CUMHURİYET’İN YÜZÜNCÜ YAŞINDA ÇAĞDAŞ SAĞLIK HİZMETLERİNİN İKİNCİ YÜZYILI

Coşkun Bakar

doi:10.55665/troiamedj.1368865

Derleme

THE SECOND CENTURY OF CONTEMPORARY HEALTH SERVICES IN THE CENTENNIAL ANNIVERSARY OF THE REPUBLIC

Yıl 2024, Cilt: 5 Sayı: 1, 31 - 47, 31.01.2024

Coşkun Bakar

https://doi.org/10.55665/troiamedj.1368865

Öz

The history of modern healthcare dates back several centuries. The historical roots of the Turkish healthcare system come from the Ottoman Empire. Since the 19th century, the health system has been reformed in line with the requirements of the age. Especially in the post-Republic period, the health system has experienced changes in line with needs and political conditions. This article summarizes the story of modern health services with a 200-year history on the 100th anniversary of the Republic of Turkey.

Anahtar Kelimeler

Ottoman Empire, Turkish Health System, Health Policy

Etik Beyan

Yok

Destekleyen Kurum

Yok

Proje Numarası

Yok

Teşekkür

Yok

Kaynakça

1. Waller J. Mikrobun Keşfi. Hastalıklar hakkında Düşüncelerimizi Değiştiren Yirmi Yıl. (Çev: Fahri Öz). Ankara: TÜBİTAK Popüler Bilim Kitapları, 2014.
2. Ertekin C. Tıbbın Öyküsü. İstanbul: Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları, 2020.
3. Çağlayaner H. Osmanlı’dan Cumhuriyet’e Türkiye’de Sağlığın Çağdaşlaşması. İstanbul; Deomed Yayınları. 2014.
4. Bakar C. Avrupa’da dolaşan koleranın gölgesinde, İstanbul uluslararası sağlık konferansı, 1866. Türkiye Halk Sağlığı Dergisi. 2020;18(1):68-82.
5. Bakar C. Kırk yedi yıl sonra yeniden bir salgının hikâyesi: 1970 Sağmalcılar kolera salgınından günümüze dersler. Türkiye Halk Sağlığı Dergisi. 2017;15(3):245-69.
6. Bakar C, Akgün A. Türkiye’de Sağlık Reformları: Sonu Gelmeyen Hikâye. Toplum ve Hekim Dergisi. 2005;20(5):339-52.
7. Berkes N. Türkiye’de Çağdaşlaşma. (Yayına Hazırlayan Ahmet Kuyaş). İstanbul; Yapı Kredi Yayınları, 2014. 8. Ortaylı İ. İmparatorluğun En Uzun Yüzyılı. İstanbul; Alkım Yayınevi, 2006.
9. Kurt B, Yaşayanlar İ. Osmanlı’dan Cumhuriyet’e Salgın Hastalıklar ve Kamu Sağlığı. İstanbul; Tarih Vakfı Yurt Yayınları, 2017.
10. Okyay P, Dedeoğlu N, Öztek Z. Tarihsel Bakış Açısıyla Türkiye’de Halk Sağlığı. Ankara; Halk Sağlığı Uzmanları Derneği, 2018.
9. Bayat AH. Osmanlı Devleti’nde hekimbaşılık kurumu ve hekimbaşılar. Atatürk Kültür Merkezi Başkanlığı Yayınları, 1999:3-12.
10. Bayat AH. Osmanlı Devleti’nde Hekimbaşılık Kurumu. Prof. Dr. Ali Haydar Bayat Anısına Düzenlenen Osmanlı Sağlık Kurumları Sempozyumu. Zeytinburnu Belediyesi, 2008:55-67.
11. Bimaristan. Türkiye Diyanet Vakfı. İslam Ansiklopedisi. Erişim adresi: https://islamansiklopedisi.org.tr/bimaristan Erişim tarihi: 01.09.2023.
12. Şehsuvaroğlu BN. İstanbul’da 500 Yıllık Sağlık Hayatımız. İstanbul Fethi Derneği Neşriyatı Sayı:21. İstanbul, 1953.
13. Uludağ OŞ. Osmanlılar Devrinde Türk Hekimliği. (Hazırlayan Esin Kahya). Türk Tarih Kurumu. Ankara, 2010.
14. Tekeli İ, Güler Ç, Yerli SV. Algan N, Vaizoğlu S, Çobanoğlu Z. Kaya AD. Türkiye’nin Sağlık Tarihi Bağlamı İçinde 1593 sayılı Umumi Hıfzıssıhha Kanunu ve Cumhuriyet Sağlık Sorununa Yaklaşımı. Türkiye Bilimler Akademisi. Ankara, 2010.
15. Yıldırım N. İstanbul Tıp Fakültesi Tarihine Bakış. İstanbul Üniversitesi Tıp Tarihi ve Etik Anabilim Dalı. İstanbul, 2015.
16. Tahsin ER. Tıp Fakültesi Tarihçesi (Mir’at-ı Mekteb-i Tıbbiye). (Yayına hazırlayan Aykut Kazancıgil). Özel Yayınlar, İstanbul, 1991.
17. Ayar M. Osmanlı Devletinde Kolera İstanbul Örneği (1892-1895). Kitabevi Yayınları. İstanbul, 2007.
18. Sarıyıldız G. Karantina Meclisi’nin Kuruluşu ve Faaliyetleri. Belleten. 1994;LVIII(224):329-370.
19. Şehsuvaroğlu BN. Karantina Tarihine Giriş-1. İstanbul Üniversitesi Tıp Fakültesi Mecmuası. 1957;20(3):418-433.
20. Şehsuvaroğlu BN. Karantina Tarihine Giriş-2. İstanbul Üniversitesi Tıp Fakültesi Mecmuası.1957;20(4):601-619.
21. Şehsuvaroğlu BN. Karantina Tarihine Giriş-1. İstanbul Üniversitesi Tıp Fakültesi Mecmuası. 1958;21(1):146-170.
22. Aydın E. Türkiye’de Sağlık Teşkilatlanması Tarihi. Naturel Yayıncılık. Ankara.
23. Bakar C, Oymak S, Maral I. Turkey’s Epidemiological and Demographic Transitionas:1931-2013. Balkan Medical Journals. 2017;34:323-34.
24. Frik F. Cumhuriyet Devri Sağlık Hareketleri 1923-1963. Sağlık Sosyal Yardım Bakanlığı. 1964.
25. Gürsel A. Cumhuriyet Dönemi Sağlık Politikaları (1920-1960). Hacettepe Üniversitesi Ataürk İlkeleri ve İnkılap Tarihi Enstitüsü. Doktora Tezi. Ankara, 1998.
26. Sağlık ve Sosyal Yardım Bakanlığı. Dr. Refik Saydam (1881-1942). Sağlık Sosyal Yardım Bakanlığı Yayınları No:495. Ankara, 1982.
27. Sağlık ve Sosyal Yardım Bakanlığı. Cumhuriyet Dönemi Yataklı Tedavi Hizmetleri 1923-1983 ve 1982 Yılı Çalışmaları. Sağlık ve Sosyal Yardım Bakanlığı, Tedavi Hizmetleri Genel Müdürlüğü. Ankara, 1983.
28. TC Sağlık Bakanlığı. Türkiye’de aşının tarihçesi. Erişim adresi: https://asi.saglik.gov.tr/genel-bilgiler/33-asinin-tarihcesi Erişim tarihi: 03.09.2023
29. Cansever İH, Gökkaya D. Numune Hastanelerinden Şehir Hastanelerine: Türkiye’de Hastanelerin Dünü, Bugünü ve yarını. Balıkesir Sağlık Bilimleri Dergisi. 2023;12(2);425-36.
30. Çolak M. Türk Meteorolojisinin Kuruluşu. Aksakallı Havabakan Antal Bey. Yapı Kredi Yayınları. İstanbul. 2012.
31. Belek İ. Sağlıkta Dönüşüm. Halkın Sağlığın Emperyalist Saldırı. Yazılama Yayınları, İstanbul:2012.
32. Atun R. Aydın S, Chakraborty S, Sumer S ve ark. Universal health coverage in Turkey: enhancement of equity. Lancet 2013;6;382(9886):65-99.
33. Başara BB, Çağlar İS, Aygün A, Özdemir TA, Kulali B. TC Sağlık Bakanlığı Sağlık İstatistikleri Yıllığı 2021. Sağlık Bilgi Sistemleri Genel Müdürlüğü. Sağlık Bakanlığı, Ankara:2022.