Professional drivers are at an increased risk of accidents and the resulting losses, often due to aberrant driving behaviors influenced by psychological symptoms, indicators of sleep quality, and other variables. Furthermore, it is observed that existing studies conducted with professional drivers do not jointly assess the effects of psychological symptoms and sleep quality on aberrant driving behaviors. This study aimed to evaluate together the predictive power of psychological symptoms and sleep quality indicators on aberrant driving behaviors, in addition to demographic variables in professional drivers. The study involved 176 professional drivers, with data collected through various scales, including the Demographic Information Form, Depression Anxiety Stress Scale, Pittsburgh Sleep Quality Index, Epworth Sleepiness Scale, and Driver Behavior Questionnaire. Pearson correlation analysis was employed to assess relationships between variables, while hierarchical regression analysis was used to evaluate the predictive power of demographic variables, psychological symptoms, and sleep quality indicators. The results of hierarchical regression analysis indicate that anxiety predicts errors and lapses, stress predicts aggressive violations, and sleepiness predicts ordinary and aggressive violations. These findings underscore the significance of evaluating psychological symptoms, particularly sleepiness, in developing interventions to reduce aberrant driving behaviors that compromise traffic safety among professional drivers. Furthermore, the study's implications concerning existing literature were discussed, and recommendations were provided to enhance traffic safety.
Professional drivers psychological symptoms driver behaviour sleep quality sleepiness
1919B012301295
Alanyazında, profesyonel sürücülerdeki yüksek kaza oranları ve buna bağlı kayıplar, önemli kamusal problemlerden biri olarak kabul edilmektedir. Profesyonel sürücülerin kaza oranlarının artmasında, sapkın sürücü davranışlarının belirleyici olduğu ve bu davranışların birçok farklı değişkenin yanı sıra psikolojik semptomlar ile uyku kalitesi göstergelerinden etkilendiği bildirilmektedir. Ayrıca, profesyonel sürücülerle yürütülen mevcut çalışmaların, psikolojik semptomlar ve uyku kalitesinin sapkın sürücü davranışlarına olan etkilerini birlikte değerlendirmediği görülmektedir. Bu çalışma ile profesyonel sürücülerde demografik değişkenlerin yanı sıra psikolojik semptomların ve uyku kalitesine dair göstergelerin, sapkın sürücü davranışları üzerindeki yordama gücünün birlikte değerlendirilmesi amaçlanmaktadır. Çalışmanın örneklemini 176 profesyonel sürücü oluşturmaktadır. Veriler, Demografik Bilgi Formu, Depresyon Anksiyete Stres Ölçeği, Pittsburgh Uyku Kalitesi İndeksi, Epworth-Uykululuk Ölçeği ve Sürücü Davranışları Ölçeği aracılığıyla toplanmıştır. Çalışma kapsamında değişkenler arasındaki ilişkiler Pearson korelasyon analizi; demografik değişkenlerin, psikolojik semptomların ve uyku kalitesine dair göstergelerin yordama gücü ise hiyerarşik regresyon analizi ile değerlendirilmiştir. Hiyerarşik regresyon analizi bulguları, anksiyetenin hataları ve ihmalleri, stresin saldırgan ihlalleri, uykululuğun ise sıradan ve saldırgan ihlalleri yordadığını göstermektedir. Bu bulgular, profesyonel sürücülerde trafik güvenliğini etkileyen sapkın sürücü davranışlarının azaltılmasına yönelik müdahaleler geliştirilirken, psikolojik semptomların ve özellikle uykululuğun değerlendirilmesi gerektiğinin önemini göstermektedir. Bununla birlikte, çalışmanın bulguları ilgili alanyazın kapsamında tartışılmış ve trafik güvenliğinin artırılmasına yönelik öneriler sunulmuştur.
Profesyonel sürücüler psikolojik semptomlar sürücü davranışları uyku kalitesi uykululuk
Bartın Üniversitesi Sosyal ve Beşeri Bilimler Etik Kurulu'ndan izin alınmıştır (16.11.2023//Protokol No: 2023-SBB-0703)
TÜBITAK Bilim İnsanı Destek Programları Başkanlığı
1919B012301295
Bu çalışmayı 1919B012301295 numaralı araştırma projesi ile destekleyen Türkiye Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Kurumu’na (TÜBİTAK) teşekkür ederiz.
Birincil Dil | Türkçe |
---|---|
Konular | Trafik Psikolojisi |
Bölüm | Araştırma Makalesi |
Yazarlar | |
Proje Numarası | 1919B012301295 |
Yayımlanma Tarihi | 31 Ekim 2024 |
Gönderilme Tarihi | 26 Şubat 2024 |
Kabul Tarihi | 10 Eylül 2024 |
Yayımlandığı Sayı | Yıl 2024 Cilt: 7 Sayı: 2 |
Bu eser Creative Commons Atıf-GayriTicari 4.0 Uluslararası Lisansı ile lisanslanmıştır.