ÖĞRETMENLERİN TEKNOLOJİ KULLANIMINDA TEMEL YETERLİLİKLER ÖLÇEĞİ’NİN GELİŞTİRİLMESİ: GEÇERLİK VE GÜVENİRLİK ÇALIŞMASI

Yıl 2023, Cilt: 13 Sayı: 1, 475 - 491, 26.01.2023

Gamze Tuti , Canan Çolak

https://doi.org/10.24315/tred.1055801

Cited By: 2

Öz

Günümüzde öğretmenlerin bilişim teknolojilerini kullanarak, kendi alanlarındaki gelişmeleri yakından takip etmesi ve çağdaş yaklaşımlar ışığında teknoloji ve öğretim yöntemlerini anlamlı bir şekilde bütünleştirerek eğitim öğretim süreçlerine yansıtabilmesi önem arz etmektedir. Bu araştırmada öğretmenlerin temel teknolojik yeterliliklerini tespit etmek amacıyla geçerli ve güvenilir bir ölçme aracı geliştirmek amaçlanmıştır. Araştırma kapsamında öğretmen görüşlerine başvurularak alanyazındaki benzer araştırmalardan da yararlanarak üç ortak ana boyut belirlenmiş ve 42 maddelik bir taslak madde havuzu oluşturulmuştur. Araştırma verisi iki farklı gruptan toplanmıştır. Çalışmaya birinci aşamasına 281, ikinci aşamasına ise 297 olmak üzere toplam 578 öğretmen katılmıştır. Verilerin çözümlenmesinde madde analizi, açımlayıcı faktör analizi, birinci ve ikinci düzey doğrulayıcı faktör analizi yapılmış ve güvenirlik katsayıları hesaplanmıştır. Madde analizi ve AFA sonucunda üç alt boyuttan oluşan toplam 28 maddeli bir ölçek elde edilmiştir. DFA sonucunda elde edilen bulgular ölçeğin kabul edilebilir bir uyuma sahip olduğunu göstermiştir. Ölçeğin güvenirliği için .96 olarak hesaplanan Cronbach Alfa iç tutarlık katsayısı ölçeğin oldukça güvenilir olduğunu ortaya koymuştur. Bu bulgulara göre, Öğretmenlerin Teknoloji Kullanımında Temel Yeterlilikler Ölçeği’nin öğretmenlerin teknoloji kullanımında temel yeterliliklerini ölçmek amacıyla kullanılabilecek geçerli ve güvenilir bir ölçme aracı olduğu ifade edilebilir.

Anahtar Kelimeler

teknoloji kullanımı, temel yeterlilik, geçerlik, güvenirlik

TEACHERS’ DEVELOPMENT OF THE CORE COMPETENCIES IN THE USE OF TECHNOLOGY: A VALIDITY AND RELIABILITY STUDY

Öz

At present, it is prominent for teachers to closely follow the developments in their fields by using information technologies and by integrating technology and teaching methods in a meaningful way in the light of contemporary approaches and to reflect them on their education processes. In this research, developing a valid and reliable measurement tool in order to determine the core technological competencies of teachers is aimed at. Within the scope of the research, three common main dimensions were determined by drawing on similar studies in the literature and a draft item pool of 42 items was created. Research data were collected from two different groups. A total of 578 teachers, 281 in the first stage and 297 in the second stage, participated in the study. In the analysis of the data, item analysis, exploratory factor analysis, first and second level confirmatory factor analysis were performed and reliability coefficients were calculated. As a result of item analysis and EFA, a 28-item scale consisting of three sub-dimensions was obtained. Findings obtained as a result of CFA showed that the scale had an acceptable fit. The Cronbach Alpha internal consistency coefficient, which was calculated as .96 for the reliability of the scale, revealed that the scale was quite reliable. In line with these findings, it can be stated that the Teachers' Core Competences in the Use of Technology Scale is a valid and reliable measurement tool that can be used to measure the core competences of teachers in the use of technology.

Anahtar Kelimeler

technology use, core competence, validity, reliability

Kaynakça

• Akkoyunlu, B. ve Bardakçı, S. (2020). “Pandemi döneminde uzaktan eğitim”, Yükseköğretim Kalite Kurulu, https://portal.yokak.gov.tr/en/makale/pandemi-doneminde-uzaktan-egitim/, 7 Temmuz 2020.
• Akpınar, Y. (2003). Öğretmenlerin yeni bilgi teknolojileri kullanımında yükseköğretimin etkisi: İstanbul okulları örneği. The Turkish Online Journal of Educational Technology, 2-(2), 79-96.
• Aşkar, P., & Umay, A. (2001). Perceived computer self-efficacy of the students in the elementary mathematics teaching programme. Hacettepe University Journal of Education, 21(1), 1-8.
• Brown, T. A. (2006). Confirmatory factor analysis for applied research. New York, NY: Guilford Press.
• Büyüköztürk, Ş. (2012). Sosyal bilimler için veri analizi el kitabı. Ankara: Pegem Akademi.
• Cassidy, S., & Eachus, P. (2002). Developing the computer user self-efficacy (CUSE) scale: Investigating the relationship between computer self-efficacy, gender and experience with computers. Journal of educational computing research, 26(2), 133-153.
• Cviko, A., McKenney, S., & Voogt, J. (2012). Teachers enacting a technology-rich curriculum for emergent literacy. Educational technology research and development, 60(1), 31-54.
• Costello, A., & Osborne, J. (2005). Best practices in exploratory factor analysis: Four recommendations for getting the most from your analysis. Practical Assessment, Research And Evaluation, 10 (7), 1-9.
• Çakıroğlu, Ü., Çebi, A., & Gökoğlu, S. (2015). Öğretmenlerin teknoloji entegrasyonlarına yönelik temel göstergeler: Bir ölçek geliştirme çalışması. Gazi Üniversitesi Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 35(3), 507-522. http://www.gefad.gazi.edu.tr/en/download/ article-file/312824.
• Çokluk, Ö., Şekercioğlu, G. & Büyüköztürk, Ş. (2010). Sosyal bilimler için çok değişkenli istatistik: SPSS ve LISREL uygulamaları. Ankara: Pegem.
• Dağ, F. (2016). Examination of the professional development studies for the development of technological competence of teachers in Turkey in the context of lifelong learning. Journal of Human Sciences, 13(1), 90-111.
• Deniz, L., & Algan, C. (2007). Validity and Reliability Studies of the Information and Communication Technologies (ICT) Self Effıcacy Scale in Education. Marmara Üniversitesi Atatürk Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Dergisi, 25(25), 87-107.
• Döğer, M. F. (2016). Bilgisayar Destekli Eğitimlere Katılan Öğretmenlerin Görüş Ve Deneyimlerine Bağlı Olarak Eğitimde Teknoloji Kullanımını Etkileyen Dinamikler. Yayımlanmış Yüksek Lisans Tezi. Ankara Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
• Eastin , M. A. & LaRose , R. L. ( 2000 ). Internet self-efficacy and the psychology of the digital divide . Journal of Computer Mediated Communication , 6 ( 1 ). Retrieved July 15. Fidan, M., Debbag, M., & Çukurbasi, B. (2020). 21. yüzyılda profesyonelleşen öğretmenlerin teknoloji yeterliliği öz-değerlendirmeleri: Bir ölçek uyarlama çalışması. Pegem Journal of Education and Instruction, 10(2), 465-492.
• Field, A. (2013). Discovering statistics using IBM SPSS statistics (4th ed.). London: Sage.
• Goldhaber, D. (2016). In schools, teacher quality matters most: Today’s research reinforces Colemans’ findings. Education Next, 16(2), 56-62.
• Güneş, A. M. & Buluç, B. (2017). Sınıf Öğretmenlerinin Teknoloji Kullanımları Ve Öz Yeterlilik İnançları Arasındakı İlişki. TÜBAV Bilim Dergisi, 10(1), 94-113.
• Hu, L.-T., & Bentler, P. M. (1995). Evaluating model fit. In R. H. Hoyle (Ed.). Structural equation modeling: Concepts, issues, and applications (pp. 76–99). Thousand Oaks, California: Sage.
• Hutcheson, G. D., & Sofroniou, N. (1999). The multivariate social scientist: Introductory statistics using generalized linear models. Sage.
• Karasar, N. (1999). Bilimsel araştırma yöntemi - kavramlar, ilkeler, teknikler. Ankara: Nobel.
• Kavrat, B. ve Türel, Y. (2013). Çevrimiçi uzaktan eğitimde öğretmen rollerini ve yeterliliklerini belirleme ölçeği geliştirme. The Journal of Instructional Technologies & Teacher Education, 1(3), 23-33.
• Kline, R. B. (2005). Principles and practice of structural equation modeling (2nd ed.). New York: Guilford Press.
• MEB (Milli Eğitim Bakanlığı). (2013). Fen Bilimleri Dersi (3,4,5,6,7,8. Sınıflar) Öğretim Programı. Ankara: Milli Eğitim Bakanlığı Talim, ve Terbiye Kurulu Başkanlığı Meydan, C. H. & Şeşen, H. (2011). Yapısal eşitlik modellemesi Amos uygulamaları. Ankara: Detay.
• Moore, J. L., Dickson-Deane, C. ve Galyen, K. (2011). “e-Learning, online learning, and distance learning environments: Are they the same?”, The Internet and Higher Education, 14(2), 129-135.
• Murphy, C. A., Coover, D., & Owen, S. V. (1989). Development and validation of the computer self-efficacy scale. Educational and Psychological measurement, 49(4), 893-899.
• Orhan, D., Kurt, A. A., Ozan, Ş., Vural, S. S. ve Türkan, F. (2014). Ulusal eğitim teknolojisi standartlarına genel bir bakış. Karaelmas Eğitim Bilimleri Dergisi, 2(1), 65-79.
• Öçal, M. F. ve Şimşek, M. (2017). Matematik öğretmen adaylarının FATİH Projesi ve matematik eğitiminde teknoloji kullanımına yönelik görüşleri. Turkish Online Journal of Qualitative Inquiry, 8(1), 91-121.
• Özçakır, B. & Aydın, B. (2019). Artırılmış Gerçeklik Deneyimlerinin Matematik Öğretmeni Adaylarının Teknoloji Entegrasyonu Öz-Yeterlik Algılarına Etkisi. Türk Bilgisayar ve Matematik Eğitimi Dergisi (TURCOMAT), 10(2), 314-335.
• Schumacker, R. E., & Lomax, R. G. (2004). A beginner’s guide to structural equation modeling. New Jersey. Lawrence Erlbaum Associates. Seçer, İ. (2015). Psikolojik Test Geliştirme ve Uyarlama Süreci SPSS ve Lisrel Uygulamaları. Anı yayıncılık, Ankara.
• Schermelleh-Engel, K., Moosbrugger, H., & Müller, H. (2003). Evaluating the fit of structural equation models: Tests of significance and descriptive goodness-of-fit measures. Methods of psychological research online, 8(2), 23-74.
• Stronge, J. H., Ward, T. J. ve Grant, L. W. (2011). What makes good teachers good? A cross-case analysis of the connection between teacher effectiveness and student achievement. Journal of Teacher Education, 62(4), 339-355.
• Stronge, J. H., Ward, T. J., Tucker, P. D. ve Hindman, J. L. (2007). What is the relationship between teacher qualityand student achievement? An exploratory study. Journal of Personnel Evaluation in Education, 20, 165-184.
• Şahin, C. (2011). An analysis of internet addiction levels of individuals according to various variables. The Turkish Online Journal of Educational Technology, 10(4), 60-66. Tabachnick, B. G. & Fidell, L. S. (2007). Using multivariate statistics. Boston: Pearson.
• Şencan, H. (2005). Sosyal ve davranışsal ölçümlerde güvenirlik ve geçerlilik. Ankara: Seçkin Yayıncılık.
• Tansu, F. ve Iscioglu, E. (2014). Use of mobiletablets inthe learning environment: Perspective of thecomputerteachercandidates. Journal of Educational & InstructionalStudies in the World, 4(2). 13-17.
• Tavşancıl, E. (2006). Tutumların ölçülmesi ve spss ile veri analizi, Ankara, Nobel Yayınları.
• Toker, S. (2004). An assessment of preservice teacher education program in relation to technology training for future practice: A case of primary school teacher education program. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). METU, Ankara, Turkey.
• Uluslararası Çalışma Örgütü [International Labour Organization, ILO] (2020a). “Policy Brief: Education during COVID-19 and beyond”. https://www.un.org/development/desa/dspd/wp_content/uploads/sites/22/2020/08/sg_policy_brief_covid_19_ and_education_august_2020.pdf, Ağustos 2020.
• Yılmaz, E. , Aktürk, A. & Çapuk, S. (2021). Dijital Öğretmen Yeterlilik Ölçeği Geliştirme: Geçerlik Ve Güvenirlik Çalışması. Adıyaman Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi. 38(1). 34-68 . DOI: 10.14520/adyusbd.950728.