5. Sınıf Öğrencilerinin Fene Yönelik Tutumları ve Özdüzenleme Becerilerine Araştırma Sorgulamaya Dayalı Öğrenmenin Etkisi

Yıl 2020, Cilt: 10 Sayı: 3, 764 - 775, 24.09.2020

Şafak Uluçınar Sağır , Burcu Varlı

https://doi.org/10.24315/tred.624936

Öz

Bu çalışmanın amacı,
fen bilimleri dersinde 5. sınıf "Işığın ve Sesin Yayılması"
ünitesinde araştırma sorgulamaya dayalı öğrenme yaklaşımının, öğrencilerin öz
düzenleme becerileri ve fen tutumuna etkisini araştırmaktır. Çalışmada, ön
test- son test kontrol gruplu yarı deneysel desen kullanılmıştır. Bu
araştırmada çalışma grubu 2016-2017 eğitim öğretim yılında Samsun’un Havza
ilçesinde bir ortaokulda 5. sınıfta öğrenim gören 31 öğrencidir. Deney
grubunda, altı hafta araştırmacılar tarafından geliştirilen araştırma
sorgulamaya dayalı öğretim etkileri ile, kontrol grubunda daha önceden
uygulandığı şekliyle ders kitabına bağlı olarak öğretim yapılmıştır. Çalışmada
veri toplama aracı olarak; algılanan öz düzenleme ölçeği ve fen bilgisi tutum
ölçeği kullanılmıştır. Özdüzenleme becerisi ön test puanlarında anlamlı fark
yokken son test puanlarında deney grubu lehine anlamlı fark bulunmuştur. Fene
yönelik tutumlarda ön testlerde gruplar arasında anlamlı fark bulunmuştur. Fene
yönelik tutum son test puanlarında deney grubu leyhine anlamlı fark
bulunmuştur. Araştırma sorgulamaya dayalı öğrenme yaklaşımı ortaokul
öğrencilerinin algılanan özdüzenleme becerilerini ve fen bilimlerine yönelik
tutumlarını artırmaktadır.

Anahtar Kelimeler

Araştırma sorgulamaya dayalı öğrenme, özdüzenleme becerisi, fen tutumu

Kaynakça

• Akpullukçu, S. (2011). Fen ve teknoloji dersinde araştırmaya dayalı öğrenme ortamının öğrencilerin akademik başarı, hatırda tutma düzeyi ve tutumlarına etkisi. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Dokuz Eylül Üniversitesi, İzmir.
• Arslan, S., & Gelişli, Y. (2015). Algılanan öz düzenleme ölçeği: Bir ölçek geliştirme çalışması. Sakarya University Journal of Education, 5 (3), 67-74.
• Ay, Z. S., & Bulut, S. (2017). Üst bilişsel sorgulamaya dayalı problem çözme yaklaşımının öz-düzenleme becerilerine etkisinin yarı deneysel bir çalışma ile araştırılması. İlköğretim Online, 16 (2), 547-565.
• Atun, T. (2016). Sorgulamaya dayalı fen öğretiminin 5. sınıf öğrencilerinde öğrenmeye yönelik öz düzenleme becerileri gelişimine etkisi. Yayınlanmış Yüksek Lisans Tezi, Hacettepe Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü: Ankara. Bağcaz, E. (2009). Sorgulayıcı öğretim yönteminin öğrencilerin akademik başarısı ve fen ve teknoloji dersine yönelik tutumuna etkisi, Yayınlanmış Yüksek Lisans Tezi, Sakarya Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü: Sakarya.
• Boekaerts, M., & Corno, L. (2005). Self-regulation in the classroom: A perspective on assessment and intervention. Applied Psychology: An International Review, 54, 199–231.Branch, J. L. & Solowan, D. G. (2003). Inquiry-based learning: The key to student success. Library Skills. School Libraries in Canada. 22(4), 6-12.
• Cohen, J. (1988). Statistical power analysis for the behavioral sciences (2. bs.). Hillsdale, NJ: Lawrance Earlbaum Associates.
• Coşkun G. (2007). Performansa dayalı durum belirlemenin öğrencilerin matematik dersindeki özyeterlik algısına, tutumuna ve başarısına etkisi. Yayımlanmış Yüksek Lisans Tezi. Hacettepe Üniversitesi, Ankara.
• Çakar Özkan, E., & Bümen, N. (2014). Fen ve teknoloji dersinde araştırmaya dayalı öğrenmenin öğrencilerin erişilerine, kavram öğrenmelerine, üstbiliş farkındalıklarına ve fen ve teknoloji dersine yönelik tutumlarına etkisi, Ege Eğitim Dergisi, 15 (1), 251-278.
• Çeliksöz, M. (2012). Farklı düzeylerdeki sorgulayıcı-araştırmaya dayalı öğretim yöntemlerinin ilköğretim öğrencilerinin başarı, tutum, bilimsel süreç becerisi ve bilgi kalıcılıklarına etkileri. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Trakya Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Edirne.
• Dejonckheere, P., van de Keere, K., & Tallir, I. (2011). Are fourth and fifth grade children better scientists through metacognitive learning? Electronic Journal of Research in Educational Psychology, 9 (1), 133–156.
• Dembo, M. H., & Eaton, M. J. (2000). Self-regulation of academic learning in middle-level schools. The Elementary School Journal, 100,473–490.
• Duban, N. (2008). İlköğretim fen ve teknoloji dersinin sorgulamaya dayalı öğrenme yaklaşımına göre işlenmesi: bir eylem araştırması. Yayımlanmamış Doktora Tezi, Anadolu Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Eskişehir.
• Erol, A. & İvrendi, A. (2018). 4-6 Yaş çocuklarına yönelik öz-düzenleme becerileri ölçeğinin geliştirilmesi (Anne formu), Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 44, 178-195.
• Fielding, N. (2012). Triangulation and mixed methods designs: Data integration with new research technologies. Journal of Mixed Methods Research, 6(2), 124-136.Geban, Ö., Ertepınar, H., Yılmaz, G., Altın, A., ve Şahbaz, F. (1994). Bilgisayar destekli eğitimin öğrencilerin fen bilgisi başarılarına ve fen bilgisi ilgilerine etkisi. I. Ulusal Fen Bilimleri Egitimi Sempozyumu, 9 Eylül Üniversitesi, İzmir.
• Gömleksiz, M.N., & Demiralp, D. (2012). Öğretmen adaylarının öz-düzenleyici öğrenme becerilerine ilişkin görüşlerinin çeşitli değişkenler açısından değerlendirilmesi, Gaziantep Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 11(3), 777-795.
• Hastürk, H. G. (2017). Teoriden pratiğe fen bilimleri öğretimi. Pegem Akademi:Ankara.
• Huyugüzel Çavaş, P., & Çavaş, B. (2014). Fen eğitiminde duyuşsal özellikler: Tutum ve motivasyon. Ş. S. Anagün ve N. Duban (Ed.), Fen bilimleri öğretimi. Ankara: Anı Yayıncılık
• Keller, T. JoAnn. (2001). From theory to practice creating an inquiry- based science classroom. University of Pasific Lutheran.
• Kocabaş, A. (1997). Temel eğitim 2. kademe öğrencileri için müziğe ilişkin tutum ölçeğinin geçerlik ve güvenirlik çalışması. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 13, 141-145.
• Köksal, E. A. (2008). Öğretmen rehberliğindeki sorgulayıcı araştırma yöntemi ile bilimsel süreç becerilerinin kazandırılması. Doktora tezi, ODTÜ Ortaöğretim Fen ve Matematik Alanları Eğitimi Bölümü, Ankara.
• Köseoğlu, F., Budak, E. & Tümay, H. (2004). Türkiye’deki fen bilgisi ders kitaplarının etkili ve anlamlı öğrenme aracı olarak yeterliliğinin incelenmesi. XII. Ulusal Eğitim Bilimleri Kongresi Bildirileri, Ankara. 1617-1636.
• Kula, Ş. G. (2009). Araştırmaya dayalı fen öğrenmenin öğrencilerin bilimsel süreç becerileri, başarıları, kavram öğrenmeleri ve tutumlarına etkisi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Marmara Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
• Küçüker, S., (Budak) Bayır, E. & Şenelt, M.A. (2009). examining the effect of technology integrated inquiry-based instruction method on students’ attitudes towards chemistry, The 5th International Balkan Education and Science Congress, Edirne.
• Mao, S. L. & Chang, C. Y. (1998). Impacts of an inquiry teaching method on earth science students’ learning outcomes and attitudes at the secondary school level. Proceeding National Science Council ROC (D) Inquiry Teaching and Student Learning, 8 (3), 93-101.
• McClelland, M. M., & Cameron, C. E. (2012). Self-regulation in early childhood: Improving conceptual clarity and developing ecologically valid measures. Child Development Perspectives, 6 (2), 136-142.
• Milli Eğitim Bakanlığı (MEB, 2017). Fen bilimleri dersi öğretim programı (İlkokul ve Ortaokul 3, 4, 5, 6, 7 ve 8. Sınıflar), Milli Eğitim Bakanlığı, Ankara.OECD. (2009). Education Today: The OECD percpective. Web: www.oecd.org/publishing/corrigenda
• Özkan, E. Ç. & Bümen, N. T. (2014). Fen ve teknoloji dersinde araştırmaya dayalı öğrenmenin öğrencilerin erişilerine, kavram öğrenmelerine, üstbiliş farkındalıklarına ve fen ve teknoloji dersine yönelik tutumlarına etkisi. Ege Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 15(1), 251-278.
• Pintrich, R. R. (2000). The role of goal orientation in self-regulated learning. In M. Boekaerts, P. R. Pintrich, & M. Zeidner (Eds), Handbook of self- regulation ( 451-501). San Diego,CA:Academic Press.
• Posner, M. I., & Rothbart, M. K. (2000). Developing mechanisms of self-regulation. Development and Psychopathology, 12, 427–441.
• Preßler, A. L., Krajewski, K., & Hasselhorn, M. (2013). Working memory capacity in preschool children contributes to the acquisition of school relevant precursor skills. Learning and Individual Differences, 23, 138–144.
• Ramdass, D. & Zimmerman, B.J. (2011). Developing self regulation skills: The important role of homework, Journal of Advanced Academics, 22, 194–218.
• Raver, C. C., Smith-Carter, J., McCoy, D. C., Roy, A., Ursache, A., & Friedman, A. H. (2012). Testing models of children’s self-regulation within educational contexts: Implications for measurement. Advances in Child Development and Behavior, 42, 245-270.
• Serin O. & Mohammadzadeh B. (2008). The relationship between primary school students’ attitudes towards science and their science achievement (Sampling: İzmir)”. Cypriot Journal of Educational Sciences, 3 (2), 68-75.
• Shadish, Cook & Campbell, 2002). Experimental and quasi-experimental designs for generalized causal inference. New York, NY: Houghton Mifflin.
• Singer, B. D., & Bashir, A. S., (1999). What are executive functions and selfregulation and what do they have to do with language-learning disorders? Language, Speech, and Hearing Services in Schools, 30, 265-273
• Taşkoyan, N. S. (2008). Fen ve teknoloji öğretiminde sorgulayıcı öğrenme stratejilerinin öğrencilerin sorgulayıcı öğrenme becerileri, akademik başarıları ve tutumları üzerindeki etkisi. Yayınlanmış Yüksek lisans tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İzmir.
• Tatar, N. (2006). İlköğretim fen eğitiminde araştırmaya dayalı öğrenme yaklaşımının bilimsel süreç becerilerine, akademik başarıya ve tutuma etkisi. Yüksek lisans tezi, Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Tatar, N. & Kuru, M. (2009). Açıklamalı yöntemlere karşı araştırmaya dayalı öğrenme yaklaşımı: ilköğretim öğrencilerinin fen bilgisi dersine yönelik tutumlarına etkileri. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 25 (1), 142-152.
• Tay, B., & Akyürek Tay B. (2006). Sosyal bilgiler dersine yönelik tutumun başarıya etkisi, Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 4 (1), 73-82.
• Zimmerman, B. J. (1998). Academic studying and the development of personal skill: A self-regulatory perspective. Educational Psychologist, 33, 73–86.
• Zimmerman, B. J. (2000). Attaining self-regulation: A social cognitive perspective. In M. Boekaerts, P. R. Pintrich, & M. Zeidner (Eds.), Handbook of self-regulation (pp. 13–39). San Diego, CA: Academic Press