Örgütsel Güç Mesafesi Ölçeği Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması

Yıl 2018, Cilt: 8 Sayı: 4, 671 - 686, 20.09.2018

Yılmaz İlker Yorulmaz , İbrahim Çolak , Yahya Altınkurt , Kürşad Yılmaz

Öz

Bu araştırmanın amacı,
öğretmenlerin örgütsel güç mesafesi konusundaki algılarını belirlemede
kullanılabilecek bir veri toplama aracı geliştirmektir. Araştırmanın çalışma
grubu, ilkokul, ortaokul ve lise öğretmenlerinden oluşmaktadır. Ölçeğin yapı
geçerliğinin belirlenmesi için açımlayıcı (AFA) ve doğrulayıcı (DFA) faktör
analizi yapılmıştır. AFA sonucunda, Gücü Kabullenme, Gücü Araçsal Kullanma,
Gücü Meşrulaştırma ve Güce Razı Olma olmak üzere 20 maddeli ve dört faktörlü
bir yapı ortaya çıkmıştır. Dört faktörün birlikte açıkladığı toplam varyans
oranı %56.58’dir. Bu yapı DFA ile doğrulanmıştır. DFA ile hesaplanan uyum
iyiliği indeksleri şöyledir: χ²/sd=2.29, GFI=.90, AGFI=.86, RMSEA=.07,
RMR=.07, SRMR=.07, CFI=.95, NFI=.92, NNFI=.95. Ölçeğin Cronbach Alfa iç
tutarlılık katsayıları Gücü Kabullenme faktörü için .79, Gücü Araçsal Kullanma
faktörü için .77, Gücü Meşrulaştırma faktörü için .74 ve Güce Razı Olma faktörü
için .80 olarak hesaplanmıştır. Sonuç olarak, öğretmenlerin örgütsel güç
mesafesi konusundaki algılarını belirlemede kullanılabilecek geçerli ve
güvenilir bir veri toplama aracı geliştirilmiştir. 

Anahtar Kelimeler

Örgütsel güç mesafesi ölçeği, güç mesafesi, öğretmen

The Validity and Reliability Study of Organizational Power Distance Scale

Öz

The purpose of this
study is to develop a data collection instrument to be utilized in order to
determine the organizational power distance perceptions of teachers. The study
group of the research consists of elementary, lower, and upper secondary school
teachers. Explanatory (EFA) and confirmatory (CFA) factor analyses were
conducted to assess the structural validity of the scale. The results of EFA demonstrated
that the scale was comprised of 20 items and four factors, namely, Acceptance
of Power, Instrumental Use of Power, Justification of Power, and Acquiescence
of Power. The ratio of the total variance explained by the scale is 56.58%.
This structure was confirmed with CFA. CFA revealed a χ²/df ratio of
2.29. Other goodness of fit indexes computed by CFA were: GFI=.90, AGFI=.86,
RMSEA=.07, RMR=.07, SRMR=.07, CFI=.95, NFI=.92, NNFI=.95. Cronbach’s Alpha
internal consistency coefficients were computed as .79 for Acceptance of Power,
.77 for Instrumental Use of Power, .74 for Justification of Power, and .80 for
Acquiescence of Power. As a result, a valid and reliable data collection
instrument was developed that could be utilized to determine the power distance
perceptions of teachers. 

Anahtar Kelimeler

Organizational power distance scale, power distance, teacher

Kaynakça

• Akyol, Ş. (2009). Örgüt kültüründe güç mesafesi ve liderlik ilişkisi (Yayımlanmamış Doktora Tezi). Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• Altınkurt, Y. & Aysel, İ. (2016). Yeni Türkiye ve eğitim: Eğitime dikkatli bakmak. Yeni Türkiye’nin toplumsal yapısı (Edt: İ. Kaya). Ankara: İmge. ss. 13-39.
• Altınkurt, Y. & Yılmaz, K. (2013). Okullarda örgütsel güç ölçeğinin geliştirilmesi: Geçerlik ve güvenirlik çalışması. e-Uluslararası Eğitim Araştırmaları Dergisi, 4(4), 1-17.
• Beetham, D. (2013). The legitimation of power. New York: Palgrave.
• Berger, J., Ridgeway, C. L., Fisek, M. H., & Norman, R. Z. (1998). The legitimation and delegitimation of power and prestige orders. American Sociological Review, 63(3), 379-405.
• Büyüköztürk, Ş. (2014). Sosyal bilimler için veri analizi el kitabı. Ankara: Pegem Akademi.
• Çelik, A. H. (2009). Yapısal eşitlik modellemesi ve bir uygulama: Genişletilmiş online alışveriş kabul modeli (Yayımlanmamış Doktora Tezi). Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Eskişehir.
• Çokluk, Ö., Şekercioğlu, G., & Büyüköztürk, Ş. (2014). Sosyal bilimler için çok değişkenli istatistik: SPSS ve LISREL uygulamaları. Ankara: Pegem Akademi.
• Dorfman, P. W. & Howell, J. P. (1988). Dimensions of national culture and effective leadership patterns: Hofstede revisited. Advances in international comparative management Vol 3 (Edt: E.G. McGoun). Greenwich: JAI. pp: 127-149.
• Dörtyol, İ. T. (2012). Ulusal kültürün algılanan hizmet kalitesi ve algılanan müşteri değeri üzerindeki etkisi: Turizm sektöründe bir araştırma (Yayımlanmamış Doktora tezi). Cumhuriyet Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Sivas.
• Foucault, M. (2014). Özne ve iktidar (Çev. I. Ergüden & O. Akınhay). İstanbul: Ayrıntı.
• Giddens, A. & Sutton, P. W. (2016). Sosyolojide temel kavramlar (Çev. A. Esgin). Ankara: Phoenix.
• Gramsci, A. (1971). Selections from the prison notebooks (Çev. Q. Hoare & G. N. Smith). New York: International.
• Hair, J. F., Black, W. C., Babin, B., & Anderson, R. E. (2010). Multivariate data analysis. Upper Saddle River, NJ: Prentice-Hall.
• Hofstede, G. (1980). Culture’s consequences: International differences in work-related values. California: Sage.
• Hofstede, G. (1983a). National cultures in four dimensions: A research-based theory of cultural differences among nations. International Studies of Management & Organization, 13(1-2), 46-74.
• Hofstede, G. (1983b). The cultural relativity of organizational practices and theories. Journal of International Business Studies, 14(2), 75-89.
• Hofstede, G. (1984). The cultural relativity of the quality of life concept. Academy of Management Review, 9(3), 389-398.
• Hofstede, G. (1985). The interaction between national and organizational value systems. Journal of Management Studies, 22(4), 347-357.
• Hofstede, G. (2001). Culture’s consequence: Comparing values, behaviors, institutions, and organizations across nations. Thousand Oaks: Sage.
• Hofstede, G. (2011). Dimensionalizing cultures: The Hofstede model in context. Online Readings in Psychology and Culture, 2(1), 2-26.
• Hofstede, G., Hofstede, G. J., & Minkov, M. (2010). Cultures and organizations: Software of the mind, intercultural cooperation and its importance for survival. New York: McGraw-Hill.
• Hofstede, G. J., Jonker C. M., & Verwaart T. (2009) Modeling power distance in trade. Multi-agent-based simulation IX: Lecture notes in computer science (Vol: 5269). Berlin, Heidelberg: Springer. pp: 1-16.
• Hofstede, G. J., Pedersen, P. B., & Hofstede, G. (2002). Exploring culture: Exercises, stories and synthetic cultures. Maine, USA: Intercultural.
• Inkeles, A. & Levinson, D. J. (1954). National character: The study of modal personality and sociocultural systems. Handbook of social psychology (Edt: G. Lindzey). Reading, MA: Addison-Wesley.
• Meydan, C. H., Basım, H. N., & Başar, U. (2014). Power distance as a moderator of the relationship between organizational citizenship behavior and impression management. Eurasian Journal of Business and Economics, 7(13), 105-118.
• Randolph, W. A. & Sashkin, M. (2002). Can organizational empowerment work in a multinational setting? Academy of Management Executive 16(1), 102–115.
• Roozmand, O., Ghasem-Aghaee, N., Hofstede, G. J., Nematbakhsh, M. A., Baraani, A., & Verwaart, T. (2011). Agent-based modeling of consumer decision making process based on power distance and personality. Knowledge-Based Systems, 24(7), 1075-1095.
• Sejersted, F. (1996). Managers and consultants as manipulators: Reflections on the suspension of ethics. Business Ethics Quarterly, 6(1), 67-86.
• Sennet, R. (2005). Otorite (Çev. K. Durand). İstanbul: Ayrıntı.
• Şencan, H. (2005). Sosyal ve davranışsal ölçümlerde güvenilirlik ve geçerlilik. Ankara: Seçkin.
• Tabachnick, B. G. & Fidell, L.S. (2013). Using multivariate statistics. Boston: Ally and Bacon.
• Tsahuridu, E. E. (2007). Knowledge is power / power corrupts: Should we empower people at work? World Ethics Forum (WEF) Conference Proceedings. The International Institute for Public Ethics (IIPE) and The World Bank. April 9-11, 2006. University of Oxford, UK. pp. 379-385.
• Turan, S., Durceylan, B., & Şişman, M. (2005). Üniversite yöneticilerinin benimsedikleri idari ve kültürel değerler. Manas Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 7(13), 181-202.
• Varoğlu, A. K., Basım, N., & Ercil, Y. (2000). Bilimsel araştırma yöntemine farklı bir bakış: Analitik düşünce-bütünleşik düşünce modellemeleri ile belirsizlikten kaçınma ve güç mesafesi araştırması. 8. Ulusal Yönetim ve Organizasyon Kongresi. Erciyes Üniversitesi. 25-27 Mayıs 2000. Nevşehir. ss. 421-444.
• Yoo, B. & Donthu, N. (2002). The effects of marketing education and individual cultural values on marketing ethics of students. Journal of Marketing Education, 24(2), 92-103.