Self-medication and associated factors among medical students, Çanakkale, Türkiye

Yıl 2021, Cilt: 2 Sayı: 1, 14 - 20, 30.03.2021

Hakan Kartal , Özgür Özerdoğan , Gamze Çan , Coşkun Bakar

Öz

Backround: Self-medication may cause negative consequences on individuals health. This study aims to estimate the self-medication prevalence among medical students of Ça Onsekiz .. University and determine the related factors with it. Method: This cross-sectional study was conducted in January of 2020 in …. medical school. 331 students participated in the study. The questionnaire consisted of questions about sociodemographic characteristics and self-medication prepared by the researchers with the support of the literature. Results: The prevalence of self-medication among medical students was %83,1. Participants mostly used painkillers / antipyretics (77.3%), vitamins (40.5%) and stomach remedies(24.5%). Those who kept drugs at home for later use, those who used non-prescription antibiotics, and those who stated that they understood the prospectus of drugs had a higher prevalence for self-medication. No significant statistical relationship was found between self-medication and; gender, period, parental education, boarding or daytime reading at high school, reading the prospectus before using the drug, awareness of the term rational drug use, chronic disease status, and self-medication status. Discussion: In this study, self-medication prevalence was found high among medical students. In this regard, starting from the first grade, teachings on rational rational drug use should be reviewed and, qualitative studies should be conducted to reveal the foundation of the high prevalence of self-medication.

Anahtar Kelimeler

Self medication, medical student, non-prescription drugs

Bir tıp fakültesinde öğrencilerin kendi kendine ilaç kullanma durumları ve ilişkili faktörlerin incelenmesi, Çanakkale, Türkiye

Öz

Amaç: Kendi kendine ilaç kullanımı kişinin sağlığı üzerinde olumsuz sonuçlar doğurabilmektedir. Bu çalışmanın amacı …si öğrencilerinin kendi kendine ilaç kullanımı sıklığı ve ilişkili olduğu faktörlerin incelenmesi ve kendi kendine ilaç kullanımı davranışlarının saptanarak eğitim ihtiyacının belirlenmesidir.
Yöntem: Bu araştırma kesitsel tipte epidemiyolojik bir araştırmadır. Araştırma Ocak 2020 tarihinde … Fakültesinde gerçekleştirilmiştir. .. Tıp Fakültesi dönem 1, 4 ve 6 öğrencilerinden oluşmak üzere toplam 331 kişi katıldı. Anket, araştırmacılar tarafından literatür desteği ile hazırlanan sosyodemografik özellikler ve kendi kendine ilaç kullanımına yönelik sorulardan oluşmaktaydı.
Bulgular: Çalışmaya katılanların %83,1’inin doktora danışmadan kendi kendine ilaç kullandığı saptandı. Katılımcılar en çok %77,3 ile ağrı kesici/ateş düşürücüleri, %40,5 ile vitaminleri, %24,5 ile de mide ilaçlarını kullanmaktaydı. Sonradan kullanmak üzere evinde ilaç bulunduranlar, reçetesiz antibiyotik kullananlar, ilaç prospektüsünü anladığını belirtenler daha fazla kendi kendilerine ilaç kullanmaktaydı. . Cinsiyet, dönem, anne-baba eğitimi, lisede yatılı veya gündüzlü olarak okuma, ilacı kullanmadan önce prospektüsü okuma, akılcı ilaç kullanımı tabirinden haberdar olma durumu ve kronik hastalık durumu ile kendi kendine ilaç kullanımı durumu arasında istatistiksel olarak anlamlı ilişki saptanmadı.
Sonuç: Bu araştırmada tıp fakültesi öğrencilerinde kendi kendine ilaç kullanımı durumunun yüksek olduğu gözlenmiştir. Bu konuda birinci sınıftan başlayacak akılcı ilaç 

kullanımı konusunda verilen eğitimler gözden geçirilmeli ve kendine ilaç kullanımının nedenleri için niteliksel çalışmalar planlanmalıdır.

Anahtar Kelimeler

Kendi kendine ilaç kullanımı, tıp fakültesi, reçetesiz ilaç kullanımı

Kaynakça

• 1-WHO. Guidelines for the regulatory assessment of medicinal products for use in self-medication. Geneva; 2000
• 2-Filho L, Antonio I, Lima-Costa MF, Uchoa E. Bambui Project: a qualitative approach to self-medication. Cad Saude Publica 2004; 20: 1661-9
• 3-Hughes CM, McElnay JC, Fleming GF: Benefi ts and risks of self medication. Drug Saf 2001; 24: 1027–1037
• 4-Ruiz M.E. Risks of self medication practices Current Drug Safety, Current Drug Safety, 2010, 5, 315-323
• 5-Väänänen MH, Pietilä K, Airaksinen M. Self-medication with antibiotics--does it really happen in Europe?. Health Policy. 2006;77(2):166-171. 6-Hughes, G. F., McElnay, J. C., Hughes, C. M., & McKenna, P. (1999). Pharmacy World Science, 21(6), 251–255.
• 7-Okyay and Erdo§an (2017), Self-medication practices and rational drug use habits among university students: a cross-sectional study from Kahramanmara_s, Turkey. PeerJ 5:e3990.
• 8-Akici A, Basaran NF. 2013. University Students' attitudes concerning OTC drug use; survey from Istanbul. ARPN Journal of Science and Technology 3(3):309_315.
• 9-Karata_s Y, Dinler B, Erdo§du T, Ertu§ P, Seydao§lu G. 2012. Evaluation of drug use attitudes of patient and its relatives attending to Cukurova University Medical faculty Balcal_ Hospital. Cukurova Medical Journal 37(1):1_8.
• 10-Nayir T, Okyay RA, Yesilyurt H, Akbaba M, Nazl_can E, Ac_k Y, Akkus HI. 2016. Assessment of rational use of drugs and self-medication in Turkey: a pilot study from Elaz_g and its suburbs. Pakistan Journal of Pharmaceutical Sciences 29(4 Suppl):1429_1435.
• 11-Yıldırım Baş F., Cankara F. N., Yeşilot Ş., Tıp fakültesi öğrencilerinde reçetesiz ilaç kullanımının değerlendirilmesi, S.D.Ü Sağlık Bilimleri Enstitüsü Dergisi, Cilt 4 / Sayı 2 / 2013
• 12-Pınar N. mustafa kemal üniversitesi tıp fakültesi öğrencilerinin akılcı ilaç kullanım alışkanlıklarının belirlenmesi Mustafa Kemal Üniv Tıp Derg 2017; 8(29): 34-40
• 13-Klemenc-Ketis Z, Hladnik Z, Kersnik J: Self-Medication among Healthcare and Non-Healthcare Students at University of Ljubljana, Slovenia. Med Princ Pract 2010;19:395-401.
• 14-Subashini N, Udayanga L. Demographic, socio-economic and other associated risk factors for self-medication behaviour among university students of Sri Lanka: a cross sectional study. BMC Public Health. 2020;20(1):613. Published 2020 May 4.
• 15-Ruiz M.E. Risks of self medication practices Current Drug Safety, Current Drug Safety, 2010, 5, 315-323
• 16-.Lukovic JA, Miletic V, Pekmezovic T, Trajkovic G, Ratkovic N, Aleksic D, Grgurevic A- Self-Medication Practices and Risk Factors for Self-Medication among Medical Students in Belgrade, SerbiaPLoS One. 2014; 9(12): e114644
• 17. Kumar N, Kanchan T, Unnikrishnan B, Rekha T, Mithra P, Kulkarni V, et al. (2013) Perceptions and Practices of Self-Medication among Medical Students in Coastal South India. PLoS ONE 8(8): e72247.
• 18-Shankar PR, Partha P, Shenoy N: Self-medication and non-doctor prescription practices in Pokhara valley, Western Nepal: a questionnaire-based study. BMC Family Practice 2002; 3: 17
• 19-Mok, C.Z., Sellappans, R. and Loo, J.S.E. (2020), The prevalence and perception of self‐medication among adults in the Klang Valley, Malaysia. Int J Pharm Pract. 26 July 2020. https://doi.org/10.1111/ijpp.12660
• 20-James H, Handu SS, Al Khaja KA, Otoom S, Sequeira RP (2006) Evaluation of the knowledge, attitude and practice of self-medication among first-year medical students. Med PrincPract 15:270–75.
• 21- El Ezz NF, Ez-Elarab HS. Knowledge, attitude and practice of medical students towards self medication at Ain Shams University, Egypt. J Prev Med Hyg. 2011;52(4):196-200.
• 22- Zafar, S., Syed, R., Waqar, S., Zubairi, A., Vaqar, T., Shaikh, M., Yousaf, W., Shahid, S., Saleem, S. (2008). Self-medication amongst university students of Karachi: prevalence, knowledge and attitudes. Journal of the Pakistan Medical Association, 58(4), 214-7.
• 23- Emine Handan Tüzün, Levent Eker, Ayşe Karaduman & Meral Bayramoğlu (2003) Prevalence and clinical characteristics of headache in university students in Turkey, The Pain Clinic, 15:4, 397-404
• 24- Başara BB, Çağlar İS, Aygün A, Özdemir TA. Sağlık Bilgi Sistemleri Genel Müdürlüğü, Sağlık Bakanlığı, Ankara, 2019.
• 25-Kumar N, Kanchan T, Unnikrishnan B, Rekha T, Mithra P, Kulkarni V, Papanna MK, Holla R, Uppal S. Perceptions and practices of self-medication among medical students in coastal South India. PLoS One. 2013 Aug 28;8(8):e72247.
• 26-.Zafar, S., Syed, R., Waqar, S., Zubairi, A., Vaqar, T., Shaikh, M., Yousaf, W., Shahid, S., Saleem, S. (2008). Self-medication amongst university students of Karachi: prevalence, knowledge and attitudes. Journal of the Pakistan Medical Association, 58(4), 214-7.
• 27-Niroomand N, Bayati M, Seif M, Delavari S, Delavari S. Self-medication Pattern and Prevalence Among Iranian Medical Sciences Students. Curr Drug Saf. 2020;15(1):45-52.
• 28-Küçükoğlu S , Polat S , Güdek E . Annelerin evde ilaçları saklama koşullarıyla ilgili bilgi ve uygulamalarının belirlenmesi. Anadolu Hemşirelik ve Sağlık Bilimleri Dergisi. 2013; 212-218.
• 29-Selçuk Hatipoğlu, Beyhan Cengiz Özyurt Manisa ilindeki bazı aile sağlığı merkezlerinde akılcı ilaç kullanımı TAF Prev Med Bull 2016;15(4)
• 30-Fekadu G, Dugassa D, Negera GZ, Woyessa TB, Turi E, Tolossa T, Fetensa G, Assefa L, Getachew M, Shibiru T. Self-Medication Practices and Associated Factors Among Health-Care Professionals in Selected Hospitals of Western Ethiopia. Patient Prefer Adherence. 2020;14:353-361
• 31-Badiger S, Kundapur R, Jain A, Kumar A, Patanashetty S, Thakolkaran N, Bhat, Ullal N. Selfmedication patterns among medical students in South India. AMJ 2012, 5, 4, 217