KEİR KOLEKSİYONUNDAKİ OSMANLI İZLERİ

Yıl 2021, Sayı: 23, 161 - 176, 14.09.2021

Tuğba Diri Apaydın

https://doi.org/10.22520/tubaked.2021.23.008

Öz

Budapeşte’de dünyaya gelen ve yaşamının büyük bir bölümünü Londra’da geçiren Edmund de Unger, babasının halı koleksiyonun da etkisiyle her zaman İslami eserlerle iç içe bir hayat sürmüştür. Koleksiyonuna adını veren Keir House’da İslami eserler koleksiyonunu oluşturan Edmund de Unger, 8. yüzyıldan 19. yüzyıla kadar pek çok İslami eser ile evini müzeye çevirmiştir. Emevi, Abbasi, Memlük, İran ve Hint gibi pek çok uygarlık ve ülkeden gelen İslami eserlere ilgisi olan Unger, Türk sanatını koleksiyonunda ayrı bir yere konumlandırmıştır. Halı, kumaş, seramik, metal ve minyatürlü el yazmaları gibi el sanatlarından üretilen pek çok eserin koleksiyonunu yapmıştır.

Çalışmada Edmund de Unger’in iki binden fazla eserden oluşan koleksiyonunda yer alan Osmanlı eserleri ile ilgili sınıflandırma yapılarak bilimsel bir çalışma hazırlanmıştır. Koleksiyonda yer alan seçili Osmanlı eserleri tanıtılmış, eserlerin koleksiyona ne zaman katıldığı aktarılmış ve Keir koleksiyonun oluşum süreçleri anlatılmıştır. Makalede eserlerin tek tek katalog çalışmasının yapılmasından ziyade, koleksiyonun içerisinde yer alan Osmanlı eserlerinin koleksiyon için önemi ve koleksiyona katkısı üzerinde durulmuştur

Anahtar Kelimeler

keir koleksiyonu, Edmund de Unger, İslam Sanatı, OSmanlı Sanatı, El Sanatları

Kaynakça

• Anonim, (1907). Magyar Iparművészet Böngészés a megjelenés dátuma szerint.
• Aslanapa, O. (2005). Türk Halı Sanatının Bin Yılı, İnkılap Yayınları: İstanbul.
• Atasoy, N. ve Atlıhan, Ş. (2001). İpek, Teb Yayınevi: İstanbul.
• Bilgi, H. (2005). Kütahya Çini ve Seramikleri, Pera Yayınları: İstanbul.
• Carswell, J. Dowsett, C. F. (1972). Kütahya Tiles and Pottery from the Armenian Cathedral of St. James, Jerusalem, Oxford University Press: Oxford.
• Carswell, J. (2008). “Edmund de Unger: Prime collector”, Halı, Summer, no.156, s.44-47.
• De Unger, Edmund. (2007).” Introduction”, A Collector’s Fortune Islamic Art from the Collection of Edmund de Unger, (ed. Haase, Claus-Peter ), s.7-9.
• Demirsar Arlı, B. (1998). “Kütahya Çini ve Seramikleri”, Osmanlı’da Çini ve Seramik Öyküsü, (Ed.Ara Altun), İstanbul, s. 237-255. Demirsar Arlı, B. (2007). “Kütahya Çiniciliği”, Anadolu'da Türk Devri Çini ve Seramik Sanatı, Kültür ve Turizm Bakanlığı Yayınları, İstanbul, s.329-345.
• Fehérvári, G. (1976). Islamic Metalwork of the Eighth to the Fifteenth Century in the Keir Collection, Faber and Faber: Londra.
• Fehervari, G. (1988). “Metalwork”. Islamic Art in the Keir Collection, Faber and Faber, Londra, s.107-136.
• Grube, E.J. (1976). Islamic Pottery of the Eighth to the Fifteenth Century in the Keir Collection, Faber and Faber: Londra.
• Haase, C. P. (2007). “Calipraphy and Book Art”, A Collector’s Fortune Islamic Art from the Collection of Edmund de Unger, Hirmer Publishers: Almanya, s.14-55.
• Helmecke, G. (2007). “Brocade and Velvet”, A collector’s Fortune Islamic Art from the Collection of Edmund de Unger, Hirmer Publishers: Almanya, s. 80-97.
• József, M. (2010). Islamic Art: Edmund De Unger's World Famous Collection in The Manor House, Acropolis Artium: Budapeşte.
• Karaduman, H. (2005). “David Koleksiyonu’nda Bulunan Bazı Türk Eserleri ve Düşündürdükleri”, Vakıflar Dergisi, 29, s. 481-496.
• King, M. ve King, D. (1990). European Textiles in the Keir Collection: 400 BC to 1800 AD, Faber and Faber: Londra.
• Koç, A. (2011). “Dulkadir Beyliği ve Osmanlı Devleti İlişkilerinde Sanatsal Açıdan Bir Yaklaşım: Hattat Hayreddđn Maraşi”, Uluslararası Dulkadir Beyliği Sempozyumu, 29 Nisan – 1 Mayıs 2011, Kahramanmaraş.
• Kröger, J. (2007). “Unusual Ceramics”, A Collector’s Fortune Islamic Art from the Collection of Edmund de Unger, Hirmer Publishers: Almanya, s. 70-89.
• Kürkman, G. (2005). Toprak, Ateş, Sır: Tarihsel Gelişimi Atölyeleri ve Ustalarıyla Kütahya Çini ve Seramikleri, Suna İnan Kıraç Yayınları: İstanbul.
• Ölçer, N. (2002). Türk İslam Eserleri Müzesi, Akbank Yayınları: İstanbul.
• Petsopoulos, Y. (1982). Tulips, Arabesques and Turbans, Londra.
• Rackham, B. (1959). Islamic Pottery and Italian Maiolica, Londra.
• Robinson, B. W. (1976). Islamic Painting and The Arts of the Book, Faber and Faber: Londra.
• Robinson, B. W. (1988). “The Arts of the Book”, Islamic Art in the Keir Collection, Faber and Faber, Londra, s. 1-32.
• Spuhler, F. (1978). Islamic Carpets and Textiles in the Keir Collection, Faber and Faber: Londra.
• Spuhler, F. (1988). “Carpets and Textiles”, Islamic Art in the Keir Collection, Faber and Faber, Londra, s. 49-106. Von Gladiss, A. (2007).” Islamic Metal Art”, A Collector’s Fortune Islamic Art from the Collection of Edmund de Unger, Hirmer Publishers: Almanya, s. 106-129.
• Yetkin, Ş. (1974). Türk Halı Sanatı, İş Bankası Yayınları: İstanbul.
• Watson, O. (1988). “ Ceramics”, Islamic Art in the Keir Collection, Faber and Faber, Londra, s. 137-286.