Examining the Relationship Between the Belief Perceptions and Personal-Professional Competency Levels of Candidates Participating in Special Talent Examinations for Physical Education and Sports Teaching Profession

Yıl 2023, Cilt: 8 Sayı: 2, 226 - 245, 31.12.2023

İsa Doğan , Yakup Akyel , Melike Nur Akgül , Pınar Karacan Doğan

Öz

The aim of this study is to analyze and examine the relationship between the belief perceptions of candidates participating in special talent examinations and their personal-professional competency levels in the field of physical education and sports teaching. The relational survey model was employed as the research methodology.The data collection tools used in the study were the "Belief Scale for Physical Education and Sports Teaching Profession (BSPESTP)" developed by Fan et al. (2018) and adapted into Turkish by Doğru et al. (2019), as well as the "Perceived Personal-Professional Competencies Scale (PPPCS)" developed by Kazu and Demiralp (2017). The research sample consisted of 273 voluntary participants, including 124 females and 149 males, who participated in the special talent examination of the Hasan Doğan School of Physical Education and Sports at Karabük University during the 2022-2023 academic year. In the evaluation of research data, statistical methods such as frequency distributions, percentage distributions, t-Test for binary groups, one-way analysis of variance for multiple groups, and Pearson Correlation analysis were utilized. According to the inter-scale correlation results, a moderate positive relationship was observed between participants' belief levels in the field of physical education and sports teaching and their perception levels of personal-professional competencies. Findings obtained from the research indicated no significant differences when examined in terms of variables.

Anahtar Kelimeler

Special talent exam, Physical education and sports teaching, Personel-professional competence

Özel Yetenek Sınavına Giren Adayların Beden Eğitimi ve Spor Öğretmenliği Mesleğine Yönelik İnanç Algıları ile Kişisel-Mesleki Yetkinlik Düzeyleri Arasındaki İlişkinin İncelenmesi

Öz

Bu araştırmanın amacı, Özel yetenek sınavına giren adayların beden eğitimi ve spor öğretmenliği mesleğine yönelik inanç algıları ile kişisel-mesleki yetkinlik düzeyleri arasındaki ilişkinin analiz edilerek, incelenmesidir. Yöntem olarak ilişkisel tarama modeli kullanılmıştır. Veri toplama aracı olarak Fan vd., (2018) tarafından geliştirilen ve Doğru vd. (2019) tarafından Türkçe’ye uyarlanan “Beden Eğitimi ve Spor Öğretmenliği Mesleğine Yönelik İnanç Ölçeği (BESÖMİÖ)” ile Kazu ve Demiralp (2017) tarafından geliştirilen “Kişisel-Mesleki Yetkinlikler Algı Ölçeği (KMYAÖ)” kullanılmıştır. Araştırmanın örneklemini, 2022-2023 yılı Karabük Üniversitesi Hasan Doğan Beden Eğitimi ve Spor Yüksekokulu’nun özel yetenek sınavına katılan adaylardan 124’ü kadın, 149’u erkek olmak üzere toplam 273 gönüllü katılımcı oluşturmaktadır. Araştırma verilerinin değerlendirilmesinde istatistiki yöntem olarak frekans, yüzde dağılımları, ikili gruplar için t-Testi, çoklu gruplar için tek yönlü varyans analizi ve ilişkiyi belirlemek için Pearson Korelasyon analizi kullanılmıştır. Ölçekler arası korelasyon sonuçlarına göre; katılımcıların beden eğitimi ve spor öğretmenliği mesleğine yönelik inanç düzeyleri ile kişisel-mesleki yetkinlikler algı düzeyleri arasında pozitif yönde orta düzeyde ilişki tespit edilmiştir. Araştırmadan elde edilen bulgular, değişkenler açısından incelendiğinde anlamlı farklılık olmadığı tespit edilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Özel yetenek sınavı, Beden eğitimi ve spor öğretmenliği, Kişisel-mesleki yetkinlik

Kaynakça

• Akkaya, N. (2009). Öğretmen adaylarinin öğretmenlik mesleğine yönelik tutumlarinin bazi değişkenlere göre incelenmesi. Dokuz Eylül Üniversitesi Buca Eğitim Fakültesi Dergisi, (25), 35-42.
• Allen, J., Ramaekers, G. & Van der Velden, R. (2005). Measuring competencies of higher education graduates. New Directions For Institutional Research, 126, 49-59.
• Altuntaş, E. A., Kul, M. & Karataş, İ. (2016). Beden eğitimi öğretmeni adaylarının öğretmenlik mesleğine ilişkin tutumları ile öz yeterlikleri arasındaki ilişki. Uluslararası Güncel Eğitim Araştırmaları Dergisi, 2(2), 196-215.
• Aydın, N. (2008). Sınıf Öğretmeni Adaylarının ve Öğretmenlerinin Çevre Eğitimine Yönelik Öz Yeterlik İnançları Üzerine Sınıf Düzeyi, Kıdem ve Değer Yönelimlerinin Etkisi (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Adnan Menderes Üniversitesi, Sosyal Bilimler Ensititüsü. Aydın, Türkiye.
• Aydın, Y. (2015). Örgütsel Sessizliğin Okul Yönetiminde Kayırmacılık ve Öğretmenlerin Öz Yeterlik Algısı ile İlişkisi (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü. Ankara, Türkiye.
• Bandura, A. (1986). Social foundations of thought and action: A social cognitive theory. Englewood Cliffs, N.J. Prentice –Hall.
• Başar, H. (2001). Sınıf yönetimi. Ankara: Pegem Yayıncılık.
• Bergmark, U., Lundström, S., Manderstedt, L. & Palo, A. (2018). Why become a teacher? Student teachers’ perceptions of the teaching profession and motives for career choice. European Journal of Teacher Education, 41(3), 266-281.
• Büyüköztürk, Ş., Kılıç Çakmak, E., Akgün, Ö., Karadeniz, Ş. & Demirel, F. (2021). Eğitimde bilimsel araştırma yöntemleri. Ankara: Pegam A Yayıncılık.
• Cemaloğlu, N. & Şahin, D. E. (2007). Öğretmenlerin mesleki tükenmişlik düzeylerinin farklı değişkenlere göre incelenmesi. Kastamonu Eğitim Dergisi, 15(2), 465-484
• Çelikten, M., Şanal, M. & Yeni, Y. (2005). Öğretmenlik mesleği ve özellikleri. Erciyes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 19(1), 207- 237.
• Çetin, Y. C. (2020). Öğretmenlerin Kişisel-Mesleki Yetkinlik Algıları ile Mesleki Dayanıklılık İnançları Arasındaki İlişkinin İncelenmesi. Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü. Kahramanmaraş, Türkiye.
• Demirhan, G. & Altay, F. (2001). Lise birinci sınıfların beden eğitimi ve spora ilişkin tutumları ölçeği II. Spor Bilimleri Dergisi, 10(2), 9-20.
• Demirtaş, H., Cömert, M. & Özer, N. (2011). Öğretmen Adaylarının Özyeterlik İnançları ve Mesleğe Yönelik Tutumları. Eğitim ve Bilim, 36(159), 96-111.
• Deniz, S. & Görgen, İ. (2018). Spor Bilimleri Öğrencilerinin Beden Eğitimi ve Spor Öğretmenliğine Yönelik Tutumları. Electronic Turkish Studies, 13(19), 545-559.
• Doğru, Z., Kamuk, Y. U. & Yılmaz, S. (2019). Beden Eğitimi ve Spor Öğretmenliği Mesleğine Yönelik İnanç Ölçeğinin Türkçe’ye Uyarlanması: Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması. Journal of Global Sport and Education Research, 2(2), 37-52.
• Doğrul, H. & Kılıç, F. (2020). Okul öncesi öğretmen adaylarının öğretmenlik mesleğine yönelik tutumlarının farklı değişkenler açısından incelenmesi. Üniversite Araştırmaları Dergisi, 3(2), 49-57.
• Erdem, M. (2017). Beden eğitimi ve spor öğretmenliği son sınıfta okuyan öğretmen adaylarının öğretmenlik mesleğine yönelik tutumlarının belirlenmesi (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Bartın Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü. Bartın, Türkiye.
• Eren, E. (2000). Örgütsel davranış ve yönetim psikolojisi. İstanbul: Beta Basım Yayım Dağıtım.
• Gül, İ. & Köse, H. S. (2021). Aday öğretmenlerin hizmet öncesi eğitim ile kişisel mesleki yetkinliklerinin incelenmesi. Karadeniz Uluslararası Bilimsel Dergi, 1(49), 447-466.
• Güven, A. & Kaya, R. (2019). Tarih Öğretmeni Adaylarının Öğretmenlik Mesleğine Yönelik Tutumları. The Journal of Academic Social Science Studies, 6(6), 549-566.
• Karakuş, İ. (2017). Öğretmen Adaylarının Öz Yeterlik İnançları ile Öğretmenlik Mesleğine Yönelik Tutumları Arasındaki İlişkinin İncelenmesi (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü. Kahramanmaraş, Türkiye.
• Karasar, N. (2005). Bilimsel araştırma yöntemleri. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
• Karatekin, K., Merey, Z. & Keçe, M. (2015). Sosyal bilgiler öğretmen adaylarının öğretmenlik mesleğine yönelik tutumları. Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 12(1), 72-96.
• Karip, E. (Ed.) (2017). Eğitim bilimine giriş. Ankara: Pegem Akademi.
• Kızıltaş, E., Sarıçam, H. & Halmatov, M. (2012). Okul Öncesi Öğretmenliği Öğrencilerinin Öğretmenlik Mesleğine Yönelik Tutumları. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 1(23), 173-189.
• Konuk, N. E. (2011). Müzik Öğretmeni Adaylarının Öğretmenliğe İlişkin Tutum ve Mesleki Yeterlik Algı Düzeylerinin Farklı Değişkenlere Göre İncelenmesi (Yayımlanmamış doktora tezi). Marmara Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü. İstanbul, Türkiye.
• Köksal, N. (2008). Öğretmenlik mesleği genel yeterliklerinin öğretmen, müdür ve bakanlık yetkilileri tarafından değerlendirilmesi. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 23(23), 36-46.
• König, J. & Rothland, M. (2012). Motivations for Choosing Teaching as a Career: Effects on General Pedagogical Knowledge during Initial Teacher Education. Asia-Pacific Journal of Teacher Education, 40(3), 289–315.
• Köse, İ. A. (2007). Öğretmen Öz-Yeterlik Algısı Ölçeğinin Farklı Gruplarda Yapı Geçerliğinin Sınanması (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Ankara Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü. Ankara, Türkiye.
• Milson, A. ve Ekşi, H. (2003). Öğretmenlerin karakter eğitiminde yetkinlik duygusu konusunda bir ölçme aracına doğru: karakter eğitimi yetkinlik inancı skalası (KEYİS) ve Türkçeye uyarlanma çalışması. Değerler Eğitimi Dergisi, 1(4), 99-130.
• Mirzeoğlu, D., Aktağ, I. & Boşnak M. (2007). Beden eğitimi öğretmeni, öğretmen adayı ve beden eğitimi ve spor yüksekokullarında görev yapan öğretim elemanlarının mesleki yeterlik duygusunun karşılaştırılması. Spor Bilimleri Dergisi, 18(3), 109-125.
• Mori, T. (1965). Structure of motivations for becoming a teacher. Journal of Educational Psychology, 56(4), 175–183.
• Mulkeen, A. & Crowe-Taft, N. (2010). Teacher attrition in sub-Saharan Africa: The neglected dimension of the teacher supply challenge. France: UNESCO.
• Robbins, S. (1994). Örgütsel Davranışın Temelleri. (Çev: Sevgi Ayşe Öztürk) Eskişehir ETAM Basım Yayın.
• Sandıkçı, M. (2011). Beden Eğitimi Öğretmen Adayları ile Diğer Öğretmen Adaylarının Öğretmenlik Mesleğine İlişkin Tutum ve Öz-Yeterlik Algıları (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Karadeniz Teknik Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü. Trabzon, Türkiye.
• Taşkın, Ç. Ş. & Hacıömeroğlu, G. (2010). İlköğretim bölümü öğretmen adaylarının mesleğe yönelik tutumları: Nicel ve nitel verilere dayalı bir inceleme. İlköğretim Online, 9(3), 922-933.
• Tekışık, H. H. (2004). Cumhuriyetimizin 80.Yılında Milli Eğitimimizin Durumu. Çağdaş Eğitim Dergisi, 29(306), 1-9.
• Tezbaşaran, A. (1997). Ölçek geliştirme klavuzu. Ankara: Türk Psikologlar Derneği Yayınları.
• Tunçeli, H. İ. (2013). Öğretmen Adaylarının İletişim Becerileri ile Öğretmenlik Mesleğine Yönelik Tutumları Arasındaki İlişkinin İncelenmesi. Pegem Eğitim ve Öğretim Dergisi, 3(3), 51-58.
• Turan, M. B., Karaoğlu, B., Kaynak, K. & Pepe, O. (2016). Özel Yetenek Sinavlarina Giren Adaylarin Genel Öz Yeterlilik Düzeylerinin Bazı Değişkenlere Göre İncelenmesi. Spor Bilimleri Araştırmaları Dergisi, 1(1), 17-26.
• TYYÇ (2011). Türkiye Yükseköğretim Yeterlilikler Çerçevesi (TYYÇ) Temel Alan Yeterlilikleri Raporu [Turkey Higher Education Qualifications Framework (THEQF)] Öğretmen Yetiştirme ve Eğitim Bilimleri Temel Alan Kodu: 14 (13 Ocak 2011), Ankara. http://www.tyyc.sakarya.edu.tr/raporlar/14_ Egıtımbılımlerı_13_01_2011.pdf
• Üstüner, M. (2006). Öğretmenlik mesleğine yönelik tutum ölçeğinin geçerlik ve güvenirlik çalışması. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 45, 109- 127.
• Watt, H. M., & Richardson, P. W. (2012). An introduction to teaching motivations in different countries: Comparisons using the FIT-choice scale. Asia-Pacific Journal of Teacher Education, 40(3), 185–197.
• Yetkin, C. (2006). Yetkinlik Bazlı mülakat ile kariyer değerleri arasındaki ilişki ve bir uygulama (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Marmara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü. İstanbul, Türkiye.
• Yıldıran, İ. ve Yetim, A. (1996). Orta Öğretimde Beden Eğitimi Dersinin Öncelikli Amaçları Üzerine Bir Araştırma. Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 1(3), 36- 43.