ALTIN VE HİSSE SENEDİ GETİRİLERİ ARASINDAKİ NEDENSELLİK İLİŞKİSİ: TÜRKİYE ÖRNEĞİ

Yıl 2019, , 475 - 490, 31.12.2019

Çağatay Başarır

https://doi.org/10.26468/trakyasobed.472190

Cited By: 5

Öz

Küresel ekonomik kriz sonrasında
altın, alternatif bir yatırım aracı olarak önemini arttırmıştır. Finansal
piyasalarda risklerin çoğalması, istikrarsızlıklara ve dalgalanmalara karşı bir
korunma aracı olarak altının söz konusu olmasına neden olmuştur. Yatırımcılar
normal zamanlarda ve kriz zamanlarında farklı davranışlarda bulunabilmektedir. Altının
yatırımcıların portföylerini çeşitlendirmesinde, korunma işlemi olarak
kullanılmasında ya da güvenli liman olarak düşünülmesinde, altın ve hisse
senedi piyasalarının aynı yönde hareket etmemesi başlangıç noktasını
oluşturmaktadır. Hisse senedi piyasalarında düşüş beklendiği zamanlarda, yatımcılar
altını alternatif bir araç olarak görmektedir. Bu bağlamda bu çalışmanın amacı Türkiye
ekonomisinde altının yatırımcıların portföylerinde yer almasının alternatif bir
yatırım aracı olarak yatırımcılara fayda sağlayıp sağlamayacağının tespit
edilmesidir. Bu amaçla, altın ve hisse senedi piyasası arasındaki ilişki altın
fiyatları ve Borsa İstanbul 100 değişkenlerine ilişkin 2006 Nisan- 2018 Ağustos
dönemini kapsayan aylık zaman serileri kullanılarak test edilmiştir. Model
oluşturulmadan önce değişkenlerin zaman serisi özellikleri irdelenerek en uygun
VAR modeli seçilmiştir. Çalışmada değişkenler arasındaki ilişki Toda-Yamamoto nedensellik
testleri ile ölçülmüştür. Değişkenler getiri serileri oluşturularak modele
dahil edilmiştir. Elde edilen sonuçlara göre, altın getirisinden BIST 100 hisse
senetleri getirisine doğru bir nedensellik bulunmamaktadır ve BIST 100 hisse
senetleri getirisinden altın getirisine doğru bir nedensellik bulunmamaktadır
şeklinde kurulan hipotezler reddedilmemiştir. Sonuç olarak, yatırımcıların,
alternatif bir yatırım aracı olarak portföylerinde altının bulunmasının riskin
çeşitlendirilmesinde faydalı olacağı düşünülmektedir. 

Anahtar Kelimeler

Altın, BİST100, Toda –Yamamoto Nedensellik

CAUSALITY RELATIONSHIP BETWEEN GOLD AND STOCK RETURNS: TURKEY CASE

Öz

Importance
of gold as an alternative investment tool has raised after the global economic
crisis. Increasing risks in financial markets caused the gold to be a hedging
instrument against instability and fluctuations.  Investors behave differently in normal times
and crisis times. In cases where the movements of gold and stock exchange
markets are diversified, gold can be used in portfolio diversification, as a
tool of hedging and as a safe haven. When the returns of stock market are
expected to diminish, investors use the gold as an alternative investment tool.
In this context, the aim of this study is to determine if using gold in their
portfolio as an alternative investment tool provides benefit for the investors
or not. For this purpose, the relationship between gold and stock market is
tested using monthly time series data of gold prices and Borsa Istanbul 100
from 2006-April to 2018- August. Before building the model, time series
properties of the model are investigated and the best VAR model is selected.
Causality relationship between the variables is tested using with Toda-Yamamoto
causality test. Return series are calculated in order to be used in the model.
According to the results of the study, the hypothesis stating “there is no
causality relationship from gold return series to BIST 100 series and there is
no causality relationship from BIST 100 series to gold return series” is
accepted. In conclusion, it is beneficial for investors to use gold as an
alternative investment tool in order to diversify the risks.

Anahtar Kelimeler

Gold, BIST100, Relationship, Granger Casuality, Toda –Yamamoto Casuality

Kaynakça

• Akel, V., & Gazel, S. (2015). Fı̇nansal piyasa rı̇skı̇ ve altın yatırımı: Türkı̇ye örneği, Ç. Ü. Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 24(1), 335-350.
• Aksoy, M., & Topçu, N. (2013). Altın ile hisse senedi ve enflasyon arasındaki ilişki, Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 27(1), 59-78.
• Alkulaib, Y., & Almudhaf, F. (2012). Does gold shine in the portfolio of a Kuwaiti investor?, International Journal Of Economics and Finance, 4(1), 160-166.
• Balı, S., & Cinel, M. O. (2011). Altın fiyatlarının İMKB 100 endeksi’ne etkisi ve bu etkinin ölçümlenmesi, Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 25(3-4), 45-63.
• Baur, D. G., & Lucey, B. M. (2010). Is gold a hedge or a safe haven? An analysis of stocks, bonds and gold, Financial Review, 45(2), 217-229.
• Capie, F., Mills, T. C., & Wood, G. (2005). Gold as a hedge against the dollar. Journal Of International Financial Markets, Institutions and Money, 15(4), 343-352.
• Choudhry, T., Hassan, S. S., & Shabi, S. (2015). Relationship between gold and stock markets during the global financial crisis: Evidence from nonlinear causality tests, International Review Of Financial Analysis, 41, 247-256.
• Chowdhury, S. R. (2011). Impact of global crisis on small and medium enterprises, Global Business Review, 12(3), 377-399.
• Chua, J. H., Sick, G., & Woodward, R. S. (1990). Diversifying with gold stocks, Financial Analysts Journal, 46(4), 76-79.
• Contuk, F. Y., Burucu, H., & Güngör, B. (2013). Effect of gold price volatility on stock returns: example of Turkey, International Journal Of Economics and Finance Studies, 5(1), 119-140.
• Coronado, S., Jiménez-Rodríguez, R., & Rojas, O. (2015). An empirical analysis of the relationships between crude oil, gold and stock markets, Arxiv preprint arxiv:1510.07599.
• Doğru, B., & Uysal, M. (2015). Bir yatırım aracı olarak altın ile hisse senedi endeksi arasındaki ilişkinin analizi: Türkiye üzerine ampirik uygulama, Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 24(1), 239-254.
• Elmas, B., & Polat, M. (2014). Altın fiyatlarını etkileyen talep yönlü faktörlerin tespiti: 1988-2013 dönemi, Cumhuriyet Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 15(1), 171-187.
• Hillier, D., Draper, P., & Faff, R. (2006). Do precious metals shine? An investment perspective, Financial Analysts Journal, 62(2), 98-106.
• Jaffe, J. F. (1989). Gold and gold stocks as investments for institutional portfolios. Financial Analysts Journal, 45(2), 53-59.
• Kahneman, D., & Tversky, A.(1979). Prospect theory: An analysis of decision under risk, Econometrica, 47(2), 263-292.
• Karagol, E., Erbaykal, E., & Ertugrul, H. M. (2007). Türkiye’de ekonomik büyüme ile elektrik tüketimi ilişkisi: sınır testi yaklaşımı, Doğuş Üniversitesi Dergisi, 8(1), 72-80.
• Karan, M.B. (2013). Yatırım analizi ve portföy yönetimi, Gazi yayınları, 4. Baskı, Ankara.
• Lawrence, C. (2003). Why is gold different from other assets? An empirical investigation. The World Gold Council. London.
• Lütkepohl, H., & Poskitt, D. S. (1991). Estimating orthogonal impulse responses via vector autoregressive models, Econometric Theory, 7(4), 487-496.
• Moskal, A., & Zawadzka, D. (2014). Investment in gold as an example of alternative investment-in the context of capital market in Poland. Economics and Management, 6(3), 330-343, DOI: 10.12846/j.em.2014.03.23
• Mishra, P. K. (2014). Gold price and capital market movement in India: The Toda–Yamamoto approach. Global business review, 15(1), 37-45.
• Smith, G. (2001). The price of gold and stock price indices for the United States. The World Gold Council, 8(1), 1-16.
• Smith, G. (2002). London gold prices and stock price indices in Europe and Japan. World Gold Council, 1-30.
• Soytaş, U., Sari, R., Hammoudeh, S., & Hacıhasanoğlu, E. (2009). World oil prices, precious metal prices and macroeconomy in Turkey, Energy Policy, 37(12), 5557-5566.
• Toda, H. Y., & Yamamoto, T. (1995). Statistical inference in vector autoregressions with possibly integrated processes, Journal Of Econometrics, 66(1-2), 225-250.
• Tomak, S. (2013). Altın güvenli liman mı? Hisse senetleri, DİBS, döviz kuru ve altın getirileri arasındaki ilişkilerin analizi, Cağ University Journal Of Social Sciences, 10(1), 21-36.
• Topçu, A. (2010). Altın fiyatlarını etkileyen faktörler. SPK Araştırma Raporu, Ankara.
• Yavuz, N. Ç. (2006). Türkiye'de turizm gelirlerinin ekonomik büyümeye etkisinin testi: Yapısal kırılma ve nedensellik analizi, Doğuş Üniversitesi Dergisi, 7(2), 162-171.
• Zivot, E., Andrews, D.W.K., (1992). Further evidence on the great crash, the oil-price shock,and the unit-root hypothesis. Journal Of Business & Economic Statistic, 10(3), 251-270.
• TCMB (2018). Elektronik veri dağıtım sistemi, https://evds2.tcmb.gov.tr/ (Erişim Tarihi: 17.08.2018).