BibTex RIS Kaynak Göster

-

Yıl 2014, Sayı: 36, 191 - 206, 01.06.2015
https://doi.org/10.17133/tba.45710

Öz

Carl Gustav Jung, who has been known with his important work in the field of analytical psychology, had enlightened th elogic of the universal symbols in such many areas as from dreams to mythology with his collective(common) unconscious and archetypes approaches. Joseph Campbell, who is his follower, has focused on the "hero" archetype in this common symbolism and defined the similarities in the folk narratives’ fictions and the cyclic expression as "monomit". Monomith cycle refers to hero’s leaving, maturation and returning steps being seen as a similar stream in their folk narratives. The collective unconscious, archetypes and concepts “monomit” are already used for analyzing the symbolic language of the works in many areas of the literature. In this study hero’s cyclical adventure the theoretical framework of which he has determined has been applied to Bayan. Toolay, which is a monomit approach Tuvan epic and, the results will be evaluated. The hero's cyclical journey, monomit approach a Tuvan epic Bayan Toolay applied to the results will be evaluated

Kaynakça

  • ALTINTAŞ, Ersin-Mücahit GÜLTEKİN(2005), Psikolojik Danışma Kuramları, Alfa Akademi Yayınları, İstanbul.
  • ARIKOĞLU, Ekrem-Buyan BOORBANAY (2007), “Bayan Toolay”, Tuva Destanları, Türk Dil Kurumu Yayınları, Ankara, s. 474-525.
  • ASLAN, Ensar (2006), “Türk Destanlarının Oluşumunu ve Tematik Örgüsünü Belirleyen Önemli Tip ve Motifler”, VII. Milletlerarası Türk Halk Kültürü Kongresi, Gaziantep, 27 Haziran-1 Temmuz.
  • BEKKİ, Salahaddin (2009), Uzak Türk İllerinde Destanlaşan Evlilikler / Altay, Tuva, Hakas ve Şor Destanlarında Alplara Mahsus Evlilik, Öncü Kitap, Ankara.
  • BURGER, Jerry M. (2006), Kişilik, Psikoloji Biliminin İnsan Doğasına Dair Söyledikleri, Çev. İnan Deniz Erguvan Sarıoğlu, Kaknüs Yayınları, İstanbul.
  • DUYMAZ, Ali (2006), “Dede Korkut Kitabı’nda Alplığa Geçiş ve Topluma Katılma Törenleri Üzerine Bir Değerlendirme”, İslamiyet Öncesi Türk Destanları, haz. Saim Sakaoğlu - Ali Duymaz, Ötüken Neşriyat, 2. bs., İstanbul, s. 39-50.
  • CAMPBELL, Joseph (2010), Kahramanın Sonsuz Yolculuğu, Çev. Sabri Gürses, 2. bs., Kabalcı Yayınevi, İstanbul.
  • GEÇTAN, Engin (2000), Psikanaliz ve Sonrası, 9.bs., Remzi Kitabevi, İstanbul.
  • JUNG, Carl Gustav (2005), Dört Arketip, Çev. Zehra Aksu Yılmazer, Metis Yayınları, İstanbul.
  • JUNG, Carl Gustav (2001), İnsan Ruhuna Yöneliş, Çev. Engin Büyükinal, Say Yayınları, İstanbul.
  • KANTER, M. Fatih (2005), “Dede Korkut Hikâyelerinin Arketipsel Sembolizm Yöntemiyle Çözümlenmesi”, Arayışlar Dergisi, S. 14, s. 131-138.
  • KONAK, İsmet (2011), “Kara Gökyüzünün Soluk Alışı, Tuva Şamanizminin Mitolojik Mirası [Kitap tanıtım]”, Türkiyat Mecmuası, C. 21 (Güz), s. 435-437.
  • ÖZCAN, Tarık (2003),“Oğuz Kağan Destanı’nın Kahramanlık Mitosu Bakımından Çözümlenmesi”, Millî Folklor, S.57 (Bahar), s.76-81.
  • ÖZKAN, Tuba (2006), “Bey Böyrek Anlatılarının Kahramanın Yolculuğu Açısından İncelenmesi”, Gazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Türk Halk Bilimi Anabilim Dalı, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Ankara.
  • YANBASTI, Gülgün (1990), Kişilik Kuramları, Ege Üniversitesi Basımevi, İzmir.

MONOMİT TEORİSİ BAĞLAMINDA BAYAN TOOLAY DESTANI

Yıl 2014, Sayı: 36, 191 - 206, 01.06.2015
https://doi.org/10.17133/tba.45710

Öz

Analitik psikoloji alanında yaptığı önemli çalışmalar ile tanınan Carl Gustav Jung, geliştirdiği kolektif(ortak) bilinçdışı ve arketip yaklaşımları ile rüyalardan mitolojiye kadar pek çok alanda yer alan evrensel sembollerin mantığına ışık tutmuştur. Takipçisi Joseph Campbell ise bu ortak sembolizm içerisinden “kahraman” arketipine yoğunlaşarak halk anlatılarının kurgularındaki benzerlikleri ve döngüsel anlatımı “monomit” olarak tanımlamıştır. Monomitik döngü, kahramanın ayrılma, erginlenme ve dönüş aşamalarının halk anlatılarında benzer bir akışla görülmesini ifade eder. Kolektif bilinçdışı, arketip ve monomit kavramları artık edebiyatın birçok alanında çeşitli eserlerin sembolik dilini çözümlemek için kullanılmaktadır. Bu çalışmada Joseph Campbell’in “Kahramanın Sonsuz Yolculuğu” adı ile dilimize çevrilen çalışmasında teorik çerçevesini belirlediği kahramanın döngüsel serüveni, monomit yaklaşımı, bir Tuva destanı olan Bayan Toolay’a uygulanarak sonuçları değerlendirilecektir. 

Kaynakça

  • ALTINTAŞ, Ersin-Mücahit GÜLTEKİN(2005), Psikolojik Danışma Kuramları, Alfa Akademi Yayınları, İstanbul.
  • ARIKOĞLU, Ekrem-Buyan BOORBANAY (2007), “Bayan Toolay”, Tuva Destanları, Türk Dil Kurumu Yayınları, Ankara, s. 474-525.
  • ASLAN, Ensar (2006), “Türk Destanlarının Oluşumunu ve Tematik Örgüsünü Belirleyen Önemli Tip ve Motifler”, VII. Milletlerarası Türk Halk Kültürü Kongresi, Gaziantep, 27 Haziran-1 Temmuz.
  • BEKKİ, Salahaddin (2009), Uzak Türk İllerinde Destanlaşan Evlilikler / Altay, Tuva, Hakas ve Şor Destanlarında Alplara Mahsus Evlilik, Öncü Kitap, Ankara.
  • BURGER, Jerry M. (2006), Kişilik, Psikoloji Biliminin İnsan Doğasına Dair Söyledikleri, Çev. İnan Deniz Erguvan Sarıoğlu, Kaknüs Yayınları, İstanbul.
  • DUYMAZ, Ali (2006), “Dede Korkut Kitabı’nda Alplığa Geçiş ve Topluma Katılma Törenleri Üzerine Bir Değerlendirme”, İslamiyet Öncesi Türk Destanları, haz. Saim Sakaoğlu - Ali Duymaz, Ötüken Neşriyat, 2. bs., İstanbul, s. 39-50.
  • CAMPBELL, Joseph (2010), Kahramanın Sonsuz Yolculuğu, Çev. Sabri Gürses, 2. bs., Kabalcı Yayınevi, İstanbul.
  • GEÇTAN, Engin (2000), Psikanaliz ve Sonrası, 9.bs., Remzi Kitabevi, İstanbul.
  • JUNG, Carl Gustav (2005), Dört Arketip, Çev. Zehra Aksu Yılmazer, Metis Yayınları, İstanbul.
  • JUNG, Carl Gustav (2001), İnsan Ruhuna Yöneliş, Çev. Engin Büyükinal, Say Yayınları, İstanbul.
  • KANTER, M. Fatih (2005), “Dede Korkut Hikâyelerinin Arketipsel Sembolizm Yöntemiyle Çözümlenmesi”, Arayışlar Dergisi, S. 14, s. 131-138.
  • KONAK, İsmet (2011), “Kara Gökyüzünün Soluk Alışı, Tuva Şamanizminin Mitolojik Mirası [Kitap tanıtım]”, Türkiyat Mecmuası, C. 21 (Güz), s. 435-437.
  • ÖZCAN, Tarık (2003),“Oğuz Kağan Destanı’nın Kahramanlık Mitosu Bakımından Çözümlenmesi”, Millî Folklor, S.57 (Bahar), s.76-81.
  • ÖZKAN, Tuba (2006), “Bey Böyrek Anlatılarının Kahramanın Yolculuğu Açısından İncelenmesi”, Gazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Türk Halk Bilimi Anabilim Dalı, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Ankara.
  • YANBASTI, Gülgün (1990), Kişilik Kuramları, Ege Üniversitesi Basımevi, İzmir.
Toplam 15 adet kaynakça vardır.

Ayrıntılar

Birincil Dil Türkçe
Bölüm Makaleler
Yazarlar

Cavit Güzel

Yayımlanma Tarihi 1 Haziran 2015
Gönderilme Tarihi 1 Haziran 2015
Yayımlandığı Sayı Yıl 2014 Sayı: 36

Kaynak Göster

MLA Güzel, Cavit. “MONOMİT TEORİSİ BAĞLAMINDA BAYAN TOOLAY DESTANI”. Türklük Bilimi Araştırmaları, sy. 36, 2015, ss. 191-06, doi:10.17133/tba.45710.