Yaşlı Nüfusun Geleceği ve Sağlık Hizmetleri ile İlişkilendirilmesi: Dünya Bankası Gelir Grupları Üzerine Bir Araştırma

Yıl 2023, Cilt: 34 Sayı: 2, 267 - 283, 30.04.2023

Osman Şenol , İbrahim Hüseyin Cansever

https://doi.org/10.33417/tsh.989051

Cited By: 1

Öz

Yaşlılık önümüzdeki on yıllarda tüm dünya ülkelerinin önemli bir sorunu olarak görülmektedir. Mevcut yaşlı nüfusun gelecekte birçok sebebe bağlı olarak önemli derecede artış göstereceği yapılan tahminlerde görülmektedir. Araştırmanın amacı, yaşlı nüfusun gelecekteki durumunun tahmin edilmesi ve sağlık hizmetleri ile ilişkisinin ortaya konulmasıdır. Amaca yönelik olarak, ülke gruplarının yaşlı nüfus oranlarının geleceğe yönelik tahminleme yapılmasında ARIMA modeli uygulanmıştır. Araştırmanın verileri, Dünya Bankası’nın ülkeleri gelir düzeylerine göre gruplandırması dikkate alınarak; düşük, alt-orta, üst-orta ve yüksek gelirli ülkelerin toplam nüfusları içerisinde 65 ve üstü nüfus oranlarından oluşmaktadır. Veriler 1960-2019 dönemlerini kapsamakta, verileri analiz etmek için Eviews 9.0 ile Stata 15.0 paket programları kullanılmıştır. Araştırmada 65 yaş üstü nüfus oranının 2030 yılında; düşük ve alt-orta gelirli ülkelerde %1,28’lik bir artış göstererek %3.3218 seviyesine yükseleceği, üst-orta gelir grubundaki ülkelerde %34,88’lik bir artış göstererek %10,8670’e yükseleceği ve yüksek gelir grubu ülkelerde ise %13,77’lik bir atış göstererek %21,1061 seviyesine yükseleceği öngörülmüştür. Artan yaşlı nüfusun gelecekte önemli derecede sağlık harcamalarını da artıracağı öngörülmektedir. Nitekim araştırmada 2000-2019 yılı verilerinde düşük ve alt-orta, üst-orta ve yüksek gelir grubundaki ülkelerin Gayri Safi Yurtiçi Hasıla (GSYH) ve GSYH’den sağlığa ayrılan ortalama payın önemli derecede artış gösterdiği görülmüştür. Geleceğe yönelik olarak yaşlılara sunulacak sağlık hizmetlerinde; multidisipliner bir yaklaşım sergilenmesi, merkezi hükümetlerin yerel yönetim birimlerini de içerecek şekilde planlamalar yapması ve uygulama alanında birlikte hareket etmesi, yaşlanmaya karşı oluşturulacak politikalarda kamu ile özel sektörün birlikte hareket etmesi ve geleceğe yönelik net planlama çalışmaları yapılması gibi öneriler sunulmuştur.

Anahtar Kelimeler

Yaşlılık, Yaşlanan Nüfus, Yaşlı Nüfus Projeksiyonu, Sağlık Hizmetleri, Sağlık Harcamaları

Destekleyen Kurum

Destekleyen kurum bulunmamaktadır.

Proje Numarası

-

The Future of the Ageing Population and its Relationshıp with Health Services: A Research on World Bank Income Groups

Öz

Ageing is seen as an important problem in all countries of the world in the coming decades. It is predicted that the current elderly population will increase significantly in the future due to many reasons. The research aims to predict the future situation of the elderly population and to reveal its relationship with health services. For this purpose, the ARMA model has been applied to predict the elderly population ratios of country groups for the future. The data of the research, taking into account the World Bank's grouping of countries according to their income levels; consists of population ratios of 65 and over among the total population of low, lower-middle, upper-middle and high-income countries. The data covers the period 1960-2019, and Eviews 9.0 and Stata 15.0 package programs were used to analyze the data. In the research, the rate of the population over 65 years old in 2030; In low- and lower-middle-income countries, is predicted to increase by 1.28% to 3.3218%. It is predicted that it will increase to 10,8670% with an increase of 34.88% in upper-middle-income countries, and rise to 21.1061% in high-income countries, with an increase of 13.77%. It is predicted that the increasing elderly population will significantly increase health expenditures in the future. As a matter of fact, in the data of 2000-2019, it has been observed that the average share of the Gross Domestic Product (GDP) and the average share of health in the countries in the low, lower-middle, upper-middle and high-income groups has increased significantly. In the health services to be offered to the elderly for the future; Suggestions such as displaying a multidisciplinary approach, making plans by central governments including local government units and acting together in the field of implementation, acting together with the public and private sectors in policies to be formed against ageing, and making clear planning studies for the future were presented.

Anahtar Kelimeler

Ageing, Ageing Population, Ageing Population Projection, Health Services, Health Expenditures

Proje Numarası

-

Kaynakça

• Alemeyehu, B. ve Warner, E.K. (2004). The Lifetime Distribution of Health Care Costs, Health Service Research. 39(3): 627-642.
• Bähler C., Huber CA., Brüngger B., Reich O. (2015). Multimorbidity, health care utilization and costs in an elderly community-dwelling population: A claims data based observational study, BMC Health Services Research, 15(23): 1-12.
• Beard, J.R. ve Bloom, D.E. (2015). Towards a comprehensive public health response to population ageing. The Lancet, 385: 658-661.
• Beğer, T. ve Yavuzer, H. (2012). Yaşlılık ve Yaşlılık Epidemiyolojisi. Klinik Gelişim. 25(3): 1-3.
• Berhanu, A. and Kenneth, W.E. (2004), The lifetime distribution of health care costs, Health Service Research. 39(3): 627-642.
• Bloom, D.E. ve Luca, D.L. (2016). “The Global Demography of Aging: Facts, Explanations, Future”. In Piggott, J. ve Woodland, A. (Eds.). Handbook of the Economics of Population Aging. Elsevier, Amsterdam.
• Boult, C. vd. (2008). Perspective: Transforming chronic care for older persons, Academic Medicine. 83(7): 627-631.
• Camkurt, M.Z. (2014). Yaşlılık ve yaşlıların sosyal güvenliği kapsamında 65 yaş aylığı bağlanması işlemleri, Kamu-İş Dergisi, 13(3): 71-106.
• Colombier, C. ve Weber, W. (2008). Projecting health care expenditure for Switzerland: Further evidence against the ‘red-herring’ hypothesis, International Journal of Health Planning and Management. 26(3): 246-263.
• Dang T., Antolin P. ve Oxley H. (2001). Fiscal implications of ageing: Projections of age-related spending, OECD Economics Department Working Papers No. 305. https://www.oecd-ilibrary.org/docserver/503643006287.pdf?expires=1625773085&id=id&accname=guest&checksum=6C9406C998931B12F1D38CDCF41A04AD (Erişim Tarihi: 08.07.2021).
• DPT. (2007). Yaşlıların durumu ve yaşlanma ulusal planı. Devlet Planlama Teşkilatı Müsteşarlığı, Sosyal Sektörler ve Koordinasyon Genel Müdürlüğü. Yayın No: DPT: 2741
• Erol, M.T. (2012). Avrupa Birliği’nde nüfusun yaşlanması ve sağlık harcamalarına etkisi, Sosyal Güvence Dergisi, 1(1): 54-81.
• European Comission (2009). The 2009 ageing report: Economic and budgetary projections for the EU-27 member states (2008-2060). European Commission Directorate-General for Economic and Financial Affairs. https://ec.europa.eu/economy_finance/publications/pages/publication14992_en.pdf. (Erişim Tarihi: 02.07.2021).
• Garza, A. (2016). The aging population: The increasing effects on health care. Pharmacy Times, 82(1). https://www.pharmacytimes.com/view/the-aging-population-the-increasing-effects-on-health-care. (Erişim Tarihi: 13.07.2021).
• Goudsward, K. ve van de Kar, H. (1994), The impact of demographic change on tax revenue, Atlantic Economic Journal, 22(3): 52-60.
• Güney, H. (2009). Tek değişkenli zaman serilerinde model seçim ölçütlerinin incelenmesi. Gazi Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, Ankara
• Johnson, R. (2004). Economic policy implications of world demographic change, Economic Review, 89(1): 39-64.
• Kalkınma Bakanlığı. (2014). Onuncu Kalkınma Planı Yaşlanma Özel İhtisas Komisyonu Raporu. Kalkınma Bakanlığı Yayın No: 2900. https://www.sbb.gov.tr/wp-content/uploads/2018/10/10_Yaslanma.pdf. (Erişim Tarihi: 18.07.2021).
• Karadakovan, A. (2005). Yaşlılarda sağlık sorunları. Ege Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi. 21(2): 169-179.
• Kumtepe, H. (2018). Yaşlı nüfusunun (65+) il ve bölge yerleşim yerlerinin adrese dayalı nüfus kayıt sistemi (ADNKS) verilerine göre dağılımları ve oranları ile demografik değerlendirilmesi. Engelli ve Yaşlı Hizmetleri Genel Müdürlüğü, Yaşlı Hizmetleri Dairesi Başkanlığı, Ankara.
• Kutlar, A. (2017). Eviews ile Uygulamalı Zaman Serileri, 1. Baskı, İstanbul: Seçkin Yayıncılık.
• Lee, S.B., Oh, J.H., Park,, J.H., Choi, S.P. and Wee, J.H. (2018). Differences in youngest-old, middle-old, and oldest-old patients who visit the emergency department. Clinical Experimental Emergency Medicine. 2018;5 (4): 249-255.
• Marengoni A., Angleman S., Melis, R., Mangialasche, F., Karp, A., Garmen, A., Meinow, B. and Fratiglioni, L. (2011). Aging with multimorbidity: A systematic review of the literature, Ageing Research Review. 10(4):430-439.
• Multani N. ve Verma S. (2007). Principles of Geriatric Physiotherapy, Jaypee Brothers Medical Publishers, New Delhi.
• Newton, H. J. (1988). Timeslab: A time series analysis laboratory. Wadsworth Publishing Company, California. Samancı Tekin, Ç. ve Kara, F. (2018). Dünyada ve Türkiye’de yaşlılık. Uluslararası Bilimsel Araştırmalar Dergisi. 3(1): 219-229.
• Steves, C.J., Spector, T.D. ve Jackson, S.H. (2012). Ageing, genes, environment and epigenetics: What twin studies tell us now, and in the future. Age and Ageing, 41(5): 581-586.
• Türk Dil Kurumu. (2021). https://sozluk.gov.tr/. (Erişim Tarihi: 13.07.2021).
• United Nations. (2015). World Population Ageing 2015. Department of Economic and Social Affairs, Population Division (ST/ESA/SER.A/390).
• United Nations. (2019). World Population Ageing 2019: Highlight. Department of Economic and Social Affairs, Population Division (ST/ESA/SER.A/430), New York.
• United Nations. (2020). World Population Ageing 2019. Department of Economic and Social Affairs, Population Division (ST/ESA/SER.A/444).
• Valencia, M.I.B. (2012). Aging population: A challenge for public health. Colombian Journal of Anesthesiology. 40(3): 192-194.
• WHO. (1999). Men, Ageing and Health: Achieving health across the life span. World Health Organization, Geneva.
• WHO. (2004). The global burden of disease: 2004 update. World Health Organization. https://www.who.int/healthinfo/global_burden_disease/GBD_report_2004update_full.pdf?ua. (Erişim Tarihi: 12.07.2021).
• WHO. (2015). World Report on Ageing and Health, http://apps.who.int/iris/bitstream/10665/186463/1/9789240694811_eng.pdf
• WHO. (2018). Ageing and health. https://www.who.int/news-room/fact-sheets/detail/ageing-and-health. (Erişim Tarihi: 12.07.2021).
• WHO. (2020). Global health estimates: Leading causes of death, Cause-specific mortality, 2000–2019. https://www.who.int/data/gho/data/themes/mortality-and-global-health-estimates/ghe-leading-causes-of-death. (Erişim Tarihi: 29.06.2021)
• Zubaroğlu Yanardağ, M. (2019). Yaşlanma ve sağlık. İçinde Özer, Ö. ve Santaş, F. (Eds.) Sosyolojik Boyutlarıyla Sağlık. (93-111). Nobel Yayınevi, Ankara.