Öğretmen Adaylarının Türk Eğitim Sistemine İlişkin Metaforik Algıları

Yıl 2019, Cilt: 9 Sayı: 4, 892 - 906, 20.12.2019

Halime Öztürk Çalıkoğlu , Mustafa Aydın Başar

https://doi.org/10.24315/tred.537471

Öz

Bu çalışmanın amacı, öğretmen adaylarının Türk eğitim
sistemine ilişkin algılarını metaforlar aracılığıyla ortaya koymaktır. Çalışma
grubunu, Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi, Eğitim Fakültesi’nde 2015-2016
eğitim-öğretim yılında son sınıfta okuyan dört farklı programdan toplamda 189
öğretmen adayı oluşturmaktadır. Katılımcılardan Türk Eğitim Sistemine ilişkin
çizimler aracılığıyla görsel metaforlar üretmeleri ve ürettikleri bu
metaforların nedenlerini açıklamaları istenmiştir. Toplanan veriler, içerik
analizi yoluyla analiz edilmiştir. Bitki, hayvan, renk ve çizgilerle ifade
edilen eğitim sistemi metaforları üç grup altında incelenmiştir: olumlu,
olumsuz, olumlu-olumsuz. Çalışma sonuçları işlenen ve potansiyel işleyen girdi
olarak öğretmen adaylarının daha çok olumsuz bir eğitim sistemi algılarının
bulunduğunu göstermiştir. Öğretmen adayları eğitimi girdi olarak değerli ve
kaçınılmaz bir yatırım olarak görürken, uygulamaya yönelik sorunların eğitimin
hedeflerine ulaşmasına engel olduğunu düşünmektedir.

Anahtar Kelimeler

Görsel metafor, Türk eğitim sistemi, öğretmen adayı

Prospective Teachers’ Metaphorical Perceptions Regarding Turkish Education Syste

Öz

This study explores the perceptions of prospective teachers related to the education system of Turkey through metaphors. The study group consists of 189 prospective teachers attending in four different programs at the school of education at Canakkale Onsekiz Mart University at the 2015-2016 academic year. The participants were asked to derive visual metaphors related to Turkish Education System via pictures, and to explain their reasons regarding the metaphors. Content analysis was applied to analyze the collected data. Derived metaphors of plants, animals, colors and lines related to the education system and organization were categorized into three groups: positive, negative and positive-negative. The results indicate that prospective teachers as processing and potential working input of the system have a more negative perception of the education system. In addition, the prospective teachers agree upon that education is a valuable investment; however, they think that the problems faced in practice hinder reaching the educational goals.

Anahtar Kelimeler

Visual metaphor, Turkish education system, prospective teacher

Kaynakça

• Aldemir, C., & Barbato, R. (1983). Yönetim biçimleri, örgüt yapısı ve başarım. Amme İdaresi Dergisi, 16(4), 120–130.
• Bursalıoğlu, Z. (2015). Okul yönetiminde yeni yapı ve davranış (19. Basım). Ankara: PegemA Yayıncılık.
• Creswell, J. W. (2013). Qualitative inquiry and research design: Choosing among five approaches (3rd ed.). Thousand Oaks, CA: Sage Publications.
• Döş, İ. (2010). Aday öğretmenlerin müfettişlik kavramına ilişkin metafor algıları. Gaziantep Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 9(3), 607–629.
• Erginer, E. (2011). A metaphorical analysis of the meanings attributed to the education system by university students: A case study. Education, 131(3), 653–662.
• Gültekin, M. (2013). İlköğretim öğretmen adaylarının eğitim programı kavramına yükledikleri metaforlar. Eğitim ve Bilim, 38(169), 126–141.
• Günbayı, İ. (2011). Principals’ perceptions on school management: A case study with metaphorical analysis. International Online Journal of Educational Sciences, 3(2), 541–561.
• Güney, S. (2000). Davranış bilimleri (15. Basım). Ankara: Nobel Akademi Yayıncılık.
• Hoy, W. K., & Miskel, C. G. (2010). Eğitim yönetimi: Teori, araştırma ve uygulama. (S. Turan, Ed.) (Yedinci Ba). Nobel Yayın Dağıtım.
• İpek, C. (2014). Yönetim teorileri. In Türk Eğitim Sistemi ve Okul Yönetimi (6. Baskı). Ankara: Pegem Akademi.
• Kadı, A., & Beytekin, O. F. (2017). Metaphorical perceptions of teachers, principals and staff on school management. Journal of Education and Practice, 8(15), 29–35.
• Kasapoğlu, H. (2016). Analysis of teacher candidates perception’s of Turkish national education system through metaphors. Educational Administration: Theory and Practice, 22(1), 59–80.
• Kaynak, T. (1990). Organizasyonel davranış. İstanbul: İşletme İktisadı Enstitüsü Yayınları No. 223.
• Koçel, T. (1983). Yönetim kavram ve teknikleri (No: 123). İstanbul: İşletme Fakültesi Yayını.
• Lakoff, G., & Johnson, M. (1980). Conceptual metaphor in everyday language. The Journal of Philosophy, 77(8), 453.
• Memduhoğlu, H. B. (2014). Türk eğitim sisteminin örgüt ve yönetim yapısı. In Türk Eğitim Sistemi ve Okul Yönetimi. Ankara: Pegem Akademi.
• Merriam, S. B. (2013). Nitel araştırma. Ankara: Nobel Akademi Yayıncılık.
• Miles, M. B., & Huberman, A. M. (1994). Qualitative data analysis: An expanded sourcebook (2nd ed.). Thousand Oaks, CA: Sage Publications. https://doi.org/10.1016/0149-7189(96)88232-2
• Morgan, G. (1986). Images of organization. US: SAGE Publications Inc.
• Örücü, D. (2014). Öğretmen adaylarının okul, okul yönetimi ve Türk eğitim sistemine yönelik metaforik algıları. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi Dergisi, 20(3), 327–358.
• Saban, A. (2009). Öğretmen adaylarının öğrenci kavramına ilişkin sahip oldukları zihinsel imgeler. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 7(2), 281–326.
• Saban, A., Koçbeker, B. N., & Saban, A. (2006). An investigation of the concept of teacher among prospective teachers through metaphor analysis. Educational Sciences: Theory & Practice, 6(2), 509–522.
• Şişman, M. (1994). Örgüt kültürü: Eskişehir il merkezindeki ilkokullarda bir araştırma. Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Yayını.
• Tidwell, D., & Manke, M. P. (2009). Making meaning of practice through visual metaphor. In D. Tidwell, M. Heston, & L. Fitzgerald (Eds.), Research Methods for the Self-Study of Practice (pp. 135–154). Springer Science & Business Media. https://doi.org/10.1007/978-1-4020-9514-6
• Yalçın, M., & Erginer, A. (2012). İlköğretim okullarında okul müdürüne ilişkin metaforik algılar. Öğretmen Eğitimi ve Eğitimcileri Dergisi, 1(2), 229–256.
• Yapıcı, M., & Yapıcı, Ş. (2013). Öğretmen adaylarının pedagojik formasyona ilişkin metaforları. Turkish Studies, 8(8), 1421–1429.
• Yaşar, M. D., & Sözbilir, M. (2017). Fen bilgisi öğretmen adaylarının Türk eğitim sistemine yönelik görüşleri: Güncel sorunlar ve çözüm önerileri. Çukurova Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 46(1), 165–201.
• Yıldırım, A., Ünal, A., & Çelik, M. (2011). Öğretmen kavramına ilişkin öğretmen, yönetici ve müfettiş algılarının analizi. Uluslararası İnsan Bilimleri Dergisi, 8(2), 92–109.