Öğretmen Adaylarının Çevresel Farkındalıklarının Sosyo-Demografik Özellikleri Açısından İncelenmesi

Yıl 2018, Cilt: 8 Sayı: 3, 578 - 590, 31.05.2018

Meryem Nur AYDEDE Yalçın , Barış Çaycı

Öz

Bu araştırmanın amacı, öğretmen adaylarının
çevresel farkındalıklarının sosyo-demografik özellikleri açısından
incelenmesidir. Araşltırmada genel tarama modeli kullanılmıştır. Araştırmanın
çalışma grubunu, Niğde üniversitesinin farklı bölümlerinde öğrenim gören 550
öğretmen adayı oluşturmuştur. Araştırmada veri toplama aracı olarak, Kişisel
Bilgi Formu’ ile Okur-Berberoğlu (2015) tarafından geliştirilen ‘Çevresel
Farkındalık Ölçeği’ kullanılmıştır. Araştırmadan elde edilen verilerin
analizinde t-testi, Anova, çoklu regresyon analizi teknikleri kullanılmıştır.
Araştırma sonucunda, kız öğrenciler, çevre konusunda etkinliklere katılan
öğrenciler ve daha önceki dönemlerde çevresel bir sorunla karşılaşmış
öğrenciler lehine anlamlı farkındalık bulunmuştur. Ayrıca öğretmen adaylarının
çevresel farkındalıklarının en güçlü yardayıcıları olarak çevre konusunda
etkinliklere katılma ve daha önceki dönemlerde çevresel bir sorunla karşılaşmış
olma değişkenleri bulunmuştur.

Anahtar Kelimeler

Çevresel farkındalık, sosyo-demografik özellikler, öğretmen adayları, çevre eğitimi

Kaynakça

• Alnıaçık, Ü. (2010). Çevreci yönelim, çevre dostu davranış ve demografik özellikler: üniversite öğrencileri üzerinde bir araştırma. Selçuk Üniversitesi, İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi, Sosyal ve Ekonomik Araştırmalar Dergisi, 14(20), 507-532
• Ayeni, O.O. (2014). The influence of socio-demographic factors on environmental education. Awareness of first year students at the Cape Peninsula University of Technology South Africa. The international Journal of science in Society, 5, 1-8
• Cici, M., Şahin, N., Şeker, H., Görgen, İ., Deniz, S. (2005). Öğretmen adaylarının katı atık kirliliği bağlamında çevresel farkındalık ve bilgi düzeyleri. Eğitim Bilimleri ve Uygulama, 4(7), 37-50.
• Çabuk, B. & Karacaoğlu, Ö.C. (2003). Üniversite öğrencilerinin çevre duyarlılıklarının incelenmesi. Ankara Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 36(1-2), 189-198
• Ekici, G. (2002). Biyoloji öğretmenlerinin laboratuvar dersine yönelik tutum ölçeği. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 22, 62-66
• Ercengiz, M., Keçeci Kurt, S., Polat, S. (2014). Öğretmen adaylarının çevre sorunlarına yönelik duyarlılıklarının incelenmesi (Ağrı ili örneği). EKEV Akademi Dergisi, 18(59), 119-132
• Gadenne, D.L., Kennedy, J., & McKeiver, C. (2009). An empirical study of environmental awareness and practices in SMEs. Journal of Business Ethics, 84, 45-63.
• Gezer, K., Çokadar H., Köse, S. & Bilen, K. (2006). Lise öğrencilerinin çevreye yönelik tutumlarının karşılaştırılması: Buldan örneği. 10 Kasım 2016 tarihinde http://buldansempozyumu.pau.edu.tr/kitap/2.oturum/3.pdf adresinden alınmıştır.
• Güven, E. & Aydoğdu, M. (2012). Çevre sorunlarına yönelik farkındalık ölçeğinin geliştirilmesi ve öğretmen adaylarının farkındalık düzeylerinin belirlenmesi. Öğretmen Eğitimi ve Eğitimcileri Dergisi, 1(2), 185-202
• Qu, Y., Liu, Y., Nayak, R. R. & Li, M. (2015) Sustainable development of eco- ındustrial parks in china: Effects of managers’ environmental awareness on the relationships between practice and performance. Journal of Cleaner Production, 87, 328–338.
• Kalaycı, Ş. (2010). SPSS uygulamalı çok değişkenli istatistik teknikleri (5. Baskı). Ankara: Asil Yayın Dağıtım Karasar, N. (2010). Bilimsel araştırma yöntemi. Ankara: Nobel Yayınevi
• Kışoğlu, M. & Yıldırım, T. (2015). İlkokul ve ortaokullarda çevre eğitimi verecek olan öğretmen adaylarının katı atıklar ve geri dönüşüme yönelik tutumlarının farklı değişkenler açısından incelenmesi. International Journal of Human Sciences, 12(1), 1518-1536
• Kocalar, A. O. (2016). Ekolojik farkındalığın arttırılmasında milli parkların rolüne ilişkin öğrenci görüşleri. Avrupa Bilim ve Teknoloji Dergisi, 5(9), 55-61, Köşker, N. (2013).İlkokul öğrencileri ve sinif öğretmeni adaylarinin doğaya ilişkin algilari ve sorumluluklarina yönelik düşünceleri. Turkish Studies - International Periodical For The Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, 8(3), 341-355
• Liu, C., Marchewka, J. T., Lu, J. & Yu, C. S. (2005), Beyond concern- a privacy-trust behavioral intention model of electronic commerce. Journal of information and management, 42, 289- 304
• Okur-Berberoğlu, M. (2015). Ekopedagoji temelli sınıfdışı çevre eğitiminin çevre farkındalığı üzerinde etkisi. Hasan Ali Yücel Eğitim Fakültesi Dergisi, 12-1(23), 67-81
• Özbedek-Tunç, A., Akdemir-Ömür, G. & Düren, A. Z. (2012 ) Çevresel farkindalik. İ.Ü. Siyasal Bilgiler Fakültesi Dergisi, 47. 227-246
• Özdemir, O., Yıldız, A., Ocaktan, E. & Sarışen, Ö (2004). Tıp fakültesi öğrencilerinin çevre sorunları konusundaki farkındalık ve duyarlılıkları. Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi Mecmuası, 57(3), 117-127
• Ünal, S. & Dımışkı, Ü. (1999). UNESCO-UNEP himayesinde çevre eğitiminin gelişimi ve Türkiye’de ortaöğretim çevre eğitimi. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 16-17, 142–154.
• Sever, S., Kaya, Z & Aslan, C. (2006). Etkinliklerle türkçe öğretimi. İstanbul: Morpa Kültür Yayınları
• Şenyurt, A., Temel, B. A., & Ozkahraman, S. (2011). Universite ögrencilerinin çevresel konulara duyarliliklarinin incelenmesi. S.D.Ü. Saglik Bilimleri Enstitü Dergisi, 2, 8-23
• Tezbaşaran, A. (1997). Likert tipi ölçek geliştirme kılavuzu. Ankara: Türk Psikologlar Derneği Yayını
• Yazıcıoğlu, Y. & Erdoğan, S. (2004). Spss uygulamalı bilimsel araştırma yöntemleri. Ankara: Detay Yayıncılık
• Yıldırım, C., Bacanak, A., & Özsoy, S. (2012). Öğretmen adaylarının çevre sorunlarına karşı duyarlılıkları. Kastamonu Eğitim Fakültesi Dergisi, 20(1), 121-134