LİSE ÖĞRENCİLERİNİN EDEBİYAT ÖĞRETMENLERİNİN MİZAH DAVRANIŞLARI ALGILARI İLE EMPATİK SINIF ATMOSFERİ ALGILARI

Yıl 2023, Cilt: 25 Sayı: 2, 443 - 462, 29.12.2023

Cansu Turgut , Hülya Güvenç

https://doi.org/10.26468/trakyasobed.1183092

Öz

Bu çalışmada lise öğrencilerinin edebiyat öğretmenlerinin mizah davranışları algıları ile edebiyat dersi empatik sınıf atmosferi algılarının tespit edilmesi ve lise öğrencilerinin edebiyat öğretmenlerinin mizah davranışları algıları ile edebiyat dersi empatik sınıf atmosferi algıları arasındaki ilişkinin belirlenmesi hedeflenmiştir. Bu nedenle araştırmada ilişkisel tarama modeli kullanılmıştır. Araştırmada örneklem rastgele örnekleme yöntemi kullanılarak belirlenmiştir. Bursa ili Osmangazi ilçesinde resmi Fen ve Anadolu liselerinde öğrenim gören 9, 10 ve 11. sınıflardan toplam 943 öğrenciye ulaşılmıştır. Araştırmada veri toplama araçları olarak Cemaloğlu vd. (2012) tarafından geliştirilen Mizah Davranışları Ölçeği ve Özbay ve Şahin (2000) tarafından geliştirilen Empatik Sınıf Atmosferi Tutum Ölçeği kullanılmıştır. Çalışmada öğrenciler edebiyat öğretmenlerinin mizah davranışlarını daha çok onaylayıcı algılama eğilimindedir. Öğretmenlerin mizah davranışlarını 9. Sınıflar 10 ve 11. Sınıflara göre daha az onaylayıcı ve daha çok reddedici ve mizahi olmayan mizah davranışları olarak algılamaktadır. Erkek öğrenciler ise kız öğrencilere göre öğretmenlerinin mizah davranışlarını daha çok alaycı ve reddedici olarak algılamaktadır. Empatik sınıf atmosferi algılarının çok yüksek olmamakla birlikte empatik ve olumlu algıladıkları sonucuna ulaşılmıştır. Cinsiyete ve sınıf düzeyine göre lise öğrencilerinin empatik sınıf atmosferi algıları anlamlı bir şekilde farklılaşmamıştır. Lise öğrencilerinin edebiyat öğretmenlerinin mizah davranışları algıları ile edebiyat dersi empatik sınıf atmosferi arasındaki ilişkiler incelendiğinde ise olumlu mizah davranışları olan onaylayıcı ve üretici-sosyal mizah davranışları ile empatik sınıf atmosferi alt ölçekleri arasında pozitif yönlü anlamlı ilişkilere rastlanmıştır. Alaycı, reddedici ve mizahi olmayan mizah davranışları ile empatik sınıf atmosferi alt ölçekleri arasında negatif yönde anlamlı ilişkiler tespit edilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Mizah, Mizah Davranışları, Empati, Empatik Sınıf Atmosferi

Kaynakça

• Açıkgöz, K. Ü. (2003). Aktif öğrenme. İzmir: Eğitim Dünyası Yayınları.
• Açıkgöz, K. Ü., Özkal, N., ve Kılıç, A. G. (2003). Öğretmen adaylarının sınıf atmosferine ilişkin algıları. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 25(25).
• Aydın, İ. S. (2006). Türkçe Derslerinde Mizah Kullanımının Öğrenci Tutum ve Başarısına Etkisi (İzmir İlköğretim 8.Sınıf Örnekleminde). Dokuz Eylül Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Doktora Tezi, İzmir.