişimci Davranışında Sosyal Sermaye Etkisi. Yönetim, Ekonomi ve Pazarlama Araştırmaları Dergisi, 85-104.
• Putnam, R. D. (1993). Making Democracy Work: Civic Traditions in Modern Italy. Princeton: Princeton University Press
• Sallan Gül, S., & Altındal, Y. (2016). Türkiye'de Kadın Girişimciliğin Serüveni:Başarı Mümkün Mü? Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 1361- 1377.
• Serinikli, N. (2019). Kırsal Alandaki Mikro Kadın Girişimcilerin Kooperatifleşmeye Karşı Tutumları: Agro-Turizm Kadın Kooperatifleri. Girişimcilik ve Kalkınma Dergisi, 45-57.
• Soysal, A. (2010). Kadın Girişimcilerin Özellikleri, Karşılaştıkları Sorunlar ve İş Kuracak Kadınlara Öneriler: Kahramanmaraş İlinde Bir Araştırma. Eskişehir Osmangazi Üniversitesi İİBF Dergisi, 71-95.
• Tamer, M. (2020). Toplumsal Cinsiyet Eşitliği Temelinde Kadın Girişimciler (Trabzon Örneği). Turkish Studies, 213-231.
• TÜSİAD ve KAGİDER, Türkiye’de Toplumsal Cinsiyet Eşitsizliği: Sorunlar, Öncelikler ve Çözüm Önerileri, TÜSİAD Yayını, İstanbul: Yayın No: TÜSİAD-T/2008-07/468, 182.
• Uluköy, M , Bayraktaroğlu, S . (2014). Ataerkil Toplumlarda Kadın Girişimcilerin Uğradıkları Baskıların İncelenmesine Yönelik Bir Alan Araştırması. Yönetim ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi , 12 (24) , 356-369.
• Yelkikalan, N. (2006). Başarılı Girişimcilikte Cinsiyetin Rolü: Kadın Girişimciler. Girişimcilik ve Kalkınma Dergisi, 45-54.
• Yetim, N. (2002). Sosyal Sermaye Olarak Kadın Girişimciler: Mersin Örneği. Ege Akademik Bakış Dergisi, 79-92.
• Yıldırım, B. ve Tuncay, T. (2019). Sosyal İnovasyonun Ve Sosyal Girişimciliğin Sosyal Hizmet Mesleğinin Geleceğindeki Rolü. Hacettepe Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 37(1), 169-188.
• Yılmaz, A. S. (2014). Bir Sosyal Değişim Ajanı Olarak Girişimcilik Eğitimi. Zeitschrift für die Welt der Türken Journal of World of Turks, 297-310.
• Yüceer, H., Eray, F., & Erenler Çakar, G. (1995). Aile Eğitiminde Kadının Yeri ve Girişimci Kadınları Özendirmede Vakıfların Rolü. Vakıf Haftası Dergisi, 127-134.
• Yürük, E., & Engindeniz, S. (2020). Kadın Üreticilerin Girişimcilik Kararlarını Etkileyen Faktörlerin Analizi:İzmir'in Bayındır İlçesi Örneği. Tarım Ekonomi, 177-189.