Evrim Öğretimi Öz Yeterlik Ölçeği: Geliştirilmesi, Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması

Yıl 2018, Cilt: 8 Sayı: 2, 241 - 260, 26.01.2018

Sibel İnan Serhat İrez , Çiğdem Han-tosunoğlu , Mustafa Çakır

https://doi.org/10.24315/trkefd.316808

Cited By: 2

Öz

Bu çalışma ile biyoloji öğretmen adaylarının
evrim öğretimi öz yeterlik inanç düzeylerini belirlemeye yönelik bir ölçek
geliştirmek amaçlanmıştır. Likert tipi olarak geliştirilen ölçeğin güvenirlik
ve geçerlik çalışmaları rapor edilmiştir. 
Araştırmanın örneklemini biyoloji alan derslerini tamamlamış 212 biyoloji öğretmen adayı
oluşturmaktadır. Ölçeğin kapsam geçerliğini sağlamak için ilgili alan yazın
taranmış ve uzman görüşlerine başvurulmuştur. Yapı geçerliği için Açımlayıcı
Faktör Analizi (AFA) ve Doğrulayıcı Faktör Analizi uygulanmıştır. Ölçeğin güvenirlik çalışması için Cronbach Alfa iç tutarlık katsayısı, madde toplam
korelasyonu ve faktörler arasında anlamlı bir
ilişki bulunup bulunmadığını belirlemek amacıyla pearson çarpım moment
korelasyonları hesaplanmıştır. Ölçeğin geneli için
Cronbach Alfa güvenirlik katsayısı 0.87;
genel evrim bilgisi öz yeterliği için 0.83;
evrim öğretimi öz yeterliği için 0.81
olarak bulunmuştur. Yapılan tüm
analizler sonucunda ölçeğin, biyoloji
öğretmen adaylarının evrim öğretimine yönelik öz yeterlik inanç düzeylerini ölçmede
güvenilir ve geçerli bir ölçme aracı olduğu
saptanmıştır.    

Anahtar Kelimeler

Evrim öğretimi, öz yeterlik inancı, geçerlik

Kaynakça

• Akçay, H. & Akkuzu, N. (2012). Kimya öğretmen adaylarının öz yeterlik inançlarının farklı değişkenler açısından incelenmesi (Dokuz Eylül Üniversitesi örneği). Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 12 (3), 2195-2216.
• Akıncı, E. D. (2007). Yapısal eşitlik modellerinde bilgi kriterleri. Yayımlanmamış doktora tezi, Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
• Akyol, G., Tekkaya, C., & Sungur, S. (2010). The contribution of understandings of evolutionary theory and nature of science to pre-service science teachers’ acceptance of evolutionary theory. Procedia-Social and Behavioral Sciences, 9, 1889-1893.
• Alpar, R. (2014). Uygulamalı istatistik ve geçerlik-güvenirlik: spor, sağlık ve eğitim bilimlerinden örneklerle (3. Baskı). Ankara: Detay Yayıncılık.
• Anderson, D.L., Fisher, K.M., & Norman, G.J. (2002). Development and evaluation of the conceptual inventory of natural selection. Journal of Research in Science Teaching, 39, 952-978.
• Baldwin, J. A., Ebert-May, D., & Burns, D. J. (1999). The development of a college biology self-efficacy instrument for nonmajors. Science Education, 83(4), 397-408.
• Bentler, P. M. (1990). Comparative fit indices in structural models. Psychological Bulletin, 107, 238–246.
• Bıkmaz, H.F. (2004). Sınıf öğretmenlerinin fen öğretiminde öz yeterlilik inancı ölçeğinin geçerlik ve güvenirlik çalışması. Milli Eğitim Dergisi, 161.
• Brown, T. A. (2006). Confirmatory factor analysis for applied research. New York, NY: The Guilford Press.
• Bursal, M. (2010). Turkish preservice elementary teachers’self-efficacy beliefs regarding mathematics and science teaching. International Journal of Science and Mathematics Education, 8(4), 649-666.
• Büyüköztürk, Ş. (2014). Sosyal bilimler için veri analizi el kitabı: istatistik, araştırma deseni, SPSS uygulamaları ve yorum (20. baskı). Ankara: Pegem Yayınları.
• Byrne, B.M. (2010). Structural equation modeling with amos: basic concepts, applications and programming. New York, NY: Taylor and Francis Group
• Cakiroglu, J., Capa-Aydin, Y., & Hoy, A. W. (2012). Science teaching efficacy beliefs. In Second international handbook of science education (pp. 449-461). Springer Netherlands.
• Can, A. (2013). SPSS ile bilimsel araştırma sürecinde nicel veri analizi. Ankara: Pegem Akademi.
• Czerniak, C. M., & Lumpe, A. T. (1996). Relationship between teacher beliefs and science education reform. Journal of Science Teacher Education, 7(4), 247-266.
• Czerniak, C. M., & Schriver, M. L. (1994). An examination of preservice science teachers’ beliefs and behaviors as related to self-efficacy. Journal of Science Teacher Education, 5(3), 77-86.
• Çapa, Y., Çakıroğlu, J., & Sarıkaya, H. (2005). The development and validation of a Turkish version of teachers’ sense of efficacy scale. Eğitim ve Bilim, 30 (137), 74-81.
• Çapri, B., ve Kan, A. (2006). Öğretmen kişilerarası öz-yeterlik ölçeğinin Türkçe formunun geçerlik ve güvenirlik çalışması. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 2(1), 48-61.
• Dagher, Z. R., & BouJaoude, S. (1997). Scientific views and religious beliefs of college students: The case of biological evolution. Journal of research in Science Teaching, 34(5), 429-445.
• Dobzhansky, T. (1973). Nothing in biology makes sense except in the light of evolution. The American Biology Teacher. 35: 125-129.
• Fettahlıoğlu, P., Güven, E., Elvan, İ. A., Çıbık, A. S., & Aydoğdu, M. (2011). Fen bilgisi öğretmen adaylarının fen öğretimine yönelik öz-yeterlik inançlarının akademik başarı üzerine etkisi.  Journal of Kirsehir Education Faculty, 12(3). Field, A. (2005). Discovering statistics using SPSS. Sage publications.
• Gencer, A. S., & Çakıroglu, J. (2007). Turkish preservice science teachers’ efficacy beliefs regarding science teaching and their beliefs about classroom management. Teaching and Teacher Education, 23(5), 664-675.
• Guskey, T. R., & Passaro, P. D. (1994). Teacher efficacy: A study of construct dimensions. American educational research journal, 31(3), 627-643.
• Hawley, P.H., Short, S.D., McCune, L.A., Osman, M.R., & Little, T.D. (2011). What’s the matter with Kansas?: the development and confirmation of the evolutionary attitudes and literacy survey (EALS). Evol Educ Outreach, 4:117–32.
• Ho, R. (2006). Handbook of univariate and multivariate data analysis and interpretation with SPSS. CRC Press.
• Ilgaz, G., Bülbül, T., & Çuhadar, C. (2013). Öğretmen adaylarının eğitim inançları ile öz-yeterlik algıları arasındaki ilişkinin incelenmesi. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 13 (1), 50-65.
• Inter-Academy Panel. (2006). Inter-Academy Panel (IAP) statement on the teaching of evolution. Retrieved from http://www.interacademies.net/Object.File/Master/6/150/Evolution%20statement. pdf.
• İrez, S., Cakır, M., & Dogan, O. K. (2007). Bilimin doğasını anlamak: evrim eğitiminde bir önkoşul. Biyoloji Eğitiminde Evrim Sempozyumu, İnönü Üniversitesi, Malatya, 3-4 Mayıs.
• Kahyaoğlu, M. (2013). The teacher candidates’ attitudes towards teaching of evolution theory. Necatibey Faculty of Education Electronic Journal of Science & Mathematics Education, 7(1).
• Khourey-Bowers, C., & Simonis, D. G. (2004). Longitudinal study of middle grades chemistry professional development: enhancement of personal science teaching self-efficacy and outcome expectancy. Journal of Science Teacher Education, 15(3), 175-195.
• Kim, S. Y. ve Nehm, R. H. (2011). A cross‐cultural comparison of Korean and American science teachers’ views of evolution and the nature of science. International Journal of Science Education, 33(2), 197-227.
• Kinzie, M. B., Delcourt, M. A., & Powers, S. M. (1994). Computer technologies: attitudes and self-efficacy across undergraduate disciplines. Research in Higher Education, 35(6), 745-768.
• Kiremit, H. Ö. (2006). Fen bilgisi öğretmenliği öğrencilerinin biyoloji ile ilgili öz yeterlik inançlarının karşılaştırılması, Yayınlanmış Yüksek Lisans Tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi, İzmir.
• Kline, R.B. (2011). Principles and practice of structural equation modeling. New York: The Guilford Press.
• Lawshe, C. H. (1975). A quantitative approach to content validity1. Personnel Psychology, 28(4), 563-575.
• Lin, T. J., & Tsai, C. C. (2013). A multi-dimensional instrument for evaluating Taiwanese high school students’science learning self-efficacy in relation to their approaches to learning science. International Journal of Science and Mathematics Education, 11(6), 1275-1301.
• Magnusson, S., Krajcik, J., & Borko, H. (1999). Nature, sources, and development of pedagogical content knowledge for science teaching. In Examining Pedagogical Content Knowledge (pp. 95-132). Springer Netherlands.
• NRC (National Research Council).(1998). Teaching about evolution and the nature of science. Washington, DC: National Academy Press.
• Organisation for Economic Co-operation and Development (OECD). (2009). PISA 2006 technical report. Paris.
• Özmen, M. (2007). Sempozyum sunuş konuşması. biyoloji eğitiminde evrim. Biyoloji Eğitiminde Evrim Sempozyumu, İnönü Üniversitesi, Malatya, 3-4 Mayıs.
• Riggs, I. M., & Enochs, L. G. (1990). Toward the development of an elementary teacher's science teaching efficacy belief instrument. Science Education, 74(6), 625-637.
• Rubio, D. M., Berg-Weger, M., Tebb, S. S., Lee, E. S., & Rauch, S. (2003). Objectifying content validity: Conducting a content validity study in social work research. Social work research, 27(2), 94-104.
• Rutledge, M. L. & Warden, M. A. (1999), The development and validation of the measure of acceptance of the theory of evolution instrument. School Science and Mathematics, 99: 13–18.
• Senemoğlu, N. (2012). Gelişim öğrenme ve öğretim kuramdan uygulamaya (21. Baskı). Ankara: Pegem Akademi.
• Sickel, A. J., & Friedrichsen, P. (2013). Examining the evolution education literature with a focus on teachers: major, goals for teacher preparation, and directions for future research. Evolution: Education and Outreach, 6(1), 23.
• Smolleck, L. D., Zembal-Saul, C., & Yoder, E. P. (2006). The development and validation of an instrument to measure preservice teachers' self-efficacy in regard to the teaching of science as inquiry. Journal of Science Teacher Education, 17(2), 137-163.
• Tabachnick, B. G., & Fidell, L. S. (2007). Using multivariate statistics, 5th. Needham Height, MA: Allyn & Bacon. Tanguma, J. (2001). Effects of sample size on the distribution of selected fit indices: a graphical approach. Educational and Psychological Measurement, 61(5), 759-776.
• Tatar, N., Yıldız, E., Akpınar, E., & Ergin, Ö. (2009). A study on developing a self efficacy scale towards science and technology. Eurasian Journal of Educational Research, 36, 263-280.
• Tavşancıl, E. (2014). Tutumların ölçülmesi ve SPSS ile veri analizi (5. Basım). Ankara: Nobel Yayıncılık. Tezbaşaran, A. (2008). Likert tipi ölçek hazırlama kılavuzu (e-kitap). Ocak 2016 tarihinde http://www.academia. edu/1288035/Likert_Tipi_Ölçek_Hazırlama_Kılavuzu. adresinden alınmıştır.
• Tschannen-Moran, M., & Hoy, A. W. (2001). Teacher efficacy: capturing an elusive construct. Teaching and Teacher Education, 17(7), 783-805.
• Uzuntiryaki, E., & Aydın, Y. Ç. (2009). Development and validation of chemistry self-efficacy scale for college students. Research in Science Education, 39(4), 539-551.
• Williams, B., Onsman, A., & Brown, T. (2010). Exploratory factor analysis: a five-step guide for novices. Australasian Journal of Paramedicine, 8(3).
• Woods, C. S., ve Scharmann, L. C. (2001). High school students' perceptions of evolutionary theory. Electronic Journal of Science Education, 6 (2).
• Yılmaz, M., & Gürçay, D. (2011). Biyoloji ve fizik öğretmen adaylarının öğretmen öz-yeterliklerini yordayan değişkenlerin belirlenmesi. Cukurova University Faculty of Education Journal, 40(1).
• Yılmaz, M., Köseoğlu, P., Gerçek, C. ve Soran, H. (2004) Yabancı dilde hazırlanan bir öğretmen öz-yeterlik ölçeğinin Türkçe’ye uyarlanması, Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi 27, 260-267.