ÖMER SEYFETTİN ŞİİRLERİNDE SÖYLEM VE ANLATIM

Yıl 2020, Sayı: 48, 83 - 100, 14.12.2020

Dinçer Apaydın , Merve Akbaş

Öz

Ömer Seyfettin Türk Edebiyatında hikâyeleriyle tanınan bir yazardır. Bununla birlikte çeşitli süreli yayınlarda şiir de yayımlamış; ancak şairliği, daima hikâyeciliğinin gölgesinde kalmıştır. Yapılan son araştırmalar neticesinde bir kitap oluşturacak kadar şiiri bir araya getirilen Ömer Seyfettin’in metinleri, hem bireysel sanat anlayışını hem de dönemin estetik değerlerini yansıtması bakımından önemli bulunmuştur. Bu çalışmada Ömer Seyfettin’in şiirleri tasnif edilerek incelenmiş ve çeşitli başlıklar altında bir araya getirilmiştir. Oluşturulan başlıklar, söylem ve anlatım özelliklerine göre düzenlenmiştir. Yapılan inceleme esnasında, Ömer Seyfettin’in hikâyelerindeki tutumun aksine, bireyin iç dünyasına ve şiirin estetik niteliğine tahmin edilenden daha fazla önem verdiği ve bazı şiirlerinde, hikâyeciliğinden gelen birtakım anlatım unsurlarının varlığı dikkati çekmiştir. Bu unsurlar bazen bir söz veya söz grubu büyüklüğünde kimi zamansa anlatma esasına bağlı bir edebî metnin olay, şahıs, zaman ve mekân gibi unsurlarından bir veya birkaçını içerecek kadar kapsamlıdır. Dönemindeki şiir anlayışından ve hâkim söyleyiş biçimlerinden bir veya birkaç yönüyle ayrılan tüm bu noktalar, Ömer Seyfettin’in şairliği üzerine yapılmış daha önceki çalışmalardan hareketle ortaya konmuştur.

Anahtar Kelimeler

Ömer Seyfettin, Hikâyecilik, Şiir, Anlatım, Millî Edebiyat Dönemi

DISCOURSE AND NARRATION IN ÖMER SEYFETTIN’S POEMS

Öz

Ömer Seyfettin is a writer known for his stories in Turkish Literature. In addition, he published poems in various periodicals; but his poetry has always been in the shadow of his storytelling. The texts of Ömer Seyfettin, who gathered enough poems to form a book as a result of the latest researches, were found important in terms of reflecting both the individual understanding of art and the aesthetic values of his period. In this study, Ömer Seyfettin's poems were classified and analyzed and brought together under various titles. The titles created are arranged according to their discourse and narrative features. During the examination, contrary to the attitude of Ömer Seyfettin in his stories, it was striking that the individual attaches more importance to the inner world and the aesthetic quality of the poetry than expected, and the presence of some narrative elements coming from storytelling in some of his poems. These elements are sometimes comprehensive enough to include one or more of the elements such as event, person, time and place of a literary text, sometimes in the size of a word or phrase and sometimes on the basis of narration. All these points, which differed in one or more aspects from the poetry understanding and the dominant style of speech in his period, have been revealed based on previous studies on Ömer Seyfettin's poetry.

Anahtar Kelimeler

Ömer Seyfettin, Storytelling, Poetry, Narration, National Literature Period

Kaynakça

• Ali Canip [Yöntem] (2005), “Ömer Seyfettin”, Prof. Ali Canip Yöntem’in Yeni Türk Edebiyatı Üzerine Makaleleri (Haz. Ahmet Sevgi-Mustafa Özcan), Konya: Tablet Kitabevi.
• Mehmet Halit [Bayrı] “Ömer Seyfettin’e Dair”, Anadolu Mecmuası, Sayı: 9-10-11, Mayıs 1341 [Mayıs 1925], s. 373-376.
• Nüzhet Haşim [Sinanoğlu],“Ömer Seyfettin Bey”, Millî Edebiyata Doğru, C. 1, Cemiyet Kütüphanesi, İstanbul: 1918.
• Ömer Seyfettin (2016), “Bugünkü Şairlerimiz 2”, Ömer Seyfettin-Bütün Nesirleri (Haz. Nâzım H. Polat), TDK Yay., Ankara. POLAT, Nâzım Hikmet (2017), Şair Ömer Seyfettin – Bütün Şiirleriyle (2.baskı), TDK Yay., Ankara.
• SAKAOĞLU, Necdet (2015), Bu Mülkün Sultanları, İstanbul: Alfa Yay.
• TANSEL, Fevziye Abdullah, "Ömer Seyfeddin'in Gözden Kaçan Şiirleri ve İğreti Bir Adı: F. Nezihi". Türk Kültürü Araştırmaları, XVII-XXI/ S. 1-2, 1979-1983, s. 259-269.
• YAMAK, Sanem (2008), “Meşrutiyetin Bayramı: “10 Temmuz Îd-i Millîsi”, İ.Ü. Siyasal Bilgiler Fakültesi Dergisi, S. 38, s. 323-342.