ÜÇÜNCÜ BASAMAK HASTANAYE BAŞVURAN 1998 SONRASI DOĞUMLULARDA HEPATİT B AŞISI İLE BAĞIŞIKLANMA DURUMU

Yıl 2019, Cilt: 1 Sayı: 1, 20 - 25, 18.03.2019

Banu Sarıgül , Mehmet Göktuğ Kılınçarslan , Başak Korkmazer , Erkan Melih Şahin

Öz

Amaç:

Hepatit B virüsü insandan insana
kan ve vücut salgıları ile bulaşabilen bir DNA virüsüdür. Her yaşta mortalite
ve morbidite nedeni olmakla birlikte özellikle erken yaşlarda bulaştığında
kronik enfeksiyon oluşturma ve taşıyıcılık riski yüksektir. HBV enfeksiyonunun
ve komplikasyonlarının önlenmesi amacıyla 1998 yılında ülkemizde rutin HBV
aşılama programı başlatılmıştır. Hepatit B aşısı, enfeksiyondan ve
komplikasyonlarından korunmada etkilidir. 
Bu çalışmada Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi Hastanesine başvuran
anti-HBc total ve anti-HBs düzeyi bakılmış 1998 yılı ve sonrası doğumlu
bireylerin Hepatit B aşısı ile bağışıklanma durumlarının belirlenmesi
amaçlanmıştır.

Gereç ve Yöntem:

Kesitsel ve tanımlayıcı
nitelikteki bu çalışmanın verilerini 1998 ve daha sonraki yıllarda doğmuş ve Çanakkale
Onsekiz Mart Üniversitesi Hastanesi mikrobiyoloji laboratuarında 1 Temmuz 2018
tarihine kadar anti-HBs ± anti-HBc IgG testleri çalışılmış bireylerin sonuçları
oluşturmaktadır. Veriler otomasyon sistemi üzerinden geriye dönük taranarak
elde edildi. 1702 anti-Hbs test sonucuna ulaşıldı. 156 test sonucu tekrar
nedeni ile çalışma dışı bırakıldı.  Anti-Hbs
≥ 10 mIU/ml olanlar aşı ile bağışıklanmış olarak kabul edildi. Anti-HBs ≥ 10
mIU/mL saptanmışken anti-HBc total pozitif olanlar ise geçirilmiş enfeksiyona
bağlı bağışık kabul edilerek aşı ile bağışıklanmamış grubuna dahil edildi.

Bulgular:

Hastalık geçirerek bağışıklık
kazanan 6 birey aşılanmamış grubuna dahil edildiğinde değerlendirilen 1546
bireyin 1081’inde (%69,9) antiHBs ≥ 10 mIU/mL idi ve bu grup aşı ile
bağışıklanmış olarak kabul edildi. Kadın ve erkeklerin aşı bağışıklanma
durumları arasında anlamlı fark yoktu (X2= 2,112, p=0,146). Aşı ile
bağışıklanma durumu ile bireylerin 1 Temmuz 2018’deki yaşları arasında
istatistiki olarak anlamlı korelasyon saptanmadı (rho=-0,035, p=0,170). Aşı ile
bağışıklanma oranları 2002 yılında %42,0 ile en düşük, 2014 yılında %84,4 ile
en yüksek saptanmıştır.

Sonuç:

Çalışmamızdaki aşı bağışıklanma
oranı diğer çalışmalar ile uyumludur. Hepatit B enfeksiyonuna karşı bireyleri
korumak için Ulusal Hepatit B aşılama programı etkin bir şekilde
uygulanmalıdır. Aşının etkinliğini artırmak için ek doz aşılama düşünülebilir.

Anahtar Kelimeler

Hepatit B, Aşılanma, Türkiye

Hepatitis B Immunization Status of People Who Born After 1998 and Admitted to the Teritary Hospital

Öz

Amaç: Hepatit B virüsü insandan insana kan ve vücut salgıları ile bulaşabilen bir DNA virüsüdür. Her yaşta mortalite ve morbidite nedeni olmakla birlikte özellikle erken yaşlarda bulaştığında kronik enfeksiyon oluşturma ve taşıyıcılık riski yüksektir. HBV enfeksiyonunun ve komplikasyonlarının önlenmesi amacıyla 1998 yılında ülkemizde rutin HBV aşılama programı başlatılmıştır. Hepatit B aşısı, enfeksiyondan ve komplikasyonlarından korunmada etkilidir.  Bu çalışmada Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi Hastanesine başvuran anti-HBs ± anti-HBc total düzeyi bakılmış 1998 yılı ve sonrası doğumlu bireylerin Hepatit B aşısı ile bağışıklanma durumlarının belirlenmesi amaçlanmıştır.

Gereç ve Yöntem: Kesitsel nitelikteki bu çalışmanın verilerini 1998 ve daha sonraki yıllarda doğmuş ve Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi Hastanesi mikrobiyoloji laboratuarında 1 Temmuz 2018 tarihine kadar anti-HBs±anti-HBc total testleri çalışılmış bireylerin sonuçları oluşturmaktadır. Veriler otomasyon sistemi üzerinden geriye dönük taranarak elde edildi. 1702 anti-Hbs test sonucuna ulaşıldı. 156 test sonucu tekrar nedeni ile çalışma dışı bırakıldı.  Anti-Hbs ≥ 10 mIU/ml olanlar aşı ile bağışıklanmış olarak kabul edildi. Anti-HBs ≥ 10 mIU/mL saptanmışken anti-HBc total pozitif olanlar ise geçirilmiş enfeksiyona bağlı bağışık kabul edilerek aşı ile bağışıklanmamış grubuna dahil edildi.

Bulgular: Hastalık geçirerek bağışıklık kazanan 6 birey aşılanmamış grubuna dahil edildiğinde değerlendirilen 1546 bireyin 1081’inde (%69,9) antiHBs ≥ 10 mIU/mL idi ve bu grup aşı ile bağışıklanmış olarak kabul edildi. Kadın ve erkeklerin aşı bağışıklanma durumları arasında anlamlı fark yoktu (X2= 2,112, p=0,146). Aşı ile bağışıklanma durumu ile bireylerin 1 Temmuz 2018’deki yaşları arasında istatistiki olarak anlamlı korelasyon saptanmadı (rho=-0,035, p=0,170). Aşı ile bağışıklanma oranları 2002 yılında %42,0 ile en düşük, 2014 yılında %84,4 ile en yüksek saptanmıştır.

Sonuç: Çalışmamızdaki aşı bağışıklanma oranı (%69,9) diğer çalışmalar ile uyumludur. Hepatit B enfeksiyonuna karşı bireyleri korumak için Ulusal Hepatit B aşılama programı etkin bir şekilde uygulanmalıdır. Aşının etkinliğini artırmak için ek doz aşılama düşünülebilir.

Anahtar Kelimeler

Hepatit B, aşılanma

Kaynakça

• 1. Duran H, Ertaş M, Fidan I, Lale Z, Karakuş R. Rutin Hepatit B aşılama programının etkinliği. Gazi MJ. 2015; 26:4-6
• 2. Pungpapong S, Kim WR, Poterucha JJ. Natural history of Hepatitis B virus infection: an update for clinicians. Mayo Clin Proc. 2007; 82:967‐75
• 3. Hepatit B Çalışma Grubu. Türkiye Hepatit B Yol Haritası. İstanbul (Türkiye): Türk Karaciğer Araştırmaları Derneği; 2012.
• 4. Şahin Y, Aydın D. Altı yaş ve altı çocuklarda Hepatit B seroprevalansı. Fırat Tıp Dergisi. 2005; 10(4): 169-172
• 5. T.C. Sağlık Bakanlığı, Hepatit B Hastalığı hakkında genelge Şuradan erişelbilir: http://www.saglik.gov.tr/TR/Genel/BelgeGoster.aspx?F6E10F8892433CFF7 A2395174CFB32E134B8FF67F6C5B31A&Vurgulanacak=hepatit%20B (Erişim tarihi: 09.08.2018)
• 6. Balcı M, Küçük Ö, Erdoğan Y, Yazar H, Satılmış Ö, Uyar M, Yılmaz N. Çocuklarda HBV aşısının koruyuculuk oranı ve anti-HBs değerlerinin yaş ve cinsiyet ile olan ilişkisi. Sakarya MJ. 2012; 2(3):131-135
• 7. Tözün N, Özdoğan OC, Çakaloğlu Y, İdilman R, Karasu Z, Akarca US, Kaymakoğlu S, Ergönül Ö. A nationwide prevalence study and risk factors for hepatitis A, B, C and D infections in Turkey. The 61st Annual meeting of the American Association for the study of liver diseases. (AASLD) 2010, Boston. (Poster presentation, No. 789).
• 8. Sağlık İstatistikleri Yıllığı. TC Sağlık Bakanlığı. Sağlık Araştırmaları Genel Müdürlüğü. Ankara. 2016, 65-70.
• 9. Özen M, Yoloğlu S, Işık Y, Yetkin G. Turgut Özal Tıp Merkezi’ne başvuran 0-16 yaş grubu çocuklarda AntiHBs seropozitifliği. Türk Pediatri Arşivi 2006; 41:31-35
• 10. Güçlü E, Orgütlü A, Karabay O. A study on the age-related changes in Hepatitis B and C virus serology. Eurasian J Med. 2016; 48: 37-41
• 11. Otkun M, Erdoğan MS, Tatman-Otkun M, Akata F. Exposure time to hepatitis B virus and associated risk factors among children in Edirne, Turkey. Epidemiol. Infect. 2005; 133, 509–516
• 12. Pileggi C, Papadopoli R, Bianco A, Pavia M. Hepatitis B vaccine and need for a booster dose after primary vaccination. vaccine. 2017; 35:6302-6307
• 13. LaTorre G, Nicolotti N, de Waure C, Chiaradia G,Specchia ML, Mannocci A, Ricciardi W. An assesment of the effect of Hepatitis B vaccine in decreasing the amount of hepatitis b disease in Italy. Virology journal. 2008; 5:84-90
• 14. Bini C, Grazzini M, Chellini M, Mucci N, Arcangeli G, Tiscione E, Bonanni P. Is Hepatitis B vaccination performed at ınfant and adolescent age able to provide long-term ımmunological memory? an observational study on healthcare students and workers in Florence, Italy. Human Vaccines & Immunotherapeutics. 2018; 14:2: 450–455
• 15. European Centre for Disease Prevention and Control. Microbes without borders: key facts on infectious diseases in Europe. Highlights from ECDC’s annual report on infectious diseases in Europe. Şuradan erişelebilir: https://ecdc.europa.eu/en/home (Erişim tarihi: 09.08.2018)