INVESTIGATION OF THE USE OF DOMINANT NINTH CHORDS ON PIANO WORKS OF DIFFERENT PERIODS

Yıl 2023, Cilt: 25 Sayı: 2, 625 - 646, 29.12.2023

Yaşar Özelma

https://doi.org/10.26468/trakyasobed.1371700

Öz

ABSTRACT: Ninth chords are in the group of extended chords. In the age of the tonal system, dominant ninth chords, which are established on the V degree of the scale, are used. The uses of these dissonant chords, which differ in major and minor tonalities, in works show differences in music history, mostly based on the requirements of the period. The related evolution is more striking in that it is easily observed in works written for the piano, which is a polyphonic instrument. In this study, the organizations, inversions, alterations on the 9th voices, resolutions, and rootless uses of dominant ninth chords were first discussed theoretically; then, their available uses were examined on examples from baroque, classical, romantic, and contemporary piano works. In the age of the tonal system, the 9th voice above the dominant chord was initially considered a non-chord tone and was resolved before the chord change, later used as a chord tone and resolved during the chord change if present, and continued to be used as a chord tone in the contemporary period, but the resolution tendency was observed to decrease. In the relevant Turkish literature, there are deficiencies in the context of examining the use of diatonic and altered ninth chords. It is recommended that such topics, which sometimes go beyond classical harmony teaching, be given more prominence in the contents of harmony books.

Anahtar Kelimeler

Harmony, Dominant Ninth Chords, Musical Periods, Piano Works

DOMİNANT DOKUZLU AKORLARIN KULLANIMININ FARKLI DÖNEM PİYANO ESERLERİ ÜZERİNDE İNCELENMESİ

Öz

ÖZ: Dokuzlu akorlar, genişletilmiş akorlar grubundadır. Tonal sistem çağında, daha çok dizinin V. derecesi üzerinde kurulan dominant dokuzlu akorlar kullanılmaktadır. Majör ve minör tonalitelerde başkalık gösteren bu uyumsuz akorların eserlerdeki kullanımları, müzik tarihi içerisinde çoğunlukla dönemin gereksinimlerine dayanan farklılıklar göstermektedir. İlgili evriliş, çoksesli bir çalgı olan piyano için yazılmış eserler üzerinde kolayca gözlemlenmesi bakımından daha çarpıcıdır. Bu çalışmada dominant dokuzlu akorların; kuruluşları, çevrim durumları, 9’lu seslerinin alterasyonları, çözülüşleri ve köksüz kullanımları öncelikle teorik açıdan ele alınmış; daha sonra mevcut kullanımları barok, klasik, romantik ve çağdaş dönem piyano eserlerinden örnekler üzerinde incelenmiştir. Dominant akorunun üzerindeki 9’lu sesin; tonal sistem çağında başlarda daha çok akora yabancı bir ses olarak değerlendirildiği ve akor değişiminden önce çözüldüğü, daha sonraları akora dahil bir ses olarak kullanıldığı ve akor değişimi esnasında mevcutsa çözüldüğü, çağdaş dönemde ise bir akor sesi olarak kullanılmaya devam ettiği; fakat çözülme eğiliminin azaldığı görülmüştür. İlgili Türkçe literatürde, diyatonik ve altere dokuzlu akorların kullanımlarının incelenmesi bağlamında eksiklikler bulunmaktadır. Klasik armoni öğretisinin bazen dışına çıkan bu gibi konulara, armoni kitaplarının içeriklerinde daha çok önem verilmesi tavsiye edilmektedir.

Anahtar Kelimeler

Armoni, Dominant Dokuzlu Akorları, Müzik Dönemleri, Piyano Eserleri

Kaynakça

• Bauer, A. (2020). Extensions on diatonic chords. UCI Claire Trevor School of the Arts içinde. Erişim tarihi: 01.10.2023. https://music.arts.uci.edu/abauer/ 4.1/readings/Extended%20harmonies.pdf s. 1.
• Benward, B. ve Saker, M. (2008). Music: In theory and practice (Cilt 2, 8. bs.). New York: McGraw-Hill. s. 179-182, 184, 246, 247.
• Caldwell, J. (2011). Outline summary of chromatic harmony. Western Illinois University içinde. Erişim tarihi: 01.10.2023. http://www.wiu.edu/cofac/ music/pdf/old_pdf/TheoryReviewPages_old11.pdf s. 7.
• Common practice period. (2023, 25 Mayıs). Wikipedia: The Free Encyclopedia içinde. Erişim tarihi: 01.10.2023. https://en.wikipedia.org/wiki/ Common_practice_period