OKUL ÖNCESİ EĞİTİMİN İLKOKUL SÜRECİNDEKİ SOSYAL DAVRANIŞLARA YANSIMASI

Yıl 2019, Cilt: 23 Sayı: 3, 906 - 917, 29.12.2019

Serpil Pekdoğan , Mehmet Kanak

Öz

Bu araştırma okul öncesi eğitimin ilkokul sürecindeki sosyal davranışlara
olan etkisini incelemek amacıyla yapılmıştır. Araştırmada betimsel ilişkisel
tarama modeli kullanılmıştır. Araştırmanın çalışma grubunu 2017-2018 eğitim
öğretim yılında ilkokul birinci sınıfa devam eden 303 çocuk katılmıştır.
Araştırmada çocukların sosyal davranışlarını belirlemek amacıyla “Okul Sosyal
Davranış Ölçekleri” ve kişisel bilgi formu kullanılmıştır. Elde edilen
verilerin analizinde bağımsız örneklemler t testi ve Pearson Korelasyon
katsayısı kullanılmıştır. Araştırmanın bulguları incelendiğinde, okul öncesi
eğitim alan çocukların sosyal yeterlik becerilerinin almayanlara göre anlamlı
farklılık oluşturduğu, olumsuz sosyal davranışlar alt boyutunda ise okul öncesi
eğitim alan çocukların yıkıcı talepkar davranışlarının almayanlara göre anlamlı
farklılık oluştuğu bulguna ulaşılmıştır. 
Araştırmada çocukların sosyal yeterlik ile olumsuz sosyal davranışları
arasında ise negatif yönlü, düşük bir korelasyon olduğu bulgusuna ulaşılmıştır. 

Anahtar Kelimeler

Okul öncesi eğitim, çocuk

Kaynakça

• Akman, B., ve Gülay, H. (2006). Korunmaya muhtaç çocukların sosyal becerilerinin İncelenmesi. Marmara Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 1, 78-93.Atılgan, G. (2001). Okulöncesi eğitim kurumlarına devam eden ve etmeyen ilköğretim 1. kademe 1. devre öğrencilerinin sosyal beceri özelliklerinin karşılaştırılması. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Selçuk Üniversitesi, Konya.Bacanlı, H. (2014). Sosyal beceri eğitimi. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.Berry, D., & O'Connor, E. (2010). Behavioral risk, teacher–child relationships, and social skill development across middle childhood: A child-by-environment analysis of change. Journal of Applied Developmental Psychology, 31(1), 1-14.Birch, S. H., Ladd, G. W., & Blecher-Sass, H. (1997). The teacher-child relationship and children’s early school adjustment: Good-byes can build trust. Journal of School Psychology, 35, 61–79.Brown, W. H., Odom, S. L., & Conroy, M. A. (2001). An intervention hierarchy for promoting young children's peer interactions in natural environments. Topics in early childhood special education, 21(3), 162-175.Büyüköztürk, Ş., Çakmak, E. K., Akgün, Ö. E., Karadeniz, Ş., & Demirel, F. (2017). Bilimsel araştırma yöntemleri. Ankara: Pegem.Büyüköztürk, Ş. (2017). Sosyal bilimler için veri analizi el kitabı. Ankara: Pegem.Calkins, S. D., Graziano, P. A., Berdan, L. E., Keane, S. P., & Degnan, K. A. (2008). Predicting cardiac vagal regulation in early childhood from maternal–child relationship quality during toddlerhood. Developmental Psychobiology, 50, 751–766.Campbell SB, Shaw DS & Gilliom M. (2000). Early externalizing behavior problems: Toddlers and preschoolers at risk for later maladjustment. Development and Psychopathology, 12, 467–488. Dodge, K.A. (2006) Translational science in action: hostile attributional style and the development of aggressive behavior problems. Dev. Psychopathol, 18, 791–814Dishion, T. J., & Patterson, G. R. (2015). The development and ecology of antisocial behavior in children and adolescents. Developmental psychopathology 3, 503-541.Elias, M.J.; Zins, J.E.; Weisberg, R.G.; Frey, K.S.; Greenberg, M.T.; Haynes,N.M.;Kessler,R.;SchwabStone, M.E. & Shrıver,T.P. (1997). Promoting Social and Emotional Learning. USA: asd.Erbay, E. (2008). Okul öncesi eğitim alan ve almayan ilköğretim birinci sınıf öğrencilerinin sosyal becerilere sahip olma düzeyleri. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Pamukkale Üniversitesi, Denizli. Fabes, R.A., Gaertner, B.M., and Popp, T.K. (2006). Getting Along With Others: Social Competence İn Early Childhood. In K. McCartney and D. Phillips (Eds.), Handbook Of Early Childhood Development (pp. 297-316). Malden, MA: Blackwell.Garcia, M. M., Shaw, D. S., Winslow, E. B., & Yaggi, K. E. (2000). Destructive sibling conflict and the development of conduct problems in young boys. Developmental psychology, 36(1), 44.Gimpel, G. A. & Holland, M. (2003) Emotional and behavioural problems of young People. Effective interventions in the preschool and kindergarten years. Newyork, USA: The Guilford Press. Güven, Y., Önder, A., Sevinç, M., Aydın, O., Balat, G. U., Palut, B., ... & Dibek, E. (2004). MASDU Sosyal Duygusal Uyum Ölçeği’nin Geçerlilik ve Güvenirlik Çalışması. 1. Uluslararası Arası Okul Öncesi Eğitim Kongresi Bildiri Kitabı, Ya-Pa.Howes, C., & Smith, E. W. (1995). Relations among child care quality, teacher behavior, children's play activities, emotional security, and cognitive activity in child care. Early Childhood Research Quarterly, 10(4), 381-404.Izard, C. E., Fine, S., Schultz, D., Mostow, A., Ackerman, B., & Youngstrom, E. (2001). Emotions knowledge as a predictor of social behavior and academic competence in children at risk. Psychological Science, 12, 18–23.Jacobsen, T., & Hofmann, V. (1997). Children’s attachment representations: Longitudinal relations to school behavior and academic competency in middle childhood and adolescence. Developmental Psychology, 33, 703–710.Jennings, J. L., & DiPrete, T. A. (2010). Teacher effects physical and behavioral skills in early elementary school. Sociology of Education, 83(2), 135-159. doi: 10.1177/0038040710368011Johns, B. H., Crowley, E. P. & Guetzloe, E. (2005). The central role of teaching social skills. Focus on Exceptional Children, 37(8), 1-8.Kanlıkılıçer, P. (2005). Okul öncesi davranış sorunları tarama ölçeği: Geçerlilik güvenirlik çalışması. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Marmara Üniversitesi, İstanbul.Karasar, N. (2005). Bilimsel araştırma yöntemi. Ankara: Nobel.Keenan, K., & Wakschlag, L.S. (2000). More than the terrible twos: The nature and severity of behavior problems in clinic-referred preschool children. Journal of Abnormal Child Psychology, 28, 33–46.Kök, M., Tuğluk, M. N., & Bay, E. (2005). Okul öncesi eğitimin öğrencilerin gelişim özellikleri üzerindeki etkisinin incelenmesi. Atatürk Üniversitesi Kazım Karabekir Eğitim Fakültesi Dergisi, 11, 295-303.Ladd, G. W., Birch, S. H., & Buhs, E. S. (1999). Children’s social and scholastic lives in kindergarten: Related spheres of influence? Child Development, 70, 1373–1400.Ladd, G. W., Kochenderfer, B. J., & Coleman, C. C. (1996). Friendship quality as a predictor of young children’s early school adjustment. Child Development, 67, 1103–1118.Leung, Y. F. (2010). Conflict management and emotional intelligence. Unpublished DBA thesis, Southern Cross University, Lismore, NSW. McClelland, M. M., & Morrison, F. J. (2003). The emergence of learning-related social skills in preschool children. Early Childhood Research Quarterly, 18(2), 206-224.Özbey, S. (2009). Anaokulu ve anasınıfı davranış ölçeği’nin (pkbs–2) geçerlik güvenirlik çalışması ve destekleyici eğitim programının etkisinin incelenmesi. (Yayımlanmamış Doktora Tezi). Gazi Üniversitesi, Ankara.Öztürk, A. (2008). Okulöncesi eğitimin ilköğretim 1. ve 3. sınıf öğrencilerinin sosyal becerilerine etkisinin incelenmesi (Yayımlanmamış Doktora Tezi). Selçuk Üniversitesi, Konya.Pianta, R. C., Steinberg, M., & Rollins, K. (1995). The first two years of school: Teacher-child relationships and deflections in children’s classroom adjustment. Development & Psychopathology, 7, 295–312.Rocha-Derker,M.S.(2004). The development and validation of the proactive assesment of social skill for preschool children. (Unpublished Doctoral Dissertation). Universty of Oregon.Samur, A. Ö., ve Deniz, M. E. (2014). Değerler eğitimi programının 6 yaş çocuklarının sosyal ve duygusal gelişimlerine etkisi. Kuramsal Eğitimbilim Dergisi, 7(4), 463-481.Sarı, M. & Cenkseven, F. (2008). Quality of school life and self-concept among elementary school students. Interational Journal of Human Sciences, 5 (2), 1-16.Sergin, C., & Giverts, M. (2003). Methods of social skills training and developments. Handbook of communication and social interaction skills, 135-175.Shields, A., Dickstein, S., Seifer, R., Giusti, L., Magee, K. D., & Spritz, B. (2001). Emotional competence and early school adjustment: A study of preschoolers at risk. Early Education & Development, 12, 73–96Spinrad, T. L., Eisenberg, N., Cumberland, A., Fabes, R. A., Valiente, C., Shepard, S., et al. (2006). Relation of emotion-related regulation to children’s social competence: A longitudinal study. Emotion, 6, 498–510.Stormshak EA, Bierman KL, McMahon RJ & Lengua LJ (2000), Parenting practices and child disruptive behavior problems in early elementary school. J Clin Child Psychol, 29, 17–29.Sylva, K., Melhuish, E., Sammons, P., Siraj-Blatchford, I., Taggart, B., Smees, R., ... & Sadler, S. (2004). The effective provision of pre-school education (EPPE) project. Erişim Tarihi : 06.07.2018, http://dera.ioe.ac.uk/18189/2/SSU-SF-2004-01.pdfTamam L. (2009). Dürtü kontrol bozuklukları. Ankara: Hekimler Yayın Birliği.Uğur, H. (1998). Anasınıfı eğitiminin sosyalleşmedeki rolü ve öğrencileri sosyalleştirme açısından özel ve devlet anasınıflarının karşılaştırılması. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Sakarya Üniversitesi, Sakarya.Uysal, A., ve Balkan, İ. K. (2015). Sosyal beceri eğitimi alan ve almayan okul öncesi çocukların, sosyal beceri ve benlik kavramı düzeyleri açısından karşılaştırılması. Psikoloji Çalışmaları Dergisi, 35(1), 27-56.Yukay-Yuksel, M. (2009). A Turkish version of the school Social behavior scales (SSBS). Educational Sciences: Theory and Practice, 9(3), 1633-1645.Walker, H. M., Ramsey, E., & Gresham, F. M. (2004). Antisocial behavior in school: Evidence-based practices. Wadsworth Publishing Company.Wortham, S.(1998). Early childhood curriculum. (2.nd). Merril an imprint of Prentice Hall.