İstanbul’un Beşiktaş İlçesi’nin tarihi merkezi olan “Köyiçi Kentsel Sit Alanı” sınırları, kagir sivil mimarlık örneklerinin ağırlıklı olduğu yapı stokunu ve anıt eserleri kapsamaktadır. Taşınmaz kültür varlığı olarak da tescil kayıtları bulunan bu yapılardan 7 kagir sivil mimarlık örneği, iskele binası ile ilk Milli Emlak Dükkanları olarak inşa edilen ticaret yapısının cephe bezemesinde çiniye yer verilmiştir. Yapım tarihleri bilinenler çerçevesinde 1894 - 1914- 1916 yılları aralığında inşa edildiği saptanan bu yapılarda tipolojik ve mimari tasarım özellikleri doğrultusunda ithal ve yerli üretim çini tercih edilmiştir. Bunlardan ağırlıklı grubu oluşturan ithal çiniler üzerinde yapılan araştırmalar neticesinde, 6 sivil mimarlık örneğinin dış cephesinde kullanılan çinilerin Fransa’nın Desvres bölgesinin üretimi olduğu tespit edilmiştir. Mimari üslup bakımından da diğerlerinden ayrılan 1914 tarihli sivil mimarlık örneğinde kullanılan Art Nouveau üslubundaki çinilerin ise fabrikasına işaret eden bulgularla birlikte Belçika imalatı oldukları saptanmıştır. 20. yüzyılın başlarındaki Osmanlı mimarlık söyleminin yapı örneklerini teşkil eden diğer iki yapıda kullanılan Kütahya çinilerinde geleneksel desenler dışında yenilikçi tasarımlara da gidildiği görülmüştür. Sonuç olarak Beşiktaş “Köyiçi Kentsel Sit Alanı”nda bu çalışma kapsamında incelenen çinilerin 19. yüzyıl sonlarından 20. yüzyılın başlarına kadar olan dönemde Osmanlı mimarisinde çini bezemede izlenen tutumu yansıttığı anlaşılmıştır.
Beşiktaş Geç Dönem Osmanlı Mimarisi Kentsel Sit Alanı Çini Bezeme Art Nouveau
Özlem Erol, Gözde İrem Cebir.
The boundaries of the “Köyiçi Urban Site”, the historical center of Beşiktaş District of Istanbul, include the building density which are predominantly examples of masonry civil architecture and monuments. Among these structures, which have registration records as immovable cultural property, 7 masonry civil architecture examples, Beşiktaş pier building and the commercial structure built as the National Real Estate Shops, includes tiles decoration on their façade. Imported and local produced tiles were preferred in these structures, which were determined to have been built between 1894 - 1914-1916 within the framework of those whose construction dates are known. This usage is in parallel with the typological and architectural design features of the buildings. As a result of the research carried out on imported tiles, which constitute the predominant group, it has been determined that the tiles used on the exterior of 6 examples of civil architecture are the production of the Desvres region of France. It has been determined that the tiles in the Art Nouveau style used in the civil architecture example of 1914, which differ from the others in terms of architectural style, are of Belgian manufacture, together with the findings pointing to its factory. In the Kütahya tiles used in the other two buildings, which constitute the building examples of the Ottoman architectural discourse at the beginning of the 20th century, it was seen that innovative designs were also used in addition to traditional patterns. In conclusion, it has been understood that the tiles examined within the scope of this study in Beşiktaş “Köyiçi Urban Site” reflect the attitude observed in tile decoration in the Ottoman Empire from the end of the 19th century to the beginning of the 20th century.
Beşiktaş Late Ottoman Architecture Urban Site Tile Decoration Art Nouveau
Birincil Dil | Türkçe |
---|---|
Konular | Kültürel çalışmalar |
Bölüm | Research Article |
Yazarlar | |
Erken Görünüm Tarihi | 17 Ağustos 2023 |
Yayımlanma Tarihi | 14 Temmuz 2023 |
Gönderilme Tarihi | 22 Mart 2023 |
Yayımlandığı Sayı | Yıl 2023 Sayı: 27 |
Bu sistemin içeriği ve TÜBA-KED'de yayınlanan tüm makaleler "Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0" altında lisanslanmıştır.