The Predictive Role of Perceived Parental Relationship Behavior and Irrational Romantic Relationship Beliefs in Explanation of Marriage Role Expectations: Traditional or Equalitarian?

Yıl 2021, Cilt: 32 Sayı: 1, 173 - 188, 28.01.2021

Cansu Tosun , Hikmet Yazıcı

https://doi.org/10.33417/tsh.781374

Cited By: 2

Öz

Although marriage assigns new roles to couples, expectations regarding these roles are largely constructed through pre-marital experiences. Failure in meeting marriage role expectations has a negative impact on romantic relationships and may lead to conflicting situations. So, marriage role expectations and related variables have central roles in the relationships. The present study investigated the predictive role of perceived parental relationship behaviors, and irrational romantic relationship beliefs on the marriage role expectations. The sample comprised of 472 college students. The findings of the study indicated that the proposed models significantly explained both traditional (F(15,330)= 22.17, p<.01) and equalitarian (F(15,330)= 3.99, p<.01) marriage role expectations. It was observed that fathers’ authoritarian parental attitude was related to traditional role expectations (F(3,450)=3.98, p<.05, η2=.03) while mothers’ democratic parental attitude was associated with equalitarian role expectations (F(3,460)=3.53, p<.05, η2=.02). Also, there were statistically significant differences in the marriage role expectations towards parents’ education levels. According to the results, marriage role expectations are related to perceived parental relationship behaviors, and irrational romantic relationship beliefs. These findings from present study are similar to results of related studies in the literature.

Anahtar Kelimeler

Marriage, Perceived Parental Relationship Behavior, Irrational Romantic Relationship Beliefs, Marriage Role Expectations, Traditional and Equalitarian Expectation

Algılanan Ebeveyn İlişki Tutumları ile Romantik İlişkilerde Akılcı Olmayan İnançların Evlilik Rol Beklentileri Üzerindeki Etkisi: Geleneksel mi, Eşitlikçi mi?

Öz

Evlilik çiftlere yeni roller yüklese de bu rollere ilişkin beklentiler önemli ölçüde evlilik öncesi deneyimlerle oluşmaktadır. Rollere ilişkin beklentilerin yeterince gerçekleşmemesi ilişkilere olumsuz biçimde yansımakta ve çatışmalı durumların ortaya çıkmasına yol açabilmektedir. Bu ilişkisel yapı içinde evlilik rol beklentileri ve bununla ilişkili değişkenler merkezi rol oynamaktadır. Bu çalışmada algılanan ebeveyn ilişki tutumları ve romantik ilişkilerde gözlenen irrasyonel inançların evlilik rol beklentilerini açıklamadaki rolü incelenmiştir. Çalışma 472 üniversite öğrencisi üzerinde gerçekleştirilmiştir. Araştırmadan ortaya çıkan sonuçlar kurulan modelin hem geleneksel (F(15,330)= 22.17, p<.01) hem de eşitlikçi (F(15,330)= 3.99, p<.01) rol beklentilerini anlamlı düzeyde açıkladığını göstermektedir. Elde edilen bulgularda otoriter baba ebeveyn tutumunun (F(3,450)=3.98, p<.05, η2=.03) geleneksel rol beklentileri; demokratik anne ebeveyn tutumunun (F(3,460)=3.53, p<.05, η2=.02) ise eşitlikçi rol beklentileri ile ilişkili olduğu gözlenmiştir. Ayrıca ebeveyn eğitim düzeyi ile evlilik rol beklentileri arasında da bazı anlamlı ilişkiler saptanmıştır. Çalışmadan ortaya çıkan sonuç, rol beklentilerinin algılanan belli ebeveyn ilişki tutumları ve romantik ilişkilerde gözlenen bazı irrasyonel inanç biçimleriyle ilişkili olduğunu göstermektedir. Bu bulgular benzer çalışmalardan elde edilenlerle önemli ölçüde benzerlik sergilemektedir.

Anahtar Kelimeler

Evlilik, Algılanan Ebeveyn İlişki Tutumu, Romantik İlişkilerde Akılcı Olmayan İnançlar, Evlilik Rol Beklentisi, Geleneksel ve Eşitlikçi Beklenti

Kaynakça

• Amato, P. R. (1996). Explaining the intergenerational transmission of divorce. Journal of Marriage and the Family, 58, 628-640.
• Aydın-Kılıç, Z. N. (2016). Ankara-Trabzon-Erzurum örnekleminde babanın çocuğun hayatına katılımı ve baba-çocuk ilişkisinin incelenmesi. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Gazi Üniversitesi, Ankara.
• Bacanlı, H. (2001). Eș tercihleri. Türk Psikolojik Danıșma ve Rehberlik Dergisi, 2(15), 7-16.
• Barker, C., Pistrang, N., & Elliott, R. (2002). Research methods in clinical psychology (2nd ed.). Chichester: John Willey and Sons.
• Bell, R.R. (1971) Adjustment in marriage. In R. R. Bell (Ed.), Marriage and family interaction (3rd ed., pp. 286-294). Homewood, Illinois: The Dorsey Press.
• Bener, Ö., & Günay, G. (2012). Gençlerin evlilik ve aile yaşamına ilişkin tutumları. Karabük Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 2(1), 1-27.
• Benson, M. J., Larson, J., Wilson, S. M., & Demo, D. H. (1993). Family of origin influences on late adolescent romantic relationships. Journal of Marriage and Family, 55(3), 663-672.
• Bolzendahl, C. I., & Myers, D. J. (2004). Feminist attitudes and support for gender equality: Opinion change in women and men, 1974–1998. Social Forces, 83(2), 759-789.
• Botkin, D. R., Weeks, M. O., & Morris, J. E. (2000). Changing marriage role expectations: 1961–1996. Sex Roles, 42, 933–942.
• Cui, M., & Fincham, F. D. (2010). The differential effects of parental divorce and marital conflict on young adult romantic relationships. Personal Relationships, 17(3), 331-343.
• Cui, M., Fincham, F. D., & Pasley, B. K. (2008). Young adult romantic relationships: The role of parents' marital problems and relationship efficacy. Personality and Social Psychology Bulletin, 34(9), 1226-1235.
• Curran, M. A., Hazen, N. L., & Mann T. (2009). Representations of marriage and expectations of parenthood: Predictors of supportive coparenting for first-time parents. Parenting: Science and Practice, 9(1-2), 101–122.
• Çavdar, D. (2013). Üniversite öğrencilerinin toplumsal cinsiyet rollerine ı̇lişkin tutumları ve romantik ı̇lişkilerde akılcı olmayan ı̇nançlar. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Ankara Üniversitesi, Ankara.
• Çelik, E., & Öziş, G. (2016). Ebeveyn İlişki Tutumu Algısı Ölçeğinin geliştirilmesi ve psikometrik özelliklerinin incelenmesi. Cumhuriyet International Journal of Education-CIJE, 5(2), 50-64.
• Davis, S. N., & Greenstein, T. N. (2004). Cross-national variations in the division of household labor. Journal of Marriage and Family, 66, 1260–1271. Davis, S. N., & Greenstein, T. N. (2009). Gender ideology: Components, predictors, and consequences. Annual Review of Sociology, 35, 87–105
• Demircioğlu, N. S. (2000). Boşanmanın, çalışan kadının statüsü ve cinsiyet rolü üzerine etkisi. Yayınlanmamış doktora tezi, Ege Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İzmir.
• Dunn, M. S. (1960). Marriage role expectations of adolescents. Marriage and Family Living, 22(2), 99-111.
• Ellis, A. (1986). Rational emotive therapy applied to relationships therapy. Journal of Rational Emotive Behavior Therapy, 4, 14-21.
• Flouri, E., & Buchanan, A. (2001). What predicts traditional attitudes to marriage? Children and Society, 15, 263-271.
• Fraenkel, J. R., Wallen, N.E., & Hyun, H. H. (2012). How to design and evaluate research in education (8th edition). New York: McGraw-Hill Internetional Edition.
• Gabardi, L., & Rosen, L. (1993). Intimate relationships: College students from divorced and intact families. Journal of Divorce and Remarriage, 18(3-4), 25-56.
• Gordon, J. R., & Whelan-Berry, K. S. (2005). Contributions to family and household activities by the husbands of midlife professional women. Journal of Family Issues, 26, 899-923.
• Gubernskaya, Z. (2010). Changing attitudes toward marriage and children in six countries. Sociological Perspectives, 53(2), 179–200.
• Hines, W. W., & Montgomery, D. C. (1990). Probability and statistics in engineering and management science. New York: John Wiley & Sons, Inc.
• Hortaçsu, N. (2007). Family- versus couple-initiated marriages in Turkey: Similarities and differences over the family life cycle. Asian Journal of Social Psychology, 10, 103-116.
• Hurvitz, N. (1965). The marital roles inventory as a counseling instrument. Journal of Marriage and the Family, 27(4), 492-501.
• İmamoğlu, E. O. (2000). Changing gender roles and marital satisfaction in Turkey. In F. Acar, & A. Ayata (Eds), Gender and identity construction (pp. 101-116). Netherlands: Brill Inc.
• İmamoğlu, E. O., & Yasak, Y. (1997). Dimensions of marital relationships as perceived by Turkish husbands and wives. Genetic, Social and General Psychology Monographs, 123(2), 211-232.
• İmamoğlu, O. (1993). Değişen dünyada değişen aile içi roller. Kadın Araștırmaları Dergisi, 1, 58-68.
• İşmen-Gazioğlu, A. E. (2006). Genç yetişkinlerin evlilik ve aile hayatına ilişkin görüşlerinin değerlendirilmesi. Marmara Üniversitesi Atatürk Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Dergisi, 23(23), 107-123.
• Kalaycı, Ş. (2016). Spss uygulamalı çok değişkenli istatistik teknikleri. (7. Baskı). Ankara: Asil Yayın Dağıtım.
• Katenbrink, J. (2006). Translation and standardization of the Sex-Role Egalitarianism Scale (SRES-B) on an German sample. Sex Role, 54(7-8), 485-493.
• Koç, M., Sezer, A., Balçın, M., Turhan, H., Polat, Ü., & Bölükbaş, O. (2007). Üniversite öğrencilerinin evlilik kavramına atfettikleri anlamlar. Bayburt Eğitim Fakültesi Dergisi, 2(2), 110-123 .
• Koçyiğit-Özyiğit, M. (2017). The meaning of marriage according to university students: A phenomenological study. Educational Sciences: Theory & Practice, 17(2), 679-711.
• Köksal, B., & İlhan, T. (2018). Evlilik Rol Beklentileri Ölçeği’nin geliştirilmesi. Ege Eğitim Dergisi , 19(1) , 300-319.
• Küçüksille, E. (2010). Çoklu doğrusal regresyon modeli. Ş. Kalaycı (Ed.) SPSS uygulamalı çok değişkenli istatistik teknikleri (ss. 257-269). Ankara: Asil Yayın Dağıtım.
• Kwan, L. L. Y., Mellor, D., Rizzuto, L., Kolar, C., & Bt. Mamat, N. H. (2013). The relationship between perceived interparental conflict and Malaysian young adults' attitudes toward divorce. Journal of Divorce & Remarriage, 54(7), 596-607.
• Lease, S. H. (2003). Testing a model of men’s nontraditional occupational choices. Career Development Quarterly, 51, 244-258.
• Markwart, L. L. (1999). Differences in the marriage role expectations of post-secondary students from divorced and intact family backgrounds in accordance with family-of-origin social class. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Regina Üniversitesi, Saskatchewan, Kanada.
• Marlar, J. A., & Jacobs, K. (1993). Differences in the marriage role expectations of college students from intact and divorced families. Journal of Divorce & Remarriage, 18(3-4), 93-103.
• McNulty, J. K., & Karney, B. R. (2004). Positive expectations in the early years of marriage: Should couples expect the best or brace for the worst?. Journal of Personality and Social Psychology, 86(5), 729-743.
• Mickelson, K. D., Claffey, S. T., & Williams, S. L. (2006). The moderating role of gender and gender role attitudes on the link between spousal support and marital quality. Sex Roles, 55(1-2), 73-82.
• Morgan, C. S., & Walker, A. J. (1983). Predicting sex role attitudes. Social Psychology Quarterly, 46(2), 148-51.
• Odell, M., & Quinn, W. H. (1998). Congruence, desire for change, and adjustment during the first year of marriage. Marriage and Family Review, 27(1-2), 91-112.
• Ogletree, S. (2014). Gender role attitudes and expectations for marriage. Journal of Research on Women and Gender, 5, 71-82.
• Öcal-Yüceol, S. E. (2016). Toplumsal cinsiyet rollerine ilişkin tutumlar ile ilişki doyumu ve romantik ilişkilerde akılcı olmayan inançlar arasındaki ilişkiler. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, İstanbul Bilim Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• Öz-Soysal, F. S, Uz-Baş, A. & Aysan, F., (2020). A qualitative study for university students’ marriage expectation. Inonu University Journal of the Faculty of Education, 21(1), 241-253
• Paçacıoğlu, B. (2018). Üç farklı kuşaktaki evli kadın ve erkeklerin toplumsal cinsiyet rollerine ilişkin tutumları ile aile işlevleri arasındaki ilişki. Yayınlanmamış doktora tezi, Hacettepe Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
• Parlak, S., & Bakiler, E. (2018). Perceptions of masculinity and choice of spouse of Turkish university students. Intersections-Gender and Sexuality In Asia And The Pacific, (42), 1-12.
• Pollock, A. D., Die, A. H., & Marriott, R. G. (1990). Relationship of communication style to egalitarian marital role expectations. The Journal of Social Psychology, 130(5), 619-624.
• Rios, C. M. (2010). The relationship between premarital advice, expectations and marital satisfaction. Unpublished master’s thesis, Utah State University, Logan.
• Sarı, T., & Korkut-Owen, F. (2015). Romantik İlişkilerde Akılcı Olmayan İnançlar Ölçeği’nin geliştirilmesi. Journal of Human Sciences, 12(1), 255-273.
• Sönmez, D. (2012). Boşanma sürecı̇ndekı̇ çı̇ftlerı̇n otomatı̇k düşüncelerı̇ ı̇le aı̇le ve evlı̇lı̇ğe ı̇lı̇şkı̇n ı̇nançlar arasındakı̇ ı̇lı̇şkı̇nı̇n ı̇ncelenmesı̇. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İzmir.
• Stackert, R. A., & Bursik, K. (2003). Why I unsatisfied? Adult attachment style, gendered irrational relationship beliefs, and young adult romantic relationship satisfaction. Personality and Individual Differences, 34, 1419- 1429.
• Stanik, C. E., & Bryant, C. M. (2012). Marital quality of newlywed African American couples: Implications of egalitarian gender role dynamics. Sex Roles, 66(3-4), 256-267.
• Yaraman-Başbuğu, A. (1995). Metropolitan aile ilişkilerinde değişen cinsel roller, II. Aile Kurultayı (C.1, s. 221-228). Ankara: Başbakanlık Aile Araştırma Kurumu Başkanlığı Yayınları.
• Zeybekoğlu, Ö. (2013). Günümüzde erkeklerin gözünden babalık ve aile. Mediterranean Journal of Humanities, 3(2), 297-328.