OKULÖNCESİ EĞİTİM KURUMLARINDA ÇALIŞAN KADIN YÖNETİCİLERİN KARŞILAŞTIKLARI CAM TAVAN SENDROMUNA İLİŞKİN GÖRÜŞLERİ

Yıl 2025, Cilt: 29 Sayı: 1, 91 - 109, 09.04.2025

Engin İş , Kısmet Solmaz

https://doi.org/10.20296/tsadergisi.1359969

Öz

Milli Eğitim Bakanlığının verilerine göre, bakanlık içerisinde görev yapan kadınların oranı %53.5’ tir. Eğitim kurumlarında çalışan kadın öğretmen sayısı çok fazla iken MEB bünyesinde görev yapan üst düzey yöneticinin yalnızca %1.92’si kadın yöneticilerden oluşmaktadır. Kadınların kariyerlerinde yaşanacak engeller onların örgütsel vatandaşlık bağlılıklarını olumsuz etkilemektedir, engellerin artması motivasyon düşüklüğü, kurumdan ayrılmalara ve iş yaşamından tamamen kopmalara neden olabilmektedir. Bu araştırmanın amacı okulöncesi eğitim kurumlarında çalışan kadın yöneticilerin karşılaştıkları cam tavan sendromuna ve sorunlara karşı geliştirdikleri çözüm stratejilerine yönelik görüşlerini belirlemektir. Araştırma nitel araştırma yöntemlerinden durum çalışması olup araştırmada veri toplama aracı olarak araştırmacı tarafından geliştirilen ve toplamda 8 sorudan oluşan yarı yapılandırılmış görüşme formu kullanılmıştır. Araştırmanın çalışma grubunu Mardin iline bağlı MEB bünyesinde çalışan 15 kadın yönetici oluşturmaktadır. Araştırma kapsamında elde edilen bulgular betimsel içerik analizi yöntemiyle değerlendirilmiştir. Analiz sürecinin sonunda kadın yöneticilerin %80’ni yöneticiliği kendileri seçtiği sonucuna ulaşılmıştır. Kadın yöneticilerin tümü eğitim kurumunda kadın yönetici sayısını yeterli bulmadıklarını, %66.7’si gelecekleri makamın verdiği statünün kendisi için iyi olacağını, sistemdeki aksaklıkları çözmek için, bulunduğu kurumun en üst biriminde( bakanlık, milli eğitim müdürlüğü vb. gibi) görev almak istediklerini belirtmişlerdir. Kadın yöneticiler kariyer ilerlemelerinde çoğunlukla toplumsal engellerle karşılaştıklarını, sorumluluklarının fazla olduklarını, cinsiyetçi yaklaşımlara maruz kaldıklarını, erkek egemen toplumda iletişim kurmakta zorlandıklarını, toplumun bakış açısına göre yöneticiliğin erkeklere özgü olduğunu belirtmişlerdir. Kadın yöneticiler karşılaştıkları sorunları çözmek için alana hâkimiyet, etkili iletişim, şeffaflık, ilkeli davranmak geliştirdiklerini ifade etmişlerdir. Kadın yöneticilerin karşılaştığı cam tavanları aşmak için cinsiyet ayrımına karşı politikalar geliştirilmelidir, tam gün olan okullar revize edilmelidir.

Anahtar Kelimeler

Kariyer Engeller, Cam Tavan Sendromu, Eğitim, Kadın Yönetici

Kaynakça

• Aksöz, F. & Eroğlu Durkal, M. (2021). Çalışma hayatında kadınların karşılaştıkları sorunlar. Kayseri ilinde çalışan kadın öğretmenler üzerine bir araştırma. Erciyes Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, Sayı. 59, 141-176.