TÜRKİYE’DEKİ KAMUSAL SERMAYELİ MEVDUAT BANKALARININ KARŞILAŞTIRMALI FİNANSAL ANALİZİ

Yıl 2019, , 325 - 344, 30.06.2019

Başak Oktay Akın Enver Erdinç Dinçsoy

https://doi.org/10.26468/trakyasobed.505805

Öz

Finansal tablolar, bankaların taşıdıkları riskler,
karlılıkları, likiditeleri ve verimlilikleri gibi çok geniş bir alanda bilgiler
sağlayarak finansal performansın incelenmesine imkân sağlamaktadır. Bu çalışmada,
Türkiye’deki kamu sermayeli mevduat bankalarının Türkiye Varlık Fonu’na (TVF)
devredilmeden önceki finansal yapı ve faaliyet sonuçları analiz edilmiştir. Bu
doğrultuda, 2010-2016 yıllarını kapsayacak şekilde Halkbank, Vakıfbank ve
Ziraat Bankası’na ait finansal durum ve gelir tablolarının yatay, dikey ve oran
analizleri yapılmıştır. Ayrıca oran analizinin bulguları Bankacılık Denetleme
ve Düzenleme Kurumu (BDDK) bankacılık sektörü interaktif bülteninden alınan Türkiye
ortalamaları ile karşılaştırılmıştır. Araştırma sonucunda, kamu bankalarının
mevcut finansal yapılarıyla ve sahip oldukları potansiyeller ile fona finansal
katkılar sağlayacağı görülmüştür. Ancak, aktif karlılık bakımından üç kamu
bankasının da Türkiye ortalamasının altında kalması, finansal kaldıraç
oranlarının yüksek olması ve takipteki alacakların nakit kredilere oranında
Halkbank ve Vakıfbank’ın yüksek orana sahip olması dikkat edilmesi gereken
hususlar olarak tespit edilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Kamu bankası, finansal analiz, finansal tablo, Türkiye

A COMPARATIVE FINANCIAL ANALYSIS OF PUBLIC DEPOSIT BANKS IN TURKEY AND EVALUATION IN TERMS OF TURKEY WEALTH FUND

Öz

The financial reports give an opportunity for
the analysis of the financial performance of the banks by providing information
about the risks, profitability liquidity and efficiency. In this study, the public
deposit banks in Turkey are intended to analyse before the term transferred to
Turkey Wealth Fund (TWF). In this respect, the horizontal, vertical and ratio
analyses of the balance sheets and the income statements of Halkbank, Vakıfbank
and Ziraat Bank were applied covering the years among 2010-2016. In addition,
the findings of ratio analysis of the study are compared with the average
ratios of Turkish banking sector from the interactive bulletin of Banking
Regulation and Supervision Agency (BRSA). According to the results, public
banks will create positive financial contributions to TWF with their existing
financial structures and potential. However, some other notable results have
been observed that the three public banks in terms of return on assets remain
below the average ratio of Turkish banking sector, their financial leverages
ratio are high and according to the ratio of non-performing loans to cash loans
Halkbank and Vakıfbank have high rates. 

Anahtar Kelimeler

Public banks, financial analysis, Turkey Wealth Fund, Turkey

Kaynakça

• Acar, M. F., Erkoç, T. E., ve Yılmaz, B. (2015). “Türk Bankacılık Sektörü için Karşılaştırmalı Performans Analizi”, Adnan Menderes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 2(2), 1-11.
• Akgüç, Ö. (2012). Banka Finansal Tablolarının Analizi, Arayış Basım ve Yayımcılık, İstanbul.
• Bağcı, H., ve Rençber, Ö. F. (2014). “Kamu bankaları ve halka açık özel bankaların PROMETHEE yöntemi ile kârlılıklarının analizi”, Aksaray Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 6(1), 39-47.
• BDDK, Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu, Veriler, https://www.bddk.org.tr/WebSitesi/turkce/Istatistiki_Veriler/Uc_Aylik_Raporlar/Uc_Aylik_Raporlar.aspx (erişim 02.04.2018).
• Çabuk, A., ve Lazol, İ. (2011). Mali Tablolar Analizi, Ekin Basım Yayın Dağıtım, Bursa.
• Demireli, E. (2010). “TOPSIS Çok Kriterli Karar Verme Sistemi: Türkiye’deki Kamu Bankaları Üzerine Bir Uygulama”, Girişimcilik ve Kalkınma Dergisi, 5(1), 101-112.
• Demireli, E., Ural, M ve Güler Çalık, S. (2017). “Kamu Bankalarında Performans Analizi: Entropi ve Waspas Yöntemleri ile Bir Uygulama” Pamukkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 31, 129-141.
• Dızman, Ş. (2015). “Finansal Yatırımların Türkiye Muhasebe Standartları (TMS) ve Türkiye Finansal Raporlama Standartları (TFRS) Kapsamında Muhasebeleştirilmesi”, C.Ü. İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 1(16), 279-298.
• Dursun, G. D., ve Birdal, İ. (2011). “Krizlerin Tahmin Edilebilirliği: 2008 Krizi Örneği”, Istanbul Management Journal, 22(70), 63-73.
• Dursun, G. D., ve Bozkır, B. (2018). “Türkiye’de Faaliyet Gösteren Ticari Bankaların Aktif Kalitesinin TOPSIS Yöntemi İle Ölçümü”, Ekonomi, Politika & Finans Araştırmaları Dergisi, 3(3), 243-258.
• Ersan, Ö. (2008). “Kamu Bankalarının Finansal Etkinliği”, Afyon Kocatepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 10(3), 247-260.
• Kandemir, T., ve Karataş, H. (2016). “Ticari Bankaların Finansal Performanslarının Çok Kriterli Karar Verme Yöntemleri ile İncelenmesi: Borsa İstanbul’da İşlem Gören Bankalar Üzerine Bir Uygulama (2004-2014)”, İnsan ve Toplum Bilimleri Araştırmaları Dergisi, 5(7), 1766-1776.
• KAP, Kamuyu Aydınlatma Platformu, Finansal Tablolar, https://www.kap.org.tr/ (erişim: 22.08.2017).
• Oğuz, A. B. (2016). “Türkiye Kamu, Özel Sermayeli Mevduat ve Katılım Bankalarının 2005-2013 Arasındaki Bazı Bilanço Kalemlerinin Karşılaştırılması”, Uluslararası Yönetim İktisat ve İşletme Dergisi, 12(29), 225-241.
• Önal, Y. B., ve Sevimeser, N. C. (2006). “Yabancı Banka Girişlerinin Türk Bankacılık Sistemine Etkileri: Yerli ve Yabancı Bankaların Etkinlik Analizi”, Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 15(2), 295-312.
• TBB, Türkiye Bankalar Birliği, Bankacılık, Banka ve Sektör Bilgileri, Veri Sorgulama Sistemi, Mali Tablolar, https://www.tbb.org.tr/tr/bankacilik/banka-ve-sektor-bilgileri/veri-sorgulama-sistemi/mali-tablolar/71 (erişim 10.07.2017).
• Takan, M. (2001). Bankacılık, Teori, Uygulama ve Yönetim, Nobel Yayın Dağıtım, Ankara.
• Uçkun, N., ve Girginer, N. (2011). “Türkiye’deki Kamu ve Özel Bankaların Performanslarının Gri İlişki Analizi ile İncelenmesi”, Akdeniz Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 11(21), 46-66.
• Yıldırım, M. (2008) Banka Muhasebesi Ders Notları, Türkiye Bankalar Birliği, İstanbul.
• TCMB, Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası, Elektronik Veri Dağıtım Sistemi, https://evds2.tcmb.gov.tr/index.php (erişim: 02.04.2018).