TÜRKİYE’DE GENÇLİK YAZINININ İNŞA BOYUTU

Yıl 2024, Cilt: 26 Sayı: 1, 27 - 48, 05.06.2024

Serap Yolcu Yavuz

https://doi.org/10.26468/trakyasobed.1452164

Öz

Stefan Zweig, Macellan adlı yaşam öyküsünde kitap yazmanın sebeplerini anlatırken “bazen merak, insanı yazmaya iter” demektedir. Türkiye’de de gençlik üzerine akademik merakın sebep olduğu pek çok eserle karşılaşılmaktadır. Bu yüzden Türkiye’de gençlik, yazın boyutuyla pek çok disiplin tarafından incelenmiştir. Yazın çeşitliliği psikolojiden sosyolojiye, biyolojiden siyaset bilimine varıncaya değin çeşitlilik göstermektedir. Eserlerin neredeyse tamamında dikkat çeken husus gençliğin, verili bir kavram olarak kabul edilmesidir. Bu durumda, incelenen kitaplarda kavramsal olarak gençlik tartışmasına neredeyse hiç rastlanılmamaktadır. Siyaset bilimi içinde değerlendirilebilecek çalışmalarda yazının ortak özelliği ise özne olarak gençlik inşasıdır. Gençlik yazını özne boyutuyla değerlendirildiğinde 1930-1960, 1960-1980, 1980-2010 yılları arasında farklı biçimde inşa verileri ortaya koymaktadır. Bu çalışmada da gençlik özneli kitapların inşa üzerine geliştirdikleri söylem analiz edilmeye çalışılmıştır. Ancak çalışmada, özne olarak inşanın izlenebildiği yayınlar incelenirken bunun dışında kalan örneğin tıp ya da biyoloji gibi alan dışı çalışmalar dışarıda bırakılmıştır. Özne olarak gençlik denildiğinde kavram, a priori olarak değil de özne iktidar ilişkileri ekseninde değerlendirilmiştir. Böylelikle gençliğin iktidar ekseninde özne olarak tanımlanma süreci değerlendirilerek beklentiler ortaya konulmaya çalışılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Gençlik, Literatür, Özne, Siyasal İktidar

The Construction Dimension of Youth Literature in Türkiye

Öz

In his memoir Magellan, Stefan Zweig, while explaining the reasons for writing a book, states that "sometimes curiosity drives one to write". In Türkiye, too, there are many works on youth that are caused by academic curiosity. Therefore, youth in Türkiye has been analyzed by many disciplines in terms of literature. The diversity of literature ranges from psychology to sociology, biology to political science. What is striking in almost all of the works is that youth is accepted as a given concept. In this case, there is almost no conceptual discussion of youth in the books analyzed. The common feature of the literature in studies that can be evaluated within political science is the construction of youth as a subject. When the youth literature is evaluated in terms of the subject dimension, it reveals different construction data between 1930-1960, 1960-1980 and 1980-2010. In this study, we have tried to analyze the discourse on construction developed by books with youth as the subject. However, this study analyzes publications in which construction as a subject can be traced, while excluding studies outside the field, such as medicine or biology. When it comes to youth as a subject, the concept is evaluated not a priori but on the axis of subject-power relations. In this way, the process of defining youth as a subject on the axis of power was evaluated and expectations were tried to be revealed

Anahtar Kelimeler

Youth, Literature, Subject

Kaynakça

• Apeland, Nils M., Dünya Gençliği ve Türkiye, çev. Ayten Dinçer, Nebioğlu Yayınevi, İstanbul, 1960.
• Arırt, Musa, Cumhuriyet Döneminde Gençlik, Türkiye Yayıncılık, İzmir, 1979.
• Armağan, İbrahim, Gençlik Gözüyle Gençlik, Kırkısraklılar Vakfı Usadem Yayınları, İstanbul, 2004.
• Atabek, Erdal, Modern Dünyada Değer Kayması ve Gençlik, Alkım Yayınevi, İstanbul, 2003.
• Atabek, Erdal, Tüketilen Değerler ve Gençlik, Cumhuriyet Kitapları, İstanbul, 2010.
• Atalay, Beşir, Köy Gençliği Üzerinde Sosyolojik Bir Araştırma, Atatürk Üniversitesi Basımevi, Erzurum, 1979.
• Barıman, A. Nurullah, Büyük Türkiye’de Gençlik Teşkilatı, İstanbul, yayın evi yok, 1941.
• Başgil, Ali Fuad, Gençlerle Başbaşa, Alişan Dobra Matbaası, İstanbul, 1949.
• Cılga, İbrahim, Gençlik ve Yaşam Niteliği, Başbakanlık Gençlik ve Spor Genel Müdürlüğü, Damla Matbaacılık, Ankara, 1994.
• Cihan, Ali Faik, Gençlik İçin Strateji ve Taktik, Savaş Yayınları, Ankara, 1968.
• Çağatay, Neşet - Yörükoğlu, Atalay - Oğuzkan, Ferhan, Öğrenciler, Öğretim Üyeleri, Anne ve Babalar Yönünden Gençliğin Eğitimi, Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları, İstanbul, 1987.
• Demirhan, Pertev, Türk Çocuğuna Öğütlerim, Matbaai Ebüzziya, İstanbul, 1942.
• Demirhan, Pertev, Türk Çocuğuna ve Türk Gencine Öğütlerim, Fakülteler Matbaası, İstanbul, 1962.
• DPT, “Gençlik ve Spor”, V. Beş Yıllık Kalkınma Planı Özel İhtisas Komisyonu Raporu, Ankara, 1983.
• DPT, Gençlik Sorunları Özel İhtisas Komisyonu Raporu, III. Beş Yıllık Plan Hazırlık Çalışmaları, Ankara, 1971.
• Dursun, Tuncay, Gençliğin Demokrasi Düşünceleri, IQ Kültür Sanat Yayıncılık, İstanbul, 2008.
• Ekim, Başak (Yayına Hazırlayan), Türk Gençliği ve Katılım, Form Matbaacılık Ambalaj San. ve Tic. Ltd. Şti., İstanbul, 2001.
• Ekşi, Aysel, Gençlerimiz ve Sorunları, İstanbul Üniversitesi Yayınları, İstanbul, 1982.
• Feyizoğlu, Turan, Türkiye’de Gençlik Hareketleri Tarihi (1960-68), Belge Yayınları, İstanbul, 1993.
• Gençlik ve Spor Bakanlığı Gençlik Hizmetleri Genel Müdürlüğü, Gençlik ve Toplum Konulu Bilimsel Toplantı Konuşmaları, Yayın No: 01-85, Düzenleme: Basın ve Halkla İlişkiler Grup Başkanlığı, Ankara, 1982.
• Giritli, İsmet, Gençlik Hareketleri ve Ötesi, Garanti Matbaası, İstanbul, 1970.
• Gökçe, Birsen, Gecekondu Gençliği, Hacettepe Üniversitesi Yayınları, Ankara, 1976.
• Gökçe, Birsen, Orta Öğretim Gençliğinin Beklenti ve Sorunları, Milli Eğitim Gençlik ve Spor Bakanlığı Yayınarı, Ankara, 1984.
• Gür, Bekir S. - Dalmış, İbrahim - Kırmızıdağ, Nur - Çelik, Zafer - Boz, Nevfel, Türkiye’nin Gençlik Profili, Seta Yayınları, Ankara, 2012.
• Gürses, Fulya - Gürses, Hasan Basri, Dünya’da ve Türkiye’de Gençlik, Der Yayınları, İstanbul, 1979.
• Güventürk, Faruk, Önder ve Gençlik, Okat Yayınevi, İstanbul, 1965.
• Kağıtçıbaşı, Çiğdem, Gençlerin Tutumları, Sevinç Matbaası, Ankara, 1973.
• Kansu, Şevket Aziz, “Anadoluyu Kucaklayan Genç”, Ülkü, Sayı 41, Temmuz 1936.
• Kazgan, Gülten, Kuştepe Gençlik Araştırması, İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları, İstanbul, 2002.
• Kemal, Mehmed, Acılı Kuşak, Toplum Yayınları, Ankara, 1967.
• Kışlalı, Ahmet Taner, Öğrenci Ayaklanmaları, Bilgi Yayınevi, Ankara, 1974.
• Konrad Adenauer Vakfı, Türk Gençliği 98 Suskun Kitle Büyüteç Altında, İstanbul, 1999.
• Köknel, Özcan, Cumhuriyet Gençliği ve Sorunları, Cem Yayınevi, İzmir, 1981.
• Köknel, Özcan, Türk Toplumunda Bugünün Gençliği, Bozak Matbaası, İstanbul, 1970.
• Kurt, İsmail – Tüz, Seyid Ali (Yayına Hazırlayanlar), Gençlik Dönemi ve Eğitimi, Ensar Neşriyat, İstanbul, 2000.
• Milliyet Gazetesi, 1985 Gençlik Yılı’nda Söz Gençlerin, Milliyet Yayınları, İstanbul, 1986.
• MTTB, Gençlik Var, Resimli Ay Basımevi, İstanbul,1935.
• Omaçer, Necmi, Türk Gencine Armağan Öğütler, Ekin Basımevi, İstanbul, 1965.
• Ozankaya, Özer, Türk Devrimi ve Yükseköğretim Gençliği, Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Yayınları No. 414, Ankara, 1978.
• Özankaya, Özer, Üniversite Öğrencilerinin Siyasal Yönelimleri, Sevinç Matbaası, Ankara, 1966.
• Özgenç, Mahmut İhsan, TKP ve Organize Gençlik Hareketleri, 14 Mayıs Vakfı Yayınları No: 1, İstanbul, 1982.
• Saran, Nephan, Üniversite Gençliği: Öğrencilerin Sosyo-Ekonomik Yapısı ile Öğrenci Hareketlerinin Teorik ve Deneysel Seviyede Açıklanması, İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Yayınları, İstanbul, 1975.
• Sarıhan, Zeki, Kurtuluş Savaşı Gençliği, Kaynak Yayınları, İstanbul, 2004.
• Selçuk Üniversitesi, Tebliğler: I. Milletlerarası Gençlik Kongresi, Selçuk Üniversitesi Yayınları, Konya, 1988.
• Şemin, Refia, Gençlerimizin Psiko-Pedagojik Problemleri, İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Yayınları - No: 1086, İstanbul, 1973.
• Şenler, Şule Yüksel, Gençliğin Izdırabı, Aksiseda Matbaası, İstanbul, 1969.
• Taylak, Muammer, Öğrenci Hareketleri: Saltanat, 2. Meşrutiyet ve 1. Cumhuriyet’te, Başnur Matbaası, Ankara, 1969b.
• Taylak, Muammer, Öğrenci Hareketleri, Başnur Matbaası, Ankara, 1969a.
• Topçuoğlu, Hamide, Neleri Öğrenmek İstiyorlar, Yargıçoğlu Matbaası, Ankara, 1966.
• Tütengil, Cavit Orhan, Köy Sorunu ve Gençlik, Özaydın Matbaası, İstanbul, 1967.
• Umut Sarp Zeylan (der.), Eğitimin “Değer”i ve Gençlik: Eğitimli İstanbul Gençliğinin Değerler Dünyası, İstanbul, İstanbul Bilgi Üniversitesi, 2007.
• Unat, Nermin Abadan, Üniversite Öğrencilerinin Serbest Zaman Faaliyetleri, Ajans Türk Matbaası, Ankara, 1961.
• Üzel, Basri, Genç Nesille Konuşmalarım, Işık Matbaası, Eskişehir, 1946.
• Varış, Fatma, Ergenin Gelişimine Etki Yapan Kültürel Faktörler, Ankara Üniversitesi Eğitim Fakültesi Yayınları No: 5, Ankara, 1968.
• Yaman, Kadri, Yurt Müdafaasında Türk Gençliği, İstanbul Devlet Basımevi, İstanbul,1938.
• Yazar adı yok, Türk Gençliği Nasıl Olmalıdır, Orkun Basımevi, Ankara, 1963.
• Yazıcı, Erdinç - Akkutay, Ülker - Cangızbay, Kadir - Aykaç, Burhan - Bilgin, Vedat, Türk Üniversite Gençliği Araştırması: Üniversite Gençliğinin Sosyo-Kültürel Profili, Gazi Üniversitesi Yayınları, Ankara, 2003.
• Yentürk, Nurhan - Kurtaran, Yörük – Nemutlu, Gülesin (der.), Türkiye’de Gençlik Çalışması ve Politikaları, İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları, İstanbul, 2008.
• Yılmaz, Tanzer Sülker, Türkiye’de Gençlik Hareketleri, Toplumsal Dönüşüm Yayınları, İstanbul, 1997.
• Yolcu Yavuz, Serap, Cumhuriyet Misyonerleri, VakıfBank Kültür Yayınları, İstanbul, 2019.
• Yörükoğlu, Atalay, Gençlik Çağı, Özgür Yayınları, İstanbul, 1996.
• Yüksek Öğrenim Kredi ve Yurtlar Kurumu Genel Müdürlüğü, Kurum Yurtlarında Barınan Öğrencilerin Boş Zamanlarını Değerlendirme Anketi Sonuçları, Yurtkur Yayınları No:3, Ankara, 1967.
• Zeylan, Umut Sarp (der.), Eğitimin “Değer”i ve Gençlik: Eğitimli İstanbul Gençliğinin Değerler Dünyası, İstanbul Bilgi Üniversitesi, İstanbul, 2007.