Turizm Sektöründe Artırılmış Gerçeklik ve Dijital Dönüşümün Değerlendirilmesi

Yıl 2023, Cilt: 5 Sayı: 1, 11 - 26, 08.12.2023

Shahin Azadaliyev , Sehnaz Demirkol

Öz

Turizm sektöründe faaliyet gösteren işletmeler, artan rekabet ortamında ayakta kalabilmek ve müşterilerine daha iyi hizmet sunabilmek için dijital dönüşüm süreçlerine hızla adapte olmak zorundadır. Artırılmış gerçeklik teknolojisi (AGT), gerçek dünyaya sanal nesneler veya bilgiler ekleyerek kullanıcıların deneyimini zenginleştiren bir teknolojidir. Turizm sektörü, AGT yararlanarak müşteri memnuniyetini, sadakatini, pazarlama etkinliğini ve rekabet avantajını artırabilir. Bu kapsamda, AGT gibi yeni teknolojiler, işletmelerin müşteri deneyimini ve operasyonel verimliliğini artırmak için kullanılabilecek potansiyel araçlardır. Konaklama işletmeleri de artırılmış gerçeklik teknolojisinden faydalanarak müşteri deneyimini geliştirmek, hizmet kalitesini ve rekabet gücünü artırmak için dijital dönüşüm sürecine dahil olmaktadır. Artırılmış gerçeklik teknolojisi, interaktif ve sürükleyici deneyimler sunarak misafir deneyimini geliştirme ve otellerin gelirlerini artırma potansiyeline sahiptir. Bu çalışmanın amacı, turizmde artırılmış gerçeklik ile ilgili yapılmış olan araştırmaların fayda-maliyet analizi kapsamında değerlendirmektir. Bu çalışmada, artırılmış gerçeklik teknolojisinin turizm sektöründe nasıl kullanıldığı, hangi alanlarda fayda sağladığı ve hangi sorunlara çözüm getirdiği fayda-maliyet analizi tekniği kullanılarak literatür taraması yöntemiyle yapılmıştır. Değerlendirme sonucunda, turizm sektöründe artırılmış gerçeklik teknolojisinin dijital dönüşümü, sektör içerisinde devrim yaratma ve bunu benimseyenler için benzersiz bir rekabet avantajı sağlama potansiyeline sahip olduğu kanaatine varılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Turizm Sektörü, Artırılmış Gerçeklik, Dijital Dönüşüm, Dijital Turizm

Destekleyen Kurum

Yok

Proje Numarası

Yok

Evaluation of Augmented Reality and Digital Transformation in Tourism Sector

Öz

Businesses operating in the tourism sector must rapidly adapt to digital transformation processes in order to survive in an increasingly competitive environment and to provide better service to their customers. Augmented reality technology (ART) is a technology that enriches users’ experience by adding virtual objects or information to the real world. The tourism sector can increase customer satisfaction, loyalty, marketing effectiveness and competitive advantage by utilising ART. In this context, new technologies such as ART are potential tools that can be used to improve customer experience and operational efficiency of businesses. Hospitality businesses are also involved in the digital transformation process to improve customer experience, increase service quality and competitiveness by utilising augmented reality technology. Augmented reality technology has the potential to enhance guest experience and increase hotel revenues by providing interactive and immersive experiences. The purpose of this study is to evaluate the research on augmented reality in tourism within the scope of cost-benefit analysis. In this study, how augmented reality technology is used in the tourism sector, in which areas it provides benefits and which problems it solves are analysed by using cost-benefit analysis technique through literature review method. As a result of the evaluation, it is concluded that the digital transformation of augmented reality technology in the tourism sector has the potential to revolutionise the sector and provide a unique competitive advantage for those who adopt it.

Anahtar Kelimeler

Tourism Industry, Augmented Reality, Digital Transformation, Digital Tourism

Proje Numarası

Yok

Kaynakça

• Ahmad, R. & Scott, N. (2014). Managing the front office department: Staffing issues in Malaysian hotels. Anatolia, 25(1), 24-38. doi.org/10.1080/13032917.2013.822010
• Altaş, A. (2017). Ülke Tanıtım Çalışmaları Kapsamında Kullanılan Gastronomik Ögeler: “Home Of Turkey” Kampanyası Afişleri Üzerine Bir Araştırma. Journal of Tourism and Gastronomy Studies, 5(2). 81 – 102.
• Atar, A. (2020). Gelenekselden Dijitale Turizm Sektörü. Türk Turizm Araştırmaları Dergisi. 4(2), 1640-1654. Atay, L, Yalçınkaya, P., Bahar, F. (2019). İstanbul'daki Akıllı Otel Uygulamalarının Değerlendirilmesi, Manas Sosyal Araştırmalar Dergisi, 8(1), 667-678.
• Aybek, H. S. Y. (2017). Üniversite 4.0’a Geçiş Süreci: Kavramsal Bir Yaklaşım. Açıköğretim Uygulamaları ve Araştırmaları Dergisi. 3(2), 164-176.
• Azuma, R. T. (1997). A Survey of Augmented Reality. Presence: Teleoperators & Virtual Environments. 6(4), 355-385.
• Azuma, R., Baillot, Y., Behringer, R., Feiner, S., Julier, S. & MacIntyre, B. (2001). Recent Advances in Augmented Reality. IEEE Computer Graphics and Applications. 21(6), 34-47.
• Bağçı, E. & İçöz, O. (2019). Z ve Alfa Kuşağı ile Dijitalleşen Turizm. Güncel Turizm Araştırmaları Dergisi. 3(2), 232-256. DOI: 10.32572/guntad.578926
• Buhalis, D. & Amaranggana, A. (2015). Smart Tourism Destinations Enhancing Tourism Experience Through Personalisation of Services. Information and Communication Technologies in Tourism 2015: Proceedings of The International Conference in Lugano, Switzerland, February 3-6, 2015 (Pp. 377-389). Springer International Publishing.
• Car, T., Stifanich, L. P. & Šimunić, M. (2019). Internet of Things (İot) in Tourism and Hospitality: Opportunities and Challenges. Tourism in South East Europe. 5, 163-175.
• Cranmer, E. E., tom Dieck, M. C. & Fountoulaki, P. (2020). Exploring the Value of Augmented Reality for Tourism. Tourism Management Perspectives. 35, 100672.
• Çakmak, T. F. & Demirkol, Ş. (2017). Teknolojik Gelişmelerin Turist Rehberliği Mesleğine Etkileri Üzerine Bir Swot Analizi. Bingöl Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi. 7, 221-235.
• Çöl, B. G., İmre, M. & Yıkmış, S. (2023). Virtual Reality and Augmented Reality Technologies in Gastronomy: A review. eFood Wiley, 4(3), e84, 1-16.
• Demirezen, B. (2019). Artırılmış Gerçeklik ve Sanal Gerçeklik Teknolojisinin Turizm Sektöründe Kullanılabilirliği Üzerine Bir Literatür Taraması. Uluslararası Global Turizm Araştırmaları Dergisi. 3(1), 1-26.
• DePinto, J. (2016). Trends for the Internet of Things in Hospitality. Hotel Online. August, 23. https://www.hotel-online.com/press_releases/release/7-trends-for-the-internet-of-things-in-hospitality/
• Durmaz, C., Bulut, Y. Tankuş E. (2018). Sanal Gerçekli̇ği̇n Turi̇zme Entegrasyonu: Samsun’daki̇ 5 Yildizli Otellerde Uygulama, TJM, (2018), 3(1): 32-49
• Dülgaroğlu, O. (2021). Turizmde Dijitalleşme: Akıllı Turizm Uygulamaları, Dijital Turizm ve Turizm 4.0. Turizm ve İşletmecilik Dergisi. 2(1), 1-15.
• Engelbart, D. C. (2014). Artırılmış Gerçeklik. Bilim ve Teknik. 555, 34-37. http://www.bortecin.com/artirilmis_gerceklik.pdf
• Erbaş, Ç. (2020). Sanal ve Artırılmış Gerçeklik Teknolojilerinin Turizm Sektöründe Kullanılabilirliğine Yönelik Nitel Bir Araştırma. (Yüksek lisans tezi). On dokuz Mayıs Üniversitesi Lisansüstü Eğitim Enstitüsü, Samsun.
• Ergen, D. Z. (2008). Kamu Kesimi Yatırım Projelerinin Değerlendirilmesinde Fayda-Maliyet Analizi Tekniği ve Türkiye’de Uygulanabilirliği. Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi. 17(2), 115-132.
• Ertürk, C. (2020). Turizm Sektöründeki Artırılmış Gerçeklik (AG) Uygulamalarının Bireylerin Destinasyon Ziyaret Etme Niyetlerine Etkisi. (Yüksek lisans tezi). Karamanoğlu Mehmetbey Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Karaman.
• Gökalp, E. & Eren, P.E. (2016). Akıllı Teknolojilerin Turizm ve Otelcilik Sektöründe Uygulanması. https://hdl.handle.net/11511/72958
• Gretzel, U., Werthner, H., Koo, C. & Lamsfus, C. (2015). Conceptual Foundations for Understanding Smart Tourism Ecosystems. Computers in Human Behavior. 50, 558-563.
• Höllerer, T. & Feiner, S. (2004). Mobile Augmented Reality. Telegeoinformatics: Location-Based Computing and Services. 21, 221-260.
• Hunter, W. C., Chung, N., Gretzel, U. & Koo, C. (2015). Constructivist Research in Smart Tourism. Asia Pacific Journal of Information Systems. 25(1), 105-120.
• Ivanov, S., Webster, C. & Garenko, A. (2018). Young Russian Adults’ Attitudes Towards the Potential Use of Robots in Hotels. Technology in Society. 55, 24-32.
• Jayawardena, N. S., Thaichon, P., Quach, S., Razzaq, A. & Behl, A. (2023). The Persuasion Effects of Virtual Reality (VR) and Augmented Reality (AR) Video Advertisements: A Conceptual Review. Journal of Business Research. 160, 113739.
• Kabadayı, M. (2020). Otel İşletmelerinde Sanal Gerçeklik ve Artırılmış Gerçeklik Uygulamaları. Seyahat ve Otel İşletmeciliği Dergisi. 17(3), 464-479.
• Kaya, İ. (2009). Otel İşletmelerinde Kullanılan Bilgi-İletişim Teknolojilerinin İşletmenin Farklı Boyutlarında Yarattığı Değişimler. Cag University Journal of Social Sciences. 6(2), 25-46.
• Kazan, İ. (2019). Turizmde Artırılmış Gerçeklik Kullanımı. (Yüksek lisans tezi). Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Konya.
• Kement, Ü., Başar, B. & Uslu, A. (2016). Konaklama İşletmelerinde Bilgi Teknolojileri Kullanımının Değerlendirilmesi: Otello Otomasyon Sistemi Örneği. 1. Lisansüstü İşletme Öğrencileri Sempozyumu, Gaziantep.
• Kıngır, S., Sancar, M. F. & Akay, B. (2012). Turizm İşletmelerinde İnsan Kaynakları Yönetiminin Krizlerden Etkilenme Düzeyleri Üzerine Bir Araştırma: Şanlıurfa Örneği. Bingöl Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi. 2(4), 7-30.
• Kourouthanassis, P., Boletsis, C., Bardaki, C. & Chasanidou, D. (2015). Tourists Responses to Mobile Augmented Reality Travel Guides: The Role of Emotions on Adoption Behavior. Pervasive and Mobile Computing. 18, 71-87.
• Kuleyin, Y. (2011). Yat Limanı İşletmelerinde Fayda-Maliyet Analizi: Ege Bölgesinde Bir Yat Limanında Uygulama. (Yüksek lisans tezi). Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İzmir.
• Lampropoulos, G., Keramopoulos, E., Diamantaras, K., & Evangelidis, G. (2023). Integrating Augmented Reality, Gamification, and Serious Games in Computer Science Education. Education Sciences. 13(6), 618.
• Lee, O. & Oh, J. E. (2007). The Impact of Virtual Reality Functions of a Hotel Website on Travel Anxiety. Cyberpsychology & Behavior. 10(4), 584-586.
• Öztürk, K. & Şahin, M. E. (2018). Yapay Sinir Ağları ve Yapay Zekâ’ya Genel Bir Bakış. Takvim-i Vekayi. 6(2), 25-36.
• Shen, S., Xu, Kexin., Sotiriadis, M. & Wang, Yuejiao. (2022). Exploring The Factors Influencing the Adoption and Usage of Augmented Reality and Virtual Reality Applications in Tourism Education Within the Context of COVID-19 Pandemic. Journal of Hospitality, Leisure, Sport & Tourism Education.
• Soylu, A. (2018). Endüstri 4.0 ve Girişimcilikte Yeni Yaklaşımlar. Pamukkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi. (32), 43-57.
• Şahin, M. & Akdoğdu, P. (2003). Bilişim Teknolojilerindeki Gelişmelerin Turizm Sektörüne Etkileri. 2. Bilgi, Ekonomi ve Yönetim Kongresi, İzmit.
• Şahin, N. N. & Açıksözlü, Ö. (2021). Turistik Koinler: Turizm İşletmelerinde Kripto Para Kullanımının SWOT Analizi ile İncelenmesi. Akademik Sosyal Araştırmalar Dergisi. 9(120), 219-236.
• Topsakal, Y. & Çelik, P. (2017). Turizmde Yeni Bir Strateji: Akıllı Destinasyonlar. Haşit, G., Hakkı, Ç. ve Merter, ME (Ed.)., Sosyo-Ekonomik Stratejiler II: İşletme. Londra: IJOPEC, 96-106.
• Topsakal, Y., Yüzbaşıoğlu, N. & Çuhadar, M. (2018a). Endüstri Devrimleri ve Turizm: Türkiye Turizm 4.0 SWOT Analizi ve Geçiş Süreci Önerileri. Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 23 (Endüstri 4.0 ve Örgütsel Değişim Özel Sayısı). 1623-1638.
• Topsakal, Y., Yüzbaşıoğlu, N. & Bahar, M. (2018b). Endüstri 4.0 Çağında “Akıllı” Olma Yolunda Oteller için Öneriler. 2. Uluslararası Turizmin Geleceği Kongresi. 27(29), 252-256.
• Topsakal, Y., Yüzbaşıoğlu, N. & Çelik, P. (2018c). Yeni Nesil Turist Kartları: Antalya Destinasyonu Turist Kartı Önerisi. Uluslararası Antalya Kongresi. 1(3), 1321-1333.
• Topsakal, Y., Yüzbaşıoğlu, N., Çelik, P. & Bahar, M. (2018d). Turizm 4.0-Turist 5.0: İnsan Devriminin Neden Endüstri Devrimlerinden Bir Numara Önde Olduğuna İlişkin Bakış. Journal of Tourism Intelligence and Smartness. 1(2), 1-11.
• Ülkü, A. (2021). Dijital Dönüşüm ve Turizm. Ankara: Nobel Bilimsel Eserler Yayın Evi.
• Wang, Y., So, K. K. F. & Sparks, B. A. (2017). Technology Readiness and Customer Satisfaction With Travel Technologies: A Cross-Country Investigation. Journal of Travel Research. 56(5), 563-577.
• Wiersma, W. (1985). Research methods in education: An introduction (No. LB 1028. W53 1985), Pearson. Xu, L. D., Xu, E. L. & Li, L. (2018). Industry 4.0: State of the Art and Future Trends. International Journal of Production Research. 56(8), 2941-2962.
• Yalçın Kayıkçı, M. & Kutluk Bozkurt, A. (2018). Dijital Çağda Z ve Alpha Kuşağı, Yapay Zekâ Uygulamaları ve Turizme Yansımaları. Sosyal Bilimler Metinleri, Sayı: 1, 54-64.
• Yalçınkaya, P., Atay, L. & Karakaş, E. (2018). Akıllı Turizm Uygulamaları. Gastroia: Journal of Gastronomy and Travel Research. 2(2), 85-103.
• Yavuz, A. (2020). Turizmde Dijital Dönüşüm: Otel Yöneticilerinin Bakış Açılarının İncelenmesi. (Yüksek lisans tezi). Düzce Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Düzce.
• Yavuz, M., Çorbacıoğlu, E., Başoğlu, A.N., Daim, T.U. & Shaygan, A. (2021). Augmented Reality Technology Adoption: Case of a Mobile Application in Turkey. Technology in Society. doi.org/10.1016/j.techsoc.2021.101598
• Yıldız, E. & Davutoğlu, N. A. (2018). Konaklama İşletmelerinde Personel ve İnsan Kaynakları Yönetiminden, Sanayi 4.0’lı Yönetimine. 2nd International Symposium on Innovative Approaches in Scientific Studies, Samsun.
• Zhu, J., Wang, Y. & Cheng, M. (2021). Digital Transformation in the Hospitality Industry. Boston Hospitality Review, Published by the Boston University School of Hospitality Administration, 1-9. İnternet Kaynakları
• https://blog.venturepact.com/internet-of-things-for-in-room-experience/ Erişim tarihi: 31.05.202
• https://www.elektraotel.com/tr/elektraweb-nedir/ Erişim tarihi: 20.07.2023
• http://www.homacs.com.tr/products.html Erişim tarihi: 20.07.2023
• https://ivypanda.com/essays/opera-fidelio-property-management-system/ Erişim tarihi: 20.07.2023
• https://www.phocuswire.com/As-Marriott-and-other-brands-tap-the-Internet-of-Things-Enseo-grows Erişim tarihi: 31.05.2023
• https://sentez.com/cozumler/konuk-agirlama-cozumleri/ Erişim tarihi: 20.07.2023
• http://www.sispar.com.tr/otel-yonetimi.html Erişim tarihi: 26.05.2023
• https://www.speakeragency.com.tr/blog/gunumuzde-dijital-donusum-ornekleri-nelerdir Erişim tarihi: 29.04.2023