A QUALITATIVE STUDY ON THE EXPERIENCES OF FAMILIES WITH SPECIAL NEEDS CHILDREN BETWEEN THE AGES OF 3 AND 6

Yıl 2019, Cilt: 2 Sayı: 2, 183 - 197, 31.12.2019

Hülya Aksakal Kuc , Fikri Keleşoğlu , Mehmet Atasayar

Öz

The lives of special needs children and their families significantly differ from the lives of children with no special needs and their families. Many variables are affecting the quality of life and processes related to the inability field, starting from the first years of life. The study aims to reveal the experiences and needs of families with special needs children from birth to age 6, starting from the early childhood period and to contribute to the structuring of special needs education processes with the suggestions put forward. The data obtained in the study were analyzed qualitatively, employing the inductive approach. 13 mothers of special needs children between the ages of 3 and 6 participated in the study. According to the findings, the first response of mothers when they first learned the special needs of their children is usually traumatic reactions. The study found that the pillar of strength for them was their spouses, they experienced social exclusion as well as social integration, most of them needed psychological support but didn't have the opportunity to start to receive this support. Besides, most of them had regrets about the past and anxiety for the future. It was found that these families usually know their legal rights. In addition, the mothers participating in the study suggested that other families should accept their special needs children and immediately provide education opportunities. Suggestions have been developed based on the experience of the special education processes and experiences of families.

Anahtar Kelimeler

Special education, , early childhood

Kaynakça

• 1. Abay A.R. and Keleşoğlu, F. (2016). Okul Sosyal Hizmeti Perspektifinden Lise Öğrencilerinin Akademik Başarı Düzeylerinin Farklı Değişkenler Açısından İncelenmesi. Yalova Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 6(11), 9-25 (In Turkish).
• 2. Aksakal Kuc, H., Girgin, N., Atasayar, M. (2019). Perception of the Teachers Regarding the Mainstreaming (A Sample Regarding Area Scanning on the City of Sakarya), Turkish Journal of Applied Social Work, 1(2), 27-47.
• 3. Aslan, Ç. Ç. (2010). "Zihinsel Engelli Çocuğu Olan Anne ve Babaların Psikolojik Belirtileri, Sosyal Destek Algıları ve Stresle Başa Çıkma Tarzlarını Karşılaştırılması (The Comparison of the Psychological Symptoms, Perceived Social Support and Ways of Coping with Stress of the Mothers and the Fathers Who has Mentally Handicapped Children)” Unpublished Master's Thesis, Maltepe University Institute of Social Sciences, Department of Psychology, Istanbul.
• 4. Bogdan, R. C. and Biklen, S. K. (2003). Qualitative Research for Education: An Introduction to Theories and Methods (4th ed.). New York: Pearson Education Group.
• 5. Ceylan, R. (2004). “Entegre Eğitimine Katılan ve Katılmayan Engelli Çocukların Annelerinin Depresyon ve Umutsuzluk Düzeylerinin İncelenmesi (A Study on Depression and Hopelessness Levels of Mothers with Handicapped Child Participated in Integration Education and not)”, Unpublished Doctoral Dissertation. Ankara University Institute of Science, Department of House Economics (Child Development and Education), Ankara.
• 6. Ciğerli, Ö., Topsever, P., Alvur, T. M., and Görpelioğlu, S. (2014). “Engelli Çocuğu Olan Anne-Babaların Tanı Anından İtibaren Ebeveynlik Deneyimleri: Farklılığı Kabullenmek”, Turkish Journal of Family Medicine and Primary Care, 8 (3): 75-81). (In Turkish)
• 7. Cohen, L. and Manion, L. (1997). Research Methods in Education (4th Ed.). London: Routledge.
• 8. Coşkun, D. (2013). “Fiziksel Engelli Çocuğu Olan Ebeveynlerde Bakım Yükünün ve Aile İşlevlerinin Değerlendirilmesi (Assessment of Care Burden and Family Functions of Parents with Physically Disabled Children)”, Unpublished Master’s Thesis, Ataturk University Institute of Health Sciences, Erzurum.
• 9. Crnic, K.A. Friedric, W.N. Greenberg, M.T. (1983). Adaptation of Families with Mentally Retarded Children: A Model of Stress, Coping and Family Ecology. American Journal of Mental Deficiency, (88), 125-138.
• 10. Cummings, T.S. Bayley, H.C. Herbert, E.R. (1976). Effects of The Child's Deficiency on The Mother: A Study of Mothers of Mentally Retarded, Chronically İll and Neurotic Children. American Journal of Orthopsychiatry, (36), 595-608.
• 11. Çetin, K. (2018). “Engelli Çocuklara Sahip Ailelerin Çocuklarını Kabul- Reddi İle Sosyal Destek İlişkisinin Çeşitli Değişkenlerce Yordanması”, Adnan Menderes Üniversitesi Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Dergisi, Sayı: Aralık, 9(2), 137-154 (In Turkish).
• 12. Danış, M. Z. (2006). Zihinsel Engelli Çocuğa Sahip Annelerin Yaşadığı Duygular, Çocuklarının Geleceğe İlişkin Düşünceleri Ve Umutsuzluk Düzeyleri. Toplum ve Sosyal Hizmet, 17(2), 91-107.
• 13. Eripek, S. (1996). “Zihinsel Engelli Çocukların Tanımı”, Anadolu Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 6(2), 8187 (In Turkish)
• 14. Eripek, S. (1993). Zihinsel Engelli Çocuklar. Eskişehir: A.Ü. Eğitim Fakültesi Yayınları, No: 31.
• 15. Erkan, G. (1991). Özürlü Çocuklar ve Aileleri. Sosyal Hizmet, (4), 42-43 (In Turkish).
• 16. Gören, A. B. (2016). Engelli Çocuğa Sahip Annelerde Yas Süreci. Cumhuriyet İlahiyat Dergisi, 20(1), 225-244 (In Turkish).
• 17. Hatton, C. Emerson, E. Graham, H. Blacher, J. and Llewellyn, G. (2010). Changes in Family Composition and Marital Status in Families with A Young Child with Cognitive Delay, Journal of Applied Research in Intellectual Disabilities, 23(1), 14-26.
• 18. Hayden, M.F. and Goldman, J. (1996). Families of Adult with Mental Retardation: Stress Levels and Need for Services, Social Work, (6), 657-668.
• 19. Howard, V. Williams, B. and Lepper, C. (2010). Very Young Children with Special Needs: A Foundation for Educators, Families and Service Providers (4th Ed.), Upper Saddle River, N. J: Pearson Education.
• 20. Kazak, A.E. and Marvin, R.S. (1984). Differences, Difficulties and Adaptation: Stress and Social Networks in Families with a Handicapped Child. Family Relations, (33), 67-77.
• 21. Köksal, G. and Kabasakal, Z. (2012). Zihinsel Engelli Çocukları Olan Ebeveynlerin Yaşamlarında Algıladıkları Stresi Yordayan Faktörlerin İncelenmesi, Dokuz Eylül Üniversitesi Buca Eğitim Fakültesi Dergisi, (32), 71-91 (In Turkish).
• 22. Kübler-Ross, E. (1997). Ölüm ve Ölmek Üzerine, İstanbul: Boyner Holding Yayınları (In Turkish).
• 23. Mermer, G. (1993). “Zihinsel Engelli Ergenlerin Cinsel Eğitim Gereksinimleri Hakkında Anne, Baba ve Eğitimci Görüşlerinin Değerlendirilmesi (Evaluation of Opinions of Parents and Trainers on the Sexual Education Needs of Mentally Handicapped Teenagers)” Unpublished Master's Thesis, Ankara University Social Sciences Institute, Ankara.
• 24. Metin, N. and San, P. (1992) “Zekâ Özürlü Çocuğu Olan Annelerin Çocuklarının Özürlü Olduğunu Öğrendikten Sonra Yaşadıkları Duygu, Düşünce ve Tepkilerinin Eğitim Düzeylerine Göre İncelenmesi”, 1. Ulusal Özel Eğitim Kongresi, 11-12 Kasım 1992, Ankara, (Bildiri Özetleri Kitabı), YA-PA Yayınları, İstanbul (In Turkish).
• 25. Özekes, M., Girli, A., Sarısoy, M. and Yurdakul, A. (1998). “Evlilik İlişkilerinde Engelli Çocuğa Sahip Olmanın Rolü”, 10. Ulusal Psikoloji Kongresi, Sözlü Bildiri, Ankara (In Turkish).
• 26. Özşenol, F. Işıkhan, V. Ünay, B. Aydın, H.İ. Akın, R. and Gökçay, E. (2003). Engelli Çocuğa Sahip Ailelerin Aile İşlevlerinin Değerlendirilmesi (The Evaluation of Family Functions of Families with Handicapped Children). Gülhane Tıp Dergisi, 45(2), 156-164 (In Turkish).
• 27. Rodriguez, C.M. Murphy, L.E. (1997). Parenting Stress and Abuse Potential in Mothers of Children with Developmental Disabilities. Child Maltreatment, (3), 245-252.
• 28. Sardohan Yıldırım, E. and Akçamete, G. (2014). Çoklu Yetersizliği Olan Çocuğa Sahip Annelerin Erken Çocukluk Özel Eğitimi Hizmetleri Sürecinde Karşılaştıkları Güçlüklerin Belirlenmesi, Cumhuriyet International Journal of Education, 3(1), 74-89 (In Turkish).
• 29. Sarı, H. (2007). Zihinsel Engelli Çocuğu Olan Ailelerde Aile Yüklemesi, Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi, 11(2), 2-4 (In Turkish).
• 30. Sarısoy, M. (2000). “Otistik ve Zihinsel Engelli Çocuğa Sahip Ebeveynlerin Evlilik Uyumları (Marital Adjustment of Autistic and Mentally Retarted Children Parents)”, Unpublished Master's Thesis, Ege University Institute of Social Sciences, Izmir.
• 31. Staub, D. and Hunt, P. (1993)."The Effects of Social Interaction Training on High School Peer Tutors of Schoolmates with Severe Disabilities", Exceptional Children 60/1: 41-57).
• 32. Şen, E. (2004). “Engelli Çocuğu Olan Ailelerin Yaşadığı Güçlükler (Difficulties of Families with Disabled Child)”, Unpublished Master’s Thesis, Institute of Health Sciences, University of Mersin, Mersin.
• 33. Varol, N. (2005). Aile Eğitimi. Ankara: Kök Yayıncılık, Ankara (In Turkish).
• 34. Vural Batık, M. (2012). Psikolojik Destek Programının Zihinsel Yetersizliği Olan Çocukların Ailelerinin Umutsuzluk ve İyimserlik Düzeylerine Etkisi, Ondokuz Mayıs Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 31, 64-87 (In Turkish).
• 35. Yaman, E. and Atasayar, M. (2014). Zihinsel Engelli Çocuğu Olan Ebeveynlerin Çocuklarını Kabullenme Düzeylerinin İncelenmesi, Uluslararası Aile Çocuk ve Eğitim Dergisi, 4(2), 171-184 (In Turkish).
• 36. Yıldırım-Doğru, S. S. and Arslan, E. (2008). "Engelli Çocuğu Olan Annelerin Sürekli Kaygı Düzeyi ile Durumluk Kaygı Düzeylerinin Karşılaştırılması", Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Sayı: 19, 543-553 (In Turkish).
• 37. Yıldırım Doğru, S. S. Durmuşoğlu, N. Turan, E. (2006). Zihin ve İşitme Engelli Çocukların Ailelerinin Kaygı Düzeyi ve Yaşam Kaliteleri Yönünden Karşılaştırılması, I. Uluslararası Ev Ekonomisi Sürdürülebilirlik Gelişme ve Yaşam Kalitesi Kongresi, 22-24 Mart 2006, 377-82, Ankara (In Turkish).
• 38. Yıldırım, A. and Şimşek, H. (2006). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri. (6. Baskı). Ankara: Seçkin Yayıncılık (In Turkish).
• 39. Yıldız, D. (2009). “Okul Öncesi Dönem Engelli Çocuğa Sahip Annelerin Çocuklarını Kabullenişleri ile Umutsuzluk Düzeylerinin Karşılaştırılması (Relationship between the Acceptation and the Hopelessness of the Mothers of Pre-school Children with Disability)” Unpublished Master’s Thesis, Marmara University Institute of Educational Sciences, Primary Education Department, Department of Pre-School Education, Istanbul.
• 40. Yıldız, R. and Özgedey, P. (2018). Engelli Penceresinden Zaman, Engellinin Gündelik Hayatı ve Zamanın Anlamı: Yalova Örneği, İstanbul: Kitabi Yayınevi (In Turkish).
• 41. Yukay Yüksel, M. and Bostancı Eren, S. (2007). Otistik Çocuğa Sahip Ailelerle Yapılan Grupla Psikolojik Danışma Çalışmasının Ailelerin Depresyon ve Problem Çözme Becerileri Üzerine Etkisi, Eğitim Bilimleri Dergisi, 25(25), 197-210 (In Turkish).