Bu çalışmada Alman Dışişleri Bakanlığı Siyasal Arşivindeki belgeler ışığında 1925- 1935 yılları arasında çeşitli kademlerde görev yapan Türk devlet adamları (özellikle kamu görevlileri ve diplomatlar) ve onların Almanya ile ikili ilişkileri ele alınmaktadır. Konunun net bir şekilde anlaşılabilmesi için ilkin Almanların Osmanlı Devleti’nde bürokrat ve siyasetçi devşirme konusu üzerinde durulacaktır. İkinci olarak Cumhuriyet’in ilk yıllarında Almanların Türk bürokratları ve diplomatları nasıl değerlendirdikleri hususu masaya yatırılacaktır. Bu bağlamda Almanların özellikle söz konusu dönemde Türk siyasetinde önemli rol oynayan veya oynaması muhtemel Rıza Nur, Kâzım Dirik ve Ali Fethi Okyar gibi devlet adamlarını detaylı bir şekilde tahlil ettikleri dikkat çekmektedir. Ayrıca Türk Dış İşleri Bakanlığı mensuplarının ve özellikle Türkiye’nin Moskova Büyükelçiliğinin mercek altına alındığı dikkatlerden kaçmamaktadır.
Bu makalenin amacı, Türk devlet adamlarının Alman arşiv belgelerine nasıl yansıdığını ortaya koymaktır. Çalışma yöntemsel olarak birincil kaynaklar olan arşiv belgelerinin içerik analizine tabi tutulmasına dayanmaktadır. Mevcut yazında bu konuyu başlı başına ele alan bilimsel çalışmalar yetersiz olduğundan söz konusu makale Türk-Alman ilişkilerine özgün bir katkı yapmayı amaçlamaktadır.
Alman Dışişleri Bakanlığı Arşiv Cumhuriyet Dönemi Türk Devlet Adamları Kazım Dirik Ali Fethi Okyar Moskova Büyükelçiliği
This article deals with the Turkish statesmen (especially bureaucrats and diplomats) in the early republican era (1925-1935) and with their ties to the Germany in the light of German Foreign Office archives. In order to give a better understanding of this issue it will be firstly explained how Germans recruted Turkish bureaucrats and politicians in the Ottoman time. Secondly, it will be examined to what extend Germans evaluated Turkish statesmen in the early republican era. Within this context this article draws attention to that how Germans have deeply analysed the Turkish statesmen playing an important role at the given time in Turkish politics such as Rıza Nur, Kâzım Dirik and Ali Fethi Okyar. Moreover, the members of the Turkish diplomatic corps as well as the Turkish Embassy in Moscow has been analysed as well.
The aim of this article is to explain how the Turkish statesmen were evaluated in the German archives in an objective manner and to stress the necessity of being carefullness of Turkish statesmen by developing of their bilateral ties to foreign countries. Methodically this study based on the content analysis of the primary sources, namely German archive materials. Because of absence of any studies on this specific issue in the existing literature this article aims to contribute to the Turkish-German relations.
German Foreign Office Archives Republican Era Turkish Statesmen Kâzım Dirik Ali Fethi Okyar Turkish Embassy in Moscow
Birincil Dil | Türkçe |
---|---|
Bölüm | Araştırma Makalesi |
Yazarlar | |
Yayımlanma Tarihi | 10 Haziran 2021 |
Yayımlandığı Sayı | Yıl 2021 |