The Role of Propaganda Posters in the Encouragement of Sports to the Masses in the Soviet Union

Yıl 2019, Cilt: 4 Sayı: 8, 368 - 390, 30.07.2019

Mehmet Ali Gazi , Gül Çakı

Öz

The Individuals are encourage to lead a life in sport in daily life in the Soviet Union. For this purpose, propaganda activities that encourage sport for the people of the Soviet Union were made since the first years of the country's establishment. In the propaganda campaign in the Soviet Union, posters were used to increase the participation of all the masses to do sports. These posters used by the Soviet Union had a great importance for the history of sports propaganda. In this study, the use of the posters with the purpose of propaganda in encouraging the sport to the masses was examined before the intensification of the Cold War in the Soviet Union period. In this study, ten propaganda posters, which are thought to reflect the best of the universe and selected by using the typical case study within the scope of the study, were analyzed by use of semiotic analysis method in qualitative research methods. The propaganda posters determined in the study were examined in the light of French linguist Roland Barthes' semiotics concepts. With the findings of the study, it was revealed that the Soviet Union tried to build myths that the sport was perceived as a necessary part of daily life through posters.

Anahtar Kelimeler

Sports, Soviet Union, Propaganda, Poster, Semiotics

Sovyetler Birliği'nde Kitlelere Sporun Teşvik Edilmesinde Propaganda Posterlerinin Rolü

Öz

Sovyetler Birliği'nde bireylerin günlük hayatta spor ile iç içe bir yaşam sürmesi istenmektedir. Bu amaçla ülkenin kurulduğu ilk yıllardan itibaren Sovyetler Birliği halklarına yönelik sporu teşvik eden propaganda faaliyetleri yürütülmektedir. Sovyetler Birliği'nde yapılan spor propagandasında tüm kitlelerin katılımını arttıracak poster çalışmaları yürütülmekteydi. Sovyetler Birliği tarafından kullanılan bu posterler spor propagandası tarihi açısından büyük önem taşımaktadır. Bu çalışmada Sovyetler Birliği döneminde özellikle Soğuk Savaş’ın yoğunlaşması öncesinde, sporun kitlelere teşvik edilmesinde posterlerin propaganda amacı ile kullanılışı ele alınmıştır. Söz konusu eksende çalışma kapsamında tipik durum örneklemi kullanılarak çalışmanın evrenini en iyi yansıtacağı düşünülen on propaganda posteri, nitel araştırma yöntemleri içerisinde yer alan göstergebilimsel analiz metodu kullanılarak incelenmiştir. Çalışmada belirlenen propaganda posterleri Fransız dilbilimci Roland Barthes'ın göstergebilim anlayışı üzerinden analiz etmiştir. Çalışmada elde edilen bulgularla, Sovyetler Birliği iktidarının posterler üzerinden sporun günlük hayatın zorunlu bir parçası olarak algılanmasını sağlayacak mitler inşa etmeye çalıştığı ortaya konmuştur.

Anahtar Kelimeler

Sovyetler Birliği, Propaganda, Poster, Göstergebilim

Kaynakça

• Akan, M. (2017). Sovyet Propaganda Afişlerinde “Doğu” İmgesi. Türk Dünyası İncelemeleri Dergisi, 17(2), 77-102.
• Barber, J. (1993). The Image of Stalin in Soviet Propaganda and Public Opinion during World War 2. In World War 2 and the Soviet People (pp. 38-49). Palgrave Macmillan, London.
• Barghoorn, F. C. (2015). Soviet Foreign Propaganda. The United States: Princeton University Press.
• Barthes, R. (2014). Çağdaş Söylenler. Çev., Tahsin Yücel. 4. Baskı. İstanbul: Metis Yayınları.
• Barthes, R.(2015a). Yazı ve Yorum. Çev., Tahsin Yücel. 4. Baskı. İstanbul: Metis Yayınları.
• Barthes, R.(2015b). Bir Deneme Bir Ders: Eiffel Kulesi ve Açılış Dersi. Çev., Mehmet Rifat, Sema Rifat. 2. Baskı. İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
• Barthes, R. (2016). S/Z. Çev., Sündüz Öztürk Kasar. İstanbul: Sel Yayıncılık.
• Barthes, R. (2017). Görüntünün Retoriği, Sanat ve Müzik. Çev., Ayşenaz Koş. ÖmerAlbayrak. 2. Baskı. İstanbul, Yapı Kredi Yayınları.
• Beck, P. (2005). Britain and the Cold War’s ‘Cultural Olympics’: Responding to the Political Drive of Soviet Sport, 1945–58. Contemporary British History, 19(2), 169-185.
• Benn, D. W. (1985). Soviet Propaganda: the Theory and the Practice. The World Today, 41(6), 112-115.
• Bolsover, G. H. (1948). Soviet Ideology and Propaganda. International Affairs (Royal Institute of International Affairs 1944-), 24(2), 170-180.
• Çakı, C., & Gülada, M. O. (2018). 2. Dünya Savaşı’nda Kullanılan Sovyet Propaganda Posterlerinde Coşku Çekiciliği Bağlamında Kadınların Temsili. Akdeniz Kadın Çalışmaları ve Toplumsal Cinsiyet Dergisi, 2, 57-77.
• Çakı, C., & Gazi, M. A. (2018). İkinci Dünya Savaşı’nda Sovyet Propagandasında Milliyetçilik Söylemlerinin Kullanılması. International Journal of Social Science Research, 7(2), 291-306.
• Fiske, J. (2017). İletişim Çalışmalarına Giriş. Çev: Süleyman İrvan. 5. Basım. Ankara: Bilim ve Sanat Yayınları.
• Fox, K. F. (2009). Za Zdorovye! Soviet Health Posters as Social Advertising. Journal of Macromarketing, 29(1), 74-90.
• Howell, R. (1975). The USSR: Sport and Politics Intertwined. Comparative Education, 11(2), 137-145.
• Hunt, T. M. (2007). Countering the Soviet Threat in the Olympic Medals Race: The Amateur Sports Act of 1978 and American Athletics Policy Reform. The International Journal of the History of Sport, 24(6), 796-818.
• İnceoğlu, Y. (2014). Sovyet Propaganda Animasyonlarında Batı ve Batılı İmgesi. Galatasaray Üniversitesi İleti-ş-im Dergisi, 19, 23-40.
• Jowett, S. G. & O’Donnell, V. (2014). Propaganda & Persuasion. USA: Sage. Kalinski, M. I. (2003). State-Sponsored Research on Creatine Supplements and Blood Doping in Elite Soviet Sport. Perspectives in Biology and Medicine, 46(3), 445-451.
• Karaburun Doğan, D. (2019). Vladimir Lenin’in Kült Liderlik İnşasında Müziğin Rolü: “Savaş Yeniden Geliyor” Propaganda Şarkısı, İdil Sanat ve Dil Dergisi, 6(54), 155-161.
• Kenez, P. (1985). The Birth of The Propaganda State: Soviet Methods of Mass Mobilization, 1917-1929. The United Kingdom: Cambridge University Press.
• Keys, B. (2003). Soviet Sport and Transnational Mass Culture in the 1930s. Journal of Contemporary History, 38(3), 413-434.
• Lasswell, H. D. (1951). The Strategy of Soviet Propaganda. Proceedings of the Academy of Political Science, 24(2), 66-78.
• Leighton, M. K. (1991). Soviet Propaganda as a Foreign Policy Tool. The United States: Freedom House.
• Metsä Tokila, T. (2002). Combining Competitive Sports and Education: How Top-Level Sport Became Part of The School System in the Soviet Union, Sweden and Finland. European Physical Education Review, 8(3), 196-206.
• Öymen, O. (2014). Bir Propaganda Silahı Olarak Basın. İstanbul: Remzi Kitabevi.
• Pechatnov, V. (2001). Exercise in Frustration: Soviet Foreign Propaganda in the Early Cold War, 1945-47. Cold War History, 1(2), 1-27.
• Pisch, A. (2016). The Personality Cult of Stalin in Soviet Posters, 1929–1953: Archetypes, Inventions and Fabrications. Australia: ANU Press.
• Powell, D. (1967). The Effectiveness of Soviet Anti-Religious Propaganda. Public Opinion Quarterly, 31(3), 366-380.
• Redihan, E. E. (2017). The Olympics and the Cold War, 1948–1968: Sport as Battleground in the US–Soviet Rivalry. The United States of America: McFarland.
• Riasanovsky, V. N, & Steinberg, D. M. (2011). Rusya Tarihi. (Çev. Figen Dereli). İstanbul: İnkılap Yayınları.
• Rifat, M. (2013). Açıklamalı Göstergebilim Sözlüğü: Kavramlar, Yöntemler, Kuramcılar, Okullar. İstanbul: Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları.
• Riordan, J. (1974). Soviet Sport and Soviet Foreign Policy. Soviet Studies, 26(3), 322-343.
• Riordan, J. (1993). Rewriting Soviet Sports History. Journal of Sport History, 20(3), 247-258.
• Rowley, A. (2006). Sport in the Service of The State: Images of Physical Culture and Soviet Women, 1917–1941. The International Journal of the History of Sport, 23(8), 1314-1340.
• Sığırcı, İ. (2016). Göstergebilim Uygulamaları, Metinleri, Görselleri ve Olayları Okuma. Ankara: Seçkin Yayıncılık.
• Simpson, P. (2004). Parading Myths: Imaging New Soviet Woman on Fizkul’turnik’s Day, July 1944. The Russian Review, 63(2), 187-211.
• Stambulova, N. B., Wrisberg, C. A., & Ryba, T. V. (2006). A Tale of Two Traditions in Applied Sport Psychology: The Heyday of Soviet Sport And Wake-Up Calls for North America. Journal of Applied Sport Psychology, 18(3), 173-184.
• Steinberg, D. A. (1978). The Workers’ Sport Internationals 1920-28. Journal of Contemporary History, 13(2), 233-251.
• Taylor, R. (1998). Film Propaganda: Soviet Russia and Nazi Germany (Vol. 1). The United Kingdom: IB Tauris.
• Vintag (2019). “Sovyetler Birliği Spor Konulu Propaganda Posterleri”, https:// www. vintag. es/2018 /10/soviet- propaganda- sport- posters.html, Erişim Tarihi: 15.02.2019.