TEACHERS' PERCEPTIONS, OPINIONS AND TRAINING NEEDS ABOUT THE GUIDANCE, DIAGNOSIS AND EDUCATION OF INDIVIDUALS WITH SPECIAL TALENTS

Yıl 2023, Cilt: 6 Sayı: 2, 154 - 180, 31.12.2023

Nesri Girgin , Mehmet Atasayar , Fatma Canlı

https://doi.org/10.54467/trjasw.1325697

Öz

In this study, it was aimed to determine teachers' views, perceptions and training needs regarding the identification and education of gifted and talented students. By determining the opinions of teachers, new and functional suggestions regarding the identification and education processes of gifted students were presented. 358 teachers working in Sakarya province participated in the study. Frequency analysis and descriptive statistics methods were used in the statistical analysis of the research. According to the results of the study, it was determined that teachers need training on "identifying gifted students", "choosing appropriate teaching methods for gifted students" and "determining the learning needs of gifted students". When the opinions of the teachers regarding the education of gifted students were examined, it was seen that they expressed opinions on giving more space to gifted students in education policies, enriching BILSEMs, (science and art education center) and constantly renewing themselves in this field. Under the sub-heading of teachers' perceptions of gifted students, it was determined that teachers' perceptions of the characteristics of gifted students in general were above average.

Anahtar Kelimeler

gifted, intelligence, emotional intelligence, special education

Kaynakça

• Afat, N., (2017). Üstün Zekâlı ve Özel Yetenekli Bireylerin Eğitiminde Destek Eğitim Odalarının İncelenmesi, Researcher, 5, 2, 294-303.
• Akar, İ., & Şengil Akar, Ş. (2012). İlköğretim Okullarında Görev Yapmakta Olan Öğretmenlerin Üstün Yetenek Kavramı Hakkındaki Görüşleri. Kastamonu Eğitim Dergisi, 20(2), 423-436.
• Akın, G. (2019). Özel Yetenekli Öğrencilerin Eğitiminde Bilim Ve Sanat Merkezlerinin Etkililiği. Ankara Hacı Bayram Veli Üniversitesi Lisansüstü Eğitim Enstitüsü.
• Al Naif, A. (2012). Intelligence and its Measurements. Interdiciplinary Journal Of Contemporary Research In Business, 4(8), 107-124.
• Ateş, M. (2017). Bilim ve Sanat Merkezlerinde Görev Yapan Türkçe Öğretmenlerinin Bireyselleştirilmiş Eğitim Planı Hakkındaki Görüşlerinin İncelenmesi. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 42, 211-225.
• Avcı Doğan, G., & Ateşgöz, N. N. (2020). Özel Yeteneklilerin Eğitim Modelleri. M. A. Melekoğlu, & U. Sak içinde, Öğrenme Güçlüğü ve Özel Yetenek (s. 180-195). Ankara : Pegem Akademi.
• Baykoç Dönmez, N. (2012). Üstün ve Özel Yetenekli Çocuklar ve Eğitimi. N. Baykoç Dönmez içinde, Özel Gereksinimli Çocuklar ve Özel Eğitim (s. 284-306). Ankara: Eğiten Kitap.
• Bayraktar Keleş, A. (2020). Özel Yetenekli Öğrencilerin Davranış Problemlerinin Ve Öğretmenlerin Bu Davranışlarla Baş Etme Yöntemlerinin Belirlenmesi. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
• Bedur, S., Bilgiç, N., & Taşlıdere, E. (2015). Özel (Üstün) Yetenekli Öğrencilere Sunulan Destek Eğitim Hizmetlerinin Değerlendirilmesi. Hasan Ali Yücel Eğitim Fakültesi Dergisi, 12-1(23), 159- 175.
• Bilgiç, N., Erdoğan, M. N., Agaoğlu, O., & Can Agaoğlu, F. (2012). Üstün Yeteneklilerin Eğitilmesi Alanında Uluslararası Politika ve Uygulamaların İncelenmesi ve Değerlendirilmesi Raporu. T.C. Milli Eğitim Bakanlığı. 4 3, 2020 tarihinde http://orgm.meb.gov.tr/www/ustun-yenekeli- bireyler-icin-dokumanlar/icerik/31 adresinden alındı
• Bilgiç, N., Kaynak , A., Kurukaya, G., Kaya, K., Avanoğlu , O., & Topal, T. (tarih yok). Özel Yetenekli Bireylerin Eğitimi Strateji ve Uygulama Kılavuzu. T.C. Milli Eğitim Bakanlığı Özel Eğitim ve Rehberlik Hizmetleri Genel Müdürlüğü. 04 03, 2020 tarihinde http://orgm.meb.gov.tr/ www/ustun-yenekeli-bireyler-icin-dokumanlar/icerik/31 adresinden alındı
• Bilim ve Sanat Merkezleri Öğrenci Tanılama ve Yerleştirme Kılavuzu. (2019). T.C. Milli Eğitim Bakanlığı Özel Eğitim ve Rehberlik Hizmetleri Genel Müdürlüğü.
• Cengizhan, S. (2019). Sınıf Öğretmenlerinin Özel Yetenekli Öğrenciler İçin Etkinlik Tasarlamada-Uygulamada Karşılaştıkları Güçlükler ve Eğitime İlişkin Görüşleri. Anemon Muş Alparslan Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 7(5), 27-36.
• Demirok, M. (2012). Öğretmen, Yönetici, Denetmen Ve Velilerin Üstün Yetenekli Öğrencilere Yönelik Algı, Görüş Ve Eğitim İhtiyaçlarının Belirlenmesi (KKTC Örneği). Yakın Doğu Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
• Duymaz, S. (2019). Sınıf Öğretmenlerinin Özel Yetenekli Öğrencilerin Eğitimine Yönelik Tutum Ve Öz Yeterlikleri. Gaziantep Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
• Epçaçan, U., & Oral, B. (2019). Özel Yetenekli Öğrencilerin BİLSEM’deki Öğretim Uygulamalarına İlişkin Görüşleri. Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi(13), 139 - 166.
• Gardner, H. (1993). Frames of Mind: The Theory of Multiple Intelligences. New York: Basic Books. Gardner, H. (2004). Zihin Çerçeveleri: Zeka Kuramı. (E. Kılıç, Çev.) İstanbul: Alfa Yayınları.
• Genç, M. A. (2016). Üstün Yetenekli Bireylere Yönelik Eğitim Uygulamaları. Üstün Zekâlılar Eğitimi ve Yaratıcılık Dergisi, 3(3), 49-66.
• Girgin, D. (2020). Özel Yetenekli Öğrencilerin Desteklenmesi İçin Gereken Yeterlilikler: Sınıf Öğretmenlerinin Görüşleri. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 19(74), 895-915.
• Goleman, D. (1996). Duygusal Zeka. (B. S. Yüksel, Çev.) İstanbul: Varlık Yayınları.
• Gottfredson, L. S. (1997). Mainstream Science on Intelligence: An Editorial With 52 Signatories, History, and Bibliography. Intelligence, 24(1), 13-23.
• Gökdemir, S. (2017). Ülkemizde Özel Yetenekli Öğrencilerin Tanılama Sürecinin Öğretmen Veli Ve Öğrenci Görüşlerine Göre Değerlendirilmesi. Necmettin Erbakan Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
• Guilford, J. P. (1966). Intelligence: 1965 model. American Psychologist, 21(1), 20-26.
• Gümüş Gürler, B. (2021). Özel Yetenekli Öğrencilerin Belirlenmesi Hakkında Öğretmenlere Verilen Eğitimin Etkililiğinin İncelenmesi: Karma Yöntem Araştırması. Kırşehir Ahi Evran Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Hindes, Y., Schoenberg, M. R., & Saklofske , D. H. (2011). Intelligence. J. S. Kreutzer, J. DeLuca, & B. Caplan içinde, Encyclopedia of Clinical Neuropsychology. New York: Springer. doi: https:// doi.org/10.1007/978-0-387-79948-3_1061
• Hızlı, E. (2014). Üstün Zekalı Ve Yetenekli Çocuklar Eğitiminin İncelenmesi: İsrail Sistemi. Üstün Yetenekliler Eğitimi Araştırmaları Dergisi, 2(2), 52-62.
• İncekara, H. (2013). Üstün Yetenekli Çocuklar. MEB.
• Karadağ, Y., & Baştuğ, G. (2018). Türkiye’de Zekâ Değerlendirme Sürecinde Yaşanan Etik Sorunlar ve Öneriler. 17(2), 46-57.
• Karademir Ünlü, Y. (2019). Sınıf Öğretmenlerinin Özel Yetenekli Öğrencilerinin Öğrenme Sürecini Zenginleştirmeye Yönelik Görüşleri İle Öz Yeterlilikleri Arasındaki İlişkinin İncelenmesi. Bahçeşehir Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
• Koç, İ. (2016). Üstün Zekâlı ve Üstün Yetenekli Öğrenci Velilerinin Bilim ve Sanat Merkezi’yle İlgili Görüşleri: Bir BİLSEM Örneği. Üstün Zekâlılar Eğitimi ve Yaratıcılık Dergisi, 3(3), 17-24.
• Levent, F. (2011). Üstün Yetenekli Çocukların Hakları El Kitabı Anne Baba ve Öğretmenler İçin. İstanbul: Çocuk Vakfı Yayınları.
• Levent, F., & Kansu Çelik, F. (2019). Bilim ve Sanat Merkezlerinde Görev Yapan Görsel Sanatlar Öğretmenlerinin Özel Yetenekli Öğrencilerin Sanat Eğitimine İlişkin Görüşleri. Uluslararası Toplum Araştırmaları Dergisi, 9(13), 750-785.
• MEB. (2017). Üstün Zekalılar ve Özel Yetenekliler. Çocuk Gelişimi ve Eğitimi. içinde Mindivanlı Akdoğan, E. , Koçak, G. & Subaşı, M. (2017). Özel Yetenekli Çocukların Belirlenmesinde Okul Öncesi Öğ retmenlerinin Görüş leri . Eğitim Ve İnsani Bilimler Dergisi: Teori Ve Uygulama , 8 (16) , 2-22 .
• Nar, B. (2017). Üstün / Özel Yetenekli Öğrencilere Yönelik Destek Eğitim Odası Uygulaması: Sınıf Öğretmenlerinin Öz Yeterlikleri Ve Görüşleri. İstanbul Aydın Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
• Pal, H., Pal, A., & Tourani, P. (2004). Theories of Intelligence. Everyman’s Science, 34(3), 181-186.
• Pemik, K., & Levent, F. (2019). Üstün Yetenekli Öğrencilere Destek Odasında Verilen Eğitime İlişkin Okul Yöneticilerinin ve Öğretmenlerin Görüşleri. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Özel Eğitim Dergisi, 20(2), 313-338.
• Piaget, J. (1963). The Origins Of Intelligence In Children. (M. Cook, Çev.) New York: Interational Univercities Press,.
• Renzulli, J. S. (1978). What makes giftedness: A re‐ examination of the definition of the gifted and talented. University of Connecticut, Bureau of Educational Research Raport Series.
• Renzulli, J. S. (1990). A Practical System For İdentifying Gifted And Talented Students. Early Child Development and Care, 63(1), 9-18.
• Sak, U. (2016). Zeka ve Gelişimi. C. Bayrak içinde, Eğitim Psikolojisi (s. 102-124). Anadolu Üniversitesi Basımevi.
• Sarıay, S. A. (2019). Özel Yetenekli Öğrencilerin Eğitiminde Bilim Ve Sanat Merkezlerinin Rolü: Öğretmen Ve Veli Görüşleri. Niğde Ömer Halisdemir Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
• Spearman, C. (1927). The Abilities Of Man (Cilt 15). New York: Macmillan And Company.
• Sternberg, R. J. (1984). Toward A Triarchic Theory Of Human İntelligence. Behavioral and Brain(7), 269-287.
• Sternberg, R. J. (1985). Beyond IQ : A Triarchic Theory of Human Intelligence. New York: Cambridge University Press.
• Sternberg, R. J. (1997). Educating İntelligence: Infusing The Triarchic Theory İnto School İnstruction. R. J. Sternberg, & E. L. Grigorenko içinde, Intelligence, Heredity, and Environment. Cambridge University Press.
• Sternberg, R. J. (1997). The Concept of Intelligence and Its Role in Lifelong Learning and Success. American Psychologist, 52(10), 1030-1037.
• Şenol, C. (2011). Üstün Yetenekliler Eğitim Programlarına İlişkin Öğretmen Görüşleri (BİLSEM Örneği). Fırat Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
• Talu, N. (1999). Çoklu Zeka Kuramı ve Eğitime Yansımaları. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 15, 164-172.
• Thorndike, E. L. (1920). Intelligence and Its Use. Harper’s Magazine(140), 227-235.
• Thurstone, L. L. (1943). Primary Mental Abilities. Chicago: The University of Chicago Press.
• Tuğrul, B., & Duran, E. (2003). Her Çocuk Başarılı Olmak İçin Bir Şansa Sahiptir: Zekanın Çok Boyutluluğu Çoklu Zeka Kuramı. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 24, 224-233.
• Türk Eğitim Vakfı İnanç Türkeş Özel Lisesi. (tarih yok). 4 3, 2020 tarihinde https://tevitol.k12.tr/kayit- kabul-sureci/ adresinden alındı
• Wecshler, D. (1958). The Measurement and Appraisal of Adult İntelligence. The Williams & Wilkins Company.
• Yeşilyaprak, B. (2001). Duygusal Zeka ve Eğitim Açısından Doğurguları. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 25, 139-146.