GLASS BEAKER WITH MYTHOLOGICAL FIGURES FROM THE CITY OF PHILADELPHIA IN ISAURIA

Yıl 2024, , 121 - 132, 28.06.2024

Hatice Körsulu

https://doi.org/10.22520/tubaar.1445224

Öz

Built in the region of Isauria - Cilicia Trachea, the ancient city of Philadelphia is located today in the north of the Gökçeseki village in the Ermenek district of the Karaman province. In 2015, a rescue excavation was conducted in this ancient city’s necropolis. During the excavations, sarcophagi that were raised on podiums were discovered. Also, a large number of archaeological finds were unearthed in an area of 10x10 m just west of these sarcophagi. The subject of this study is a glass beaker with mythological figures found in this area.

There are very few beakers with mythological figures in the literature. These are a special group of glass bearing high relief decorations, produced through mould-blowing, a technique that was discovered some seventy years after the free-blowing technique of Roman glassmaking. The body of this glass type features four male figures standing between columns joined by garlands of ivy. The identities of the figures are a matter of debate. There seems to be a consensus on the identity of two of them as Poseidon (Weinberg's Figure A) and Dionysus (Weinberg's Figure C), based on the attributes they hold in their hands. Various suggestions exist for the identities of the other two figures. Six fragments belonging to the rim and body of the Philadelphia beaker were discovered. The vessel that has been partially preserved is identical in form and decorative scheme to the glasses that have been published so far.

The glass beakers of this type were found in both the eastern and western provinces of the Roman empire. Their origin is a matter of controversy. They were generally dated to the 2nd half of the 1st century AD. For the Philadelphia beaker, it can be suggested that it also dates back to the second half of the 1st century AD, taking into consideration the other finds from the area, in which the highest concentration of the artifacts point to the 1st-3rd centuries AD.

There is no evidence of glass production in Philadelphia or its vicinity. Therefore, the Philadelphia find must have been imported to the city. The fact that the fragmentary glass was found in the necropolis of the city suggests that these beakers might have been used during funeral rituals.

Anahtar Kelimeler

Isauria -Cilicia Tracheia, Philadelphia, Roman Period, Glass, Glass Beaker with Mythological Figüres, Mould-Blowing Technique

ISAURIA BÖLGESİ’NDEKİ PHILADELPHIA ANTİK KENTİNDEN MİTOLOJİK FİGÜRLÜ BİR CAM BARDAK

Öz

Philadelphia antik kenti, Isauria - Kilikia Tracheia Bölgesi’nde gösterilmektedir. Günümüzde Karaman ili Ermenek ilçesi Gökçeseki köyünün kuzeyinde yer almaktadır. 2015 yılında antik kentin nekropolisinde bir kurtarma kazısı yapılmıştır. Kazılar sonucu, podyumlu lahit mezarlar ortaya çıkarılmıştır. Lahit mezarların hemen batısında 10x10 m boyutlarındaki bir alanda yoğun arkeolojik buluntu tespit edilmiştir. Bu çalışmanın konusu, bu alanda ele geçen mitolojik figürlü bir cam bardaktır.

Mitolojik figürlü bardakların literatürde az sayıda örneği bulunmaktadır. Roma camcılığında, serbest üfleme tekniğinden yetmiş yıl kadar sonra keşfedilen kalıba üfleme tekniğinde üretilmiş yüksek kabartma bezemeli özel bir gruptur. Gövdesinde, sarmaşık çelenkleriyle birbirine bağlanmış sütunlar arasında ayakta duran dört erkek figürü vardır. Figürlerin kimlikleri tartışmalıdır. Ellerinde tuttukları atribülerden ikisinin Poseidon (Weinberg Figür A) ve Dionysos (Weinberg Figür C) olduğu tanımında fikir birliği gözükmektedir. Diğer iki figür için farklı öneriler vardır. Philadelphia buluntusu bardağın ağız ve gövde bölümüne ait 6 parçası ele geçmiştir. Kısmen korunmuş olan örnek, form ve bezeme şemasıyla şimdiye kadar yayınlanan bardaklarla birebir aynıdır.

Bu cam bardaklar, Roma İmparatorluğu’nun hem doğu hem de batı eyaletlerinde ele geçmiştir. Kökeni tartışmalıdır. Genel olarak MS 1. yüzyılın 2. yarısına tarihlenmektedir. Philadelphia örneği için de yoğunluğu MS 1.-3. yüzyılları işaret eden alandaki diğer buluntular göz önünde bulundurularak MS 1. yüzyılın 2. yarısı önerilebilir.

Philadelphia ve çevresinde cam üretimine dair herhangi bir veri bulunmamaktadır. Philadelphia buluntusu bardak, kente ithal olarak ulaşmış olmalıdır. Kentin nekropolisinden ele geçmiş olması da bu bardakların cenaze ritüellerindeki kullanımını düşündürmektedir.

Anahtar Kelimeler

Isauria - Kilikia Tracheia, Philadelphia, Roma Dönemi, Cam, Mitolojik Figürlü Cam Bardak, Kalıba Üfleme Tekniği

Kaynakça

• Alkan, M., and Kurt, M. (2017). Aşağı Akın Isauria Bölgesi’nde Bir Kale Yerleşimi. Akron 15, Arkeoloji ve Sanat Yayınları.
• Aşkın, E., Yıldız, A., Ergürer, H. E., Körsulu, H., Kurt, M., and Alkan, M. (2016). Philadelphia (Ermenek / Gökçeseki) Kazısı 2015. Anmed Anadolu Akdenizi Arkeoloji Haberleri, 14, 357-361.
• Bats, M. (2006). Olbia de Provence (Hyeres, Var) A l’epoque Romaine (I s. AV. J.-c. – VII s. Ap. J.-C.). etudes massalietes 9.
• Bailey, D. M. (1992). A Grave Group from Cyzıcus. Journal of Glass Studies, 34, 27-34.
• Carabella, T. (1879). Fouılles de Cyzique la Tombe d’un Athlète et les jeux Gymniques a Péramo. Revue Archéologique, Nouvelle Série, 37 (Janvier à Juin 1879), 204-215.
• Doğanay, O. (2005). Ermenek ve Yakın Çevresindeki Antik Yerleşim Birimleri. Çizgi Kitapevi.
• Erten-Yağcı, E. (1993). Başlangıcından Geç Antik Dönem Sonuna Kadar Anadolu’da Cam [Yayınlanmamış Doktora Tezi]. Ankara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Fontaine, S., and Foy, D. (2015). Mould-Blown Beakers with Figurative Scenes: New Data on Narbonensis Province. J. Bayley, I. Freestone, and C. Jackson (Eds.), Glass of the Roman World (s. 97-111). Oxbow Books.
• Foy, D., and Fontaine, S. (2016). Verres a décor mythologique du 1er siecle: Les Attestations du midi de la Gaule. Journal of Glass Studies, 58, 57-68.
• Hayward, J. (1962). Roman Mold-Blown Glass at Yale Üniversity. Journal of Glass Studies, 4, 48-60.
• Hild, F., and Hellenkemper, H. (1990). Kilikien und Isaurien. Tabula Imperi Byzantine. Band 5. Wien: Verlag der Österreichischen Akademie der Wissenschaften.
• Isings, C. (1957). Roman Glass from Dated Finds. J. B. Wolters.
• Kisa, A. (1908). Das Glas im Altertume, Hiersemanns Handbücher – Band 3. Verlag von Karl W. Hiersemann.
• Klein, D., and Lloyd, W. (1984). The History Of Glass, Orbis Publishing.
• Körsulu, H., and Ergurer, H. E. (2018). Philadelphia (Ermenek/Gökçeseki) Hellenistik ve Roma Dönemi Seramikleri: Ön Rapor. H. Muşmal, Ü. E. Yüksel and M. A. Kapar (Eds.), Ermenek Araştırmaları I (s. 53-66). Palet Yayınları.
• Körsulu, H., and Ergürer, H. E. (2019). Isauria Kenti Philadelphia’dan (Karaman-Ermenek-Gökçeseki) Doğu Sigillata A (DSA) Kapları. Cedrus, VII, 345- 364.
• Körsulu, H. (2019). Isauria Bölgesindeki Philadelphia Antik Kentinden (Ermenek-Gökçeseki) Kurşun Sırlı Seramikler. Seleucia, 9, 247-271.
• Munsell Color, Geological Rock-Color Chart with genuine Munsell color chips, 2009 Revision.
• Lazar, I. (2003). Rimsko Steklo Slovenije/The Roman Glass of Slovenia. Opera Instituti Archaeologici Sloveniae 7. Printed by Tiskarna List.
• Lazar, I. (2012). A beaker for Special Occasions two Fragments of a Mythological Beaker from Celeia. Scripta in honorem Bojan Djurić, Monograije CPA 1, 329-335.
• Lozar, R. (1935). Steklena čaša iz Črnelega. Glasnik Muzejskega društva za Slovenijo, 16, 97-105.
• Price, J. (1991). Decorated Mould-Blown Glass Tablewares in The First Century AD. M. Newby, and K. Painter (Eds.), Roman Glass, Two Centuries of Art And invention (s. 56-77). The Society of Antiquaries of London.
• “Recent Important Acquisitions” (1982). Recent Important Acquisitions: Made by Public and Private collections ın the United States and Abroad. Journal of Glass Studies, 24, 87-114.
• Ruge, W. (1938). Phladelphia. RE XIX, 2, 2093-2094.
• Stephani, L. (1877). Erklärung einiger im Jahre 1873 im südlichen Russland gefundener Kunstwerke. Compte-rendu de la Commission Impériale Archéologique. Pour Le’Annee1874 (s. 5-118). Imprimerie De L’Academie Imperiale des Sciences.
• The J. Paul Getty Museum Journal. (1986). Acquisitions/1986. Vol.14, 175-264.
• Weinberg, G. D. (1972). Mold-blown Beakers with Mythological Scenes. Journal of Glass Studies, 14, 26-47.
• Weksler-Bdolah, S., and Onn, A. (2021). The Roman and Byzantine Periods: Small Finds from the Roman Refuse Dump and other Contexts. Jeruselam Western Wall Plaza Excavations. Vol. 3, IAA Reports, No. 67. Publications of the Israel Antiquities Authority.
• Wight, Karol B. (1994). Mythological Beakers: A ReExamination. Journal of Glass Studies, 36, 24-55.
• Yıldız, A., and Aşkın, E. (2016). Philadelphia Antik Kenti (Ermenek/ Gökçeseki) 2015 Yılı Temizlik Amaçlı Kazı ve Bitki Temizliği Çalışmaları. Müze Kurtarma Kazıları Sempozyumu ve 11. Uluslararası Müzecilik Çalıştayı, 25, 251-266.