Grup Sargınlığının Sosyal Kaytarma ve İş Tatmini Üzerindeki Etkisi

Yıl 2021, Cilt: 6 Sayı: 3, 924 - 944, 28.10.2021

Esra Burcu Kaya , Yener Pazarcık

https://doi.org/10.31454/troyacademy.1010466

Öz

Bu çalışmada, grup sargınlığının sosyal kaytarma ve iş tatmini üzerindeki etkisinin incelenmesi amaçlanmıştır. Bu doğrultuda Çanakkale ili ve ilçelerindeki lojistik sektöründe faaliyet gösteren bir firma araştırmanın örneklemini oluşturmaktadır. Araştırmada anket tekniğinden yararlanılmıştır. Elde edilen veriler, açıklayıcı ve doğrulayıcı faktör analizleri ile korelasyon ve regresyon analizleriyle değerlendirilmiştir. Bulgular, grup sargınlığının alt boyutları olan grubun sosyal bütünleşmesi- grubun sosyal çekiciliği ve grubun görev çekiciliği ile sosyal kaytarma davranışı ve iş tatmini arasında istatistiksel olarak anlamlı ilişkiler olduğunu göstermektedir. Buna ek olarak araştırma modelinde yer alan grup sargınlığı (grubun sosyal bütünleşmesi- grubun sosyal çekiciliği ve grubun görev çekiciliği) bağımsız değişkeninin, sosyal kaytarma ve iş tatmini bağımlı değişkenlerini etkilediği ortaya konulmuştur.

Anahtar Kelimeler

Grup Sargınlığı, Sosyal Kaytarma, İş Tatmini

Kaynakça

• Açar, V. (2018). Sağlık Çalışanlarında Sigara ve İnternet Kullanımı ile Sosyal Kaytarma Algısının Değerlendirilmesi. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Kırklareli Üniversitesi.
• Barlı, Ö. (2007). Davranış Bilimleri, Bizim Büro Basımevi Yayın-Dağıtım, Ankara.
• Basım, N. H. ve Şeşen, H. (2009). “Örgütsel Adalet Algısı Örgütsel Vatandaşlık Davranışı İlişkisinde İş Tatmininin Aracılık Rolu”, Osman Gazi Üniversitesi 17. Yönetim ve Organizasyon Kongresi Bildiriler Kitabı, 806-812.
• Carron, A. V.; Widmeyer, W. N. ve Brawley, L.R. (1985). “The Development of an İnstrument to Assess Cohesion in Sport Teams: The Group Environment Questionnaire”, Journal of Sport Psychology, 7(3), 244-266.
• Cota, A. A.; Evans, C. R.; Dion, K. L.; Killik, L. ve Longman, R.S. (1995). “The Structure of Group Cohesion”, Personality and Social Pscyhological Bulletin, 21, 572–580.
• Emre, G. (2016). İş Tatmini ve Örgütsel Bağlılık Etkileşimi: İstanbul İli Lojistik Firmaları Çalışanları Üzerine Bir Uygulama. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). İstanbul Gelişim Üniversitesi.
• Erdoğan, İ. (1996). İşletme Yönetiminde Örgütsel Davranış, Avcıol Yayınları, İstanbul.
• Erişen, M. A.; Akman H.D ve Güzel, Ş. (2019). “Örgütsel Bağlılık ve İş Tatmini Arasındaki İlişki”, International Social Sciences Studies Journal, 5(51), 6909-6915.
• George, J. M. (1992). “Extrinsic and Intrinsic Origins of Perceived Social Loafing in Organizations”, The Academy Of Management Journal, 35 (1), 191-202.
• Hogg, M. A. (1993). “Group Cohesiveness: A Critical Review and Some New Directions”, European Review of Social Psychology, 4(1), 85-111.
• Ilgın, B. (2010). Örgütsel Vatandaşlık Davranışlarının Oluşumunda ve Sosyal Kaytarma ile İlişkisinde Duygusal Zekanın ve Lider Üye Etkileşiminin Rolü. (Yayımlanmamış Doktora Tezi). Hacettepe Üniversitesi.
• Ilgın, B. (2013). “Toplumsal Bir Hastalık: Sosyal Kaytarma”, Uşak Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 6(3), 238-270.
• Kanten, P. (2014). “ İşyeri Nezaketsizliğinin Sosyal Kaytarma Davranışı ve İşten Ayrılma Niyeti Üzerindeki Etkisinde Duygusal Tükenmenin Aracılık Rolü”, Aksaray Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 6 (1), 11-26.
• Karau, S. J ve Williams, K. D. (1993).” Social Loafing: A Meta-Analytic Review and Theoretical Integration”, Journal of Personality and Social Psychology, 65(4), 681-706.
• Karau, S. J ve Williams, K. D. (1997). “The Effects of Group Cohesiveness on Social Loafing and Social Compensation”, Group Dynamics: Theory, Research and Practice, 1(2), 156.
• Kılıçlarslan, Ö.Ö. (2018). Okul Müdürlerinin Algılarına Göre Öğretmenlerin Sosyal Kaytarma Davranışları. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Necmettin Erbakan Üniversitesi.
• Kocaekşi, S. (2010). Hentbol Bayan Milli Takımında Zaman Değişimi ve Performansın Grup Sargınlığı, Sportif Kendine Güven, Öz-Yeterlik, Hedef Yönelimi ve Yarışma Kaygısı Üzerine Etkisi. (Yayımlanmamış Doktora Tezi). Hacettepe Üniversitesi.
• Kozlowski, S.W. J ve Ilgen, D. R. (2006). “Enhancing the Effectiveness of Work Groups and Teams”, Association for Psychological Science, 7 (3), 77-124.
• Kök Bayrak, S. (2006). “İş Tatmini ve Örgütsel Bağlılığın İncelenmesine Yönelik Bir Araştırma”. Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 20(1), 291-317.
• Latane, B.; Williams, K. ve Harkins, S. (1979). “Many Hands Make Light The Work: The Causes and Consequences of Social Loafing”, Journal of Personality and Social Psychology, 37(6), 822-832.
• Liden, R.C; Wayne, S. J; Jaworski, R. A ve Bennett, N. (2004). “Social Loafing: a Field Investigation”, Journal Of Management, 30(2), 285-304.
• Mudrack, P. E. (1989). “Defining Group Cohesiveness: A Legacy of Confusion?”, Small Group Bahavior, 20 (1), 37-49. Öcel, H. ve Aydın, O. (2006). “Grup Sargınlığı Ölçeği: Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması”, Türk Psikologlar Derneği, 9 (18), 19-32.
• Özpehlivan, M. (2018). “İş Tatmini: Kavramsal Gelişimi, Bireysel ve Örgütsel Etkileri, Yararları ve Sonuçları”, Kırklareli Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 2(2), 43-70.
• Piezon, S.L. ve Ferree,W. D. (2008). “Perceptions of Social Loafing in Online Learning Groups:A Study of Public University and U.S Naval War College Students”, International Review of Research in Open and Distance Learning, 9 (2), 1-17.
• Şahal, E. (2005). Akademik Örgütlerde Örgüt Kültürü ve İş Tatmini Arasındaki İlişki: Akdeniz Üniversitesi’nde Doktora Yapan Araştırma Görevlilerinin Örgüt Kültürüne ve İş Tatminine Yönelik Algı ve Kanaatleri. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Akdeniz Üniversitesi.
• Tümbaşer, Y. (2020). Futbol ve Basketbolcularda Grup Sargınlığı ve Narsistik Kişilik Özeliklerinin İncelenmesi. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Çukurova Üniversitesi.