Kanıta Dayalı Uygulamalar ve Psikolojik Danışma ve Rehberlik Alanına Yansımaları

Yıl 2016, Cilt: 6 Sayı: 45, 13 - 24, 01.01.2016

Ferhat Kardaş , İlhan Yalçın

Öz

Yirmibirinci yüzyılda çeşitli alanlarda yaşanan hızlı değişimler ruh sağlığı hizmetlerine olan gereksinimi arttırmaktadır. Artan gereksinimle beraber, ruh sağlığı hizmetleri ile ilgili anlayış da farklılaşmakta, sunulan hizmetlerin niteliği ile ilgili beklentiler artmaktadır. Bu bağlamda, son zamanlarda üzerinde durulan önemli konulardan birisi de ruh sağlığı alanında “kanıta dayalı uygulamalar” yaklaşımıdır. Kanıta dayalı uygulamalar konusu, yurt dışında uzun süredir tartışılan ve önemli gelişmelerin yaşandığı konulardan birisidir. Bu çalışmada, ruh sağlığı alanında kanıta dayalılık kavramı, bu kavramın tanımı, tarihçesi, içeriği ve önemi üzerinde durulmuş, bu kavramla ilgili tartışma alanları ele alınmış ve bu uygulamalar ile ilgili yurt dışında ve Türkiye'de gelinen nokta ile ilgili bir değerlendirme yapılmıştır. Bu çerçevede, psikolojik danışma ve rehberlik alanı açısından kanıta dayalı uygulamaların kullanılmasına ilişkin çeşitli konular ele alınmış, halihazırdaki duruma ilişkin bir değerlendirme yapılmış ve kanıta dayalı müdahalelerin kullanılmasına ilişkin çeşitli öneriler sunulmuştur.

Anahtar Kelimeler

Kanıta dayalı uygulama, deneysel destekli tedaviler, hesap verilebilirlik, araştırma-uygulama işbirliği

Kaynakça

• American Counseling Association. (2005). ACA code of ethics. Alexandria, VA: Author.
• American School Counselor Association. (2012). The ASCA national model: A framework for school counseling programs (3. bs.). Alexandria, VA: Author.
• Anthony, W. A. ve Mizock, L. (2014). Evidence-based processes in an era of recovery: Implications for rehabilitation counseling and research. Rehabilitation Counseling Bulletin, 57(4), 219-227.
• American Psychological Association. (2006). Evidence-based practice in psychology. American Psychologist, 61, 271-285.
• Bauer, R. M. (2007). Evidence-based practice in psychology: Implications for research and research training. Journal of Clinical Psychology, 63, 685-694.
• Biesta, G. (2007). Why ‘‘what works’’ won’t work: Evidence-based practice and the democratic deficit in educational research. Educational Theory, 57(1), 1-22.
• Carr, A. (2000). Evidence based practice in family therapy and systemic consultation: Child focused problems. Journal of Family Therapy, 22(1), 29-60.
• Chambless, D. L. ve Ollendick, T. H. (2001). Empirically supported psychological interventions: Controversies and evidence. Annual Review of Psychology, 52, 685-716.
• Elliott, R. (1998). Editor’s introduction: A guide to the empirically supported treatments controversy. Psychotherapy Research, 8, 115-125.
• Kagee, A. ve Lund, C. (2012). Psychology training directors’ reflections on evidence-based practice in South Africa. South African Journal of Psychology, 42(1), 103-113.
• Leszcz, M. ve Kobos, J. C. (2008). Evidence-based group psychotherapy: Using AGPA’s practice guidelines to enhance clinical effectiveness. Journal of Clinical Psychology, 64(11), 1238-1260.
• Lilienfeld, S. O., Ritschel, L. A., Lynn, S. J., Cautin R. L. ve Latzman, R. D. (2013). Why many clinical psychologists are resistant to evidence-based practice: Root causes and constructive remedies, Clinical Psychology Review, 33, 883-900.
• Norcross, J. C., Pfund, R. A. ve Prochaska, J. O. (2013). Psychotherapy in 2022: A delphi poll on its future. Professional Psychology: Research and Practice, 44(5), 363-370.
• Ollendick, T. H. (2014). Advances toward evidence-based practice: Where to from here?. Behavior Therapy, 45, 51-55.
• Prochaska, J. O. ve Norcross, J. C. (2007). Systems of psychotherapy. Belmont, CA: Thomson.
• Sextoon, T. L. (1999). Evidence-based counseling: Implications for counseling practice, preparation, and professionalism. ERIC veritabanından erişildi (ED435948).
• Studer, J. R., Oberman, A. H. ve Womack, R. H. (2006). Producing evidence to show counseling effectiveness in the schools. Professional School Counseling, 9(5), 385-391.
• Thomason, T. C. (2010). The trend toward evidence-based practice and the future of psychotherapy. American Journal of Psychotherapy, 64(1), 29-38.
• Tucker, J. A. ve Reed, G. M. (2008). Evidentiary pluralism as a strategy for research and evidence-based practice in rehabilitation psychology. Rehabilitation Psychology, 53, 279-293.
• Wampold, B. E. (1997). Methodological problems in identifying efficacious psychotherapies. Psychotherapy Research, 7, 21-43.
• Wampold, B. E., Lichtenberg, J. W. ve Waehler, C. A. (2002). Principles of empirically supported interventions in counseling psychology. Counseling Psychologist, 30(2), 197-217.
• Weisz, J. R., Jensen-Doss, A. ve Hawley, K. M. (2006). Evidence-based youth psychotherapies versus usual clinical care: A meta-analysis of direct comparisons. American Psychologist, 61, 671-689.
• White, J. L. ve Kratochwill, T. R. (2005). Practice guidelines in school psychology: Issues and directions for evidence-based interventions in practice and training. Journal of School Psychology, 43, 99-115.
• Whiston, S. C. (2002). Response to past, present and future of school counseling: Raising some issues. Professional School Counseling, 5(3), 148-155.
• Yates, C. (2013). Evidence-based practice: The components, history, and process. Counseling Outcome Research and Evaluation, 4(1), 41-54.
• Yeşilyaprak, B. (2009). Türkiye’de psikolojik danışma ve rehberlik alanının geleceği: Yeni açılımlar ve öngörüler. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 42(1), 193-213.