ORTA YAŞ VE YAŞLI BİREYLERİN İNTERNET VE SOSYAL MEDYAYA YÖNELİK GÖRÜŞLERİ

Yıl 2016, Cilt: 20 Sayı: 2, 377 - 392, 14.08.2016

Hakan Tekedere , Fatma Arpacı

Öz

Günlük yaşamda sağladığı kolaylıklar nedeni ile kullanımı giderek yaygınlaşan teknolojik araçların başında internet ve sosyal medya gelmektedir.  Gençler arasında daha yaygın olmakla birlikte, yapılan istatistikler, internet ve sosyal medyayı kullanan yaşlı nüfusun giderek arttığını göstermektedir. Bu çalışmada, orta yaş ve yaşlı bireylerin internet ve sosyal medyaya yönelik görüşleri incelenmiştir. Çalışmanın evrenini, Ankara’da yaşayan orta yaş ve yaşlı bireyler, örneklemini ise Ankara’da yaşayan orta yaş ve yaşlı 106 birey oluşturmaktadır.

Araştırmaya katılan orta yaş ve yaşlı bireylerin %42,5’i 64 yaş ve altında, %59,4’ü erkek, %50,9’u bekar ve %41,5’i internet kullanmayı bilmektedir. İnterneti kullanmayı bilenlerin %70,5’i araştırma ve bilgi öğrenme, %15,9’u ise e-mail amaçlı internet kullanmakta ve günlük ortalama 98,82 dakika internet, 39,22 dakika sosyal medyayı kullanmaktadır.  İnternet kullanmayı bilmeyenlerin  %19,4’ü internet kullanmayı öğrenmek istediklerini belirtmiştir. Bireylerin, %27,4’ü sosyal medya kullanımını öğrenmeyi istemekte, %45,3’ü sosyal medyanın bir zaman kaybı olduğunu, %37,7’si ise gereksiz bir iş olduğunu düşünmektedir. Bireylerin %53,8’i arkadaşlarıyla iletişim, %51,9’u eğitim ve %57,5’i eski arkadaşlarıyla iletişim amacıyla interneti kullanmak istediğini belirtmiştir. Eğitim amaçlı interneti kullanmak isteyenler 65 yaş altı grupta %51,1 ve 65 yaş üstü grupta  %24,6’dır. İnternette ilgisinin çektiği gruplara katılmak isteyenler 65 yaş altı grupta %40 ve 65 yaş üstü grupta %21,3’tür. Beğendiği resim, video, yazı gibi şeyleri paylaşmak isteyenler 65 yaş altı bireylerde %66,7 iken 65 yaş üstü bireylerde %41’dir. İnternet ve sosyal medya ortamları, orta yaş ve yaşlı bireyler için eğlence, bilgi edinme, zaman geçirme, uğraş edinme gibi birçok fayda sağlayabilir. Bu bireylerin bu ortamları kullanmasını yaygınlaştıracak projelerin hayata geçirilmesi günlük yaşantılarına önemli katkılar sağlayabilir.

Kaynakça

• ARPACI, F. (2005) Farklı Boyutlarıyla Yaşlılık, Türkiye İşçi Emekliler Derneği Eğitim ve Kültür Yayınları: Ankara.
• CHOU, W.H., LAI, Y.T., LIU, K.H. (2013) “User Requirements of Social Media Fort He Elderly: A Case Study in Taiwan”. Behaviour & Information. 32(9), s.920-937. http://dx.doi.org/10.1080/0144929X.2012.681068
• CORNEJO, R., TENTORI, M., FAVELA, J. (2013) “Enriching in-Person Encounters Through Social Media: A Study on Family Connectedness For The Elderly”, Int. J. Human-Computer Studies. 71, s.889-899.
• ELLISON, N. B., STEINFIELD, C., LAMPE, C. (2007) “The Benefits Of Facebook ‘‘Friends:’’ Social Capital And College Students’ Use of Online Social Network Sites”. Journal of Computer-Mediated Communication, 12, s.1143–1168.
• GONZALEZ, A., RAMIREZ, M.P., VIADEL, V. (2012) “Attitudes of The Elderly Toward Information and Communication Technologies”, Educational Gerontology, 38, s.585-594.
• HAZER, O., KILINÇ, S.Ö. (2005) “Yaşlıların Günlük Yaşamda Teknolojiyi Kullanma Durumlarının İncelenmesi”, III. Ulusal Yaşlılık Kongresi. İzmir.
• İLHAN, T. (2015). Orta yetişkinlik döneminde psikososyal ve bilişsel gelişim, yetişkinlik ve yaşlılık gelişimi ve psikolojisi. 3. Baskı, Hasan Bacanlı ve Şerife Işık Terzi (Ed)., Açılım Kitap: İstanbul.
• KÖKSAL Y., ÖZDEMİR, Ş. (2013) “Bir İletişim Aracı Olarak Sosyal Medya’nın Tutundurma Karması İçerisindeki Yeri Üzerine Bir İnceleme”, Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi. 18(1), s.323-337.
• ONUR, B. (2006) Gelişim Psikolojisi-Yetişkinlik, Yaşlılık, Ölüm. 7. Basım. İmge: Ankara.
• ÖZKAN, Y., PURUTÇUOĞLU, E. (2010). “Yaşlılıkta Teknolojik Yeniliklerin Kabulünü Etkileyen Sosyalizasyon Süreci”, Aile ve Toplum, 6(23), s.37-46.
• PURUTÇUOĞLU, E. (2009) “Yaşlılıkta Teknolojik Yeniliklerin Kabulünü Etkileyen Sosyalizasyon Süreci”, V. Ulusal Yaşlılık Kongresi, Sivas.
• SARI, İ., ÇİVRİL, Ö. (2013) “Yaşlıların Bilgi Teknolojisinden Yararlanmalarına Yönelik Bilgisayar Eğitimi Modeli”, VII. Ulusal Yaşlılık Kongresi, Karabük.
• SARI, İ. (2015) “Yaşlı Bireylerde Sosyal Medya Kullanımı”. 8. Ulusal Yaşlılık Kongresi, Denizli.
• TUİK. (2015). Hanehalkı Bilişim Teknolojileri Kullanım Araştırması, http://www.tuik.gov.tr/PreTablo.do?alt_id=1028 adresinden 10.10.2015 tarihinde alınmıştır.
• TUİK. (2014). İstatistiklerle Yaşlılar, Türkiye İstatistik Kurumu Matbaası, Ankara. http://www.tuik.gov.tr/Kitap.do?metod=KitapDetay&KT_ID=11&KITAP_ID=265 adresinden 10.10.2015 tarihinde alınmıştır.
• YILDIRIM, A., ŞİMŞEK , H. (2013) Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri (9. Basım), Seçkin Yayıncılık: Ankara, s.289-292.