Öz
Bitcoin, 2009 yılında ortaya çıkmasıyla devrim niteliğinde bir altyapı sunan kripto para türüdür. Bitcoinin temel teknolojisi olan blokzincir, güvenilir bir üçüncü tarafa ihtiyaç duymayan, merkezi olmayan bir sistem olarak tasarlanmış; geniş uygulama potansiyeli ile kamu ve iş dünyasında hızla kabul görmüştür. Bu çalışmada, Ocak 2012 – Mart 2020 tarihleri arasında cumhuriyet altını, altın ons fiyatı, ham petrol fiyatı, amerikan doları ve euro para birimleri ile bitcoin arasındaki korelasyon ilişkisi incelenmiştir. Araştırma kapsamında Spearman korelasyon analizinden faydalanılmıştır. Analizlerin sonucuna göre, piyasalara girdiği ilk dönem olan 2012’de bitcoinin diğer göstergelerle arasında istatistiksel olarak anlamlı bir ilişkisi saptanmamıştır (p>0.05). Bitcoinin dolar karşılığının bir önceki yıla göre üç katından fazla arttığı 2017 yılı ise bitcoinin zirve yılı olup; euro ile arasında pozitif yönlü kuvvetli bir ilişki vardır (r=0.873; p<0.001). 2012-2020 döneminde istatistiksel olarak bitcoinin ham petrol fiyatı ile arasında negatif yönlü ve zayıf; cumhuriyet altını, altın ons fiyatı, dolar ve euro ile kuvvetli bir ilişki vardır ve bu ilişki anlamlıdır. Yüksek hareketlilik, bitcoinin, istikrarlı bir ödeme aracından ziyade spekülatif bir yatırım aracı olarak görülmesi olarak algılanabilir. Bitcoinin uzun dönemde en çok euro ile arasında kuvvetli bir ilişki olduğu saptanmıştır.
Anahtar Kelimeler
Kaynakça
- Alptekin, E. (2017). Blokzincir ve Kripto Paralar, Dünya Ekonomisini Dönüştürüyor. İzmir Ticaret Odası AR&GE Bülten, 2017 Kasım Aralık. http://izto.org.tr/demo_betanix/uploads/cms/yonetim.ieu.edu.tr/6417_1514355987.PDF adresinden alınmıştır, s. 11.
- Antonopoulos, M. A. (2014). Mastering Bitcoin - Unlocking Digital Currencies. O’Reilly Media.
- BBC (2015). https://www.bbc.com/turkce/ekonomi/2015/06/150628_yunanistan_banka_kapali adresinden alınmıştır.
- BTCTÜRK (2019). 10 Yılda Bitcoin. https://www.btcturk.com/yardim/10-yilda-bitcoin adresinden alınmıştır.
- Bulut, Ş. (2013). Türkiye’de Seçilmiş Makroekonomik Değişkenler ile İstanbul Menkul Kıymetler Borsası (İMKB) Arasındaki İlişki. Doktora Tezi, Adnan Menderes Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Aydın.
- Çarkacıoğlu, A. (2016). Kripto-Para Bitcoin. Sermaye Piyasası Kurulu Araştırma Raporu, Ankara.
- Dilek, Ş. (2018). Blokzincir Teknolojisi ve Bitcoin. Analiz, Şubat 2018, S. 231, SETA Yayınları, Ankara.
- Eğilmez, M. (2013). Kendime Yazılar: Bitcoin. http://www.mahfiegilmez.com/2013/11/bitcoin.html adresinden alınmıştır.
- Mancar, B. (2017). Bitcoin Hakkında Bilmeniz Gereken 9 Önemli Bilgi. http://www.webmasto.com/Bitcoin-hakkinda-bilmeniz-gereken-9-onemli-bilgi adresinden alınmıştır.
- Surda, P. (2014). The Origin, Classification And Utility of Bitcoin. https://papers.ssrn.com/sol3/papers.cfm?abstract_id=2436823, s. 4.
- TCMB (2018). 100 Soruda Merkez Bankacılığı. https://www.tcmb.gov.tr/wps/wcm/connect/2d9f2c1d-18eb-4124-8fd9-a4ea189a24ad/100+Soruda+TCMB+web.pdf?MOD=AJPERES&CVID=&CACHE=NONE&CONTENTCACHE=NONE adresinden alınmıştır, s. 64-69.
- Türkiye İstatistik Kurumu (2020). Tablo 5: Ülke Gruplarına Göre Dış Ticaret. https://data.tuik.gov.tr/Bulten/Index?p=Dis-Ticaret-Istatistikleri-Ekim-2020-33858 adresinden alınmıştır.
- Vural, M. G. (2003). Altın Piyasası ve Altın Fiyatlarını Etkileyen Faktörler. Uzmanlık Yeterlilik Tezi, Türkiye Cumhuriyeti Merkez Bankası, Ankara.
Ayrıntılar
| Birincil Dil | Türkçe |
|---|---|
| Bölüm | Araştırma Makaleleri |
| Yazarlar | |
| Yayımlanma Tarihi | 31 Mart 2021 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2021 Cilt: 6 Sayı: 1 |
