ÇELTİK, MISIR VE BUĞDAY ÜRETİMİNDE TARIMSAL İLAÇ KULLANIMININ ÇEVRESEL DUYARLILIK YÖNÜNDEN İNCELENMESİ: SAMSUN İLİ ÖRNEĞİ

Yıl 2015, Cilt: 8 Sayı: 2, 19 - 26, 16.07.2015

Okan Gedikli Ahmet Uzundumlu , Göksel Tozlu

Öz

Özet

Bu çalışmanın amacı, Samsun ili Alaçam, Bafra ve Terme ilçelerinde çeltik, mısır ve buğday üretiminde; üreticilerin tarımsal ilaç kullanımında çevresel duyarlılıklarını belirlemektir. Bu çalışmanın verileri basit tesadüfi örnekleme yöntemi ile 15 köyden 99 çiftçiden anket yoluyla sağlanmıştır. Bunun dışında yerli ve yabancı literatür ve devlet enstitüleri ve organizasyonlarından da yararlanılmıştır. Çalışma verileri 2011 üretim yılını kapsamaktadır. Araştırma sonuçlarına göre; Tarımsal kuruluşlar yeterli düzeyde olmasa da çiftçiler tarafından ziyaret edilmektedir. Çiftçiler kimyasal ilaçların seçiminde (%48,8) ve doz ayarlamasında (%33,34) oranında ilaç bayisi-ziraat mühendisine danışmakta, ilaçları zararlılar görülmeye başladığında (%70,70) temin etmektedirler. Ayrıca üreticilerin %67,67’si ilaçlamadan sonra ilaç ambalajlarını yakarak,  %26,26’sı toprağa gömerek ve %6,06’sı da poşetleyerek çöp kutusuna atarak imha etmektedirler. Her bir yöntemin çevreye ve dolaysıyla da canlı yaşamına belirli bir düzeyde olumsuz etkisi olmaktadır. Bu nedenle ilaç ambalajlarının depozito ve benzeri bir uygulama ile toplanıp kontrol altına alınması gerekmektedir.

 

Anahtar Kelimeler

Pesticide; Samsun; Çevresel duyarlılık;

Kaynakça

• Tanrıvermiş, H., “Orta Sakarya Havzası’nda Domates Üretiminde Tarımsal İlaç Kullanımının Ekonomik Analizi”, TC Tarım ve Köy işleri Bakanlığı Tarımsal Ekonomi Araştırma Enstitüsü, 2000.
• Pimentel, D., Acquay, H., Biltonen, M., Rice, P., Silva, M., Nelson, J., Lipner, V., Giordano, S., Horowitz, A., D’Amore, M., “Environmental and Human Costs of Pesticide Use”, Bioscience, 42, 750-760, 1992.
• Pimentel, D. and Greiner, A., “Environmental and socioeconomic costs of pesticide use, In: Pimentel, D. (Ed.), Techniques for Reducing Pesticide Use: Economic and Environmental Benefits. John Wiley and Sons”, Chichester, pp. 51-58, 1997.
• Wilson, C. And Tisdell, C., “Why Farmers Continue to Use Pesticides Despite Environmental, Health and Sustainability Costs”, Ecological Economics, 39(3):449-462, 2001.
• Godfray, H.C.J., Beddington, J.R., Crute, I.A., Haddad, L., Lawrence, D., Muir, J.F., Pretty, J., Robinson, S., Thomas, S.M. and Toulmin, C.,. “Food Security: The Challenge of Feeding 9 Billion People”, Science, 327, 812-818, 2010.
• Anonymus, 2012. http://www.worldbank.org/en/news/press-release/2012/01/31/quarterly-food-prices-decline-remain-volatile. Erişim tarihi: 15.12.2014.
• Hulme, M.F., Vickery, J.A., Green, R.E., Phalan, B., Chamberlain, D.E., et al., “Conserving The Birds of Uganda's Banana-Coffee Arc: Land Sparing and Land Sharing Compared”, PLOS ONE 8(2) doi: 10.1371/journal.pone.0054597, 2013.
• Demircan, V. ve Aktaş, A., “Isparta İli Kiraz Üretiminde İlaç Kullanım Düzeyi İle Üretici Eğilimlerinin Belirlenmesi”, Tarım Ekonomisi Dergisi, 9, 51-65, 2004.
• Antle, J.M. and Pingali, P.L., “Pesticides, Productivity and Farmer Health: A Philippine Case Study” American Journal of Agricultural Economics, Vol: 76, 418-430, 1994.
• Webster, J.P.G., and Bowles, R. G., “Estimating The Economic Costs And Benefits Of Pesticides Uze İn Apples, Brighton Crop Protection Conference 1996 Pests And Diseases, British Crop Protection Council”, Number: 325-330, Brighton, UK, 1996.
• Hapeman, C.J., McConnell, L.L., Rice, C.P., Sadeghi, A.M., Schmidt, W.F., McCarty, G.W., Starr, J.L., Rice, P.J., Angier, J.T. and Harman-Fetcho, J.A., “Current United States Department of Agriculture-Agricultural Research Service Research on Understanding Agrochemical Fate and Transport to Prevent and Mitigate Adverse Environmental İmpacts”, Pest Manage. Sci., 59:681-690, 2003.
• Sattler, C., Kächele, H. and Verch, G., “Assessing The İntensity of Pesticide Use in Agriculture”, Agric. Ecosyst. Environ., 119, 299-304, 2007.
• Hillocks, R.J., “Farming with Fewer Pesticides: EU Pesticide Review and Resulting Challenges for UK Agriculture”, Crop Protection, 31(1):85-93, 2012.
• Cha, E.S., Jeong, M., and Lee, W.J., “Agricultural Pesticide Usage and Prioritization in South Korea” Journal of Agromedicine, 19(3): 281-293, 2014.
• Şengül, M., “Adana İli Yüreğir Ovası’nda Turunçgil Üretiminde Tarımsal Savaş İlaçları Kullanımı ve Ekonomik Analizi”, Ç.Ü. Fen Bilimleri Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, Adana, 1996.
• Miran, B., “Çok Amaçlı Karar Alma Yöntemiyle Salihli ve Ahmetli Yöresinde Tarımsal İlaçların Optimum Kullanımı Üzerine Bir Araştırma”, E.Ü. Araştırma Fonu Saymanlığı Proje No: 93 ZRF 047, İzmir. 1996.
• Gökçe, O., “Ege Bölgesinde Tarımsal İlaçların Çevreye Etkileri”, Tarım ve Köy İşleri Bakanlığı, Tarım ve Köy. Sayı: 123, 49-52.s, Ankara, 1998.
• Akgüngör, S. and Kumruk, T., “Issues Releated to Marketing and Extension for Sustainable Agricultural Production in Turkey”, Turkish Journal of Agriculture and Forestry, 22, 395-398, 1998.
• Ceyhan, V., Bozoğlu, M. ve Cinemre, H. A., “Bafra ve Çarşamba Ovalarında kimyasal madde kullanım düzeyi ve çevresel etkileri”, IV. Ulusal Tarım Ekonomisi Kongresi, Tekirdağ, 6-8 Eylül, 2000.
• Kara, E., Pırlak, U., Arlı, A. ve Doğan, E., “Niğde İlinde Bazı Tarımsal Bitkilerde Kullanılan Pestisitlerin Araştırılması”, (http://www.ekolojidergisi.com.tr), 2004.
• Tücer, A., Polat, İ., Küçüker, M. ve Özercan, A., “Manisa Saruhanlı Bağlarında Tarımsal İlaç Uygulamalarındaki Sorunların Tespiti”, Anodolu, Ege Tarımsal Araştırma Enstitüsü Dergisi, 14(1): 128-141, 2004.
• Demirci, F., Erdoğan, C., ve Tatlıdil, F.F., “Ankara İli Ayaş ve Nallıhan İlçelerinde Domates Üretim Alanlarında Zirai Mücadele Uygulamaları”, Tarım Bilimleri Dergisi, 11(4): 422-427, 2005.
• Uzundumlu, A.S., “Erzurum ili Pasinler İlçesinde Patates Üretim Maliyeti ve Tarımsal İlaç Kullanımının Maliyetler Üzerine Etkisi” Atatürk Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, Erzurum, 2005.
• Emeli, M., “Seyhan ve Yüreğir Havzasında Bitki Koruma Yöntemlerinin Uygulamadaki Sorunları Üzerine Bir Araştırma”, Çukurova Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, Adana, 2006.
• Karabat, S., “Manisa Bağ Alanlarında Kullanılan Tarımsal İlaçların Gıda Güvenliğine Etkisinin Koşullu Değerleme Yöntemiyle Analizi ve Üretici Duyarlılığının Belirlenmesi Üzerine Bir Araştırma”, Ege Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Doktora Tezi, İzmir, 2007.
• Örnek, H., “Ege Bölgesi Bağlarından Elde Edilen Yaş ve Kuru Üzümlerde Bazı Pestisit Kalıntılarının ve Risk Durumunun Araştırılması”, Adnan Menderes Üniversitesi. Fen Bilimleri Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, Aydın, 2008.
• Birinci, A. and Uzundumlu, A.S.,. “An Assessment of Producer’s Approach to Agricultural Pesticide Usage in Potato Production: A Case Study in Erzurum. Turkey”, Academic Journals, 4(11): 1225-1228, 2009.
• Akbaba, B.Z.,. “Adana İli Turunçgil Yetiştiriciliği ve İnsektisit Kullanımının Değerlendirilmesi”, Çukurova Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Bitki Koruma Anabilim Dalı, Yüksek Lisans Tezi, Adana, 2010.
• Akdeniz, M., “Muğla İlinde Turunçgillerde Sorun Olan Yabancı Otlar ve Dağılımlarının Ekoloji Faktörlerle İlişkilendirilmesi” Fen Bilimleri Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, Tokat, 2012.
• Kalıpcı, E., Özdemir, C. ve Öztaş, H., “Çiftçilerin Pestisit Kullanımı ile İlgili Eğitim ve Bilgi Düzeyi ile Çevresel Duyarlılıklarının Araştırılması”, TÜBAV Bilim Dergisi, 4(3):179-187, 2011.
• Akarsu, G., “Samsun İli Çarşamba Ovasında Zirai İlaç Kullanımı ve Çiftçilerin Çevreye Duyarlılıkları”, Fen Bilimleri Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, Tokat, 2012.
• Gedikli, O., “Samsun İli Alaçam, Bafra ve Terme İlçeleri Üreticilerinin Bitki Koruma Yönünden Karşılaştıkları Sorunlar ile Tarımsal İlaç Kullanım Durumunu Etkileyen Faktörlerin Değerlendirilmesi”, Atatürk Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Yükseklisans Tezi, Erzurum, 2012.
• Peker, A.E., “Konya İli Domates Üretiminde Tarımsal İlaç Kullanımına Yönelik Çevresel Duyarlılık Analizi”, Iğdır Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 2(1):47-54, 2012.
• Küçükönder, H., “Kahramanmaraş Ovasında Pamuk Solgunluk Hastalığı (Verticillium Dahliae Kleb.) Sörveyi ve Pamuk Üreticilerinin Pestisit Kullanım Alışkanlıkları” Fen Bilimleri Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, Kahramanmaraş, 2013.
• Kılıç, B., “Giresun İli Merkez, Bulancak, Espiye, Görele, Keşap ve Tirebolu İlçelerinde Fındık Üreticilerinin Bitki Koruma Yönünden Karşılaştıkları Sorunlar ile Tarımsal İlaç Kullanım Durumunu Etkileyen Faktörlerin Değerlendirilmesi. Fen Bilimleri Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, Erzurum, 2014.
• Newbold, P.,. “Statistics for Business and Economics. Prentice Hall Inc., USA”, Pages 1016, 1995.
• Salama, K., Eltoukhy, H., Hassibi, A. and Gamal, A.E., “Modeling and Simulation of Luminescence Detection Platforms”, Biosensors and Bioelectronics, 19(11), 1377-1386, 2004.
• Avcı, M.B., “Trakya Bölgesinde Buğday, Arpa, Mısır ve Çeltik Tarımında Herbisit Kullanımının Sürdürülebilir Tarım Açısından Değerlendirilmesi”, Trakya Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, Edirne, 2007.
• Isin, S. and Yildirim, I., “Fruit-growers’ Perceptions On The Harmful Effects of Pesticides and Their Reflection on Practices: The Case of Kemalpasa”, Turkey. Crop Protection, 26(7), 917-922, 2007.
• Şahin, G., Uskun, E., Ay, R. ve Öğüt, S., “Elma Yetiştiriciliği Alanında Çalışanların Tarım İlaçları Konusunda Bilgi, Tutum ve Davranışları”, TAF Preventive Medicine Bulletin, 9(6):633-644,. 2010.
• Karaçayır, F.H., “Elma Üretimi Yapan Tarım İşletmelerinde Tarımsal İlaç Kullanımında Yayım Yaklaşımları; Karaman İli Örneği”, Selçuk Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü,, Yüksek Lisans Tezi, Konya, 2010.
• Bayraktar, M.S., “Harran Ovasında Tarımsal İlaç Kullanımının Ekonomik Analizi”, Fen Bilimleri Enstitüsü, Tarım Ekonomisi Anabilim Dalı, Yüksek Lisans Tezi, Kahramanmaraş, 2014.
• Kızılaslan, H. ve Kızılaslan, N., “Çevre konularında Kırsal Halkın Bilinç Düzeyi ve Davranışları (Tokat İli Artova İlçesi Örneği)”, ZKÜ Sosyal Bilimler Dergisi, 1(1): 67-89, 2005.
• Sezgin, A., “Çiftçilerin Kamu Yayım Hizmetini Talep Etme Ve Faydalanma Durumunu Etkileyen Faktörlerin Analizi: Erzurum İli Örneği”, Tarım Ekonomisi Dergisi, 16(1): 1-5, 2010.
• Recena, M.C.P., Caldas, E.D., Pires, D.X. and Pontes, E.R.J., “Pesticides Exposure in Culturama, Brazil-Knowledge, Attitudes, and Practices” Environmental Research, 102(2): 230-236, 2006.
• Viviana Waichman, A., Eve, E., and Celso da Silva Nina, N., “Do Farmers Understand The İnformation Displayed on Pesticide Product Labels? A Key Question to Reduce Pesticides Exposure and Risk of Poisoning in The Brazilian Amazon”, Crop Protection, 26(4): 576-583,. 2007.