SAĞLIKLI, GÜVENLİ VE BAĞIMSIZ YAŞAMAYA YÖNELİK AKTİF YAŞLANMA: ALMANYA VE TÜRKİYE KARŞILAŞTIRMASI

Yıl 2020, Cilt: 9 Sayı: 1, 43 - 66, 29.07.2020

Mertcan Gök , Aslan Tolga Öcal

Öz

Bu çalışmanın amacı; Almanya ve Türkiye’yi yaşlı bireylerin sağlıklı, güvenli ve bağımsız yaşamalarını sağlamaya yönelik faaliyetleri açısından karşılaştırmak ve öneriler sunmaktır. Nitel analiz tekniklerinin bir türü olan betimsel analiz yönteminin kullanıldığı çalışmada, aktivite kuramı çerçevesinde aktif yaşama yönelik faaliyetler sınıflandırılmıştır. Daha sonra bu sınıflamanın ana başlıklarından biri olan ve bu çalışmanın konusunu teşkil eden; sağlıklı, güvenli ve bağımsız yaşama yönelik faaliyetler 7 alt başlıkta her iki ülke açısından ele alınmıştır. Bulgulara bakıldığında her iki ülke arasında politika, uygulama ve projeler açısından kısmen benzerlikler saptansa da önemli ölçüde farklılıklar olduğu da gözlemlenmiştir. Nüfusunun sayısı bakımından benzer olan bu iki ülke incelendiğinde, yaşlı nüfusa sahip ve başarılı faaliyetlerde bulunan Almanya’nın faaliyetlerinin, Türkiye için yaşlanma sürecinde örnek oluşturabileceği görülmüştür. Ancak Türkiye’nin toplumsal, ekonomik ve kültürel farklılıklarından ötürü, Almanya’daki faaliyetleri kendi iç dinamiklerine uygun bir şekilde uyarlaması gerekmektedir. Bu çalışmada ayrıca Türkiye’de uygulamaya yönelik başka önerilerde de bulunulmuştur. Türkiye’nin tek bir ülkeyle karşılaştırılması çalışmanın kısıtlılığını oluşturmaktadır.

Anahtar Kelimeler

aktivite kuramı, nüfus yaşlanması, aktif yaşlanma, Almanya, Türkiye

Kaynakça

• AAL Programme (2017). Ageing Well in the Digital World. http://www.aal-europe.eu/country/germany/ (Erişim Tarihi: 17 Mayıs 2020).
• AARP (2017). The Aging Readiness & Competitiveness Report: Germany. https://arc.aarpinternational.org/countries/germany (Erişim Tarihi: 23 Mart 2020).
• AGE Platform Europe (2018). Building Bridges - 12th German Senior Citizen Day 2018. https://www.age-platform.eu/event/building-bridges-12th-german-senior-citizen-day-2018 (Erişim Tarihi: 12 Mayıs 2020).
• Aile Eğitim Programı (2018). Kimler Katılabilir. http://www.aep.gov.tr/aep-hakkinda/kimler-katilabilir/ (Erişim Tarihi: 5 Mayıs 2020).
• Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı (2017). Yaşlılığa Genel Bakış, https://eyh.aile.gov.tr/yasliliga-genel-bakis (Erişim Tarihi: 18 Mayıs 2020).
• Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı (2019a). Yaşlılık Şurası Hakkında. http://www.yasliliksurasi.gov.tr/sura-hakkinda.html (Erişim Tarihi: 8 Mayıs 2020).
• Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı (2019b). Türkiye 60 Yaş ve Üstü Yetişkin Gençler Bocce Ligi Müsabakaları Duyurusu. https://ailevecalisma.gov.tr/eyhgm/duyurular/tuerkiye-60-ya%C5%9F-ve-%C3%BCstue-yeti%C5%9Fkin-gen%C3%A7ler-bocce-ligi-muesabakalar%C4%B1-duyurusu/ (Erişim Tarihi: 17 Mayıs 2020).
• Alter Werden in Balance (2020). Alltags Training Programm, https://www.aelter-werden-in-balance.de/atp/was-ist-atp/ (Erişim Tarihi: 22 Mayıs 2020). Altunışık R. Coşkun, R. ve Yıldırım, E. (2004). Sosyal Yöntemlerde Araştırma Yöntemler-SPSS Uygulamalı. Sakarya: Sakarya Kitabevi.
• Ankara Üniversitesi Yaşlılık Çalışmaları Uygulama ve Araştırma Merkezi (YAŞAM) (2012). Ankara’da Yaşlı Yoksulluğu: Ekonomik, Sosyal, Kültürel İhtiyaçların Analizi. Ankara.
• Artan, T. (2017). Yaşlılarla Sosyal Hizmet. Ankara: SABEV Yayınevi.
• Arun, Ö. (2020). Salgında Patlayan Yaş Ayrımcılığı: Türkiye’de Peter Pan Sendromu ve Yaşlanmanın Yaklaşan Sorunları. https://tyap.net/spya (Erişim Tarihi: 22 Mayıs 2020).
• Başaran Uysal, A. (2016). Sosyal Şehir Programı ve Yerel Katılım: Berlin Örneği, Çağdaş Yerel Yönetimler, Cilt.25(Sayı.4), ss. 27-47.
• Birleşmiş Milletler (2019). Percentage of total population by broad age group, https://population.un.org/wpp/DataQuery/ (Erişim Tarihi: 18 Mayıs 2020).
• BM Avrupa Ekonomik Komisyonu (2013). Abuse of Older Persons, Cenevre.
• BM Avrupa Ekonomik Komisyonu (2019). Active Ageing Index. https://www.unece.org/fileadmin/DAM/pau/age/Active_Ageing_Index/Stakeholder_Meeting/ACTIVE_AGEING_INDEX_TRENDS_2008-2016_web_cover_reduced.pdf (Erişim Tarihi: 19 Mayıs 2020).
• Ceylan, H. (2015). Yaşlılık ve Refah Devleti: Bakım Hizmeti Alan Yaşlılar İçin Nitel Bir Araştırma –İsveç Örneği. İstanbul: Açılım Kitap.
• Çağlar, T. (2017). Yaşlı Bakımı – Modeller ve Uygulamalar. Ankara: Nika Yayınevi.
• Deutscher Volkshochschul-Verband e.V (2015). VHS (Adult Education Centres) in Numbers (as of 2015). https://www.dvv-vhs.de/en/the-association/adult-education-centres/ (Erişim Tarihi: 18 Mayıs 2020).
• Deutsches Institut für Erwachsenen- bildung – DIE (2004). Portrait of Continuing Education Germany. Bielefeld.
• DVV International (2017). Strategic fields of action DVV International. Bonn.
• EFRE (2019). Smart Service Power. Dortmund.
• European Association for the Education of Adults (2011), Country Report on Adult Education in Germany, Helsinki.
• European Commission (2011). GOAL Implementation Possibilities. Hollanda.
• European Commission (2015). Safety-ENhancing Innovations for Older Road userS. https://cordis.europa.eu/project/rcn/193376/factsheet/en (Erişim Tarihi: 18 Mayıs 2020).
• European Commission (2018). City4Age - The Ultimate City for the Elderly Population. https://ec.europa.eu/digital-single-market/en/news/city4age-ultimate-city-elderly-population (Erişim Tarihi: 16 Mayıs 2020).
• European Commission (t.y.). Road Safety Programme 2011-2020: Detailed Measures. http://europa.eu/rapid/press-release_MEMO-10-343_en.htm (Erişim Tarihi: 18 Mayıs 2020).
• Eurostat (2016). Participation Rate in Education and Training by Age. http://appsso.eurostat.ec.europa.eu/nui/show.do?dataset=trng_aes_101&lang=en (Erişim Tarihi: 16 Mayıs 2020).
• Eurostat (2017). Distribution of Population Aged 65 and Over by Type of Household. http://appsso.eurostat.ec.europa.eu/nui/show.do?dataset=ilc_lvps30&lang=en (Erişim Tarihi: 6 Mayıs 2020).
• Federal Anti-Discrimination Agency (2010). Guide to the General Equal Treatment Act. Berlin.
• Federal Anti-Discrimination Agency (2017). Discrimination in Germany. Berlin.
• Federal Anti-Discrimination Agency (t.y.). About US, https://www.antidiskriminierungsstelle.de/EN/AboutUs/aboutUs_node.html (Erişim Tarihi: 18 Mayıs 2020).
• Federal Minister of Transport (2011). Building and Urban Development. Road Safety Programme 2011, Berlin.
• Federal Ministry of Food, Agriculture and Consumer Protection (2013). IN FORM - German National Initiative to Promote Healthy Diets and Physical Activity, Berlin.
• Federal Ministry of the Interior (2012). Every Age Counts – The Federal Goverment’s Demographic Strategy, Berlin.
• Harschel, A. K. A.Schaap, L. Iwarsson. S. Horstmann V. ve Tomsone, S. (2015), Self-Rated Health Among Very Old People in European Countries: An Explorative Study in Latvia and Sweden, Gerontology & Geriatric Medicine, Cilt. 1(Sayı. 1), ss.1-10.
• İBB Kurumsal (2017). Büyükşehirden Ulusal Yaşlılar Haftasına Özel Etkinlik. https://www.ibb.istanbul/News/Detail/33850 (Erişim Tarihi: 16 Mayıs 2020).
• İSMEK (2020). Eğitim Merkezlerimiz. https://www.ismek.ist/tr/kursmerkezleri.aspx Erişim Tarihi: 5 Mayıs 2020).
• Katholische Bundesarbeitsgemeinschaft für Erwachsenenbildung (KBE) (2018). Catholic Adult Education. https://keb-deutschland.de/wp-content/uploads/2018/06/Flyer-KEB_eng.pdf (Erişim Tarihi: 18 Mayıs 2020).
• OECD (2018). Elderly Population. https://data.oecd.org/pop/elderly-population.htm (Erişim Tarihi: 17 Mayıs 2020).
• Polat, Ü. ve Bayrak Kahraman, B. (2013). Yaşlı Bireylerin Sağlıklı Yaşam Biçimi Davranışları ve Algılanan Sosyal Destek Arasındaki İlişki. Fırat Tıp Dergisi, Cilt.18(Sayı.4), ss. 213-217.
• Raby, D.G. ve Fiedler, M. (2011). Good Practice Implementation Report- Final Publishable Repor. Brüksel.
• Sağlık Bakanlığı (2010), Türkiye Obezite (Şişmanlık) ile Mücadele ve Kontrol Programı (2010-2014). Ankara.
• Sağlık Bakanlığı (2013). Türkiye Kronik Hastalıklar ve Risk Faktörleri Sıklığı Çalışması, Ankara.
• Sağlık Bakanlığı (2015). Türkiye Sağlıklı Yaşlanma Eylem Planı ve Uygulama Programı 2015-2020. Ankara.
• Sağlık Bakanlığı (2017). Türkiye Sağlıklı Beslenme ve Hareketli Hayat Programı 2018-2023 Güncelleme Çalıştayı. https://hsgm.saglik.gov.tr/tr/beslenmehareket-haberler/t%C3%BCrkiye-sa%C4%9Fl%C4%B1kl%C4%B1-beslenme-ve-hareketli-hayat-program%C4%B1-2018-2023-g%C3%BCncelleme-%C3%A7al%C4%B1%C5%9Ftay%C4%B1.html (Erişim Tarihi: 18 Mayıs 2020).
• Sağlıklı Yaşlanma Projesi (2017). Proje Hakkında. http://saglikliyaslanmaprojesi.com/proje-hakkinda.html (Erişim Tarihi: 18 Mayıs 2020).
• Senate Department for Urban Development and the Environment (2015). Smart City Strategy Berlin. Berlin.
• Sevil, H.T. (2015). Yaşlılığın Sosyal Anatomisi. Ankara: SABEV Yayınevi.
• Tazelenme Üniversitesi (2016). Kuruluş Öyküsü. https://tazelenme.com/hakkinda (Erişim Tarihi: 18 Mayıs 2020).
• Tesch-Roemer, Clemens (2011). “Active Ageing and Quality of Life in Old Age”, Meeting of the Unece Working Group on Ageing, Cenevre, 21-22 Kasım 2011, ss. 1-21.
• Tomanbay, İ. (2015). Sosyal Bakımda Yeni Yaklaşım, Yeni Anlayış, Yeni Çözüm Modeli: Yaşam Destek Terkten Telebakıma Bir Yolculuk. Harun Ceylan (Ed.), Modern Hayat ve Yaşlılık içinde. Ankara: Nobel Yayınları s.131-177.
• Türkiye Sağlıklı Kentler Birliği (t.y.), Sık Sorulan Sorular. http://www.skb.gov.tr/sik-sorulan-sorular/ (Erişim Tarihi: 9 Mayıs 2020). WHO - Regional Office for Europe (2012). GERMANY Physical Activity Factsheet, Bonn.
• WHO (2001). Health and Ageing: A Discussion Paper. Cenevre.
• WHO (2007). Global Age Friendly Cities: A Guide. Cenevre.
• WHO (2015). World Report on Ageing and Health. Cenevre.
• WHO (2018). Physical Activity Factsheets for the 28 European Union Member States of the WHO European Region, Kopenhag.
• WHO (t.y.), Global Network for Age-friendly Cities and Communities. http://apps.who.int/agefriendlycitiesmap/ (Erişim Tarihi: 9 Mayıs 2020).
• World Bank (2020). Current Health Expenditure (% of GDP). https://data.worldbank.org/indicator/SH.XPD.CHEX.GD.ZS?locations=DE (Erişim Tarihi: 18 Mayıs 2020).
• Yaşama Dair Vakıf (YADA) (2019). Türkiye’de Yaşlılık Tahayyülleri ve Pratikleri Araştırması. İstanbul: Filmon Baskı Çözümleri.
• Yerlikaya B. ve Öcal A.T. (2015), “Sports as a Social Policy Tool in Turkey”, British Journal of Arts and Social Sciences. Cilt.20 (Sayı.1). ss.38-56.
• Yılmaz, F. ve Çağlayan, Ç. (2016). Yaşlılarda Sağlıklı Yaşam Tarzının Yaşam Kalitesi Üzerine Etkileri, Türkiye Aile Hekimliği Dergisi, Cilt.20(Sayı.4). ss. 129-140.