Sınıf Öğretmeni Adaylarının Matematiksel Okuryazarlık Kavramına İlişkin Metaforik Algıları

Yıl 2018, Cilt: 8 Sayı: 1, 47 - 67, 05.01.2018

Pusat Pilten , Ramazan Divrik , Gülhiz Pilten , Abdullah Ebret

https://doi.org/10.24315/trkefd.364025

Öz

Bu araştırmanın amacı,
sınıf öğretmeni adaylarının ‘‘matematiksel okuryazarlık’’ kavramına yönelik
algılarını metaforlar yoluyla ortaya koymaktır. Olgubilim modelinde
gerçekleştirilen bu araştırmanın çalışma grubunu Türkiye’ de eğitim-öğretim
faaliyeti sürdürmekte olan 6 devlet üniversitesinin Sınıf Eğitimi Anabilim
Dallarında öğrenim görmekte olan 1525 öğrenci oluşturmaktadır. Araştırma
verileri ‘‘Matematiksel okuryazarlık …… gibidir, çünkü……’’ formunun
doldurulmasıyla elde edilmiştir. Verilerin analizinde metafor analiz
basamakları ve frekans analizi kullanılmıştır. Çalışma bulgularına göre sınıf
öğretmeni adayları toplam 94 metafor üretmiş ve bu metaforlar 11 kategori
altında toplanmıştır. İfade edilen metaforlar en fazla günlük hayat faaliyeti,
bir araç-alet kullanma becerisi, mutfak faaliyeti, zihinsel beceri, işlevsel
bir araç gibi kategoriler altında toplanmıştır. Sınıf öğretmeni adayları
tarafından ortaya konulan metaforlardan en fazla tekrar edilenler; yemek
hazırlama, bilgisayar kullanma, alışveriş yapma, araba kullanma, problem çözme,
dünya, telefon kullanma, yapboz, orman, gelecek, uzay şeklinde sıralanmıştır.
En fazla tekrar edilen metaforlar değerlendirildiğinde, bunların pek çoğunun
üst düzey düşünme becerilerini (analiz, sentez, değerlendirme vb.) gerektirdiği
görülmektedir.

Anahtar Kelimeler

Matematiksel okuryazarlık, metafor, sınıf öğretmeni adayı

Kaynakça

• Aksu, M., Demir, C., & Sümer, Z. (1998). Matematik Öğretmenlerinin ve Öğrencilerinin Matematik Hakkındaki İnançları, III. Ulusal Fen Bilimleri Eğitimi Kongresi (s. 35-40). Trabzon: KTÜ.
• EARGED, (2010). PISA 2009 Uluslararası Öğrenci Değerlendirme Programı Ulusal Ön Rapor, Ankara.
• Finlay, L. (2008). A dance between the reduction and reflexivity: Explicating the “phenomenological psychological attitude”. Journal of Phenomenological Psychology, 39(2008), 1-32.
• Mathematics Council of the Alberta Teachers’ Association [MCATA] (2000). Paper on Mathematical Literacy. 26. http://www.pacificlearning.com/ (erişim tarihi 20.05.2016).
• MEB (2005). Matematik Dersi Öğretim Programı ve Klavuzu (1-5. Sınıflar), Ankara.
• NCTM (2000). Principles and Standarts for School Mathematics. National Council of Teachers of Mathematics, Reston/VA.
• OECD (2006).Assessing Scientific, Reading and Mathematical Literacy, A Framework for PISA 2006, http://www.pisa.oecd.org. (erişim tarihi: 20.05.2016).
• Oxford, R. L.; Tomlinson, S.; Barcelos, A.; Harrington, C.; Lavine, R. Z.; Saleh, A. ve Longhini, A. (1998). Clashing metaphors about classroom teachers: Toward a systematic typology for the language teaching field. System, 26, 3-50
• Özgen, K. ve Bindak, R. (2011). Lise Öğrencilerinin Matematik Okuryazarlığına Yönelik Öz-Yeterlik İnançlarının Belirlenmesi, Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 11(2),1073-1089.
• Saban, A. (2008). Okula ilişkin Metaforlar, Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, Yaz 2008, Sayı 55, ss: 459-496
• Tavşancıl, E. & Aslan E. (2001). İçerik Analizi ve Uygulama Örnekleri. Epsilon Yayınları: İstanbul.
• Tekin, B. ve Tekin, S., (2004). Matematik Öğretmen Adaylarının Matematiksel Okuryazarlık Düzeyleri Üzerine Bir Araştırma, http://www.matder.org.tr/Default.asp?id=85. (erişim tarihi: 20.05.2016).
• TIMSS (2003). Trends in International Mathematics and Science Study. National Center for Education Statistics, http://www.nces.ed.gov/timss. (erişim tarihi: 20.05.2016).
• Weade, R., & Ernst, G. (1990). Pictures of life in classrooms, and the search for metaphors to frame them. Theory into Practice, 29(2), 133–140.
• Yıldırım, A. & Şimşek, H. (2005). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayınevi.